kunteper
Member
Televizyon ekranlarından pompalanan ve bugünün siyasi atmosferine nazaran şekillendirilen tarihi dizilerin yarattığı kültürel zehirlenme kendini en epey Yörük-Türkmen şenliklerinde göstermeye başladı. Bunlardan biri de Mayıs’ın birinci haftasında Antalya’da yapılması planlanan Milletlerarası Yörük-Türkmen Şenliği. Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin organize ettiği şenlik için Aksu ilçesinde oluşturulan aktiflik alanında VİP Yörük Çadırı ve VİP tribün üzere uygulamalara yer verilecek olması dikkat çekiyor. Şenlik alanıyla ilgili hazırlanan krokide kişisel çadır, kulis çadırı ve klasik fast-food satış alanları üzere Yörük külçeşidini yansıtmayan üniteler yer alıyor. Milyonlarca lira harcanarak yapılması planlanan şenliğe kimi Yörük dernekleri reaksiyon göstermişti. Bahar göçü sırasında ziyaret ettiğimiz Türkiye’nin konar-göçer hayvancılık üretimini sürdüren son topluluğu olan Sarıkeçili Yörüklerinin bayan başkanı Pervin Savran, kültürün gerçeği yok olurken sanal etkinliklere milyonlar harcamasını eleştirerek “Yörük ve kültür sözlerini bu etkinliklerden çıkarın” dedi.
Antalya Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı tarafınca organize edilen Milletlerarası Antalya Yörük-Türkmen Festivali’nin, 6-8 Mayıs 2022 tarihleri içinde Aksu ilçesindeki At Çayırı Mevkii’nde yapılması planlanıyor. İhale yoluyla özel bir firmaya yaptırılacak olan şenlik için yurt içi ve yurt haricinden toplam 360 uçak bileti, bir kısmı 5 yıldızlı otellerde olmak üzere 2700 konaklama ve şenlik boyunca toplam 13 bin kişilik yemek alımı yapılması planlanıyor.
PERGE ANTİK KENTİ YAKININDAKİ AT ÇAYIRINDA YÖRÜK ŞENLİĞİ
Büyükşehir belediyesi yetkililerince resmi bir sayı açıklanmadı lakin yaklaşık 20 milyon lirayı bulan bir bütçeye mal olacağı öne sürülen şenliğin belediye eliyle yapılmasına kimi Yörük derneklerinin yöneticileri reaksiyon göstermişti. Aksu ilçesinde bulunan Perge antik kenti yakınlarında bir mera alanı olan At Çayırı Mevkii’nde yapılması planlanan şenlikle ilgili hazırlıklar sürerken aktiflik alanında VİP Yörük çadırının kurulacağının belirtilmesi dikkat çekiyor.
ŞENLİK ALANINDA VİP ÇADIRI VE OTOPARK UYGULAMASI
Yaklaşık 400 dekarlık bir alanda suramı başlanan aktiflik alanıyla ilgili hazırlanan krokide,
güvenlik uyum çadırı, İtfaiye çadırı, yönetim/hizmet çadırı, basın çadırı, kulis çadırı, VİP çadır, VİP tribün, halk tribün, ilçe belediyeleri çadırı, muhtarlar derneği çadırı, kare çadır, kişisel çadır, Federasyon çadırları, bilimsel aktiflik çadırları, yuvarlak çadır, kare çadır ve klâsik fast-food satış alanı üzere üniteler yer alıyor. Şenlik alanında ayrıyeten 164 araçlık VİP otopark, 5650 araçlık da halk otoparkı kurulurken, kamp çadır alanı, karavan otopark ve çocuk oyun alanları da oluşturulacak.
AKTİFLİKLERİN YAPILACAĞI ALANDA ARKEOLOJİK SİT ALANI ÇIKTI
Şenliğin uyumunu üstüne alan Antalya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Durmuş Ali Arslan, 2 Nisan’da toplumsal medyadan yaptığı görüntülü paylaşımda Aksu’daki şenlik alanını tanıttı. Şenlik alanının bir kısmında 1. Derece arkeolojik sit alanı ortaya çıktığını lakin Müdafaa Şurasından müsaade alındıktan daha sonra iş makinelerinin alanda çalışmaya başladıklarını lisana getiren Arslan, “Müsaadeleri aldıktan daha sonra bizim iş makinalarımız çalışmaya başladı mera içerisinde. Bütün daire başkanlıklarımız ortak hoş bir çalışma yaptı. Fen işleri dairemizin araçları, arazözleri, beko loder’ları, kazıcıları, yükleyicileri. Dört dairemizin de burada makineleri çalıştı ve epeyce şükür bugün itibariyle bu alanı şenliğe hazır hale getirdiklerini görüyorum” tabirlerini kullandı.
‘PİSLİKLER GİDERİLİNCE KUSURSUZ BİR ALAN ORTAYA ÇIKTI’
Alanın pırıl pırıl ve fazlaca hoş olduğunu lisana getiren Arslan, görüntülü paylaşımında “Ben de bir Aksulu ve bu işin başında birisi olarak liderimize teşekkür ediyorum. Çok hoş bir aktiflik alanı, eksiksiz bir alan ortaya çıktı pislikleri giderince” dedi.
