kunteper
Member
ANKARA – Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş Mutabakat Metnini 9 ay evvel imzalayan Altılı Masa’da yer alan partilerin hazırladığı 84 unsurluk anayasa değişikliği önerisi hafta başında belirtildi. Aralık ayı sonuna hakikat yapılması beklenen, onuncu görüşmede ise seçimin kazanılması durumunda kurulacak “ortak yönetim” yapısının netleştirilip açıklanması bekleniyor.
“Geçiş Sürecinin Yol Haritası” olarak isimlendirilen bu çalışma yalnızca başkanlar içinde görüşülüyor. Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, Türkiye’yi adeta parlamenter periyoda geçmişiz üzere yöneteceğiz” dediği modelin ipuçlarını verdi. Modele bakılırsa Türkiye bir “koalisyon hükümeti” varmış üzere yönetilecek. Başkanlar milletvekili olarak Meclis’te olacak. “Anayasa değişikliği yapılana kadar siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım” taahhüdünde bulunan yeni Cumhurbaşkanı da bu taahhüt doğrultusunda önderlerin kanaatini alacak. Bu sistem “Eşgüdüm Kurulu” olarak çalışacak. Bakanlar da Meclis seçimi kararına nazaran Cumhurbaşkanının parti genel liderleriyle görüşmesi, onlardan aldığı bilgilerle belirlenecek.
Seçimin yenilenen İstanbul seçimleri üzere açık orta farkla ve birinci çeşitte bitmesi gerektiğine dikkat çeken Karamollaoğlu, HDP’nin alacağı tavrın da değerli olduğunu söylemiş oldu. Karamollaoğlu, “Kendi siyasetlerini dikkate alarak onlar da bir siyaset belirliyorlar. Nasıl bir karar verirler onu bilemiyorum. Lakin bu seçimin birinci cinste bitmesi fazlaca önemli” dedi.
Saadet Partisi Genel Lideri Karamollaoğlu, partisinin genel merkezinde bir küme gazetecinin gündeme dair sorularını yanıtladı. Karamollaoğlu’nun değerlendirmeleri özetle şöyleki oldu:
‘CUMHURBAŞKANI BAŞKANLARLA İSTİŞARE EDEREK KARAR ALACAK’
Altılı Masa dokuzuncu sefer bir ortaya geldi. Çalışmalarda hangi kademedesiniz?
Biz bu sistemi değiştirmek istiyoruz. Seçimde istediğimiz neticeyi elde edersek hangi mevzuların üzerinde duracağız, bu değişikliği nasıl gerçekleştireceğiz, bununla ilgili çalışmaları yapıyoruz. Anayasa değişikliği önerisi kamuoyuyla paylaşıldı. Bunun gerisinden idare nasıl olacak? Bugünkü sisteme bakılırsa cumhurbaşkanı layüsel, kanunların üstünde. Seçildikten daha sonra, “Ben bildiğimi yaparım, 5 sene ortasında de değişiklikleri yaparız” derse ne olacak? Onun için biz bir yol haritası ortaya koyacağız. Yani seçimden daha sonra anayasa nasıl değişecek, cumhurbaşkanı bu süreçte nasıl çalışacak, istişareleri nasıl yapacak? Adeta parlamenter periyoda geçmişiz üzere çalışılacağını söz ediyoruz.
‘360 YAKALANAMAZSA, KOALİSYON HÜKÜMETİ VARMIŞ ÜZERE YÖNETECEĞİZ’
Ortak idare yapısı nasıl olacak? Bakanlar nasıl belirlenecek?
Burada en değerli husus istişare. Yani cumhurbaşkanı, bütün siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacak. Cumhurbaşkanı seçim sonucuna nazaran parti genel liderleriyle görüşerek, onlardan bilgilerle bakanları belirleyecek. Lakin o bakanlar da bir istişare düzeneğinin ortasında karar alacaklar. Zira kararları cumhurbaşkanı tarafınca benimsenirse bir mana söz ediyor. Sonuçta imzayı cumhurbaşkanı atacak. Meclis’teki çalışmalara daha fazla değer vereceğiz. Süreci şimdiden iddia edemiyoruz lakin 400’ün üzerinde milletvekili çıkarılırsa, çabucak anayasayı referanduma götürmeden değiştirebileceğiz. 360-400 ortası olursa referanduma götürme mecburiyeti var. 360 yakalanamazsa muhakkak bir süre, tahminen 5 sene bu biçimde yönetim edeceğiz. Anayasa değişikliği yapılmadan, tahminen Türkiye’yi güya bir koalisyon hükümeti varmış üzere yöneteceğiz.
