kunteper
Member
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, New York’tayken CBS News’a verdiği mülakatta, Türkiye’nin hala Rusya’dan ikinci küme hava savunma sistemi satın almak niyetinde olduğunu söylemiş oldu.
BM Genel Heyeti için gittiği New York’ta CBS News kanalının Face the Nation programı için gazeteci Margaret Brennan’a konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın röportajı bugün yayımlandı.
Buna göre Ankara’nın hangi savunma sistemlerini alacağına kimsenin karışamayacağını, Türkiye’nin bu bahisteki sonucunı kendisinin vereceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin hala Rusya’dan ikinci küme hava savunma sistemi satın almak niyetinde olduğunu lisana getirdi.
Washington’ın yaptırımlarının gayesindeki Rusya’dan S-400 alımını, Türkiye’ye Amerikan üretimi Patriot satın alma seçeneği sunulmaması ve ABD’nin 1.4 milyar dolarlık ödemeye karşın F-35 hayalet savaş uçaklarını teslim etmemesiyle izah eden Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin diğer S-400 satın alıp almayacağı sorusu üzerine “Tabii ki, evet” dedi.
Erdoğan, ABD’nin Afganistan’dan çıktığı üzere Irak ve Suriye’den de çıkması gerektiğini belirtti.
Brennan’ın “ABD Lideri Joe Biden dünyayı demokratlarla otokratlar içinde bölünmüş diye tasvir etti. Ve sizi otokrat diye niteledi. Lider Biden’la ilginizi nasıl betimlersiniz” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı, şu biçimde konuştu:
“Sayın Başkan’ın buradaki otokratla neyi söz ettiğini bilemem. 40 yıllık siyasi geçmişim prestijiyle demokrasiyi hazmederek yaşayan ve bu demokrasiyi içselleştirerek 40 yılı halkına hizmetle geçirmiş olan bir önderim. Buraya bu biçimde geldim ve 20 yıldır daima olarak girdiğim her seçimi kazandım… Sayın Lider otokratlıkla neyi kast ediyor, onu ben bilemiyorum.”
Brennan’ın Biden’ın adaylık kampanyası sırasında ‘Erdoğan’ın aksiyonlarının bedelini ödeyeceğini dediğini, insan hakları ihlalleri hakkında konuştuğunu’ hatırlatarak “Ne kast ettiği hakkında hiç sizinle direkt konuştu mu” diye sorması üzerine Cumhurbaşkanı şunları söylemiş oldu:
“Tam tersine benimle bu mevzuları hiç konuşmadığı üzere biraraya geldiğimizde bana olan hürmetini epey güzel biliyorum. Lider Yardımcısı olduğu günlerden beri bana olan yaklaşımı saygılıdır. O yüzden bu biçimde tabirleri niye kullandığını anlamıyorum. Son sefer Brüksel’de görüştüğümüzde Kabil Havaalanını terk etmeye hazırlandıklarında güvenliğini bize bırakmaya hazır olacak kadar da biz olan itimadını ortaya koydu. Kabil Havaalanın güvenliğini emanet edecek kadar güvenen insan nasıl olur bu biçimde bir yaklaşım ortaya koyar, bunu anlamakta ben doğrusu zorlandım. Gönül istek ederdi ki, sayın Biden bunları benle birebir konuşsun.”
BIDEN RANDEVU VERMEDİ
Brennan’ın bu ziyarette Biden’le görüşmesi olmadığını hatırlatması üzerine ABD Lideri’nin Kovid niçiniyle başkanlarla pek görüşmediğine dikkat çeken Erdoğan, Biden’a ikili görüşme daveti yaptıklarını, fakat olumlu cevap alamadıklarını aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “CIA Kural’ın oldukçatan Afganistan’a döndüğünü söylüyor. ABD’nin Afganistan’dan ayrılmasının bölgeyi daha emniyetsiz hale getirdiğini düşünüyor musunuz?” sorusuna şu karşılığı verdi:
“20 yıldır Amerika’nın burada kalışıyla bölge inançlı bir hale gelmedi ki… Tam bilakis, bölge her geçen gün önemli manada kan kaybetti. Biz burada bine yakın elemanımızla havalimanının korunması konusunda misyon icra ettik. Bize en sonunda havalimanının korunması teklifi geldiğinde Brüksel’de Sayın Biden’la bunları konuştuk. Bizim bu biçimde bir nazaranvi üstlenebileceğimizi kendilerine söylemiş olduğimde, “Üç şeyi de isteriz” dedim. Bunun birisi lojistik dayanak. Lojistik takviyeden talebimiz, idari ve malidir. Bir öbür adım da bilhassa şu an ellerinde bulunan silah, mühimmat vesaire bunların Türkiye’ye periyodudur. Ancak o denli şeyler oldu ki tam tersine Karzai Havalimanındaki tüm silahların mühimmatların, araçların hepsi Taliban’a verildi.
