Yerine kayyım atanan Belediye Lideri Mercan: Memlekette hukuk bırakmadılar

kunteper

Member
DİYARBAKIR- Yerine kayyım atanan Lice Belediyesi Eşbaşkanı Tarık Mercan, “Lice Yatılı Bölge Okulu’nda okurken devletin askeriyle, baskısıyla, hapishanesiyle tanıştım” diyor.

Mercan’la kafeye dönüştürülen Diyarbakır’ın eski konutlarından birinin avlusunda oturuyoruz. çabucak hemen Şubat ayındayız lakin birinci cemre düşmüş, hava ılık ve kafenin sakinliği huzur vermek için amade. İçtiğimiz çaylara diyecek yok.



Yerine kayyım atandıktan daha sonra 21 ay konut mahpusunda kalan belediye lideri Tarık Mercan, üstteki cümleleri kurunca, huzur dediğimiz şey uçup gidiyor.

Mercan, konuşmaya, “Yatılı okul yerleşkesi ortasında askeri birlik binası da vardı. Yani bir okuldan hayli kışla üzereydi. Verdikleri eğitim aslına bakarsan büsbütün asimilasyonu, sistemin istediği bireyler yetiştirmeyi amaçlıyordu” diyerek devam ediyor.


‘LİCE YAKILIP YIKILDI’

Lice’ye bağlı Dibek köyünde doğan Tarık Mercan, yatılı okulun akabinde Lice Lisesi’nde okumaya başlıyor. Liseye başladığı tarih, Lice’de büyük olayların yaşandığı tarihi de hatırlatıyor güya. 1993 yılında Tuğgeneral Bahtiyar Aydın bir suikastla öldürülmüş, Lice’de çatışma olduğu ileri sürülmüştü. Lakin silahlar sustuğunda 16 sivilin öldürüldüğü, sivillerin konut ve iş yerlerinin yakılıp kurşunlandığı görülmüştü.

“Evet” diyor Eşbaşkan Mercan, “Ben lise ikideyken Lice’yi yakıp yıktılar. O gün birinci dersim boş olduğu için okulda değildim, şehirdeydim. Silah sesleri başlayınca bir akrabamın konutuna sığındım.”

Lice’deki birfazlaca konutun süreksiz sarsıntı konutu olduğunu belirten Mercan, “Aslında bu konutların yerine kalıcı meskenlerin yapılacağı kelamını vermiş devlet ancak daha sonra bu kelamını unutmuş. Meskenlerin duvarları kontrplak üzeredir, kurşun ön duvardan girip art duvardan çıkıyor. Beşerler güvenliklerini sağlamak için taştan yapılan ahırlara sığındılar.”

Askerler konutları dolaşıyor, arama yapıyor. Kimi konutların yakıldığını görüyorlar. Zirvede helikopterden ateş açılıyor kent merkezine. Tarık Mercan, “Öldürüleceğimizi düşünüyorduk” diyor silah seslerinin susmadığı günü anlatırken. Sonunda bir akrabasıyla her şeyi göze alarak kaçmayı deniyor. Lice’nin dışına çıktıklarında köylülerle karşılaşıyorlar. Köylüler, giriş çıkışların yasak olduğu Lice’de olup bitenleri bir zirveden izlemeye çalışıyorlar.

‘BU ZALİMLİK HİÇ ÇIKMADI AKLIMDAN’

Lice’deki olay, lise çağındaki Mercan’ı sarsıyor doğal olarak. Lakin temel sarsıntıyı, köydeki konutlarının yakıldığı sırada yaşıyor. Tarık Mercan, konutlarının nasıl yakıldığını şöyleki anlatıyor: “Aslında daha evvel köydeki birkaç konutun askerler tarafınca yakıldığını görmüştüm. Bizim konut yakıldığında babamla Adana’daydık. Annemin anlattığına bakılırsa bir küme asker geliyor, ‘Evi boşaltın, mesken yakılacak” diye ihtarda bulunuyor. Annem ve kardeşlerim birkaç kesim elbise, birkaç çuval besin materyalini meskenden çıkarıyor. Konutumuzun önünde bir dut ağacı var, oraya bırakıyorlar. bir süre daha sonra öbür bir küme asker geliyor ve gereçleri içeri taşımalarını istiyor. Annemle kardeşlerim materyalleri konuta taşıdıktan daha sonra konutu yakıyorlar. Bu zalimlik hiç çıkmadı aklımdan.”