‘CUMHURBAŞKANI TAAHHÜTTE BULUNACAK’
Liderler, bu ortak idarede nerede olacak? Cumhurbaşkanı yardımcısı mı olacaklar, kabinede mi olacaklar, yoksa istişare şurası mu oluşturulacak?
Bu mevzu önümüzdeki görüşmede netleşecek. Biz kararlıyız; birlikte yöneteceğiz. Fakat, bir arada yöneteceğiz de cumhurbaşkanı anayasa değişmediği için layüsel. Nasıl olacak? Cumhurbaşkanı seçimindilk evvel aday, siyasi parti genel liderleri ile bir arada, “Bundan daha sonra kararlarımı -bu değişiklik sağlanana kadar- siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek alıp Türkiye’yi yöneteceğim” taahhüdünde bulunacak. Burada kimi vakit “parti genel liderleri cumhurbaşkanı yardımcısı olsun” deniliyor. Olamaz ki, milletvekiliyse milletvekilliği düşer.
Genel liderler milletvekili olmasın, direkt Cumhurbaşkanı Yardımcısı olsun önerisi olduğunu biliyoruz.
Bu koalisyon belirli bir süre Türkiye’yi yönetecek diyelim, genel liderlerin Meclis haricinde kalması niçin gerekli? Önemli olan bu istişare düzeneğinin ismi nasıl konulacak. Siz buna cumhurbaşkanı yardımcılığı derseniz, milletvekillikleri otomatikman düşer. Lakin cumhurbaşkanı bizatihi, “siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım” derse kimsenin yapacağı bir şey yok.
EŞGÜDÜM KURULU
Yüksek İstişare Şurası üzere bir konsey mu olacak?
Öyle bir heyet var, lakin şu anda o heyetlerin hiç bir aktifliği yok. Bu da yasal değil, ancak cumhurbaşkanı taahhüt edecek, genel liderler da bunu benimseyecek. Cumhurbaşkanı, “anayasa değişikliği yapılana kadar siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım. Bu kadar.” örneğin buna “eşgüdüm” de denilebilir. Eşgüdüm kurulu…
Eşgüdüm Komitesi diyebilir miyiz?
İster ‘kurum’, ister ‘kurul’, ‘ben siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar vereceğim’ desin, yeter! Burada eşgüdüm olacak. Bir karar alınırken siyasi parti genel liderlerinin kanaatleri de kesinlikle gündeme gelecek, onlarla istişare edilecek.
‘ADAYIN EN KIYMETLİ ÖZELLİĞİ EŞGÜDÜMÜ SAĞLAMAK OLACAK’
O adayın en değerli özelliği de bahsetmiş olduğuniz eşgüdümü sağlamak mı olacak?
Aynen. Natürel. O bunu kamuoyu nezdinde deklare edecek. Bunun tüzel tarafı yok. Fakat kamuoyu nezdinde bu biçimde bir taahhütte bulunursa, herbiçimde cumhurbaşkanı olacak kişinin de bu taahhüdüne sadık kalması beklenir.
Ağırlıklı görüş, ortak görüş diyebilir miyiz?
Tabii, artık biz bunu önümüzdeki görüşmede, net bir biçimde söz edeceğiz. Şu anda ben bunu bu biçimde teklif ediyorum, ancak başka arkadaşların da görüşü şu anda bundan farklı değil. Üzerinde durduğumuz mevzu, biz buna cumhurbaşkanlığı yardımcılığı diyemeyiz. Bunu ortak açıklamada görürsünüz diye düşünüyorum. Benim yaptığım bu açıklama istikametinde bir açıklama olacak.
‘GENEL LİDERLERİN MECLİS’TE BULUNMASININ YARARI VAR’
Saadet Partisi başkanı olarak sizin de tercihiniz bu biçimde milletvekili olmak, Meclis’te olmak?
Tabii. Parti genel liderlerinin seçilmişse Meclis’te bulunmasının yararı var.
Peki gelecek görüşmede, bakanlıkların, kurumların nasıl paylaşılacağı üzere ayrıntılar olacak mı?
Şu anda bu biçimde bir şey gündeme gelmedi. görüşmede da bunun sonucunın alınacağını düşünmüyorum şahsen. Lakin seçimden daha sonra o husus gündeme getirilir.
ADAY ŞUBAT AYINDA AÇIKLANABİLİR
Adayınızı şubat ayında görür müyüz?