Şu anda da Taliban orada Amerika’nın silahlarıyla hareket ediyor. Bu gerçekleri de tabi görmek gerekir. Lakin biz kimi şeylere de alıştık. Tıpkı biçimde Türkiye’ye saldıran terör örgütleri de maalesef Amerika’dan fazlaca önemli silah, mühimmat takviyesi aldı. Bu, geçmiş hükümette de tıpkı biçimde oldu, şu anda da birebir biçimde oluyor. Öncelikle PKK/YPG/PYD terör örgütlerine bu cins silah takviyelerinin verilmemesi gerekir.”
“ABD TERÖR ÖRGÜTLERİNİ DESTEKLEMEMELİ”
Erdoğan, “ABD’nin, IŞİD’e karşı gayrette müttefik olarak gördüğü kümelere tedarik ettiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığına yönelik bir delil var mı? ABD takviyesinden dolayı bu kümelerden size yönelik tehdit var mı?” sorusunu şu biçimde yanıtladı:
“Bunu Sayın Trump periyodunda de Trump’ın kendisine de söz etmiştim. Şu anda da bir daha tıpkı biçimde tırlarca silah, mühimmat vesaire bölgeye geliyor. Bunların hepsini biz kendilerine istihbarat örgütümüz vasıtasıyla da söz ettik, tabir ediyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de birebir biçimde tabi bunu söz edeceğiz.”
“TERÖR ÖRGÜTLERİ BURALARDAN BU TIP TAKVİYELERİ ALMAMALI”
Erdoğan “Bunları Lider Biden’a sundunuz mu?” sorusuna şu karşılığı verdi:
“Bunların hepsini biz muhataplarımıza sunduk. Şu anda benim İstihbarat Liderim birebir biçimde muhatabına bunları sundu, sunuyor. Bundan daha sonra da bunları sunmaktan çekinmeyiz. Zira birtakım gerçekler var. Amerika NATO ülkesidir. Biz birebir biçimde NATO ülkesiyiz. NATO’da dayanışma içerisinde olmamız gerekirken, terör örgütleri buralardan bu cins takviyeleri almamalı. Bunu da söylemek durumundayız.”
“AFGANİSTAN’A KİMSENİN VERMEDİĞİ TAKVİYESİ BİZ VERDİK”
“Türkiye’nin Taliban’a Afganistan’daki havalimanını işletmesi için yardım ve teknik dayanak sağlayıp sağlamadığı ve yeni Taliban hükümetiyle ilgili ne düşündüğü” sorusu üzerine Erdoğan, şu biçimde konuştu:
“Şu anda çabucak hemen bizim Taliban’la mutabakata vardığımız rastgele bir bahis yok. Şu anda Taliban daha fazlaca Katar ile müşterek hareket ediyor. Biz ise askerlerimizi, sivil vatandaşlarımızı oradan çektik. Biz şu anda havalimanında yokuz. Taliban ile de şu anda rastgele bir iş birliğimiz yok. Fakat bir şeyi fazlaca açık ve net söylemem lazım. Bizim Afganistan halkına karşı tarihten gelen bir beraberliğimiz var. Kimsenin Afganistan’a vermediği takviyesi her vakit biz verdik. Alt yapıda, üst yapıda Afganistan’da biroldukca yatırımların içerisinde olduk ve bundan daha sonraki süreçte de bunu yaparız. Dediğim üzere, bu yapılan yanlışlıklar sebebiyle de askerimizi çektik, sivil vatandaşlarımızı çektik ve şu anda Afganistan’da biz yokuz.”
“KABİL HAVALİMANININ İŞLETİLMESİ, KONTRATA BAĞLI”
“Havalimanının işletilmesine yardım etmeyecek misiniz?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, karşılıklı atılacak adımlara dikkati çekti:
“Dediğim üzere, bu, mutabakatlara, kontrata bağlı. Burada şayet hakikaten karşılıklı mutabakatlarla olumlu bir adım atılacak olursa… Şu anda Afganistan’daki hükümet kapsayıcı değil, kucaklayıcı değil. Kucaklayıcı, kapsayıcı olmayan bir hükümetle bu biçimde bir adım atmak da bizim için bir kere mümkün değil. Lakin bu kapsayıcı olursa, kucaklayıcı olursa bizler de Türkiye olarak orada yer alırız”
“AFGANİSTAN’DA DA BAYANLAR HAYATIN HER YERİNDE OLMALI”
“Taliban şu an yalnızca erkek çocuklarının okula gitmesine müsaade veriyor, kızlara müsaade etmiyor. Kamu kurumlarındaki bayanlara işe gelmemelerini söylemiş olduler. Taliban gelişim göstermiş üzere durmuyor. bu biçimde bir hükümetle çalışır mısınız?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye’nin bu mevzuda bilhassa bayana bakışı belirlidir. Bizde bayan hayatın her yerinde vardır. Eğitimde, sıhhatte, adalette, yargıda vardır; hayatın her yerinde vardır. Kendi ülkemizde bu bu biçimde olduğuna göre, Afganistan’da biz neden farklı bir şey düşünelim? Orada da birebir biçimde bayanın hayatın her yerinde olmasını istek ederiz. Bayanlar buralarda faal rol alır hale geldiği anda, onlara eğitim, sıhhat, adalet, emniyet, her noktada biz Afganistan’a da bu dayanağı veririz. Bunların eğitimlerine de ayrıyeten ülkemizde fırsat sağlarız” cevabını verdi.