‘GASTRONOMİ ALANI VE PROFESYONEL AŞÇILARIN SUNUM ALANLARI’
Hazırlıkların sürdüğü şenlik alanından 22 Nisan’da bir paylaşım daha yapan Durmuş Ali Arslan, heyetimin son hız devam ettiğini belirterek, gastronomi alanı, profesyonel aşçıların sunum alanları ve yöresel mamüllerin satılacağı üniteleri tanıtarak, “Şu an dernekler de çadırlarını kurmaya başladılar. İnşallah burada 29 Nisan’a kadar kurulmamış hiç bir sistem kalmayacak. Sabırsızlıkla bekliyoruz” diye konuştu.
‘TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK YÖRÜK TÜRKMEN FESTİVALİ’ PAYLAŞIMI
Antalya Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Lideri İsmail Oskay ise “Türkiye’nin en büyük Yörük-Türkmen şenliği için hazırlıklarımız ağır bir biçimde devam ediyor” paylaşımında bulundu.
CHP’Lİ BELEDİYE, BİLAL ERDOĞAN’DAN ROL MÜ ÇALIYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın da yöneticisi olduğu Okçular Vakfı’nın Ahlat başta olmak üzere ülkenin değişik kentlerinde yaptığı aktifliklerin bir benzerine sahne olmaya hazırlanan Antalya’daki şenlik alanına sinema setini andıran çadır görünümlü ünitelerin konseyimi sürüyor. Akdeniz’in doğusunda ise gerçek kıl çadırların yüklendiği son göçerlerin develeri ise bu günlerde kuvvetli göç yolunda.
GERÇEK YÖRÜK GÖÇÜ TÜM ZORLUKLARA RAĞMEN BAŞLADI
Ülkenin siyasi ve ekonomik gündeminin içinde bir yanda üretim araçları ve yaşadıkları coğrafyaları ellerinden alınarak kentlere doluşturulan kitlelerin kimlik arayışını siyasete tahvil etme yarışındaki belediyelerin ‘Yörük’ aktiflikleri, başka yanda ise öykünülen kültürün gerçeğini yaşatmak için uğraş veren gerçek konar-göçerlerin çığlığı var. Lakin bu çığlık ülke gündeminin kasveti içinde gereğince duyulmuyor.
SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİ AKDENİZ KIYISINDAN TOROSLARA YÜRÜYOR
Türkiye’de klasik konar-göçer keçi yetiştiriciliğini hala sürdüren son topluluk olan Sarıkeçili Yörüklerinin başkanı Pervin Savran, belediyelerin yaptığı bu cins şenliklerin Yörük kültürüne hizmet etmek bir yana bu kültürü yozlaştırıp yok ettiği tenkidinde bulunuyor. Sarıkeçili Yörüklerinden yerleşik hayata geçmemiş olan yaklaşık 150 aile kış aylarını Mersin’in Aydıncık, Gülnar ve Mut ilçeleri kıyılarında, yaz aylarını ise Karaman ve Konya’nın yaylalarında geçiriyor. Keçi sürüleri, develeri ve çoban köpekleriyle bir arada az sayıdaki eşyalarını sırtlayıp yollara düşen Sarıkeçililer, yılda iki defa Torosları aşarak yaklaşık 500 kilometreyi bulan bir seyahat yaparak dikey göçü sürdürüyorlar.
PERVİN SAVRAN İLE GÖÇ YOLUNDA KONUŞTUK
Geçtiğimiz günlerde bahar göçü öncesinde Mersin Aydıncık’taki kış yurdunda ziyaret ettiğimiz Pervin Savran, Sarıkeçililer Yaşatma ve Dayanışma Derneği’nin de başkanlığını yürütüyor. Kendisi de bir Çoban olan Savran, yaşadıkları tüm zorluklara rağmen bu kültürü yaşatmak için verdikleri çabayı anlattı. Şu günlerde kıyıdan Torosların yüksek kısımlarına hakikat göçün sürdüğünü lisana getiren Savran, Gülnar, Mut ve Silifke güzergâhlarından yaylalara gerçek yaptıkları göçler sırasında karşılaştıkları zorlukları şu biçimde lisana getiriyor:
‘KEÇİLERİMİZ KARAYOLUNDAN GEÇERKEN TELEF OLUYOR’
“Göç yolundaki üç güzergâhta da büyük problemler var. Ekim-dikim alanları ve tarlalar ekili olunca yollarımız kapanıyor. 2015’te bizim göç yollarımızla ilgili yapılan tescil çalışması çabucak hemen resmiyet kazanmadığı için göçerken epey zorluk yaşıyoruz. Vakit zaman mecburen karayolundan da geçmek zorunda kalıyoruz. Karayolundan geceleri geçiyoruz lakin şoförler yolda keçi sürüsünü görür görmez daima korna çalıyor. Yollar kendilerinin üzere davranıyor. Hayvanlar ne korna sesine ne de ışığa alışkın değil. Vakit zaman kazalar yaşanıyor, keçilerimiz telef oluyor. Yalnızca bir ailemizden geçen yıl 20, bundan evvelki yıl 60 tane keçi telef oldu bu yüzden. Vakit zaman bu sayılar artıyor. Örneğin dün Gülnar’da Dayıcık Mevkii’nde bize ‘geçemezsiniz’ dediler. Jandarma ve köylüler geldi, canhıraş biçimde problemimizi Karakol kumandanına ilettik. Bize ‘şikâyet var’ dediler. Ankara’dan bir tabip gelmiş, buradan arazi almış. Daha tel çekmemiş yerine ve ‘bu bölgeden Yörük geçmesin’ diye şikâyette bulunmuş. Dün bu sıkıntılarla uğraştım. Bu gece bir daha göçümüz var. Köy yollarına ulaşana kadar Ermenek-Mut karayolunun bir kısmını kullanacağız. Yolun bir kısmından göç ediyoruz. Keşke bir grup bu bahiste yardım etse, şoförler için ihtar işaretleri konulsa. bu biçimdece uyarıyı bakılırsan şoförler kornaya basmaz, araçlarının suratını yavaşlatır. Bizim keçilerimiz bile yolu nasıl kullanacağını biliyor ancak karşıdan gelenlere bunu anlatamıyoruz ki. Burası evvelden bizim göç yolumuzdu, daha sonra karayolu yapıldı.”
