İstanbul Sanayi Odası (İSO) “Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2020” araştırmasının sonuçlarını deklare etti. Geçen ay açıklanan İSO 500 listesinde olduğu üzere İSO İkinci 500’de de pandemi yılında devreye alınan uygun finansman takviyeleri tesirini hissettirdi. Kısa Çalışma Ödeneği ve uygun faizli kredi dayanaklarıyla KOBİ’lerin karlılığı rekor düzeye çıktı. Kuruluşların yarattığı net katma pahanın faktör gelirlerine nazaran dağılımına bakıldığında, ulusal gelir manasında karın hissesi 2020’de yüzde 44,1’e ulaştı. Bu hisse 2019’da yüzde 29,3’tü. Yaratılan katma bedelde ödenen maaş ve fiyatların hissesi yüzde 52,22den yüzde 42’ye düşerken; ödenen faizlerin hissesi da yüzde 18,5’ten yüzde 13,9’a indi. 2020 üzere pandemi şartlarının fazlaca özel kıldığı, birfazlaca işletmede kapanma ve üretim yavaşlamasının yaşandığı bir yılda, iç ve dış talepteki dalgalanmalara karşın İSO İkinci 500’ün üretimden net satışları gerçek olarak yüzde 6,2 oranında büyüdü, 191 milyar TL’ye ulaştı.
Özkaynaklarda artış umut verici
İSO İkinci 500 Araştırması neticeleriyla ilgili değerlendirmelerde bulunan İSO Lideri Erdal Bahçıvan, pandeminin yaşandığı 2020 üzere kuvvetli bir yılda, İSO İkinci 500’ün üretimden net satışlar, ihracat, istihdam, karlılık, finansman sarfiyatları, teknolojik yapı, Ar-Ge harcamaları üzere birfazlaca parametrede beklenenden parlak sonuçlar verdiğini söylemiş oldu. Satış karlılığından faal karlılığına, faaliyet karlarından FAVÖK performansına kadar biroldukça karlılık göstergesinde gerçekleşen güzelleşmeye de dikkat çeken Bahçıvan, “İSO İkinci 500 açısından en parlak bilgileri karlılık tarafında görmemizin niçinlerini sıralayacak olursak; yıl genelinde emtia fiyatlarının düşük seyretmesi, elverişli kredi şartları ve bilhassa yılın ikinci yarısındaki düşük faiz oranları üzere destekleyici uygulamalar, firmaların operasyonel maliyetlerini sınırlayarak kar marjlarını yüksek tuttu. Bu gelişmelerin, bilhassa İSO İkinci 500 şirketlerinin özkaynaklarında yüzde 22 üzere kuvvetli bir artışı ortaya çıkarmasını umut verici olarak değerlendiriyoruz” tabirlerini kullandı.
KOBİ’ler daha fazla teşvik edilmeli
KOBİ’lerimizin ihracat performansının da besbelli bir biçimde Türkiye ihracatından ayrıştığının altını çizen Bahçıvan, “Bu güç yılda Türkiye ve sanayi kesimi genelinde olduğu üzere İSO 500’de de ihracat kaybı yaşanırken, İSO İkinci 500’ün ihracatını yüzde 1,2 artırması her türlü takdiri hak ediyor” dedi. İSO İkinci 500 kapsamındaki şirketlerde orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu endüstrilerin toplam hissesinin 2020 yılında 3,1 puan artarak yüzde 29,5’e yükselmesinin de gelecek ismine dikkate bedel bir gösterge olduğunu belirten Bahçıvan, İSO İkinci 500’de bilhassa finansal açıdan daha fazla güzelleşmeye gereksinimi olan birfazlaca göstergenin olduğunu söylerken, dönen ve duran varlıkların dağılımı, kaynak yapısı, net döviz konumu, halka açılma eğilimleri, Ar-Ge yapabilme istek ve kabiliyetleri üzere göstergeleri örnek verdi. Türk endüstrisinin uygun finansman şartları bulduğu vakit sağlıklı büyüme yolunda üretimin gücüne güç katmaya hazır olduğunu ortaya koyduğunu belirten Bahçıvan, KOBİ’leri ortaya koyduğu kuvvetli potansiyelin daha fazla teşvik edilmesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