“Mevcut durumda Taliban’la çalışmak istemiyorsunuz üzere görünüyor?” sorusunu Erdoğan, “Bu saydığım mevzularla ilgili olarak şayet bunlar kabul edilirse yaparız. Ancak kabul edilmezse yapamayız” diye yanıtladı.
“BİZİM KAPIMIZ YOLGEÇEN HANI DEĞİL”
“Şu an ülkesinden kaçan Afgan mülteciler var. Bunların kimileri Türkiye’ye yöneldi. Geçen ay Türkiye’nin mülteci deposu olmak üzere bir nazaranvi ve yükümlülüğü olmadığını söylemiş olduniz. Bu kimin yükümlülüğü? Bu mültecileri almak ABD’nin yükümlülüğü mü?” sorusu üzerine Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Şu anda ABD esasen bu cins sorumlulukları yerine getirmedi ki… Şu anda kayıt dışı, kayıt içi olmak üzere benim ülkemde 300 bini aşkın Afganlı mülteci var. Bundan daha sonra da ülkemize hala Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Fakat Amerika, Afganlı mültecileri buraya alacaksa o da başka bir husus. Ben Amerika’nın mülteci siyasetlerini paylaşamam fakat Amerika da benim mülteci politikalarımı herbiçimde paylaşamaz. Fakat tabi, bilhassa açık söylüyorum, bizim kapımız da yol geçen hanı değildir.”
“AMERİKA 20 YILDIR AFGANİSTAN’DA niye BULUNDUĞUNU SORGULAMALI”
“ABD’nin bu bahiste daha fazlasını mı yapması gerekiyor?” sorusu üzerine Erdoğan, ABD’nin 20 yıldır niye orada olduğunu sorgulaması gerektiğinin altını çizdi:
“ABD’nin tabi ki hayli şeyler yapması gerekir, epeyce da yatırım yapması gerekir. Zira 20 yıldır Amerika orada niye vardı? Evvel bu soruların karşılığını Amerika’nın kendi kendisine vermesi gerekirdi. O sosyolojik değerlendirmeyi yapması gerekirdi. Sanki bunlar niçin yapılmadı? Bilhassa bu çeşit silah yapılandırması vesaire, bunlar ne için yapıldı? Bunların üzerinde durulması gerekir? Orada çok badigardlar bakılırsavlendirilirken bu badigardlara ödenen fiyatlar kolay sayılar değildi. Yani bunların hepsinin tüm Amerikalılar tarafınca sorgulanması gerekir. ‘Afganistan’a niçin girdik, şu anda niçin çıkıyoruz?’; bunun herbiçimde Amerika tarafınca sorgulanması gerekir diye düşünüyorum.”
“NATO ORTAĞI OLARAK MÜŞTEREK HAREKET EDELİM”
“Haziran’da yüz yüze görüştüğünüzde Biden’a bu soruları yönelttiniz mi? Biden’ı potansiyel sorunlar gördüğünüze dair uyardınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Brüksel’de konuştuğumuz şeyler daha epeyce, havalimanı konusu olmuştur. Havalimanı hususuyla ilgili gerekli soruları kendilerine yönelttim. ‘Eğer bizim orada olmamızı istiyorsanız bilhassa lojistik takviyelerin verilmesi lazım, idari ve mali noktada gerekli dayanakların verilmesi lazım. Biz de bir NATO ortağı olarak sizinle burada müşterek hareket edelim.’ dedim.” karşılığını verdi.
“PARASINI ÖDEDİĞİMİZ F-35’LER TESLİM EDİLMEDİ”
“Siz de ABD üzere NATO’nun bir parçasısınız. Rusya, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerini satın almaya devam etmeyi planladığını söylüyor. niye buna devam ediyorsunuz? Biden sizden durmanızı istedi mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Ben Lider Biden’a gerekenlerin hepsini söylemiş oldum. Artık de söyleyeyim; bakın biz F-35 uçaklarını aldık ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Ancak bizim bu 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptığımız uçaklarımızı Amerika bize teslim etmedi. Patriotlar noktasında bunları istedik, maalesef bu bahiste da bir daha tıpkı biçimde bize Patriot vermedi. Sayın Trump’ın periyodunda de bunları görüştüğümüzde, konuştuğumuzda Sayın Trump şunu söylemiş oldu; ‘F-35’ler için 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapan Türkiye’ye F-35’leri neden vermiyoruz?’ Bunu dünya basınının önünde söylemiş oldu. Pekala şu anda benim bu 5 tane uçağım niçin verilmiyor? Bu parayı ben ödedim. Ödediğim para ortada.”