Görürsünüz üzere. Adaylık fakat seçim sonucu alındıktan daha sonra açıklanır. Haziran’ı kimse beklemiyor. Büyük ihtimalle mayıs ayında olabilir. Altılı Masa’da adayın ne vakit açıklanacağı ayrıntısına girmedik. Bunun zaruret olduğunu da düşünmüyorum. Mevzu son vakit içinderda gündeme fazla getirildiği için tahminen de önümüzdeki sene başlarında açıklamak gerekebilir. Lakin vilayetle de bunu açıklayacağız, vakti geldi üzere bir kanaatimiz yok.
Aday belirleme adabını, formülünü görüştünüz mü?
Hayır bu mevzuyu da görüşmedik. Siyasi partilerin kendi kanaatleri olabilir, bunu gündeme getirirler, bu teklifler üzerinde bir müzakere yapılır ve o denli zannediyorum ki sonuçta bir mutabakat sağlanır. Ben büyük sorun olmayacağını düşünüyorum. İsimler üzerinde şimdiye kadar hiç konuşulmadı.
Sadece adayı mı açıklayacaksınız? Başkanların pozisyonu, Merkez Bankası lider adayları üzere kritik kurumların lideri da birlikte açıklanır mı?
Ben bunun taraftarı değilim. -Millet iradesi daha tecelli etmemiş- O ayrıntıya girmek mantıkla uyuşmaz.
Anayasa teklifinizde “Sembolik cumhurbaşkanı” diyorsunuz ancak halk tarafınca seçilmesi öngörülüyor. Bu biraz çelişkili değil mi?
Bizim sıkıntımız Cumhurbaşkanının aldığı kararların sorgulanabilmesi. Cumhurbaşkanının yetkileri müzakere edilebilir, yerine bakılırsa kısıtlanır fakat ne olursa olsun, cumhurbaşkanı tek başına her türlü sonucu alma ve uygulama makamında değildir artık. Kimin seçeceği, bu karar alındıktan daha sonra bana göre tali bir husustur.
‘TAKDİR DEĞİL OY TOPLAMA VAKTİMİZ GELDİ’
Sahaya baktığınızda 13. Cumhurbaşkanı Altılı Masa’nın cumhurbaşkanı olacak görünüyor mu?
Ufak tefek fark olursa onun üstesinden gelir lakin İstanbul seçimi üzere bir seçim olursa bunun üstesinden gelemez. Makasın bu kadar açılma ihtimali yüksek.
İstanbul seçimlerinde olduğu üzere Cumhurbaşkanlığı seçiminde makasın nasıl açılabileceğini düşünüyorsunuz? Burada HDP’nin kilit bir parti olduğu değerlendirmesi var. Sizce HDP aday çıkarmalı mı?
Bizim tanıtma grubumuzdan Allah razı olsun. Genelde takdir toplayan bir grup fakat artık bizim takdir toplama değil oy toplama vaktimiz geldi. Tencerenin tabanına, sandığa ne yansıyacak biz bunu önemsiyoruz. Onun için de söylemlerimizi geliştirmeli, altı siyasi parti bu hususta bir mutabakat noktasına gelmeli.
‘BU SEÇİMİN BİRİNCİ TIPTA BİTMESİ ÇOK ÖNEMLİ’
Şu anda fazla bir şey söylememiz mümkün değil fakat dediğiniz HDP’nin hali fazlaca değerli. Yani belirleyici faktör olacak ister istemez onlar da. Kendi siyasetlerini dikkate alarak onlar da bir siyaset belirliyorlar, çalışıyorlar. Nasıl bir karar verirler onu bilemiyorum. Fakat bu seçimin birinci cinste bitmesi fazlaca kıymetli. İnşallah gerekli adımlar atılır, gerekli ortam oluşur.
Bu ortada İstanbul seçiminde epeyce şaşırtan bir fark ortaya çıkmıştı. Siz bekliyor muydunuz?
150-200 bin olabilir aklıma geliyordu, o bile biraz uçuk gözüküyordu. Lakin 800 bin aklımın ucundan bile geçmedi. AK Parti o şoku atlatamadı hala. Daima onun korkusu ortasında yaşıyor. Sanki biz seçime gittiğimiz vakit bu biçimde bir görünümle karşılaşır mıyız diye şu an tir tir titriyorlar.
Masa’da adaylıkla ilgili çekişme olduğu savları var.