‘BÜYÜK AKTİFLİK YAPARAK YÖRÜKLÜĞE HİZMET EDİLMİYOR’
Binlerce yılı aşıp bugüne ulaşan göçü sürdürebilmek için verdikleri çabaya karşın bu kültüre hizmet etmeyen devasa bütçeli Yörük Şenliklerine yönelik yansısını de lisana getiren Pervin Savran, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin organize ettiği şenlik için kendisini de aradıklarını lakin sıkıntısını anlatamadığını söylüyor. Anlatamadığı sıkıntının ne olduğunu sorduğumuz Pervin Savran şunları lisana getirdi:
“İçim yanarak söylüyorum: Tahminen bugün bu söylemiş olduklerimi anlamayacaklar fakat yakın gelecekte kesinlikle daha âlâ anlaşılacaktır. Tabiatla barışık yaşayan bu kültür yok olurken, tabiata ziyan verecek uygulamalarla yapılan şenlikler yaşadığımız yok oluşu hızlandırıyor. Yaşatmaya gücünüz yetmiyorsa bari yok oluşa meydan vermeyin. Yalnızca Antalya için değil, bütün dünya için bir davette bulunuyorum: Yaşadığımız alanların yok oluşunu hızlandıracak her türlü adımdan kaçınmak zorundayız. Yörük demek; eşyası, meskeni, yediği- içtiği tabiatın içerisinde olan, doğayı gidermeden oradan oraya göçen demektir. Yörük göç yolunda öldüğü yerdeki toprağa gömülen demektir. Bu bir yaşama biçimidir. Büyük aktiflik yapmakla Yörük olunmuyor, Yörüklüğe hizmet edilmiş olunmuyor. Boynuna poşu takıp, çadırlarda ağalık yapmakla Yörük olunmuyor.
‘BÜTÜN BUNLAR YÖRÜKLÜĞÜN YOK EDİLİŞİ DEMEKTİR’
Yörüklük, parayla satın alınabilen ağalık, beylik, analık, bacılık, hatunluk unvanı değildir. Bu çeşit insanlara sormak istiyorum: Dağdaki bir oğlağın meleyişinden bir şey anlayabilirler mi? Bir çocuğun susuzluğunu, açlığını hissedebilirler mi bunlar? Bu unvanlar için verilen sayıların yüz katını dağıtsanız bir oğlağın, bir çobanın, bir çocuğumuzun gönlündeki tabiat aşkını anlayabilirler mi? Bir damla su ulaştırabilirler mi? Bunu düşünüyorum kendi kendime. Kim daha hoş kilim dokudu, kim daha hoş yoğurt, peynir mayalamayı başardı. En hoş tekeyi, koçu kim yetiştirdi. Kim geçmişten gelen dokumalarımızı yaşatmak için gayret harcıyor, bunları kim destekliyor? bu biçimde bir hedefi var mı bütün bu aktifliklerin. bu biçimde bir yüreğe sahip olanlar var mı? Yoksa bu yaptıklarımızla kültürü yaşatmak yerine yok etmeye devam mı edeceğiz? Bütün bunlar resmen Yörüklüğün yok edilişi demektir. Oradan buradan, derme çatma bir şeyler toparlayıp yapılan işlere Yörük kültürü demesinler. İlla ki diyeceklerse de bu kültüre sahip çıksınlar.”
SAVRAN’DAN VİP ÇADIRI ELEŞTİRİSİ: ‘KİMİ KİMDEN AYRIŞTIRACAĞIZ’
Antalya’da hazırlıkları süren şenlik alanında VİP çadır ve tribün uygulamasını da eleştiren Pervin Savran, “VİP üzere uygulamalar Yörük kültürü yaşıyorsa bile bunun yok edilmesi manasına geliyor. Yapılan masraflardan daha büyük bir ziyan bu uygulama. Bu kültürü ayrıştırmak, bölmek manasına geliyor. Kimi kimden ayrıştıracağız. Yörük kültüründe bu çeşit ayrıştırmalar yoktur” görüşünü lisana getiriyor.