“HANGİ SAVUNMA SİSTEMİNİ ALACAĞIMIZA ABD KARIŞAMAZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin S-400 alımı karşısında ABD’nin tavrına ait, “Ona karışamaz. Siz bana Patriot vermezseniz, savunma noktasında benim bir diğer ülkeden alacağım rastgele bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz. Bakın bu bahiste NATO Genel Sekreteri Stoltenberg çok hoş bir açıklama yaptı; ‘Biz ortaklarımızın kimden, nereden, ne kadar rastgele bir sistem satın aldığına müdahale edemeyiz.’ dedi. Kim bu? Stoltenberg; NATO’nun Genel Sekreteri. Buyurun, gerçek ortada. Kimse kusura bakmasın. Ben de şunu söyleyeceğim; Türkiye’nin güvenlik riskini kim paylaşacak? Türkiye, kendi güvenlik riskini kendisi temin edemezse, sanki birilerinin eline avucuna mı bakacak? Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz.” tabirlerini kullandı.
Yalnızca hava kuvvetlerinin bu işe yetmeyeceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Savunma sistemleri farklıdır, hava kuvvetleri farklıdır. Zira şu anda hava kuvvetleri noktasında da yarın Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine, benim elimde bir garanti var mı? bu biçimde bir garanti de olmayacağına bakılırsa tahminen bu biçimde biz hayli daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız.” dedi.
“TÜRKİYE, KENDİ SAVUNMA NOKTASINDAKİ BÜTÜN KARARLILIĞINI ORTAYA KOYACAKTIR”
Cumhurbaşkanı, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez.” diye konuştu.
“HALA S-400’LERİN YENİ PARTİSİNİ ALMA NİYETİNDE MİSİNİZ?: DOĞAL Kİ EVET”
Sunucunun “Yani siz hala S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez.” diye konuştu.
Sunucunun “Bu, karşılığın ‘evet’ olduğu üzere anlaşılıyor.” yorumu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne demek… Tabi ki evet.” dedi.
“ORTADOĞU’DA NE YAPACAĞIMIZIN KARARINI BİZ VERİRİZ”
“Amerikan halkı ABD’nin Ortadoğu’da askeri dahli bulunmasına siyasi irade göstermediğine karar verdi. Bu sizin ve ülkeniz için ne manaya geliyor?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyleki cevapladı:
“Bu, Amerika’nın kendi takdiridir, bunu biz belirleyemeyiz. Orta Doğu’da ne yapacağımızın sonucunı biz veririz. Ben yalnızca bir şey söylüyorum; Amerika NATO ülkesidir, Türkiye NATO ülkesidir. Amerika, bölgedeki PKK, PYD, YPG üzere terör örgütleriyle birlikte mi hareket edecek yoksa NATO’da birlikte olduğu dostuyla, Türkiye’yle mi birlikte mi hareket edecek? Bunun sonucunı vermesi lazım. Ben ikincisini tercih ediyorum.”
“ABD LİDERLERİNE PKK/PYD/YPG TERÖRÜNÜ HER VAKİT ANLATTIM”
“Biden idaresi size Suriye ve Irak’taki müttefiklerine yönelik siyasetinde değişikliğe gitme niyetinde olduğunu söylemiş oldu mi?” formundaki sorusu üzerine, Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu bahislere girme fırsatımız olmadı, zira üzerinde durduğumuz mevzu yüklü olarak Afganistan’dı. Fakat ben her vakit Amerika’daki başkan dostlarıma PKK, PYD, YPG terör örgütlerine karşı duruşumuzu anlattım. Bunu Trump devrinde de yaşadık. Dedik ki ‘Bunların Türkiye’ye taşıdıkları binlerce tır silahı, mühimmatı ne yapacaksınız?’ Olumlu karşılık alamadık.” dedi.
“Suriye’deki 900 ABD askerinin kalmasını mı yoksa gitmesini mi istiyorsunuz?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tabi ki benim burada tasarrufum olursa Suriye’den çıkmalarıdır, Irak’tan çıkmalarıdır; Afganistan’dan çıktıkları üzere çıkmalarıdır. Zira şayet dünyada biz barışa hizmet etmeyi istiyorsak barış için o bölgelerde kalmanın hiç bir manası yok. Bırakalım o bölge halkı, o bölgedeki idare sonucunı kendisi versin.” diye konuştu.
“SURİYE’DE 100 BİN BRİKET KONUT İNŞA EDİYORUZ”
“Suriye için ortaya girilmesini Türkiye’ye mi bıraksınlar?” sorusunu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir kere şunu epeyce açık net söyleyeyim; biz istenmediğimiz yerde durmayız, istenmediğimiz yerde bulunmayız. Bakın biz şu anda Suriye’de 100 bin briket konut inşa ediyoruz. Meskenlerinden barklarından büsbütün kovulmuş olan aileler için bunları biz inşa ediyoruz. Sanki başka ülkeler ne yapıyor? Bu değerli.” diye cevapladı.
“PUTİN’LE BUNLARI aslına bakarsanız KONUŞUYORUZ”
“Vladimir Putin’le bunun hakkında mı konuşacaksınız?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunları aslına bakarsanız Putin’le konuşuyoruz.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Temenni ederim ki Amerika, Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’de de Irak’ta da bu bölge insanlarının huzuru için bir çalışma içerisinde olsunlar” diye konuştu.