Masa’da bu biçimde bir çekişme yok, dışarıdan gündeme getiriliyor. Her partinin ortasında farklı kanaati olan beşerler var. Fakat bu genel liderlerin genel yaklaşımını değiştiriyor mu, inşallah ben değiştirmiyor diye görüyorum. Ben buna şahit olmadım. Onun için bu tip tezlerin Altılı Masa’yı şu anda bağlayamayacağı kanaatindeyim. Yarın ne olur onu da bilemeyiz. Gün doğmadan neler doğar.
Partilerin genel liderlerinin tavrı kendi tabanını yüzde yüz etkilemeyebilir lakin yüzde 90 tesirler. Şimdiye kadar Altılı Masa’da yapılan görüşmeler, genel kanaatler daima müspet tarafta olmuştur. En son yapılan anayasa değişiklik talebi de bunun bir göstergesidir.
‘FİİLEN DİKTA REJİMİ VAR’
Yeni anayasa teklifinizi Cumhurbaşkanı “ucube bir teklif, amorf bir yapı, tek vaatleri Türkiye’yi eski günlere döndürmek” kelamlarıyla eleştirdi. Ne dersiniz?
Ucubelik neresindeymiş? Ben teklifin bu türlü yorumlanmasını garipserim. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde, bir hükümet şayet düşürülecekse, yeni hükümetin başbakanı da belirlenmiş olacak. Yani, Türkiye hiç bir vakit başbakansız kalmayacak. Çok açık ve net.
Bahçeli de “geriye saracaklar” dedi, bir daha iktidardan “vesayeti çağırma” eleştirisi geldi…
Biz Meclis’in kişiselyet kazanmasını istiyoruz. Şu anda Meclis’in bir değeri yok. ABD’de de lider tek başına seçiliyor, lakin Meclis, Senato kendi sonucunı almakta lidere tabi değil. Lider buna uymak mecburiyetinde. Fransa’da kanunları lider değil Meclis yapıyor. Çin’i, Rusya’yı bu yorumun içine dahil etmiyorum. Bunun elzem olduğunu değil, güya biz sorunlar içine düşecekmişiz üzere sözlerle diktatörlüğü savunamazsınız. Şu anda Türkiye’de fiilen dikta rejimi var. Kim ne derse desin, Cumhurbaşkanı karar alıyor, yanlış da olsa Meclis buna mahzur olamıyor. Bir düzenek yok. Artık siz dikta rejimini savunuyorsunuz ve bunun da epeyce ileri bir periyot olduğunu söylüyorsunuz.
‘TÜRKİYE’DEKİ YAĞMA DÜNYANIN HİÇBİR YERİNDE YOK’
Erdoğan anayasa teklifinizi eleştirdiği konuşmasında, “Bunların sıkıntısı ülkeyi yönetmek değil, ülkenin gelirlerini kendi ortalarında paylaşacak paravan şirket kurmaktır” kelamları de dikkat çekiyor.
Vay vay vayyy. Tek şirket epeyce şirkete dönüyor ondan üzülüyor! Şu kesin; Cumhurbaşkanı tek başına bu kararları alamayacak, tasarrufta bulunamayacak. Bunlar bir ortaya gelip devlet imkanlarını paylaşacaklar! Allah’tan kork bunu söylemek için, biz varız en azından. Biz devletin imkanlarını paylaşmak için bir ortaya geleceğiz! İnsan çekinir, utanır bu biçimde bir şey olur mu? Şu anda Türkiye’deki yağma dünyanın hiç bir yerinde yok. İşin berbat tarafı sorgulanamıyor. Fakat Meclis olduğu vakit Cumhurbaşkanı da Başbakan da milletvekilleri de bakanlar da sorgulanır. O imkan verilecek Meclis’e.
‘BAŞÖRTÜSÜ TEKLİFİNE EVET DERİZ, AİLE PROBLEMİNİ DE ÖNEMSİYORUZ’
AK Parti’nin başörtüsü ile ilgili anayasa değişikliği teklifi gelirse tavrınız ne olacak?
Başörtüsü problemini tek başına getirir, yanına onu zedeleyecek öteki şeyler koymazsa biz buna ‘evet’ deriz. Bizim kabul edeceğimiz bir metin geldiği takdirde başörtüsü sorunu tekrar Türkiye’nin gündemine gelmeyecekse biz buna natürel olarak ‘evet’ deriz. Ben buna öteki siyasi partilerin de ‘hayır’ diyeceğini şahsen düşünmüyorum. Ancak bunu bulandırırlarsa başka bahis. Aile sıkıntısını biz de önemsiyoruz. Aile toplumun temelidir. Biz aileyi korumakla mükellefiz. Aile yapısı ile ilgili net sözümüz var. Aile bir bayan erkek ve çocuklardan meydana gelir. bu türlü getirsinler itiraz etmeyiz. Altılı Masa’da gündeme gelmedi, konuşmadık.