İhracatta müspet ayrıştılar 2020 yılında
Türkiye’nin toplam ihracatında yüzde 6,2; İSO 500’ün ihracatında ise yüzde 12,8 düşüşe karşın İkinci 500’ün ihracatı yüzde 1,2 oranında artarak 9,9 milyar dolara yükseldi. bu biçimdece İSO İkinci 500’ün Türkiye toplam ihracatı ortasındaki hissesi yüzde 5,9, sanayi ihracatı ortasındaki hissesi ise yüzde 6,1 oldu ve her iki oran da 2019 yılına bakılırsa 0,5 puan artış kaydetti. İhracat tarafındaki bir öteki kıymetli gelişme de ihracat yapan firma sayısındaki artış eğilimi. İSO İkinci 500’de ihracat yapan firma sayısı 467’ye yükseldi. İSO İkinci 500’ün teknoloji yoğunluklarına bakılırsa yarattıkları katma bedel dağılımına bakıldığında; en yüksek hissesi yüzde 46,4 ile düşük teknoloji yoğunluklu endüstriler alsa da bilhassa orta-yüksek teknoloji yoğunluklu endüstriler kümesinin hissesinin arttığı görülüyor. Bu hisse 2019 yılında yüzde 24,2 iken 2020 yılında 2,7 puan artışla yüzde 26,9’a yükseldi. Yüksek teknoloji yoğunluklu endüstriler kümesinin hissesi ise 2019 yılında yüzde 2,2 iken 2020 yılında hudutlu bir artışla yüzde 2,6 olarak gerçekleşti.
Birinci sıra Murat Ticaret Kablo’nun
Araştırmaya bakıldığında, İSO İkinci 500’ün 2020 yılı sıralamasına bakıldığında; Murat Ticaret Kablo 578,9 milyon TL ile birinci sırayı aldı. Onu epey küçük bir farkla ve bir daha 578,9 milyon TL ile Metal Matris takip ederken, RTM Tarım Kimya 571,5 milyon TL ile üçüncü oldu. İSO İkinci 500’ün bu yılki listesine 119 yeni sanayi kuruluşu girdi. Bunlardan 30 tanesi İSO 500’den İSO İkinci 500’e düşen şirketlerden oluştu. Listeye geçen yılki İSO 1000 haricinden giren yeni firma sayısı ise 89 oldu.
Toplam borçların hissesi yüzde 60,8’e yükseldi
Finansman masrafları, sanayi kuruluşlarının karlılıklarında temel belirleyicilerden biri olmayı 2020 yılında da sürdürdü. 2020’de finansman sarfiyatları mutlak büyüklük olarak yüzde 17,3 oranında artışla 9,4 milyar TL’ye yükselirken faaliyet karları ise yüzde 71,1 ile çok yüksek bir büyüme sergiledi ve 28,8 milyar TL’ye çıktı. bu biçimdece 2019’da yüzde 47,5 olan finansman masraflarının faaliyet karına oranı, takip eden yılda yüzde 32,5’e inerek son yılların en düşük düzeyinde gerçekleşti. Araştırmada, İSO İkinci 500 şirketlerinin, 2020 yılında elde ettikleri faaliyet karının daha düşük bir kısmını finansman sarfiyatlarına ayırdığı, bu biçimdece karlarını ve özkaynaklarını artırmak için daha uygun şartlar elde ettiğine dikkat çekildi. İSO İkinci 500’ün ana bilanço kalemleri ve son 3 yılda gösterdiği değişimler incelendiğinde, 2020 yılında İSO İkinci 500’ün bilanço büyümesinin yüzde 28,9 olduğu görülüyor. Bu yüksek oranlı büyümenin kaynağında yüzde 33,5 artan toplam borçlar ve yüzde 22,3 büyüyen özkaynaklar yer aldı.