BM Genel Heyeti için gittiği New York’ta CBS News kanalının Face the Nation programı için gazeteci Margaret Brennan’a konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın röportajı bugün yayımlandı.
Buna göre Ankara’nın hangi savunma sistemlerini alacağına kimsenin karışamayacağını, Türkiye’nin bu bahisteki sonucunı kendisinin vereceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin hala Rusya’dan ikinci küme hava savunma sistemi satın almak niyetinde olduğunu lisana getirdi.
Washington’ın yaptırımlarının gayesindeki Rusya’dan S-400 alımını, Türkiye’ye Amerikan üretimi Patriot satın alma seçeneği sunulmaması ve ABD’nin 1.4 milyar dolarlık ödemeye karşın F-35 hayalet savaş uçaklarını teslim etmemesiyle izah eden Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin diğer S-400 satın alıp almayacağı sorusu üzerine “Tabii ki, evet” dedi.
Erdoğan, ABD’nin Afganistan’dan çıktığı üzere Irak ve Suriye’den de çıkması gerektiğini belirtti.
Brennan’ın “ABD Lideri Joe Biden dünyayı demokratlarla otokratlar içinde bölünmüş diye tasvir etti. Ve sizi otokrat diye niteledi. Lider Biden’la ilginizi nasıl betimlersiniz” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı, şu biçimde konuştu:
“Sayın Başkan’ın buradaki otokratla neyi söz ettiğini bilemem. 40 yıllık siyasi geçmişim prestijiyle demokrasiyi hazmederek yaşayan ve bu demokrasiyi içselleştirerek 40 yılı halkına hizmetle geçirmiş olan bir önderim. Buraya bu biçimde geldim ve 20 yıldır daima olarak girdiğim her seçimi kazandım… Sayın Lider otokratlıkla neyi kast ediyor, onu ben bilemiyorum.”
Brennan’ın Biden’ın adaylık kampanyası sırasında ‘Erdoğan’ın aksiyonlarının bedelini ödeyeceğini dediğini, insan hakları ihlalleri hakkında konuştuğunu’ hatırlatarak “Ne kast ettiği hakkında hiç sizinle direkt konuştu mu” diye sorması üzerine Cumhurbaşkanı şunları söylemiş oldu:
“Tam tersine benimle bu mevzuları hiç konuşmadığı üzere biraraya geldiğimizde bana olan hürmetini epey güzel biliyorum. Lider Yardımcısı olduğu günlerden beri bana olan yaklaşımı saygılıdır. O yüzden bu biçimde tabirleri niye kullandığını anlamıyorum. Son sefer Brüksel’de görüştüğümüzde Kabil Havaalanını terk etmeye hazırlandıklarında güvenliğini bize bırakmaya hazır olacak kadar da biz olan itimadını ortaya koydu. Kabil Havaalanın güvenliğini emanet edecek kadar güvenen insan nasıl olur bu biçimde bir yaklaşım ortaya koyar, bunu anlamakta ben doğrusu zorlandım. Gönül istek ederdi ki, sayın Biden bunları benle birebir konuşsun.”
BIDEN RANDEVU VERMEDİ
Brennan’ın bu ziyarette Biden’le görüşmesi olmadığını hatırlatması üzerine ABD Lideri’nin Kovid niçiniyle başkanlarla pek görüşmediğine dikkat çeken Erdoğan, Biden’a ikili görüşme daveti yaptıklarını, fakat olumlu cevap alamadıklarını aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “CIA Kural’ın oldukçatan Afganistan’a döndüğünü söylüyor. ABD’nin Afganistan’dan ayrılmasının bölgeyi daha emniyetsiz hale getirdiğini düşünüyor musunuz?” sorusuna şu karşılığı verdi:
“20 yıldır Amerika’nın burada kalışıyla bölge inançlı bir hale gelmedi ki… Tam bilakis, bölge her geçen gün önemli manada kan kaybetti. Biz burada bine yakın elemanımızla havalimanının korunması konusunda misyon icra ettik. Bize en sonunda havalimanının korunması teklifi geldiğinde Brüksel’de Sayın Biden’la bunları konuştuk. Bizim bu biçimde bir nazaranvi üstlenebileceğimizi kendilerine söylemiş olduğimde, “Üç şeyi de isteriz” dedim. Bunun birisi lojistik dayanak. Lojistik takviyeden talebimiz, idari ve malidir. Bir öbür adım da bilhassa şu an ellerinde bulunan silah, mühimmat vesaire bunların Türkiye’ye periyodudur. Ancak o denli şeyler oldu ki tam tersine Karzai Havalimanındaki tüm silahların mühimmatların, araçların hepsi Taliban’a verildi.