BİZ HAYKIRMAYA DEVAM EDECEĞİZ: YANIYORUZ, TABİATIMIZ YANIYOR
Son senelerda Yörük kimliği üzerinden siyaset yapılmasına da karşı çıkan Savran, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Siyaset, seyislikten geliyor. Seyislik de at terbiyeciliği demek. Evvelce daha güzel yararlanmak için atlara ala şeker verilirdi. Artık bunlar milletin gözünü boyayarak yapacakları siyasetin yerini oluşturuyor. Akıllı olan beşerler buna alet olmaz. Bunların tek fikri oraya gelmek. Vatandaşın sorunu onları ilgilendirmiyor. Onların tek bir sorunu var; ne kadar aldatabilirlerse o kadar yararlılar. Memleketimizde siyaset de şirket üzere oldu. Ben o denli düşünüyorum. Bundan 30 yıl evvelki siyasetin bir maksadı vardı, her insanın bir ideali vardı. Artık şahsi çıkar peşinde koşmaya dönüştü. bu biçimde adam üzere şirket kurun ticaretinizi yapın. Siyasette bu kadar ticaretin dönmemesi lazım. Benim gönlüm buna razı olmuyor. Kültürü, doğayı, siyasete alet etmeyin. Yörük şenliği de siyasetin kesimi. Ben açık konuşurum. hayatında bir şey yok. Beline bir nesil takan, boynuna bir poşu bağlayan, bu yapılanların sarhoşluğu ortasında bu söylemiş olduklerimizi duymayacaklar. Lakin bunların haricindekiler anlayabilir. Biz haykırmaya devam edeceğiz: Yanıyoruz… Yanıyoruz… Tabiatımız yanıyor… Bu yangını körüklemek yerine buna bir deva arayalım daima birlikte.
“OTELLER, UÇAK BİLETLERİ VE MİLYONLAR BU KÜLTÜRÜ YOK EDİYOR”
Ben şu biçimde bir şey söyleyeceğim; yönetimci diye tabir edilenler kendini yönetim edemeyen beşerler. Gelin şu yoldaşların (keçilerin) hiç değilse bir 20-30 adedine yoldaşlık edin de yönetimci olup olmadığınızı nazaranlim. Ya da ‘bakan’ deniliyor… Bunlar nereye bakıyorlar. Cebine mi bakıyor, bankamatiğe mi bakıyor, ayın sonuna mı bakıyor? Yoksa senin benim hakkımı gasp etmeye mi bakıyorlar. Ya da yerelde yönetimciler seçiliyor, süreksiz bir süreliğine yetki veriyorlar, o zannediyor ki ‘bu yetkinin tamamı bende. Bütün her şeyi yok edebilirim. Kültürü de yok edebilirim.’ Bizim zerresi telef olmasın diye tabanına su döktüğümüz ağacı keserek; tabiata çöp bırakmayalım diyerek çekindiğimiz, bulaşığı yeri geldiğinde odun külüyle yıkayarak tabiat kirlenmesin diye uğraştığımız bir devirde kendi kabımızı kendimiz üretirken onlar ne yapıyor? Yok oteller, yok uçak biletleri, yok milyonlar… Senin benim cebimden gelen vergilerle… Biz çoluk çocuğumuza alamadığımız bir tek şekerin hesabını yaparken onlar hakkımızı gasp ederek bir yerde kültürümüzü de yok ediyorlar. Bunların ömrü hayli azdır. Bunlar gerçeği, geleceği bakılırsamiyorlar. Hayattaki gerçekliğin ne olduğunu farkına var iselar bu ziyanı vermezler. Evvel tabiata, daha sonra tüm canlılığa ziyan veriyorlar.
“BU KÜLTÜRÜ YAŞATACAKSANIZ GEZİCİ SU TANKERİ SAĞLAYIN”
Bakın, su yok. Kilometrelerce su getirmek zorunda kalıyoruz. Şu canlılara bari bir faydanız dokunsun. Sormuyorlar, ah bir sorsalar bu kültürü yaşatacaksanız hodri meydan. Bir gezici su tankeri sağlayın. Bize yolda, yurt yerinde bari su getirin. İmkânı olmayan, bir güneş paneli alamayan gençlerimiz var. Niçin bu beşerler traktörden bir kablo çekip aydınlatma sağlayacağım diye uğraşıyor. Birden fazla çadırımızda güneş paneli yok. Biz kalkıp da bize elektrik sınırı çekin demiyoruz. Biz taş cağı maden ocağı açın ya da tomruk hesabını yapalım da doğayı yok edelim demiyorum bakın. Şu var olan güneşten biz de yararlanalım ki hiç değilse telefonumuzu şarj edelim, akşam çadırımızın içi aydınlatılsın istiyoruz.