‘PORTAKAL BAHÇELERİNDEN SİYASETE’

Garsonlar güya epeyce sık gelip “Bir şey ister misiniz?” diye soruyor. Öbür vakit olsa muhtemelen sıkılırdım bu ısrarlı sorudan. Lakin Tarık Mercan’ın anlattıklarının yarattığı gerginlikten uzaklaşmaya yardımcı oluyor garsonlar, bunun da farkındayım. Garson, bir felaket sinemasının ortasından çıkarıp gerçek hayata davet ediyor güya.

Mercan ailesinin artık bir köyleri, bir meskenleri yoktur memleketlerinde. Adana’da Barbaros mahallesine yerleşirler. Tarık Mercan, “Barbaros mahallesi Dibek köyü üzereydi. Köyden ayrılmak zorunda kalan birçok aile buraya yerleşmişti” diyor.

Mercan ailesi, memleketinden Adana’ya sürülmüş başka aileler üzere bahçelerde çalışmaya başlamış. En kolay bulunan en güç işlerden biridir mevsimlik personellik. Mevsimine göre bahçelerden portakal, domates toplamışlar, bu türlü geçinmeye çalışmışlar.

Liseyi bırakmak zorunda kalan Tarık Mercan da ailesiyle birlikte bahçelerde çalışır. sonrasındasında gazete dağıtımcılığı da yapar. HADEP’in gençlik kollarında yer alınca siyasete atılmış olur ve şüphesiz karakollarla da tanışır. Tekraren gözaltına alınır, azap görür ve bir yürüyüşe katıldığı için yaklaşık 6 yıl mahpus yatar.

“Ben 6 yıl mahpus yattım lakin benimle siyaset yapan beşerler daha uzun mahpus yattılar, sürgüne çıkmak zorunda kaldılar” diyerek, 6 yıl mahpus yatmış olmayı fazlaca büyütmüyor Eşbaşkan Mercan.


2 ÜNİVERSİTE MEZUNU LİDER

Cezaevinden daha sonra siyasi çalışmalarına kaldığı yerden devam eder Mercan. Fakat bu ortada liseyi açıktan bitirir. Bununla yetinmez, evvel Lokal İdareler, ondan sonrasında Kamu İdaresi ve Siyaset Bilimi kısımlarından de mezun olur.

“Siyaset yapacaksam donanımlı olmam gerektiğini düşündüğüm için okudum” diyen Tarık Mercan’ın aklında Lice’ye belediye lideri olmak fikri yokmuş temelinde. Belediye lideri adayı olarak ismi önerildiğinde de evvel itiraz edecek olmuş. Lakin ondan sonrasında, devletin kovduğu memleketine belediye lideri olarak dönmek, problemlerini yeterli bildiği memleketine hizmet etmek fikri ağır basar.

BELEDİYE BAŞKANLIĞI 11 AY SÜRDÜ

Lice Belediyesi Eşbaşkanı adayı olur ve yüzde 77’nin üzerinde oy alarak seçimi kazanır. 3 Mart 2020’de yerine kayyım atanan Mercan, Belediye Eşbaşkanı olarak yalnızca 11 ay nazaranv yapar.

Hükümet kanadından seçim öncesi yapılan açıklamaları hatırlatan Tarık Mercan, “Aslında belediyelere kayyım atamalarını bekliyorduk” diyor ve şöyleki devam ediyor: “Çünkü seçim öncesi bunu açık açık söylemiş olduler. Biz bir daha de seçime girdik ve ‘Siz kayyım atayabilirsiniz fakat halkımız sizi ve kayyımlarınızı istemiyor’ demek istedik. bu biçimde de oldu. Kayyımla yönetilen belediyeyi yüzde 77.3 üzere rekor oranla kazandık.”

Seçimden 3 ay daha sonra Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine kayyım atandı. Akabinde peyderpey HDP’nin kazandığı öteki belediyelere geldi sıra. Lice Belediyesi’ne ise, öbür belediyelerle birlikte, 11 ay daha sonra kayyım atandı.

‘KAYYIMIN BORÇLARINI ÖDEDİK’

Mercan, belediye lideri olarak nazaranv yaptığı kısa süreyi ise şu biçimde anlatıyor: “Seçimden 3 ay daha sonra büyükşehir belediyesine atanan kayyımla hiç bir diyaloğumuz olmadı. İlçenin gereksinimleri için büyükşehir ile birlikte çalışmak gerekiyordu ancak bu mümkün olmadı. Mevzuat gereği Vilayetler Bankası’ndan gelen paranın yüzde 40’ı büyükşehir belediyesine gidiyordu ve kayyımdan hiç takviye görmedik. Ayrıyeten evvelki kayyımdan kalan borçlar vardı ve Vilayetler Bankası kendi alacağını kestikten daha sonra belediyeye para gönderiyordu. Kayyım belediyeye vasıfsız biroldukça insanı işe almıştı. Bize gelen para lakin çalışanların maaşlarını ödemeye yetiyordu.”