İSO İkinci 500 şirketlerinin borç/ özkaynak alakasına bakıldığında, özkaynakların hissesi 2019 yılında yüzde 41,3 iken, 2020 yılında yüzde 39,2’ye geriledi. 2019’da yüzde 58,7 olan toplam borçların hissesi ise 2020 yılında yüzde 60,8’e yükseldi. Öte yandan kelam konusu yılda mali borçlar yüzde 36,1 oranında artarken, kısa vadeli mali borçlardaki artış yüzde 30,3, uzun vadeli mali borçlardaki artış ise yüzde 41,1 ile daha yüksek oranda gerçekleşti. Dönen ve duran varlıklar içindeki münasebete bakıldığında ise 2019’dan 2020’ye dönen varlıkların hissesi yüzde 63,6’dan yüzde 66,4’e yükselirken, duran varlıkların hissesi yüzde 36,4’ten yüzde 33,6’ya geriledi. Araştırmada bu durumun, KOBİ’lerin 2020 yılını da makine ve teçhizat yatırımları açısından durağan geçirdiğini ortaya koyduğu açıklandı.
Faaliyet kârları yüzde 71 arttı
İSO İkinci 500’ün bilhassa karlılık açısından yüksek bir performans sergilediği görülüyor. 2019 yılında 16,8 milyar TL olan faaliyet karı, 2020 yılında yüzde 71,1’lik artışla 28,8 milyar TL’ye yükseldi. Buna paralel olarak faaliyet karı oranı da 2019’da yüzde 9,4 iken, 2020’de 3,7 puanlık artışla yüzde 13,1’e çıktı. Bir öbür değerli karlılık göstergesi olan FAVÖK (faiz, amortisman ve vergi öncesi kar), 2019 yılındaki düşüşün akabinde 2020’de kuvvetli bir artış gösterdi. İSO İkinci 500’de 2019 yılında 21,9 milyar TL olan FAVÖK, 2020’de yüzde 55,9 oranında artarak 34,2 milyar TL’ye yükseldi. Bu da 2020 yılında firmaların ana faaliyet hususlarına ve FAVÖK karlarına daha fazlaca odaklandığını ortaya koydu. Faaliyet karı ve FAVÖK’teki kuvvetli artış eğilimi, vergi öncesi kar ve ziyan toplamı için de geçerli. İSO İkinci 500’de 2019 yılında 10,6 milyar TL olan vergi öncesi kar ve ziyan toplamı, 2020 yılında yüzde 90,2 oranında artarak 20,1 milyar TL’ye yükseldi.
Özkaynaklarda artış umut verici
İSO İkinci 500 Araştırması neticeleriyla ilgili değerlendirmelerde bulunan İSO Lideri Erdal Bahçıvan, pandeminin yaşandığı 2020 üzere kuvvetli bir yılda, İSO İkinci 500’ün üretimden net satışlar, ihracat, istihdam, karlılık, finansman sarfiyatları, teknolojik yapı, Ar-Ge harcamaları üzere birfazlaca parametrede beklenenden parlak sonuçlar verdiğini söylemiş oldu. Satış karlılığından faal karlılığına, faaliyet karlarından FAVÖK performansına kadar biroldukça karlılık göstergesinde gerçekleşen güzelleşmeye de dikkat çeken Bahçıvan, “İSO İkinci 500 açısından en parlak bilgileri karlılık tarafında görmemizin niçinlerini sıralayacak olursak; yıl genelinde emtia fiyatlarının düşük seyretmesi, elverişli kredi şartları ve bilhassa yılın ikinci yarısındaki düşük faiz oranları üzere destekleyici uygulamalar, firmaların operasyonel maliyetlerini sınırlayarak kar marjlarını yüksek tuttu. Bu gelişmelerin, bilhassa İSO İkinci 500 şirketlerinin özkaynaklarında yüzde 22 üzere kuvvetli bir artışı ortaya çıkarmasını umut verici olarak değerlendiriyoruz” tabirlerini kullandı.
