kunteper
Member
HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, muhalefet partileriyle bir ittifak arayışlarının olmadığını lakin ortak müzakere süreci yürütmek istediklerini söylemiş oldu. Sancar, “Biz muhalefet partileriyle, cumhurbaşkanlığı seçimi sürecini açık ve şeffaf biçimde müzakere etmek istiyoruz. Mutabakat oluşursa isim belirlemek güç olmayacaktır. Muhalefet partilerinin tümüyle müzakere, diyalog ve mutabakatı sağlayabilirsek ortak aday fikrini benimseriz ve buna nazaran hareket ederiz. Muhalefet ile belirttiğimiz çerçevede mutabakat şayet olmazsa ne yapacağımızı bu biçimde konuşacağız” dedi.
ANKA’dan Şeyma Paşayiğit’e açıklamalar yapan HDP Eş Genel Lideri Sancar’a yöneltilen sorular ve karşılıkları şu biçimde:
CHP, Saadet Partisi, DEVA Partisi, Gelecek Partisi’ni ziyaret ettiniz. Meclis’e erken seçim ile önerge verme teklifinde bulundunuz. Yaklaşımları nasıldı? Ortaklaşma üzerinde yine temas ettiniz mi? Önerge verecek misiniz?
Bu partileri ziyaret programını, MYK toplantısında karar almıştık. Ekonomik krizin giderek ağırlaştığı ve hayli geniş halk kısımlarına hayli büyük ziyanlar verdiğini gördük. Bir şeyler yapmak gerektiğini düşündük ve inisiyatif almayı uygun gördük. Yaptığımız görüşmenin iki gündem başlığı vardı. Erken seçim konusunda ortak hareket etme ve ekonomik kriz ve kontaklı sıkıntıların halkı ezmesinin önüne geçmek için ortak iradeyi ortaya çıkarma…
Elbet öteki mevzular da konuşuldu; Türkiye’deki gelişmeler ve olabileceklerle ilgili.
Asıl ortak önerge verme konusunda, adres CHP. Kıymetli bir rolü olacaktı. O niçinle husus daha fazlaca CHP idi. CHP, bir çekinceye sahip olmadığını belirtiyor fakat bunun hangi sistemlerle yapılması gerektiğini küme başkanvekillerinin istişare etmesi üzere metot öneriyor. Biz de kabul ettik. Sonuçta erken seçimi Meclis’te de gündemde tutmak üzere bir amacımız var. Erken seçim sonucu çıkarmak için 360 oy gerektiğini ve muhalefetin sahip olmadığını da biliyoruz lakin her alanda erken seçim konuşulurken Meclis’te gündemde olmamasını eksiklik olarak değerlendirdik. Bu yüzden önerdik. Birincisi, Meclis tartışmalıdır. Farklı başka da verilebilir ancak ortak verildiğinde daha fazla tesirli olacağını düşündük.
İkincisi; tahminen de AKP ortasında rahatsız olduğunu bildiğimiz milletvekilleri ortasında önergeye ‘evet’ oyu çıkabilir. 360 oya da ulaşabiliriz. Ulaşmasak da bu sıkıntıyı Meclis’in tartışmasını sağlamak istiyoruz.
Önergede verme konusunda niyet hasıl oldu mu? Muhalefetin tümü erken seçim sonucu için gereken 360 oyu yakalayamıyor. ÂLÂ Parti’den de randevu talebinde bulunmadınız?
Bizim ortak önerge değil lakin Meclis gündemine taşıma konusunda bir mutabakat var. Ortak önerge ile ilgili bir mutabakat kelam konusu değil. Şeklen bir mecburilik ve şeklen özel sonuç alacak bir yol değil. Ortak önerge, ortak irade göstermenin bir sistemi olacaktı. Muhalefetin bir arada hareket ettiğini göstermeyi sağlayacaktı. O niçinle teklifte bulunduk. Şu anda CHP küme başkanvekilleri ile bizim küme başkanvekilleri mümkün olan öteki prosedürler konusunda görüşüyorlar. Meclis gündemine getirmek için nasıl yol kullanılabilir diye bir görüşme yapılıyor.