Şu anda da Taliban orada Amerika’nın silahlarıyla hareket ediyor. Bu gerçekleri de tabi görmek gerekir. Lakin biz kimi şeylere de alıştık. Tıpkı biçimde Türkiye’ye saldıran terör örgütleri de maalesef Amerika’dan fazlaca önemli silah, mühimmat takviyesi aldı. Bu, geçmiş hükümette de tıpkı biçimde oldu, şu anda da birebir biçimde oluyor. Öncelikle PKK/YPG/PYD terör örgütlerine bu cins silah takviyelerinin verilmemesi gerekir.”
“ABD TERÖR ÖRGÜTLERİNİ DESTEKLEMEMELİ”
Erdoğan, “ABD’nin, IŞİD’e karşı gayrette müttefik olarak gördüğü kümelere tedarik ettiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığına yönelik bir delil var mı? ABD takviyesinden dolayı bu kümelerden size yönelik tehdit var mı?” sorusunu şu biçimde yanıtladı:
“Bunu Sayın Trump periyodunda de Trump’ın kendisine de söz etmiştim. Şu anda da bir daha tıpkı biçimde tırlarca silah, mühimmat vesaire bölgeye geliyor. Bunların hepsini biz kendilerine istihbarat örgütümüz vasıtasıyla da söz ettik, tabir ediyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de birebir biçimde tabi bunu söz edeceğiz.”
“TERÖR ÖRGÜTLERİ BURALARDAN BU TIP TAKVİYELERİ ALMAMALI”
Erdoğan “Bunları Lider Biden’a sundunuz mu?” sorusuna şu karşılığı verdi:
“Bunların hepsini biz muhataplarımıza sunduk. Şu anda benim İstihbarat Liderim birebir biçimde muhatabına bunları sundu, sunuyor. Bundan daha sonra da bunları sunmaktan çekinmeyiz. Zira birtakım gerçekler var. Amerika NATO ülkesidir. Biz birebir biçimde NATO ülkesiyiz. NATO’da dayanışma içerisinde olmamız gerekirken, terör örgütleri buralardan bu cins takviyeleri almamalı. Bunu da söylemek durumundayız.”
“AFGANİSTAN’A KİMSENİN VERMEDİĞİ TAKVİYESİ BİZ VERDİK”
“Türkiye’nin Taliban’a Afganistan’daki havalimanını işletmesi için yardım ve teknik dayanak sağlayıp sağlamadığı ve yeni Taliban hükümetiyle ilgili ne düşündüğü” sorusu üzerine Erdoğan, şu biçimde konuştu:
“Şu anda çabucak hemen bizim Taliban’la mutabakata vardığımız rastgele bir bahis yok. Şu anda Taliban daha fazlaca Katar ile müşterek hareket ediyor. Biz ise askerlerimizi, sivil vatandaşlarımızı oradan çektik. Biz şu anda havalimanında yokuz. Taliban ile de şu anda rastgele bir iş birliğimiz yok. Fakat bir şeyi fazlaca açık ve net söylemem lazım. Bizim Afganistan halkına karşı tarihten gelen bir beraberliğimiz var. Kimsenin Afganistan’a vermediği takviyesi her vakit biz verdik. Alt yapıda, üst yapıda Afganistan’da biroldukca yatırımların içerisinde olduk ve bundan daha sonraki süreçte de bunu yaparız. Dediğim üzere, bu yapılan yanlışlıklar sebebiyle de askerimizi çektik, sivil vatandaşlarımızı çektik ve şu anda Afganistan’da biz yokuz.”
“KABİL HAVALİMANININ İŞLETİLMESİ, KONTRATA BAĞLI”
“Havalimanının işletilmesine yardım etmeyecek misiniz?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, karşılıklı atılacak adımlara dikkati çekti:
“Dediğim üzere, bu, mutabakatlara, kontrata bağlı. Burada şayet hakikaten karşılıklı mutabakatlarla olumlu bir adım atılacak olursa… Şu anda Afganistan’daki hükümet kapsayıcı değil, kucaklayıcı değil. Kucaklayıcı, kapsayıcı olmayan bir hükümetle bu biçimde bir adım atmak da bizim için bir kere mümkün değil. Lakin bu kapsayıcı olursa, kucaklayıcı olursa bizler de Türkiye olarak orada yer alırız”
“AFGANİSTAN’DA DA BAYANLAR HAYATIN HER YERİNDE OLMALI”
“Taliban şu an yalnızca erkek çocuklarının okula gitmesine müsaade veriyor, kızlara müsaade etmiyor. Kamu kurumlarındaki bayanlara işe gelmemelerini söylemiş olduler. Taliban gelişim göstermiş üzere durmuyor. bu biçimde bir hükümetle çalışır mısınız?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye’nin bu mevzuda bilhassa bayana bakışı belirlidir. Bizde bayan hayatın her yerinde vardır. Eğitimde, sıhhatte, adalette, yargıda vardır; hayatın her yerinde vardır. Kendi ülkemizde bu bu biçimde olduğuna göre, Afganistan’da biz neden farklı bir şey düşünelim? Orada da birebir biçimde bayanın hayatın her yerinde olmasını istek ederiz. Bayanlar buralarda faal rol alır hale geldiği anda, onlara eğitim, sıhhat, adalet, emniyet, her noktada biz Afganistan’a da bu dayanağı veririz. Bunların eğitimlerine de ayrıyeten ülkemizde fırsat sağlarız” cevabını verdi.