KOBİ’ler daha fazla teşvik edilmeli
KOBİ’lerimizin ihracat performansının da besbelli bir biçimde Türkiye ihracatından ayrıştığının altını çizen Bahçıvan, “Bu güç yılda Türkiye ve sanayi kesimi genelinde olduğu üzere İSO 500’de de ihracat kaybı yaşanırken, İSO İkinci 500’ün ihracatını yüzde 1,2 artırması her türlü takdiri hak ediyor” dedi. İSO İkinci 500 kapsamındaki şirketlerde orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu endüstrilerin toplam hissesinin 2020 yılında 3,1 puan artarak yüzde 29,5’e yükselmesinin de gelecek ismine dikkate bedel bir gösterge olduğunu belirten Bahçıvan, İSO İkinci 500’de bilhassa finansal açıdan daha fazla güzelleşmeye gereksinimi olan birfazlaca göstergenin olduğunu söylerken, dönen ve duran varlıkların dağılımı, kaynak yapısı, net döviz konumu, halka açılma eğilimleri, Ar-Ge yapabilme istek ve kabiliyetleri üzere göstergeleri örnek verdi. Türk endüstrisinin uygun finansman şartları bulduğu vakit sağlıklı büyüme yolunda üretimin gücüne güç katmaya hazır olduğunu ortaya koyduğunu belirten Bahçıvan, KOBİ’leri ortaya koyduğu kuvvetli potansiyelin daha fazla teşvik edilmesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
İhracatta müspet ayrıştılar 2020 yılında
Türkiye’nin toplam ihracatında yüzde 6,2; İSO 500’ün ihracatında ise yüzde 12,8 düşüşe karşın İkinci 500’ün ihracatı yüzde 1,2 oranında artarak 9,9 milyar dolara yükseldi. bu biçimdece İSO İkinci 500’ün Türkiye toplam ihracatı ortasındaki hissesi yüzde 5,9, sanayi ihracatı ortasındaki hissesi ise yüzde 6,1 oldu ve her iki oran da 2019 yılına bakılırsa 0,5 puan artış kaydetti. İhracat tarafındaki bir öteki kıymetli gelişme de ihracat yapan firma sayısındaki artış eğilimi. İSO İkinci 500’de ihracat yapan firma sayısı 467’ye yükseldi. İSO İkinci 500’ün teknoloji yoğunluklarına bakılırsa yarattıkları katma bedel dağılımına bakıldığında; en yüksek hissesi yüzde 46,4 ile düşük teknoloji yoğunluklu endüstriler alsa da bilhassa orta-yüksek teknoloji yoğunluklu endüstriler kümesinin hissesinin arttığı görülüyor. Bu hisse 2019 yılında yüzde 24,2 iken 2020 yılında 2,7 puan artışla yüzde 26,9’a yükseldi. Yüksek teknoloji yoğunluklu endüstriler kümesinin hissesi ise 2019 yılında yüzde 2,2 iken 2020 yılında hudutlu bir artışla yüzde 2,6 olarak gerçekleşti.
Birinci sıra Murat Ticaret Kablo’nun
Araştırmaya bakıldığında, İSO İkinci 500’ün 2020 yılı sıralamasına bakıldığında; Murat Ticaret Kablo 578,9 milyon TL ile birinci sırayı aldı. Onu epey küçük bir farkla ve bir daha 578,9 milyon TL ile Metal Matris takip ederken, RTM Tarım Kimya 571,5 milyon TL ile üçüncü oldu. İSO İkinci 500’ün bu yılki listesine 119 yeni sanayi kuruluşu girdi. Bunlardan 30 tanesi İSO 500’den İSO İkinci 500’e düşen şirketlerden oluştu. Listeye geçen yılki İSO 1000 haricinden giren yeni firma sayısı ise 89 oldu.