‘BİR İTTİFAK ARAYIŞIMIZ VE SİYASETİMİZ YOK’
bundan evvelki siyasi parti tipinde ortak basın toplantısı yapmamıştınız, bu sefer kameralar karşısına bir arada geçtiniz. Bu değişikliği nasıl yorumluyorsunuz? Bu ziyaretler yalnızca dayanışma maksatlı mı? Üstü örtülü ya da açıktan bir ittifaka döner mi?
bir evvelki ziyaretlerin koşullarını düşündüğümüzde, ortak basın toplantısı yapmamanın daha uygun olacağı kanaatine ulaşmıştım. Bu cins toplantılar bilhassa iktidar medyası tarafınca daima diğer yerlere çekilmek, hatta provoke edilmek isteniyor. Temel problem, diyalog ve istişareyi sağlayabilmektir. Muhalefet partileri içinde görüş alışverişi sistemlerini yerleştirmektir. Maksat bu olunca bir arada imaj verip vermemenin tali bir sıkıntı olduğunu söyleyebilirim. Ancak bu kurallarda artık bir arada kamuoyuna seslenmenin hayli daha gerekli olduğuna inandım. Bizim burada özel ittifak arayışı olmadığını daima anlattık. Bizim parlamento seçimleri için görüştüğümüz partiler ile bir ittifak arayışımız ve siyasetimiz yoktur. Türkiye’nin problemlerini bütün muhalefet güçleriyle konuşma ve diyalog ile birlikte ele alma üzere bir yaklaşımımız vardır.
Bu son görüşmelerde; ittifak sıkıntısı gündemimizde yoktu, öbür partilerin de yoktu. Onlar kendi ortalarında görüşme yapıyorlar, nasıl şekillenecek bilmiyoruz; ancak arayış ortasında olmalarını olağan karşılıyoruz. Zira ‘demokrasi ittifakı’ maksadıyla fazlaca çeşitli kesitlerle buluşmalar gerçekleştiriyoruz.
‘ORTAK ADAY FİKRİNİ BENİMSERSEK BUNA NAZARAN HAREKET EDERİZ’
‘Tutum belgenizde’ de ittifak arayışında olmadığınızı vurguladınız. Fakat Kürt sorunu ve cumhurbaşkanlığı seçimi başta olmak üzere meselelerin tahlili için ortaklaşmaya hazır olduğunuzu beyan ettiniz. Muhalefetin cumhurbaşkanlığı adaylığında aranan kriterler belirli. HDP için adaya takviye vermek ya da kendi adayını çıkarmak… Eğiliminiz ne istikamette? Son anda mı muhakkak olacak?
Cumhurbaşkanlığı için belirlediğimiz siyaset aslında açık. Deklarasyonumuzda bunu söz etmeye çalıştık. Biz diyoruz ki; cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ortak aday fikrine açığız fakat isimler üzerinden tartışmayı yanlış buluyoruz. Biz muhalefet partileriyle, cumhurbaşkanlığı seçimi sürecini açık ve şeffaf biçimde müzakere etmek istiyoruz. Öncelikle bugünden itibaren seçime dönük gündeme getirilecek sıkıntıları bir arada tartışacağımız sisteme muhtaçlık var. Seçim güvenliği yalnızca sandık güvenliğinden ibaret değildir, seçime itimatla girmeyi sağlayacak bir iş birliği sorunudur.
Biz Türkiye’nin ağır tahribatlar yaşadığı kanısındayız. Bilhassa beş yılda fazlaca ağır adaletsizlik yaşanıyor. Ekonomik çöküş diyebileceğimiz tablo da yeterlice perçinlemiştir. Bunları nasıl düzelteceğimiz konusunda da ortak arayış ve mümkünse müzakere, bir tamirat sürecine muhtaçlık vardır. Başka muhalefet partileri kendi ortalarında görüşmeye devam edebilirler, lakin vardıkları sonuçları bizimle kamuoyunun önünde paylaşarak bizimle yürümelidirler. Bu süreci birlikte yürütebilmeyiz.