“ÖĞRENCİLERİMİZE YERİNDE EĞİTİM VERİN”
Yüreği yeten var ise, kültürümüze hizmet edilebilecek fazlaca ayrıntı var. Öğrencilerimiz var, gençlerimiz var. Yerinde eğitim verin. Eğitime katkı verin. Şayet bu kültürü yaşatacaksanız sanallaştırarak, yok ederek yapmayın. Kültüre dayanak diyerek bu kültüre büyük pürüz oluyorsunuz. Fakat şunu bilsinler ki bu kültüre onlar pürüz olmayacak. Kendilerinin sonunu hazırlıyorlar. Sanal olarak yaptıkları bütün her şeyle kendi sonlarını hazırlıyorlar. Biz bu zorlukla, bu direnişle, bu emekle, tabiat var olduğu sürece var olacağız.”
Yusuf Yavuz
Antalya Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı tarafınca organize edilen Milletlerarası Antalya Yörük-Türkmen Festivali’nin, 6-8 Mayıs 2022 tarihleri içinde Aksu ilçesindeki At Çayırı Mevkii’nde yapılması planlanıyor. İhale yoluyla özel bir firmaya yaptırılacak olan şenlik için yurt içi ve yurt haricinden toplam 360 uçak bileti, bir kısmı 5 yıldızlı otellerde olmak üzere 2700 konaklama ve şenlik boyunca toplam 13 bin kişilik yemek alımı yapılması planlanıyor.
PERGE ANTİK KENTİ YAKININDAKİ AT ÇAYIRINDA YÖRÜK ŞENLİĞİ
Büyükşehir belediyesi yetkililerince resmi bir sayı açıklanmadı lakin yaklaşık 20 milyon lirayı bulan bir bütçeye mal olacağı öne sürülen şenliğin belediye eliyle yapılmasına kimi Yörük derneklerinin yöneticileri reaksiyon göstermişti. Aksu ilçesinde bulunan Perge antik kenti yakınlarında bir mera alanı olan At Çayırı Mevkii’nde yapılması planlanan şenlikle ilgili hazırlıklar sürerken aktiflik alanında VİP Yörük çadırının kurulacağının belirtilmesi dikkat çekiyor.
ŞENLİK ALANINDA VİP ÇADIRI VE OTOPARK UYGULAMASI
Yaklaşık 400 dekarlık bir alanda suramı başlanan aktiflik alanıyla ilgili hazırlanan krokide,
güvenlik uyum çadırı, İtfaiye çadırı, yönetim/hizmet çadırı, basın çadırı, kulis çadırı, VİP çadır, VİP tribün, halk tribün, ilçe belediyeleri çadırı, muhtarlar derneği çadırı, kare çadır, kişisel çadır, Federasyon çadırları, bilimsel aktiflik çadırları, yuvarlak çadır, kare çadır ve klâsik fast-food satış alanı üzere üniteler yer alıyor. Şenlik alanında ayrıyeten 164 araçlık VİP otopark, 5650 araçlık da halk otoparkı kurulurken, kamp çadır alanı, karavan otopark ve çocuk oyun alanları da oluşturulacak.
AKTİFLİKLERİN YAPILACAĞI ALANDA ARKEOLOJİK SİT ALANI ÇIKTI
Şenliğin uyumunu üstüne alan Antalya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Durmuş Ali Arslan, 2 Nisan’da toplumsal medyadan yaptığı görüntülü paylaşımda Aksu’daki şenlik alanını tanıttı. Şenlik alanının bir kısmında 1. Derece arkeolojik sit alanı ortaya çıktığını lakin Müdafaa Şurasından müsaade alındıktan daha sonra iş makinelerinin alanda çalışmaya başladıklarını lisana getiren Arslan, “Müsaadeleri aldıktan daha sonra bizim iş makinalarımız çalışmaya başladı mera içerisinde. Bütün daire başkanlıklarımız ortak hoş bir çalışma yaptı. Fen işleri dairemizin araçları, arazözleri, beko loder’ları, kazıcıları, yükleyicileri. Dört dairemizin de burada makineleri çalıştı ve epeyce şükür bugün itibariyle bu alanı şenliğe hazır hale getirdiklerini görüyorum” tabirlerini kullandı.
‘PİSLİKLER GİDERİLİNCE KUSURSUZ BİR ALAN ORTAYA ÇIKTI’
Alanın pırıl pırıl ve fazlaca hoş olduğunu lisana getiren Arslan, görüntülü paylaşımında “Ben de bir Aksulu ve bu işin başında birisi olarak liderimize teşekkür ediyorum. Çok hoş bir aktiflik alanı, eksiksiz bir alan ortaya çıktı pislikleri giderince” dedi.
‘GASTRONOMİ ALANI VE PROFESYONEL AŞÇILARIN SUNUM ALANLARI’
Hazırlıkların sürdüğü şenlik alanından 22 Nisan’da bir paylaşım daha yapan Durmuş Ali Arslan, heyetimin son hız devam ettiğini belirterek, gastronomi alanı, profesyonel aşçıların sunum alanları ve yöresel mamüllerin satılacağı üniteleri tanıtarak, “Şu an dernekler de çadırlarını kurmaya başladılar. İnşallah burada 29 Nisan’a kadar kurulmamış hiç bir sistem kalmayacak. Sabırsızlıkla bekliyoruz” diye konuştu.
