Vertigo tedavisinde ‘manevra’ usulü işe yarıyor mu?

Venole

Active member
Başın hareketleriyle birlikte ansızın ortaya çıkan şiddetli baş dönmesiyle karakterize olan bu hastalık her yaşta görülmekle birlikte, sıklığı ileri yaşlarda daha da artıyor. O denli ki 40-60’lı yaşlarda en sık görülen baş dönmesi sebebi BBPV oluyor. Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nazım Korkut, bu hastalıkta ilk şiddetli baş dönmesi atağının ekseriyetle sabah yataktan kalkarken başladığını belirterek, “Ataklar eğilip kalkma, üste yahut aşağıya yanlışsız bakma ya da yatakta bir yandan başkasına dönüldüğünde görülüyor ve yaklaşık 15-60 saniye kadar sürüyor” dedi. Şiddetli baş dönmesi atakları niçiniyle otomobil kullanmak, makina başında çalışmak, sportif aktivitelerde bulunmak, merdiven inip çıkmak, toplantılara ve toplumsal etkinliklere katılmak önemli dertler yaratabiliyor. Hastalar kaygıları niçiniyle meskene kapanıyor ve toplumsal hayattan kopabiliyorlar. Hoş haber ise BBPV tablosunda yalnızca birkaç dakika süren ‘manevra’ tedavisiyle baş dönmesinden kurtulmanın mümkün olması; üstelik ekseriyetle tek seans kâfi oluyor!

Hastalık değil, belirti!

Toplumdaki yaygın inanışın tersine, vertigo, öbür ismiyle baş dönmesi hastalık değil, bir fazlaca hastalıkta görülen bir belirti. Baş dönmesinin niçinleri kabaca ‘santral’ ve ‘periferik’ kökenli vertigo olarak ikiye ayrılıyor. Beyin kanamaları, beyin tümörleri, anevrizmalar, multipl skleroz üzere birfazlaca santral hudut sistemi hastalıklarında görülen vertigo fazlaca gürültülü ve hayli semptomlu bir klinik tablonun belirtilerinden yalnızca biri oluyor. Prof. Dr. Nazım Korkut, “Ancak periferik vestibüler sistem hastalıklarında ise vertigo, yani şiddetli baş dönmesi tüm dikkati üzerinde toplayan en değerli belirti olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.

İç kulaktaki kristaller yerinden oynarsa…


BPPV olağan şartlarda iç kulakta istikrarın sağlanmasında var olan, lakin bulunması gereken yerin dışına kaçan kalsiyum parçacıklarının niye olduğu mekanik bir hastalık. Utrikül ve sakkül denilen iç kulak kısımlarından, yarım daire kanalları içine kalsiyum karbonat parçacıklarının (kristallerin) kaçması ve bu parçacıkların serbestçe kanalların ortasında dolaşmasıyla ortaya çıkıyor. Bir öbür tablo ise yarım daire kanallarının ‘ampüller kupula’ denilen kısma bu parçacıkların yapışmasıyla oluşuyor.


Tek seansta tahlil sağlanabiliyor

Mekanik bir iç kulak hastalığı olan BPPV’ye tedaviyle kesin tahlil sağlanabiliyor. kimi vakit kristaller resen yerine dönebilse de ekseriyetle problemli kanal yahut kanalların saptanarak uygun hareketlerle tedavi edilmesi gerekebiliyor. Kanallar içine kaçan kalsiyum kristalleri ‘repozisyon manevraları’ ile olması gereken yepyeni pozisyonlarına gönderiliyor, bu biçimdece sorun ortadan kalkıyor. Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nazım Korkut, manevra tedavisiyle baş dönmesi sıkıntısının ekseriyetle tek seansta ortadan kalktığına işaret ederek, şunları söylemiş oldu:


“BPPV’de baş dönmesinin yüzde 80 üzere pek yüksek bir oranından art kanallar sorumlu oluyor. Bunlara yönelik hareketlerle baş dönmesi birinci seansta büyük oranda sona eriyor. Daha az sıklıkta rastlanan yatay kanallara ilişkin BPPV ise daha dirençli seyir izliyor ve repozisyon hareketlerini biroldukça sefer yinelamak gerekebiliyor.”


Nadiren cerrahi teşebbüs gerekebiliyor

Prof. Dr. Nazım Korkut, uygun hareketlere karşın düzelmeyen hastalarda ise fazlaca nadiren cerrahi teşebbüse muhtaçlık duyulduğunu belirterek, “Cerrahi teşebbüs olarak kanalın tıkanması yahut ikazları bebir daha taşıyan hududun kesilmesi gündeme gelebiliyor. Bilhassa uzun soluklu, sık yinelayan BPPV hastalarında birlikteinde migren de bulunabiliyor. Bu durumdaki hasta kümesinde repozisyon hareketlerinin yanı sıra vestibüler migrenin tıbbi tedavisi de uygulanıyor” bilgisini paylaştı.

Tedavi birkaç dakikada tamamlanıyor

BPPV (Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo) tedavisinde ‘kanalolit repozisyon’ hareketinden pek başarılı sonuçlar alınıyor. Odyolog Dr. Zeynep Gence Gümüş, altta yatan farklı bir niye olmadığı takdirde, BPPV hastalığının repozisyon hareketleriyle düzeldiğini vurgulayarak, “Manevra tedavisi dakikalar süren kısa bir tedavidir. Hastanın başına aşikâr konumlar verilerek halk içinde istikrar kristalleri olarak bilinen otokonianın yerine girmesi amaçlanıyor. Hastalarımızın yüzde 85’i tek seansta düzelirken, kalan yüzde 15’lik kısmına birden çok kere hareket uygulanması gerekebiliyor” sözlerini kullandı. Dr. Zeynep Gence Gümüş, hareket tedavisinden faal sonuç alınabilmesi için daha sonrasında birkaç gün baş hareketlerinin kısıtlanması, yüksek yastıkla ve sırt üstü (sağa/ sola dönmeden) yatılması gerektiğinin altını çizdi.
 
Üst