‘beraber yürümeliyiz’ dediğimiz vakit sanılıyor ki birlikte meydanlara çıkmayı kastediyoruz. Bizim bu biçimde bir teklifimiz ve teklifimiz yok lakin gelirse kıymetlendiririz. İlaveten geçiş sürecini nasıl yapılandıracağız? Şayet muhalefet kazanırsa bundan daha sonraki periyodu nasıl inşa edeceğiz? Hangi temel prensip, evvelar ve sistemler burada değer taşıyacak? Müzakere edelim istiyoruz, mutabakat oluşursa isim belirlemek güç olmayacaktır. Bu yeri sağlayabilirsek; muhalefet partilerinin tümüyle müzakere, diyalog ve mutabakatı sağlayabilirsek ortak aday fikrini benimseriz ve buna bakılırsa hareket ederiz. Gerçekleşmezse ne yapacağımız konusunu şimdiden konuşmak istemiyoruz. Zira soruya yanıt vermek bizim önerdiğimiz diyalog, müzakere, mutabakat tabanını engelleyecektir. bir daha inşa maksadı öngörüyoruz, bir daha inşa için yolun açılmasını amacını gözetiyoruz. Üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumu belirtiyoruz. Muhalefet ile belirttiğimiz çerçevede muahede şayet olmazsa ne yapacağımızı bu biçimde konuşacağız, bu biçimde tartışacağız. Bunu da demokratik teknikle yapacağız. Aday çıkarıp çıkarmama sorununu de mümkün olduğunca geniş istişare ve müzakere sürecinin sonunda belirlemek istiyoruz. Daha fazla detaya girmeyi şu an gereksinim duyduğumuz maksada uygun bulmuyoruz.
‘DEMİRTAŞ’I ÖNEMSİYORUZ LAKİN KARARLARI DEMOKRATİK DÜZENEKLERDE ALIYORUZ’
Selahattin Demirtaş’ın, “Ben ortak aday olsam cezaevinden bile bu seçimi kazanırım” ve “Öyle tweet atarak olmaz bu iş. Meydanlarda, alanlarda, alanda olmak gerekir” tabirlerini parti nasıl kıymetlendirdi?
Ortak aday sorununa hiç girmiyoruz. Başka kısmına gelince, biz esasen alandayız. HDP aralıksız ve kesintisiz çalışan bir partidir. Selahattin Demirtaş arkadaşımız hem bizim eş genel liderimiz hem bizim epey değerli yoldaşımız olarak görüşlerini söz ediyor, kimi vakit de entelektüel olarak değerlendirmeler yapıyor. Bunların hepsini biz önemsiyoruz lakin tartışmaları kurumlarda, kararları da bu demokratik düzeneklerde alıyoruz. Selahattin Demirtaş dahil olmak üzere siyasi rehine olarak tutulan eski eş genel liderlerimiz ve öbür arkadaşlarımızla da görüş alışverişinde bulunuyoruz.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Muhalefet sokaklara dökülecekmiş, 15 Temmuz’u görmediniz mi? Birebir dersi o denli alırsınız” kelamlarını nasıl değerlendirirsiniz?
AKP’nin uzun müddettir kullandığı temel formül kutuplaştırma, tansiyon ve düşmanlaştırma stratejisiydi. Artık bunu daha da yükseltiyorlar; tehdit, dehşet ve dert yaratma üzere gayesi var AKP ve Genel Başkanı’nın. Çeşitli açıklamalarla ortamın daha da bulanıklaşmasını hedefliyor. Sokak söylemiş olduğiniz vakit ayrım yapmanız gerekiyor… Bunları da şayet kendisi kriminalize etmek istiyorsa, fazlaca tehlikeli bir yola girmiş demektir.
Topluma kaos bildirisi vermek istiyor, kurtuluşun lakin kendisinin seçilmesiyle mümkün olacağı üzere bir algı yaratmaya çalışıyor. Bir yanıyla da muhalefet partilerine yönelik tahriktir. hiç bir parti, demokrasi etrafı, legal demokratik haklarını kullanmaktan vazgeçmez. Bizim berbat Anayasa’mızın bile sağlamca teminat altına aldığı imkanlardır.
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, “HDP, demokrasinin yüz karasıdır” dedi ve daha öncesinde de bir epey defa “HDP’nin kapatılması” daveti yaptı. Bu tavrı ve partinize açılan kapatma davasını nasıl yorumluyorsunuz? Çıkacak sonuç için bir öngörünüz ve kapatılması durumunda planlamalarınız var mı?