‘TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK YÖRÜK TÜRKMEN FESTİVALİ’ PAYLAŞIMI
Antalya Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Lideri İsmail Oskay ise “Türkiye’nin en büyük Yörük-Türkmen şenliği için hazırlıklarımız ağır bir biçimde devam ediyor” paylaşımında bulundu.
CHP’Lİ BELEDİYE, BİLAL ERDOĞAN’DAN ROL MÜ ÇALIYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın da yöneticisi olduğu Okçular Vakfı’nın Ahlat başta olmak üzere ülkenin değişik kentlerinde yaptığı aktifliklerin bir benzerine sahne olmaya hazırlanan Antalya’daki şenlik alanına sinema setini andıran çadır görünümlü ünitelerin konseyimi sürüyor. Akdeniz’in doğusunda ise gerçek kıl çadırların yüklendiği son göçerlerin develeri ise bu günlerde kuvvetli göç yolunda.
GERÇEK YÖRÜK GÖÇÜ TÜM ZORLUKLARA RAĞMEN BAŞLADI
Ülkenin siyasi ve ekonomik gündeminin içinde bir yanda üretim araçları ve yaşadıkları coğrafyaları ellerinden alınarak kentlere doluşturulan kitlelerin kimlik arayışını siyasete tahvil etme yarışındaki belediyelerin ‘Yörük’ aktiflikleri, başka yanda ise öykünülen kültürün gerçeğini yaşatmak için uğraş veren gerçek konar-göçerlerin çığlığı var. Lakin bu çığlık ülke gündeminin kasveti içinde gereğince duyulmuyor.
SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİ AKDENİZ KIYISINDAN TOROSLARA YÜRÜYOR
Türkiye’de klasik konar-göçer keçi yetiştiriciliğini hala sürdüren son topluluk olan Sarıkeçili Yörüklerinin başkanı Pervin Savran, belediyelerin yaptığı bu cins şenliklerin Yörük kültürüne hizmet etmek bir yana bu kültürü yozlaştırıp yok ettiği tenkidinde bulunuyor. Sarıkeçili Yörüklerinden yerleşik hayata geçmemiş olan yaklaşık 150 aile kış aylarını Mersin’in Aydıncık, Gülnar ve Mut ilçeleri kıyılarında, yaz aylarını ise Karaman ve Konya’nın yaylalarında geçiriyor. Keçi sürüleri, develeri ve çoban köpekleriyle bir arada az sayıdaki eşyalarını sırtlayıp yollara düşen Sarıkeçililer, yılda iki defa Torosları aşarak yaklaşık 500 kilometreyi bulan bir seyahat yaparak dikey göçü sürdürüyorlar.
PERVİN SAVRAN İLE GÖÇ YOLUNDA KONUŞTUK
Geçtiğimiz günlerde bahar göçü öncesinde Mersin Aydıncık’taki kış yurdunda ziyaret ettiğimiz Pervin Savran, Sarıkeçililer Yaşatma ve Dayanışma Derneği’nin de başkanlığını yürütüyor. Kendisi de bir Çoban olan Savran, yaşadıkları tüm zorluklara rağmen bu kültürü yaşatmak için verdikleri çabayı anlattı. Şu günlerde kıyıdan Torosların yüksek kısımlarına hakikat göçün sürdüğünü lisana getiren Savran, Gülnar, Mut ve Silifke güzergâhlarından yaylalara gerçek yaptıkları göçler sırasında karşılaştıkları zorlukları şu biçimde lisana getiriyor:
‘KEÇİLERİMİZ KARAYOLUNDAN GEÇERKEN TELEF OLUYOR’
“Göç yolundaki üç güzergâhta da büyük problemler var. Ekim-dikim alanları ve tarlalar ekili olunca yollarımız kapanıyor. 2015’te bizim göç yollarımızla ilgili yapılan tescil çalışması çabucak hemen resmiyet kazanmadığı için göçerken epey zorluk yaşıyoruz. Vakit zaman mecburen karayolundan da geçmek zorunda kalıyoruz. Karayolundan geceleri geçiyoruz lakin şoförler yolda keçi sürüsünü görür görmez daima korna çalıyor. Yollar kendilerinin üzere davranıyor. Hayvanlar ne korna sesine ne de ışığa alışkın değil. Vakit zaman kazalar yaşanıyor, keçilerimiz telef oluyor. Yalnızca bir ailemizden geçen yıl 20, bundan evvelki yıl 60 tane keçi telef oldu bu yüzden. Vakit zaman bu sayılar artıyor. Örneğin dün Gülnar’da Dayıcık Mevkii’nde bize ‘geçemezsiniz’ dediler. Jandarma ve köylüler geldi, canhıraş biçimde problemimizi Karakol kumandanına ilettik. Bize ‘şikâyet var’ dediler. Ankara’dan bir tabip gelmiş, buradan arazi almış. Daha tel çekmemiş yerine ve ‘bu bölgeden Yörük geçmesin’ diye şikâyette bulunmuş. Dün bu sıkıntılarla uğraştım. Bu gece bir daha göçümüz var. Köy yollarına ulaşana kadar Ermenek-Mut karayolunun bir kısmını kullanacağız. Yolun bir kısmından göç ediyoruz. Keşke bir grup bu bahiste yardım etse, şoförler için ihtar işaretleri konulsa. bu biçimdece uyarıyı bakılırsan şoförler kornaya basmaz, araçlarının suratını yavaşlatır. Bizim keçilerimiz bile yolu nasıl kullanacağını biliyor ancak karşıdan gelenlere bunu anlatamıyoruz ki. Burası evvelden bizim göç yolumuzdu, daha sonra karayolu yapıldı.”