“Geçiş Sürecinin Yol Haritası” olarak isimlendirilen bu çalışma yalnızca başkanlar içinde görüşülüyor. Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, Türkiye’yi adeta parlamenter periyoda geçmişiz üzere yöneteceğiz” dediği modelin ipuçlarını verdi. Modele bakılırsa Türkiye bir “koalisyon hükümeti” varmış üzere yönetilecek. Başkanlar milletvekili olarak Meclis’te olacak. “Anayasa değişikliği yapılana kadar siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım” taahhüdünde bulunan yeni Cumhurbaşkanı da bu taahhüt doğrultusunda önderlerin kanaatini alacak. Bu sistem “Eşgüdüm Kurulu” olarak çalışacak. Bakanlar da Meclis seçimi kararına nazaran Cumhurbaşkanının parti genel liderleriyle görüşmesi, onlardan aldığı bilgilerle belirlenecek.
Seçimin yenilenen İstanbul seçimleri üzere açık orta farkla ve birinci çeşitte bitmesi gerektiğine dikkat çeken Karamollaoğlu, HDP’nin alacağı tavrın da değerli olduğunu söylemiş oldu. Karamollaoğlu, “Kendi siyasetlerini dikkate alarak onlar da bir siyaset belirliyorlar. Nasıl bir karar verirler onu bilemiyorum. Lakin bu seçimin birinci cinste bitmesi fazlaca önemli” dedi.
Saadet Partisi Genel Lideri Karamollaoğlu, partisinin genel merkezinde bir küme gazetecinin gündeme dair sorularını yanıtladı. Karamollaoğlu’nun değerlendirmeleri özetle şöyleki oldu:
‘CUMHURBAŞKANI BAŞKANLARLA İSTİŞARE EDEREK KARAR ALACAK’
Altılı Masa dokuzuncu sefer bir ortaya geldi. Çalışmalarda hangi kademedesiniz?
Biz bu sistemi değiştirmek istiyoruz. Seçimde istediğimiz neticeyi elde edersek hangi mevzuların üzerinde duracağız, bu değişikliği nasıl gerçekleştireceğiz, bununla ilgili çalışmaları yapıyoruz. Anayasa değişikliği önerisi kamuoyuyla paylaşıldı. Bunun gerisinden idare nasıl olacak? Bugünkü sisteme bakılırsa cumhurbaşkanı layüsel, kanunların üstünde. Seçildikten daha sonra, “Ben bildiğimi yaparım, 5 sene ortasında de değişiklikleri yaparız” derse ne olacak? Onun için biz bir yol haritası ortaya koyacağız. Yani seçimden daha sonra anayasa nasıl değişecek, cumhurbaşkanı bu süreçte nasıl çalışacak, istişareleri nasıl yapacak? Adeta parlamenter periyoda geçmişiz üzere çalışılacağını söz ediyoruz.
‘360 YAKALANAMAZSA, KOALİSYON HÜKÜMETİ VARMIŞ ÜZERE YÖNETECEĞİZ’
Ortak idare yapısı nasıl olacak? Bakanlar nasıl belirlenecek?
Burada en değerli husus istişare. Yani cumhurbaşkanı, bütün siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacak. Cumhurbaşkanı seçim sonucuna nazaran parti genel liderleriyle görüşerek, onlardan bilgilerle bakanları belirleyecek. Lakin o bakanlar da bir istişare düzeneğinin ortasında karar alacaklar. Zira kararları cumhurbaşkanı tarafınca benimsenirse bir mana söz ediyor. Sonuçta imzayı cumhurbaşkanı atacak. Meclis’teki çalışmalara daha fazla değer vereceğiz. Süreci şimdiden iddia edemiyoruz lakin 400’ün üzerinde milletvekili çıkarılırsa, çabucak anayasayı referanduma götürmeden değiştirebileceğiz. 360-400 ortası olursa referanduma götürme mecburiyeti var. 360 yakalanamazsa muhakkak bir süre, tahminen 5 sene bu biçimde yönetim edeceğiz. Anayasa değişikliği yapılmadan, tahminen Türkiye’yi güya bir koalisyon hükümeti varmış üzere yöneteceğiz.