Türkiye’de Anayasa’yı hiçe sayan her türlü açıklamayı belirttiğiniz parti ve önderi tereddütsüz yapabiliyor. bir epey gayrimeşru bağın ortaya döküldüğü vakit içinderda; asıl şaibe ve kuşku altına olanlar bizi suçluyor. Bunu İçişleri Bakanı da MHP de yapıyor. Yüz karası olan bugünkü iktidarın bütün icraatlarının sorumluluğunu taşıyan ve ülkeyi bu duruma getirenlerdir. Bunların ortasında de bir daha iktidarın küçük ortağı vardır, tıpkı vakitte hayli değerli rol oynuyor.
HDP, bu ülkenin yüz akıdır. HDP, hiç bir hususta kırılma, kutuplaşma ve senaryoların ortasında olmayacağı üzere hepsine karşı büyük barışı gerçekleştirme gayesinden vazgeçmeyecektir… MHP önderinin açıklaması apaçık yargıya müdahale, bırakın müdahaleyi, yargıyı tehdit etmektedir. Bir anayasa cürmü işliyor. AYM üyelerinin daha da dik durma mecburiyeti altına girdiklerini düşünüyorum… Partimiz kapatma ihtimalini de ciddiye alıyor, çalışma yürütüyor. Son kampanyamız; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının temel hakkındaki mütalaasını verdikten daha sonra temel hakkında savunmaya geliyor. Biz savunmayı yapmayı ve yazmayı birbirinden ayırıyoruz. Savunmayı alanda yapacağız. Bu HDP’yi savunmadır. Savunma metnini yazmayı hayli kolay yaparız. Türkiye tarihine değil dünya demokrasi ve hukuk tarihine örnek olarak geçecek savunma metinleri hazırlıyoruz.
‘HÜKÜMET TEMSİLCİLERİNİN ÖCALAN’A ÖVGÜLERİ VARDI’
Son İstanbul kongresinde Abdullah Öcalan bayrağı açıldı. “Bunun parti kapatma için yeni bir kanıt oluşturacağı” konuşuluyor…
Bunların hepsi daha evvel parti kapatma sıkıntılarında konuşulmuş, tartışılmış şeylerdir. AİHM’in bu mevzuda da açık kararları vardır. Bunları parti kapatma öne sürülen nedeni yapmanın AİHS’e uygun olmadığını esasen belirtmiştir.
2013-2015 süreci çabuk unutuldu. bu biçimdelar Abdullah Öcalan’la İmralı’da sistemli görüşmeler yapılıyordu. Hükümet temsilcilerinin, hükümet yandaşı gazetecilerin Abdullah Öcalan’a övgüleri vardı; bildirileri, meydanlarda milyonlara okunup bütün televizyonlardan canlı yayınlanıyordu. Artık bir poster göstermeyi kapatma öne sürülen nedeni yapacak kadar bir manipülasyon ve propagandaya muhtaçlık duyuyorlarsa bu, hangi zaaf ve acizlik ortasında olduğunun da bir göstergesidir.
Deniz Poyraz öldürüldü. Bahçelievler İlçe Örgütü’nüz taarruza uğradı. Son olarak 28 milletvekiline de bir daha fezleke geldi. Hem örgütlerde hem Meclis’te yaşanan bu durumu nasıl değerlendirirsiniz?
Bilhassa Deniz Poyraz kardeşimizin ve yoldaşımızın katledilmesi bir kaos planının bir kesimiydi. Bizim üzerimizden kaos yaratarak çeşitli hesaplarını hayata geçirmeyi planlayan güçler var. Bunlar devlet ortasında iktidar ortasında güçler olabilir. ‘Şu şu şunlardır’ demeyi gerekli görmüyorum lakin dikkat etmek gerekiyor.
Kaos planı, Türkiye’nin demokrasi için kuvvetli arayışını boğmak üzere bir maksada yönelmiştir. O niçinle bu çeşit hücumları yalnızca HDP’ye yapılmış taarruz üzere görmek sahiden laf uydurmaktır… Türkiye tarihi bu çeşit karanlık kirli oyunlarla doludur. Artık biz bu kirli, karanlık oyunları boşa çıkaracak ortak iradeyi, demokratik geniş dayanışmayı sağlamak zorundayız. Aksi takdirde o güçler, o kaos planı yayan güçler daha fazla cüret alırlar. Deniz Poyraz cinayetinden daha sonra ortaya konan o geniş demokratik dayanışma pahalıydı. Kaos planı yapan güçleri durduracak kadar tesirli oldu tahminen.