“Mevcut durumda Taliban’la çalışmak istemiyorsunuz üzere görünüyor?” sorusunu Erdoğan, “Bu saydığım mevzularla ilgili olarak şayet bunlar kabul edilirse yaparız. Ancak kabul edilmezse yapamayız” diye yanıtladı.
“BİZİM KAPIMIZ YOLGEÇEN HANI DEĞİL”
“Şu an ülkesinden kaçan Afgan mülteciler var. Bunların kimileri Türkiye’ye yöneldi. Geçen ay Türkiye’nin mülteci deposu olmak üzere bir nazaranvi ve yükümlülüğü olmadığını söylemiş olduniz. Bu kimin yükümlülüğü? Bu mültecileri almak ABD’nin yükümlülüğü mü?” sorusu üzerine Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Şu anda ABD esasen bu cins sorumlulukları yerine getirmedi ki… Şu anda kayıt dışı, kayıt içi olmak üzere benim ülkemde 300 bini aşkın Afganlı mülteci var. Bundan daha sonra da ülkemize hala Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Fakat Amerika, Afganlı mültecileri buraya alacaksa o da başka bir husus. Ben Amerika’nın mülteci siyasetlerini paylaşamam fakat Amerika da benim mülteci politikalarımı herbiçimde paylaşamaz. Fakat tabi, bilhassa açık söylüyorum, bizim kapımız da yol geçen hanı değildir.”
“AMERİKA 20 YILDIR AFGANİSTAN’DA niye BULUNDUĞUNU SORGULAMALI”
“ABD’nin bu bahiste daha fazlasını mı yapması gerekiyor?” sorusu üzerine Erdoğan, ABD’nin 20 yıldır niye orada olduğunu sorgulaması gerektiğinin altını çizdi:
“ABD’nin tabi ki hayli şeyler yapması gerekir, epeyce da yatırım yapması gerekir. Zira 20 yıldır Amerika orada niye vardı? Evvel bu soruların karşılığını Amerika’nın kendi kendisine vermesi gerekirdi. O sosyolojik değerlendirmeyi yapması gerekirdi. Sanki bunlar niçin yapılmadı? Bilhassa bu çeşit silah yapılandırması vesaire, bunlar ne için yapıldı? Bunların üzerinde durulması gerekir? Orada çok badigardlar bakılırsavlendirilirken bu badigardlara ödenen fiyatlar kolay sayılar değildi. Yani bunların hepsinin tüm Amerikalılar tarafınca sorgulanması gerekir. ‘Afganistan’a niçin girdik, şu anda niçin çıkıyoruz?’; bunun herbiçimde Amerika tarafınca sorgulanması gerekir diye düşünüyorum.”
“NATO ORTAĞI OLARAK MÜŞTEREK HAREKET EDELİM”
“Haziran’da yüz yüze görüştüğünüzde Biden’a bu soruları yönelttiniz mi? Biden’ı potansiyel sorunlar gördüğünüze dair uyardınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Brüksel’de konuştuğumuz şeyler daha epeyce, havalimanı konusu olmuştur. Havalimanı hususuyla ilgili gerekli soruları kendilerine yönelttim. ‘Eğer bizim orada olmamızı istiyorsanız bilhassa lojistik takviyelerin verilmesi lazım, idari ve mali noktada gerekli dayanakların verilmesi lazım. Biz de bir NATO ortağı olarak sizinle burada müşterek hareket edelim.’ dedim.” karşılığını verdi.
“PARASINI ÖDEDİĞİMİZ F-35’LER TESLİM EDİLMEDİ”
“Siz de ABD üzere NATO’nun bir parçasısınız. Rusya, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerini satın almaya devam etmeyi planladığını söylüyor. niye buna devam ediyorsunuz? Biden sizden durmanızı istedi mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Ben Lider Biden’a gerekenlerin hepsini söylemiş oldum. Artık de söyleyeyim; bakın biz F-35 uçaklarını aldık ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Ancak bizim bu 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptığımız uçaklarımızı Amerika bize teslim etmedi. Patriotlar noktasında bunları istedik, maalesef bu bahiste da bir daha tıpkı biçimde bize Patriot vermedi. Sayın Trump’ın periyodunda de bunları görüştüğümüzde, konuştuğumuzda Sayın Trump şunu söylemiş oldu; ‘F-35’ler için 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapan Türkiye’ye F-35’leri neden vermiyoruz?’ Bunu dünya basınının önünde söylemiş oldu. Pekala şu anda benim bu 5 tane uçağım niçin verilmiyor? Bu parayı ben ödedim. Ödediğim para ortada.”