Toplam borçların hissesi yüzde 60,8’e yükseldi
Finansman masrafları, sanayi kuruluşlarının karlılıklarında temel belirleyicilerden biri olmayı 2020 yılında da sürdürdü. 2020’de finansman sarfiyatları mutlak büyüklük olarak yüzde 17,3 oranında artışla 9,4 milyar TL’ye yükselirken faaliyet karları ise yüzde 71,1 ile çok yüksek bir büyüme sergiledi ve 28,8 milyar TL’ye çıktı. bu biçimdece 2019’da yüzde 47,5 olan finansman masraflarının faaliyet karına oranı, takip eden yılda yüzde 32,5’e inerek son yılların en düşük düzeyinde gerçekleşti. Araştırmada, İSO İkinci 500 şirketlerinin, 2020 yılında elde ettikleri faaliyet karının daha düşük bir kısmını finansman sarfiyatlarına ayırdığı, bu biçimdece karlarını ve özkaynaklarını artırmak için daha uygun şartlar elde ettiğine dikkat çekildi. İSO İkinci 500’ün ana bilanço kalemleri ve son 3 yılda gösterdiği değişimler incelendiğinde, 2020 yılında İSO İkinci 500’ün bilanço büyümesinin yüzde 28,9 olduğu görülüyor. Bu yüksek oranlı büyümenin kaynağında yüzde 33,5 artan toplam borçlar ve yüzde 22,3 büyüyen özkaynaklar yer aldı.
İSO İkinci 500 şirketlerinin borç/ özkaynak alakasına bakıldığında, özkaynakların hissesi 2019 yılında yüzde 41,3 iken, 2020 yılında yüzde 39,2’ye geriledi. 2019’da yüzde 58,7 olan toplam borçların hissesi ise 2020 yılında yüzde 60,8’e yükseldi. Öte yandan kelam konusu yılda mali borçlar yüzde 36,1 oranında artarken, kısa vadeli mali borçlardaki artış yüzde 30,3, uzun vadeli mali borçlardaki artış ise yüzde 41,1 ile daha yüksek oranda gerçekleşti. Dönen ve duran varlıklar içindeki münasebete bakıldığında ise 2019’dan 2020’ye dönen varlıkların hissesi yüzde 63,6’dan yüzde 66,4’e yükselirken, duran varlıkların hissesi yüzde 36,4’ten yüzde 33,6’ya geriledi. Araştırmada bu durumun, KOBİ’lerin 2020 yılını da makine ve teçhizat yatırımları açısından durağan geçirdiğini ortaya koyduğu açıklandı.
Faaliyet kârları yüzde 71 arttı
İSO İkinci 500’ün bilhassa karlılık açısından yüksek bir performans sergilediği görülüyor. 2019 yılında 16,8 milyar TL olan faaliyet karı, 2020 yılında yüzde 71,1’lik artışla 28,8 milyar TL’ye yükseldi. Buna paralel olarak faaliyet karı oranı da 2019’da yüzde 9,4 iken, 2020’de 3,7 puanlık artışla yüzde 13,1’e çıktı. Bir öbür değerli karlılık göstergesi olan FAVÖK (faiz, amortisman ve vergi öncesi kar), 2019 yılındaki düşüşün akabinde 2020’de kuvvetli bir artış gösterdi. İSO İkinci 500’de 2019 yılında 21,9 milyar TL olan FAVÖK, 2020’de yüzde 55,9 oranında artarak 34,2 milyar TL’ye yükseldi. Bu da 2020 yılında firmaların ana faaliyet hususlarına ve FAVÖK karlarına daha fazlaca odaklandığını ortaya koydu. Faaliyet karı ve FAVÖK’teki kuvvetli artış eğilimi, vergi öncesi kar ve ziyan toplamı için de geçerli. İSO İkinci 500’de 2019 yılında 10,6 milyar TL olan vergi öncesi kar ve ziyan toplamı, 2020 yılında yüzde 90,2 oranında artarak 20,1 milyar TL’ye yükseldi.