‘BÜYÜK AKTİFLİK YAPARAK YÖRÜKLÜĞE HİZMET EDİLMİYOR’
Binlerce yılı aşıp bugüne ulaşan göçü sürdürebilmek için verdikleri çabaya karşın bu kültüre hizmet etmeyen devasa bütçeli Yörük Şenliklerine yönelik yansısını de lisana getiren Pervin Savran, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin organize ettiği şenlik için kendisini de aradıklarını lakin sıkıntısını anlatamadığını söylüyor. Anlatamadığı sıkıntının ne olduğunu sorduğumuz Pervin Savran şunları lisana getirdi:
“İçim yanarak söylüyorum: Tahminen bugün bu söylemiş olduklerimi anlamayacaklar fakat yakın gelecekte kesinlikle daha âlâ anlaşılacaktır. Tabiatla barışık yaşayan bu kültür yok olurken, tabiata ziyan verecek uygulamalarla yapılan şenlikler yaşadığımız yok oluşu hızlandırıyor. Yaşatmaya gücünüz yetmiyorsa bari yok oluşa meydan vermeyin. Yalnızca Antalya için değil, bütün dünya için bir davette bulunuyorum: Yaşadığımız alanların yok oluşunu hızlandıracak her türlü adımdan kaçınmak zorundayız. Yörük demek; eşyası, meskeni, yediği- içtiği tabiatın içerisinde olan, doğayı gidermeden oradan oraya göçen demektir. Yörük göç yolunda öldüğü yerdeki toprağa gömülen demektir. Bu bir yaşama biçimidir. Büyük aktiflik yapmakla Yörük olunmuyor, Yörüklüğe hizmet edilmiş olunmuyor. Boynuna poşu takıp, çadırlarda ağalık yapmakla Yörük olunmuyor.
‘BÜTÜN BUNLAR YÖRÜKLÜĞÜN YOK EDİLİŞİ DEMEKTİR’
Yörüklük, parayla satın alınabilen ağalık, beylik, analık, bacılık, hatunluk unvanı değildir. Bu çeşit insanlara sormak istiyorum: Dağdaki bir oğlağın meleyişinden bir şey anlayabilirler mi? Bir çocuğun susuzluğunu, açlığını hissedebilirler mi bunlar? Bu unvanlar için verilen sayıların yüz katını dağıtsanız bir oğlağın, bir çobanın, bir çocuğumuzun gönlündeki tabiat aşkını anlayabilirler mi? Bir damla su ulaştırabilirler mi? Bunu düşünüyorum kendi kendime. Kim daha hoş kilim dokudu, kim daha hoş yoğurt, peynir mayalamayı başardı. En hoş tekeyi, koçu kim yetiştirdi. Kim geçmişten gelen dokumalarımızı yaşatmak için gayret harcıyor, bunları kim destekliyor? bu biçimde bir hedefi var mı bütün bu aktifliklerin. bu biçimde bir yüreğe sahip olanlar var mı? Yoksa bu yaptıklarımızla kültürü yaşatmak yerine yok etmeye devam mı edeceğiz? Bütün bunlar resmen Yörüklüğün yok edilişi demektir. Oradan buradan, derme çatma bir şeyler toparlayıp yapılan işlere Yörük kültürü demesinler. İlla ki diyeceklerse de bu kültüre sahip çıksınlar.”
SAVRAN’DAN VİP ÇADIRI ELEŞTİRİSİ: ‘KİMİ KİMDEN AYRIŞTIRACAĞIZ’
Antalya’da hazırlıkları süren şenlik alanında VİP çadır ve tribün uygulamasını da eleştiren Pervin Savran, “VİP üzere uygulamalar Yörük kültürü yaşıyorsa bile bunun yok edilmesi manasına geliyor. Yapılan masraflardan daha büyük bir ziyan bu uygulama. Bu kültürü ayrıştırmak, bölmek manasına geliyor. Kimi kimden ayrıştıracağız. Yörük kültüründe bu çeşit ayrıştırmalar yoktur” görüşünü lisana getiriyor.