Artık bir daha denemeye giriştiler. Bunu Bahçelievler ilçe teşkilatımızda yaptılar. bir daha saldırganlar birebir kaynaklardan besleniyor, birebir yerlerden çıkıyor. Soruşturma yapan emniyet güçleri de ‘bu meczupça, münferit bir girişim’ diye basitlaştırmaya çalışıyorlar. Kimse bunlara kanmasın.
Şayet bu planlara karşı ortak demokratik dayanışmayı büyütmezsek ve anında kuvvetli demokratik yansıyı ortaya koymazsak, o kaos planlayan güçler daha fazla yürek alacaklardır. HDP, son derece sorumlu ancak kararlıdır da… Yani bu akınlar karşısında yılmamıştır, yılmayacaktır. Büyüyerek yolumuza devam ediyoruz. Anketler fazlaca kıymetli değil mi, farklı problem lakin anketlere baktığımızda yahut anketlerin art planında yer alan bilgiler incelendiğinde ya da size geldiğinde görüyorsunuz ki HDP yüzde 15 maksadına gerçek emin adımlarla yürüyor. Türkiye’de belirleyici demokratik aktör olma konusunda çizgisinde kararlılıkla sürdürecek, bu akınlardan yılmayacak fakat demokratik çabayı de büyütme gayesini sonuna kadar devam ettirecektir.
Avrupa Kurulu’nun Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş kararlarının uygulanmaması niçiniyle Türkiye’ye yaptırım uygulaması tarafındaki sonucu, gündemde. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu “dışarıdan müdahaleyi yanlışsız bulmadığını” söylemiş oldu. Sizin yorumunuz ne olur?
Türkiye’nin taraf olduğu mukaveleler ve üye olduğu memleketler arası kuruluşlardaki süreçler, dış müdahale değildir. Dış müdahale oburdur. Bunu hukuken ve demokratik açıdan daha net ortaya koyabilmek gerekiyor. Siz bir milletlerarası kuruluşa üye olmuşsanız ki Türkiye, Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerindendir, onun statüsüne imza atmışsanız, siz oradaki bütün yükümlülüklere uymayı aslına bakarsan taahhüt etmişsiniz, bir.
İkincisi Anayasanıza da koymuşsunuz. Anayasanın 90’ıncı hususu memleketler arası mukavelelerin kanunlardan üstün olduğunu söylüyor. ötürüsıyla, Avrupa Konseyi’nde işleyen süreçler, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden çıkan kararlar hoşunuza sarfiyat gitmez, bu başka sorun, ancak bunlar ‘dış güçlerin müdahalesi’ diye nitelenemez. Bu bayağı bir insanın aklıyla alay etmektir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne vaktinde, artık orayı aşağılayan Cumhurbaşkanı ya da AKP Genel Lideri da kullandı, müracaat yaptı. her insanın hakkıdır…
Bunların gereklerini yerine getirmek zorundasınız. Getirilmediği takdirde karşılaşılacak problemler, Türkiye’nin çeşitli açılardan önemli ziyanlar görmesine niye olur. Biz Türkiye’nin demokratik kuruluşlardan, memleketler arası insan hakları kurumlardan kopmasını ve büsbütün dışlanmasını istemiyoruz lakin bunun yolu oradaki yükümlülüklere uymaktan geçer. O niçinle kelamımızı; Avrupa Konseyi’ne ya da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne değil, bizatihi iktidara söylemek zorundayız. Türkiye’yi bu biçimde maceralara, bu tıp tehlikeli yollara sokmak hakkınız yok.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ortada. Milletlerarası kontratlara taraf olmanın manasının ne olduğu ortada. Bu kararların gereklerinin nasıl yerine getirileceğine dair prosedürler ortada. Sorun bu kadar açıkken tutup da Avrupa Kurulu ya da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ni dış güç üzere oradan gelen kararları da dış müdahale üzere yorumlamak epey sıradan bir propagandadır ve asla paha verilmemesi gereken bir yaklaşımdır. Tam zıddını yapmak lazım. Adalet istemek lazım.