‘CUMHURBAŞKANI TAAHHÜTTE BULUNACAK’
Liderler, bu ortak idarede nerede olacak? Cumhurbaşkanı yardımcısı mı olacaklar, kabinede mi olacaklar, yoksa istişare şurası mu oluşturulacak?
Bu mevzu önümüzdeki görüşmede netleşecek. Biz kararlıyız; birlikte yöneteceğiz. Fakat, bir arada yöneteceğiz de cumhurbaşkanı anayasa değişmediği için layüsel. Nasıl olacak? Cumhurbaşkanı seçimindilk evvel aday, siyasi parti genel liderleri ile bir arada, “Bundan daha sonra kararlarımı -bu değişiklik sağlanana kadar- siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek alıp Türkiye’yi yöneteceğim” taahhüdünde bulunacak. Burada kimi vakit “parti genel liderleri cumhurbaşkanı yardımcısı olsun” deniliyor. Olamaz ki, milletvekiliyse milletvekilliği düşer.
Genel liderler milletvekili olmasın, direkt Cumhurbaşkanı Yardımcısı olsun önerisi olduğunu biliyoruz.
Bu koalisyon belirli bir süre Türkiye’yi yönetecek diyelim, genel liderlerin Meclis haricinde kalması niçin gerekli? Önemli olan bu istişare düzeneğinin ismi nasıl konulacak. Siz buna cumhurbaşkanı yardımcılığı derseniz, milletvekillikleri otomatikman düşer. Lakin cumhurbaşkanı bizatihi, “siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım” derse kimsenin yapacağı bir şey yok.
EŞGÜDÜM KURULU
Yüksek İstişare Şurası üzere bir konsey mu olacak?
Öyle bir heyet var, lakin şu anda o heyetlerin hiç bir aktifliği yok. Bu da yasal değil, ancak cumhurbaşkanı taahhüt edecek, genel liderler da bunu benimseyecek. Cumhurbaşkanı, “anayasa değişikliği yapılana kadar siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım. Bu kadar.” örneğin buna “eşgüdüm” de denilebilir. Eşgüdüm kurulu…
Eşgüdüm Komitesi diyebilir miyiz?
İster ‘kurum’, ister ‘kurul’, ‘ben siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar vereceğim’ desin, yeter! Burada eşgüdüm olacak. Bir karar alınırken siyasi parti genel liderlerinin kanaatleri de kesinlikle gündeme gelecek, onlarla istişare edilecek.
‘ADAYIN EN KIYMETLİ ÖZELLİĞİ EŞGÜDÜMÜ SAĞLAMAK OLACAK’
O adayın en değerli özelliği de bahsetmiş olduğuniz eşgüdümü sağlamak mı olacak?
Aynen. Natürel. O bunu kamuoyu nezdinde deklare edecek. Bunun tüzel tarafı yok. Fakat kamuoyu nezdinde bu biçimde bir taahhütte bulunursa, herbiçimde cumhurbaşkanı olacak kişinin de bu taahhüdüne sadık kalması beklenir.
Ağırlıklı görüş, ortak görüş diyebilir miyiz?
Tabii, artık biz bunu önümüzdeki görüşmede, net bir biçimde söz edeceğiz. Şu anda ben bunu bu biçimde teklif ediyorum, ancak başka arkadaşların da görüşü şu anda bundan farklı değil. Üzerinde durduğumuz mevzu, biz buna cumhurbaşkanlığı yardımcılığı diyemeyiz. Bunu ortak açıklamada görürsünüz diye düşünüyorum. Benim yaptığım bu açıklama istikametinde bir açıklama olacak.
‘GENEL LİDERLERİN MECLİS’TE BULUNMASININ YARARI VAR’
Saadet Partisi başkanı olarak sizin de tercihiniz bu biçimde milletvekili olmak, Meclis’te olmak?
Tabii. Parti genel liderlerinin seçilmişse Meclis’te bulunmasının yararı var.
Peki gelecek görüşmede, bakanlıkların, kurumların nasıl paylaşılacağı üzere ayrıntılar olacak mı?
Şu anda bu biçimde bir şey gündeme gelmedi. görüşmede da bunun sonucunın alınacağını düşünmüyorum şahsen. Lakin seçimden daha sonra o husus gündeme getirilir.
ADAY ŞUBAT AYINDA AÇIKLANABİLİR
Adayınızı şubat ayında görür müyüz?