“HANGİ SAVUNMA SİSTEMİNİ ALACAĞIMIZA ABD KARIŞAMAZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin S-400 alımı karşısında ABD’nin tavrına ait, “Ona karışamaz. Siz bana Patriot vermezseniz, savunma noktasında benim bir diğer ülkeden alacağım rastgele bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz. Bakın bu bahiste NATO Genel Sekreteri Stoltenberg çok hoş bir açıklama yaptı; ‘Biz ortaklarımızın kimden, nereden, ne kadar rastgele bir sistem satın aldığına müdahale edemeyiz.’ dedi. Kim bu? Stoltenberg; NATO’nun Genel Sekreteri. Buyurun, gerçek ortada. Kimse kusura bakmasın. Ben de şunu söyleyeceğim; Türkiye’nin güvenlik riskini kim paylaşacak? Türkiye, kendi güvenlik riskini kendisi temin edemezse, sanki birilerinin eline avucuna mı bakacak? Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz.” tabirlerini kullandı.
Yalnızca hava kuvvetlerinin bu işe yetmeyeceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Savunma sistemleri farklıdır, hava kuvvetleri farklıdır. Zira şu anda hava kuvvetleri noktasında da yarın Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine, benim elimde bir garanti var mı? bu biçimde bir garanti de olmayacağına bakılırsa tahminen bu biçimde biz hayli daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız.” dedi.
“TÜRKİYE, KENDİ SAVUNMA NOKTASINDAKİ BÜTÜN KARARLILIĞINI ORTAYA KOYACAKTIR”
Cumhurbaşkanı, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez.” diye konuştu.
“HALA S-400’LERİN YENİ PARTİSİNİ ALMA NİYETİNDE MİSİNİZ?: DOĞAL Kİ EVET”
Sunucunun “Yani siz hala S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez.” diye konuştu.
Sunucunun “Bu, karşılığın ‘evet’ olduğu üzere anlaşılıyor.” yorumu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne demek… Tabi ki evet.” dedi.
“ORTADOĞU’DA NE YAPACAĞIMIZIN KARARINI BİZ VERİRİZ”
“Amerikan halkı ABD’nin Ortadoğu’da askeri dahli bulunmasına siyasi irade göstermediğine karar verdi. Bu sizin ve ülkeniz için ne manaya geliyor?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyleki cevapladı:
“Bu, Amerika’nın kendi takdiridir, bunu biz belirleyemeyiz. Orta Doğu’da ne yapacağımızın sonucunı biz veririz. Ben yalnızca bir şey söylüyorum; Amerika NATO ülkesidir, Türkiye NATO ülkesidir. Amerika, bölgedeki PKK, PYD, YPG üzere terör örgütleriyle birlikte mi hareket edecek yoksa NATO’da birlikte olduğu dostuyla, Türkiye’yle mi birlikte mi hareket edecek? Bunun sonucunı vermesi lazım. Ben ikincisini tercih ediyorum.”
“ABD LİDERLERİNE PKK/PYD/YPG TERÖRÜNÜ HER VAKİT ANLATTIM”
“Biden idaresi size Suriye ve Irak’taki müttefiklerine yönelik siyasetinde değişikliğe gitme niyetinde olduğunu söylemiş oldu mi?” formundaki sorusu üzerine, Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu bahislere girme fırsatımız olmadı, zira üzerinde durduğumuz mevzu yüklü olarak Afganistan’dı. Fakat ben her vakit Amerika’daki başkan dostlarıma PKK, PYD, YPG terör örgütlerine karşı duruşumuzu anlattım. Bunu Trump devrinde de yaşadık. Dedik ki ‘Bunların Türkiye’ye taşıdıkları binlerce tır silahı, mühimmatı ne yapacaksınız?’ Olumlu karşılık alamadık.” dedi.
“Suriye’deki 900 ABD askerinin kalmasını mı yoksa gitmesini mi istiyorsunuz?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tabi ki benim burada tasarrufum olursa Suriye’den çıkmalarıdır, Irak’tan çıkmalarıdır; Afganistan’dan çıktıkları üzere çıkmalarıdır. Zira şayet dünyada biz barışa hizmet etmeyi istiyorsak barış için o bölgelerde kalmanın hiç bir manası yok. Bırakalım o bölge halkı, o bölgedeki idare sonucunı kendisi versin.” diye konuştu.
“SURİYE’DE 100 BİN BRİKET KONUT İNŞA EDİYORUZ”
“Suriye için ortaya girilmesini Türkiye’ye mi bıraksınlar?” sorusunu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir kere şunu epeyce açık net söyleyeyim; biz istenmediğimiz yerde durmayız, istenmediğimiz yerde bulunmayız. Bakın biz şu anda Suriye’de 100 bin briket konut inşa ediyoruz. Meskenlerinden barklarından büsbütün kovulmuş olan aileler için bunları biz inşa ediyoruz. Sanki başka ülkeler ne yapıyor? Bu değerli.” diye cevapladı.
“PUTİN’LE BUNLARI aslına bakarsanız KONUŞUYORUZ”
“Vladimir Putin’le bunun hakkında mı konuşacaksınız?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunları aslına bakarsanız Putin’le konuşuyoruz.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Temenni ederim ki Amerika, Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’de de Irak’ta da bu bölge insanlarının huzuru için bir çalışma içerisinde olsunlar” diye konuştu.