‘KAYYIM SİYASETİ HÜKÜMETİ BİTİRDİ’

Hükümetin kayyım siyasetleriyle yandaşlarına rant sağladığını söyleyen Mercan, temel gayesi “Kürtlerin kazanımlarını geri almak” olarak açıklıyor: “Kayyımlar ile hükümete yakın olanlar kayyım siyaseti yardımıyla rant elde ettiler zira bütün kaynaklar onların hizmetine sunuldu. Fakat o kadar epey yolsuzluğa, hırsızlığa ve haksızlığa niye oldular ki bu kayyım uygulaması hükümeti bitirme noktasına getirdi. Kürt halkının siyasi kazanımlarını hedefleyen hükümetin kayyım siyaseti tutmadı ve halkta bir öfkenin birikmesine niye oldu.”

21 AYDIR İDDİANAME HAZIRLANMADI

Tarık Mercan’a verilen konut mahpusu cezası 21 ay sürdü ve yakın vakitte bitti. Daha evvel 6 yıl mahpus yattığı için konut mahpusu büyük bir sorun olmamış. Mercan, bir arada siyaset yaptığı arkadaşlarının durumuna dikkat çekerek, “Kimi hala cezaevinde kimi de sürgünde. Bu niçinle mesken hapsinden ceza olarak kelam etmek ne kadar hakikat, bilemiyorum. bir daha de kaldığım konutun sonlarının dışına çıkamamış olmak kolay oldu diyemem. Düğünler, taziyeler oldu lakin gidemiyorsun. Hastaneye gidiyorsan raporla geri dönmek zorundasın. bu biçimde sorunlar yaşadım” diyor.

Mercan’ın temel canını sıkan ve hukuksuzluğa örnek olarak gösterdiği durum, yerine kayyım atanmasından bu yana çabucak hemen hakkında bir iddianamenin hazırlanmamış olması: “21 ay mesken mahpusunda kaldım, konut hapsinin kalkması için tekraren müracaatta bulundum fakat kaldırmadılar. Yerime kayyım atadılar fakat ceza vermek için ellerinde hiç bir münasebet yok. Partinin düzenlediği belediye lideri aday tanıtımına, kongresine, Newroz kutlamasına katılmam, seçildikten daha sonra eş liderlerin katıldığı kutlamaya katılmakla suçlanıyorum. Lakin o denli anlaşılıyor ki bu suçlamalarla bir iddianame hazırlamak istemiyorlar. Zira bunlar kabahat değil ve olağan bir mahkeme bu suçlamalarla hazırlanmış bir iddianameyi kabul etmez.”

‘HDP’NİN OYLARI YÜZDE 13 CİVARINDA’

Sohbet sırasında bir orta yağmur çiseliyor ve kısa müddette kesiliyor. Mercan’ın mesken mahpusunda geçirdiği aylar boyunca vakti nasıl değerlendirdiğini konuşunca biraz eğleniyoruz. Tahminen bu niçinle yağmura pek aldırmıyor, kafenin kapalı kısmına geçme muhtaçlığı duymuyoruz.

Konut mahpusunda kaldığı 21 ay boyunca kitap okumanın yanı sıra dijital platformlardan ülkelerin siyasi, toplumsal, kültürel durumlarını bahis alan belgesel sinemalar izlemiş. Yemek yapmayı evvelden beri sevdiğini, eşine mesken işlerinde daima yardımcı olduğunu belirtiyor Mercan. Fakat elbette mesken mahpusunda kaldığı müddet ortasında bu mevzudaki marifetlerini de arttırmış.

Siyaset ise şüphesiz mesken mahpusunda kaldığı mühlet ortasında de çıkmamış ömründen. Türkiye ve dünyadaki siyasi gelişmeleri izlemeye, tartışmaya ve imkanlar elverdiğince müdahil olmaya çalışmış.

Türkiye’de seçimler konuşulurken öbür partilerle bir arada HDP’nin durumunu da konuşuyoruz. Mercan’a nazaran HDP Türkiye genelindeki oylarını koruyor ve önümüzdeki seçimlerde yüzde 13 oranında bir oy alacak. AK Parti’den kopan liberal kesitin DEVA Partisi’ne geçtiğini söyleyen Mercan, AK Parti’nin bölgede bittiğini, önümüzdeki seçimlerde oylarının daha da düşeceğini argüman ediyor.
 
Üst