Bugün Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Demirtaş ve Kavala kararlarının uygulanmaması keyfiliktir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın ihlalidir ve asla hukukla açıklanamayacak bir siyasi operasyondur. Ve bu kararların uygulanması için daha fazla gayret göstermek, Türkiye’nin milletlerarası kuruluşlardan kopmasını da önleyecek bir irade ortaya koymak demektir. Yani hükümet, bugünkü iktidar Türkiye’yi, Avrupa Konseyi’nden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden uzaklaştıracak adımları atıyorsa, ona karşı çabayı daha tesirli daha açık daha net yürütmek gerekiyor.
Kazakistan’da halk akaryakıt artırımını protesto etmek için sokağa çıktı, hükümet istifa etti, OHAL ilan edildi. Nasıl yorumluyorsunuz?
Bu birinci sefer Kazakistan’da yaşanan bir durum değildir. Tabi her bir ülkenin kendi koşulları var. Kendi özel durumları var. Halkların iktidarlara reaksiyonlarını farklı biçimlerde ortaya koydukları örgütler var. Kazakistan, aslına bakarsan otoriter bir idareye sahip ve uzun müddettir de halkın huzursuzluğunun olduğu bir ülke. Halk reaksiyonunu nasıl koyuyorsa o onların takdiri ve onların yorumudur.
Asıl tehlikeli bulduğumuz şey, devlet güçlerini halka karşı bu türlü kullanmaktır. Tam karşıtının yapılması gerekiyor. Şayet halk hem idareye hem bu artırımlara bu türlü kuvvetli bir karşı reaksiyon gösteriyorsa bu yansıları dikkate alacak demokratik yolları dikkate almak gerekiyor.
ANKA’dan Şeyma Paşayiğit’e açıklamalar yapan HDP Eş Genel Lideri Sancar’a yöneltilen sorular ve karşılıkları şu biçimde:
CHP, Saadet Partisi, DEVA Partisi, Gelecek Partisi’ni ziyaret ettiniz. Meclis’e erken seçim ile önerge verme teklifinde bulundunuz. Yaklaşımları nasıldı? Ortaklaşma üzerinde yine temas ettiniz mi? Önerge verecek misiniz?
Bu partileri ziyaret programını, MYK toplantısında karar almıştık. Ekonomik krizin giderek ağırlaştığı ve hayli geniş halk kısımlarına hayli büyük ziyanlar verdiğini gördük. Bir şeyler yapmak gerektiğini düşündük ve inisiyatif almayı uygun gördük. Yaptığımız görüşmenin iki gündem başlığı vardı. Erken seçim konusunda ortak hareket etme ve ekonomik kriz ve kontaklı sıkıntıların halkı ezmesinin önüne geçmek için ortak iradeyi ortaya çıkarma…
Elbet öteki mevzular da konuşuldu; Türkiye’deki gelişmeler ve olabileceklerle ilgili.
Asıl ortak önerge verme konusunda, adres CHP. Kıymetli bir rolü olacaktı. O niçinle husus daha fazlaca CHP idi. CHP, bir çekinceye sahip olmadığını belirtiyor fakat bunun hangi sistemlerle yapılması gerektiğini küme başkanvekillerinin istişare etmesi üzere metot öneriyor. Biz de kabul ettik. Sonuçta erken seçimi Meclis’te de gündemde tutmak üzere bir amacımız var. Erken seçim sonucu çıkarmak için 360 oy gerektiğini ve muhalefetin sahip olmadığını da biliyoruz lakin her alanda erken seçim konuşulurken Meclis’te gündemde olmamasını eksiklik olarak değerlendirdik. Bu yüzden önerdik. Birincisi, Meclis tartışmalıdır. Farklı başka da verilebilir ancak ortak verildiğinde daha fazla tesirli olacağını düşündük.
İkincisi; tahminen de AKP ortasında rahatsız olduğunu bildiğimiz milletvekilleri ortasında önergeye ‘evet’ oyu çıkabilir. 360 oya da ulaşabiliriz. Ulaşmasak da bu sıkıntıyı Meclis’in tartışmasını sağlamak istiyoruz.