Görürsünüz üzere. Adaylık fakat seçim sonucu alındıktan daha sonra açıklanır. Haziran’ı kimse beklemiyor. Büyük ihtimalle mayıs ayında olabilir. Altılı Masa’da adayın ne vakit açıklanacağı ayrıntısına girmedik. Bunun zaruret olduğunu da düşünmüyorum. Mevzu son vakit içinderda gündeme fazla getirildiği için tahminen de önümüzdeki sene başlarında açıklamak gerekebilir. Lakin vilayetle de bunu açıklayacağız, vakti geldi üzere bir kanaatimiz yok.
Aday belirleme adabını, formülünü görüştünüz mü?
Hayır bu mevzuyu da görüşmedik. Siyasi partilerin kendi kanaatleri olabilir, bunu gündeme getirirler, bu teklifler üzerinde bir müzakere yapılır ve o denli zannediyorum ki sonuçta bir mutabakat sağlanır. Ben büyük sorun olmayacağını düşünüyorum. İsimler üzerinde şimdiye kadar hiç konuşulmadı.
Sadece adayı mı açıklayacaksınız? Başkanların pozisyonu, Merkez Bankası lider adayları üzere kritik kurumların lideri da birlikte açıklanır mı?
Ben bunun taraftarı değilim. -Millet iradesi daha tecelli etmemiş- O ayrıntıya girmek mantıkla uyuşmaz.
Anayasa teklifinizde “Sembolik cumhurbaşkanı” diyorsunuz ancak halk tarafınca seçilmesi öngörülüyor. Bu biraz çelişkili değil mi?
Bizim sıkıntımız Cumhurbaşkanının aldığı kararların sorgulanabilmesi. Cumhurbaşkanının yetkileri müzakere edilebilir, yerine bakılırsa kısıtlanır fakat ne olursa olsun, cumhurbaşkanı tek başına her türlü sonucu alma ve uygulama makamında değildir artık. Kimin seçeceği, bu karar alındıktan daha sonra bana göre tali bir husustur.
‘TAKDİR DEĞİL OY TOPLAMA VAKTİMİZ GELDİ’
Sahaya baktığınızda 13. Cumhurbaşkanı Altılı Masa’nın cumhurbaşkanı olacak görünüyor mu?
Ufak tefek fark olursa onun üstesinden gelir lakin İstanbul seçimi üzere bir seçim olursa bunun üstesinden gelemez. Makasın bu kadar açılma ihtimali yüksek.
İstanbul seçimlerinde olduğu üzere Cumhurbaşkanlığı seçiminde makasın nasıl açılabileceğini düşünüyorsunuz? Burada HDP’nin kilit bir parti olduğu değerlendirmesi var. Sizce HDP aday çıkarmalı mı?
Bizim tanıtma grubumuzdan Allah razı olsun. Genelde takdir toplayan bir grup fakat artık bizim takdir toplama değil oy toplama vaktimiz geldi. Tencerenin tabanına, sandığa ne yansıyacak biz bunu önemsiyoruz. Onun için de söylemlerimizi geliştirmeli, altı siyasi parti bu hususta bir mutabakat noktasına gelmeli.
‘BU SEÇİMİN BİRİNCİ TIPTA BİTMESİ ÇOK ÖNEMLİ’
Şu anda fazla bir şey söylememiz mümkün değil fakat dediğiniz HDP’nin hali fazlaca değerli. Yani belirleyici faktör olacak ister istemez onlar da. Kendi siyasetlerini dikkate alarak onlar da bir siyaset belirliyorlar, çalışıyorlar. Nasıl bir karar verirler onu bilemiyorum. Fakat bu seçimin birinci cinste bitmesi fazlaca kıymetli. İnşallah gerekli adımlar atılır, gerekli ortam oluşur.
Bu ortada İstanbul seçiminde epeyce şaşırtan bir fark ortaya çıkmıştı. Siz bekliyor muydunuz?
150-200 bin olabilir aklıma geliyordu, o bile biraz uçuk gözüküyordu. Lakin 800 bin aklımın ucundan bile geçmedi. AK Parti o şoku atlatamadı hala. Daima onun korkusu ortasında yaşıyor. Sanki biz seçime gittiğimiz vakit bu biçimde bir görünümle karşılaşır mıyız diye şu an tir tir titriyorlar.
Masa’da adaylıkla ilgili çekişme olduğu savları var.
Masa’da bu biçimde bir çekişme yok, dışarıdan gündeme getiriliyor. Her partinin ortasında farklı kanaati olan beşerler var. Fakat bu genel liderlerin genel yaklaşımını değiştiriyor mu, inşallah ben değiştirmiyor diye görüyorum. Ben buna şahit olmadım. Onun için bu tip tezlerin Altılı Masa’yı şu anda bağlayamayacağı kanaatindeyim. Yarın ne olur onu da bilemeyiz. Gün doğmadan neler doğar.