BİZ HAYKIRMAYA DEVAM EDECEĞİZ: YANIYORUZ, TABİATIMIZ YANIYOR
Son senelerda Yörük kimliği üzerinden siyaset yapılmasına da karşı çıkan Savran, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Siyaset, seyislikten geliyor. Seyislik de at terbiyeciliği demek. Evvelce daha güzel yararlanmak için atlara ala şeker verilirdi. Artık bunlar milletin gözünü boyayarak yapacakları siyasetin yerini oluşturuyor. Akıllı olan beşerler buna alet olmaz. Bunların tek fikri oraya gelmek. Vatandaşın sorunu onları ilgilendirmiyor. Onların tek bir sorunu var; ne kadar aldatabilirlerse o kadar yararlılar. Memleketimizde siyaset de şirket üzere oldu. Ben o denli düşünüyorum. Bundan 30 yıl evvelki siyasetin bir maksadı vardı, her insanın bir ideali vardı. Artık şahsi çıkar peşinde koşmaya dönüştü. bu biçimde adam üzere şirket kurun ticaretinizi yapın. Siyasette bu kadar ticaretin dönmemesi lazım. Benim gönlüm buna razı olmuyor. Kültürü, doğayı, siyasete alet etmeyin. Yörük şenliği de siyasetin kesimi. Ben açık konuşurum. hayatında bir şey yok. Beline bir nesil takan, boynuna bir poşu bağlayan, bu yapılanların sarhoşluğu ortasında bu söylemiş olduklerimizi duymayacaklar. Lakin bunların haricindekiler anlayabilir. Biz haykırmaya devam edeceğiz: Yanıyoruz… Yanıyoruz… Tabiatımız yanıyor… Bu yangını körüklemek yerine buna bir deva arayalım daima birlikte.
“OTELLER, UÇAK BİLETLERİ VE MİLYONLAR BU KÜLTÜRÜ YOK EDİYOR”
Ben şu biçimde bir şey söyleyeceğim; yönetimci diye tabir edilenler kendini yönetim edemeyen beşerler. Gelin şu yoldaşların (keçilerin) hiç değilse bir 20-30 adedine yoldaşlık edin de yönetimci olup olmadığınızı nazaranlim. Ya da ‘bakan’ deniliyor… Bunlar nereye bakıyorlar. Cebine mi bakıyor, bankamatiğe mi bakıyor, ayın sonuna mı bakıyor? Yoksa senin benim hakkımı gasp etmeye mi bakıyorlar. Ya da yerelde yönetimciler seçiliyor, süreksiz bir süreliğine yetki veriyorlar, o zannediyor ki ‘bu yetkinin tamamı bende. Bütün her şeyi yok edebilirim. Kültürü de yok edebilirim.’ Bizim zerresi telef olmasın diye tabanına su döktüğümüz ağacı keserek; tabiata çöp bırakmayalım diyerek çekindiğimiz, bulaşığı yeri geldiğinde odun külüyle yıkayarak tabiat kirlenmesin diye uğraştığımız bir devirde kendi kabımızı kendimiz üretirken onlar ne yapıyor? Yok oteller, yok uçak biletleri, yok milyonlar… Senin benim cebimden gelen vergilerle… Biz çoluk çocuğumuza alamadığımız bir tek şekerin hesabını yaparken onlar hakkımızı gasp ederek bir yerde kültürümüzü de yok ediyorlar. Bunların ömrü hayli azdır. Bunlar gerçeği, geleceği bakılırsamiyorlar. Hayattaki gerçekliğin ne olduğunu farkına var iselar bu ziyanı vermezler. Evvel tabiata, daha sonra tüm canlılığa ziyan veriyorlar.
“BU KÜLTÜRÜ YAŞATACAKSANIZ GEZİCİ SU TANKERİ SAĞLAYIN”
Bakın, su yok. Kilometrelerce su getirmek zorunda kalıyoruz. Şu canlılara bari bir faydanız dokunsun. Sormuyorlar, ah bir sorsalar bu kültürü yaşatacaksanız hodri meydan. Bir gezici su tankeri sağlayın. Bize yolda, yurt yerinde bari su getirin. İmkânı olmayan, bir güneş paneli alamayan gençlerimiz var. Niçin bu beşerler traktörden bir kablo çekip aydınlatma sağlayacağım diye uğraşıyor. Birden fazla çadırımızda güneş paneli yok. Biz kalkıp da bize elektrik sınırı çekin demiyoruz. Biz taş cağı maden ocağı açın ya da tomruk hesabını yapalım da doğayı yok edelim demiyorum bakın. Şu var olan güneşten biz de yararlanalım ki hiç değilse telefonumuzu şarj edelim, akşam çadırımızın içi aydınlatılsın istiyoruz.
“ÖĞRENCİLERİMİZE YERİNDE EĞİTİM VERİN”
Yüreği yeten var ise, kültürümüze hizmet edilebilecek fazlaca ayrıntı var. Öğrencilerimiz var, gençlerimiz var. Yerinde eğitim verin. Eğitime katkı verin. Şayet bu kültürü yaşatacaksanız sanallaştırarak, yok ederek yapmayın. Kültüre dayanak diyerek bu kültüre büyük pürüz oluyorsunuz. Fakat şunu bilsinler ki bu kültüre onlar pürüz olmayacak. Kendilerinin sonunu hazırlıyorlar. Sanal olarak yaptıkları bütün her şeyle kendi sonlarını hazırlıyorlar. Biz bu zorlukla, bu direnişle, bu emekle, tabiat var olduğu sürece var olacağız.”
Yusuf Yavuz