Partilerin genel liderlerinin tavrı kendi tabanını yüzde yüz etkilemeyebilir lakin yüzde 90 tesirler. Şimdiye kadar Altılı Masa’da yapılan görüşmeler, genel kanaatler daima müspet tarafta olmuştur. En son yapılan anayasa değişiklik talebi de bunun bir göstergesidir.
‘FİİLEN DİKTA REJİMİ VAR’
Yeni anayasa teklifinizi Cumhurbaşkanı “ucube bir teklif, amorf bir yapı, tek vaatleri Türkiye’yi eski günlere döndürmek” kelamlarıyla eleştirdi. Ne dersiniz?
Ucubelik neresindeymiş? Ben teklifin bu türlü yorumlanmasını garipserim. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde, bir hükümet şayet düşürülecekse, yeni hükümetin başbakanı da belirlenmiş olacak. Yani, Türkiye hiç bir vakit başbakansız kalmayacak. Çok açık ve net.
Bahçeli de “geriye saracaklar” dedi, bir daha iktidardan “vesayeti çağırma” eleştirisi geldi…
Biz Meclis’in kişiselyet kazanmasını istiyoruz. Şu anda Meclis’in bir değeri yok. ABD’de de lider tek başına seçiliyor, lakin Meclis, Senato kendi sonucunı almakta lidere tabi değil. Lider buna uymak mecburiyetinde. Fransa’da kanunları lider değil Meclis yapıyor. Çin’i, Rusya’yı bu yorumun içine dahil etmiyorum. Bunun elzem olduğunu değil, güya biz sorunlar içine düşecekmişiz üzere sözlerle diktatörlüğü savunamazsınız. Şu anda Türkiye’de fiilen dikta rejimi var. Kim ne derse desin, Cumhurbaşkanı karar alıyor, yanlış da olsa Meclis buna mahzur olamıyor. Bir düzenek yok. Artık siz dikta rejimini savunuyorsunuz ve bunun da epeyce ileri bir periyot olduğunu söylüyorsunuz.
‘TÜRKİYE’DEKİ YAĞMA DÜNYANIN HİÇBİR YERİNDE YOK’
Erdoğan anayasa teklifinizi eleştirdiği konuşmasında, “Bunların sıkıntısı ülkeyi yönetmek değil, ülkenin gelirlerini kendi ortalarında paylaşacak paravan şirket kurmaktır” kelamları de dikkat çekiyor.
Vay vay vayyy. Tek şirket epeyce şirkete dönüyor ondan üzülüyor! Şu kesin; Cumhurbaşkanı tek başına bu kararları alamayacak, tasarrufta bulunamayacak. Bunlar bir ortaya gelip devlet imkanlarını paylaşacaklar! Allah’tan kork bunu söylemek için, biz varız en azından. Biz devletin imkanlarını paylaşmak için bir ortaya geleceğiz! İnsan çekinir, utanır bu biçimde bir şey olur mu? Şu anda Türkiye’deki yağma dünyanın hiç bir yerinde yok. İşin berbat tarafı sorgulanamıyor. Fakat Meclis olduğu vakit Cumhurbaşkanı da Başbakan da milletvekilleri de bakanlar da sorgulanır. O imkan verilecek Meclis’e.
‘BAŞÖRTÜSÜ TEKLİFİNE EVET DERİZ, AİLE PROBLEMİNİ DE ÖNEMSİYORUZ’
AK Parti’nin başörtüsü ile ilgili anayasa değişikliği teklifi gelirse tavrınız ne olacak?
Başörtüsü problemini tek başına getirir, yanına onu zedeleyecek öteki şeyler koymazsa biz buna ‘evet’ deriz. Bizim kabul edeceğimiz bir metin geldiği takdirde başörtüsü sorunu tekrar Türkiye’nin gündemine gelmeyecekse biz buna natürel olarak ‘evet’ deriz. Ben buna öteki siyasi partilerin de ‘hayır’ diyeceğini şahsen düşünmüyorum. Ancak bunu bulandırırlarsa başka bahis. Aile sıkıntısını biz de önemsiyoruz. Aile toplumun temelidir. Biz aileyi korumakla mükellefiz. Aile yapısı ile ilgili net sözümüz var. Aile bir bayan erkek ve çocuklardan meydana gelir. bu türlü getirsinler itiraz etmeyiz. Altılı Masa’da gündeme gelmedi, konuşmadık.