Önergede verme konusunda niyet hasıl oldu mu? Muhalefetin tümü erken seçim sonucu için gereken 360 oyu yakalayamıyor. ÂLÂ Parti’den de randevu talebinde bulunmadınız?
Bizim ortak önerge değil lakin Meclis gündemine taşıma konusunda bir mutabakat var. Ortak önerge ile ilgili bir mutabakat kelam konusu değil. Şeklen bir mecburilik ve şeklen özel sonuç alacak bir yol değil. Ortak önerge, ortak irade göstermenin bir sistemi olacaktı. Muhalefetin bir arada hareket ettiğini göstermeyi sağlayacaktı. O niçinle teklifte bulunduk. Şu anda CHP küme başkanvekilleri ile bizim küme başkanvekilleri mümkün olan öteki prosedürler konusunda görüşüyorlar. Meclis gündemine getirmek için nasıl yol kullanılabilir diye bir görüşme yapılıyor.
‘BİR İTTİFAK ARAYIŞIMIZ VE SİYASETİMİZ YOK’
bundan evvelki siyasi parti tipinde ortak basın toplantısı yapmamıştınız, bu sefer kameralar karşısına bir arada geçtiniz. Bu değişikliği nasıl yorumluyorsunuz? Bu ziyaretler yalnızca dayanışma maksatlı mı? Üstü örtülü ya da açıktan bir ittifaka döner mi?
bir evvelki ziyaretlerin koşullarını düşündüğümüzde, ortak basın toplantısı yapmamanın daha uygun olacağı kanaatine ulaşmıştım. Bu cins toplantılar bilhassa iktidar medyası tarafınca daima diğer yerlere çekilmek, hatta provoke edilmek isteniyor. Temel problem, diyalog ve istişareyi sağlayabilmektir. Muhalefet partileri içinde görüş alışverişi sistemlerini yerleştirmektir. Maksat bu olunca bir arada imaj verip vermemenin tali bir sıkıntı olduğunu söyleyebilirim. Ancak bu kurallarda artık bir arada kamuoyuna seslenmenin hayli daha gerekli olduğuna inandım. Bizim burada özel ittifak arayışı olmadığını daima anlattık. Bizim parlamento seçimleri için görüştüğümüz partiler ile bir ittifak arayışımız ve siyasetimiz yoktur. Türkiye’nin problemlerini bütün muhalefet güçleriyle konuşma ve diyalog ile birlikte ele alma üzere bir yaklaşımımız vardır.
Bu son görüşmelerde; ittifak sıkıntısı gündemimizde yoktu, öbür partilerin de yoktu. Onlar kendi ortalarında görüşme yapıyorlar, nasıl şekillenecek bilmiyoruz; ancak arayış ortasında olmalarını olağan karşılıyoruz. Zira ‘demokrasi ittifakı’ maksadıyla fazlaca çeşitli kesitlerle buluşmalar gerçekleştiriyoruz.
‘ORTAK ADAY FİKRİNİ BENİMSERSEK BUNA NAZARAN HAREKET EDERİZ’
‘Tutum belgenizde’ de ittifak arayışında olmadığınızı vurguladınız. Fakat Kürt sorunu ve cumhurbaşkanlığı seçimi başta olmak üzere meselelerin tahlili için ortaklaşmaya hazır olduğunuzu beyan ettiniz. Muhalefetin cumhurbaşkanlığı adaylığında aranan kriterler belirli. HDP için adaya takviye vermek ya da kendi adayını çıkarmak… Eğiliminiz ne istikamette? Son anda mı muhakkak olacak?
Cumhurbaşkanlığı için belirlediğimiz siyaset aslında açık. Deklarasyonumuzda bunu söz etmeye çalıştık. Biz diyoruz ki; cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ortak aday fikrine açığız fakat isimler üzerinden tartışmayı yanlış buluyoruz. Biz muhalefet partileriyle, cumhurbaşkanlığı seçimi sürecini açık ve şeffaf biçimde müzakere etmek istiyoruz. Öncelikle bugünden itibaren seçime dönük gündeme getirilecek sıkıntıları bir arada tartışacağımız sisteme muhtaçlık var. Seçim güvenliği yalnızca sandık güvenliğinden ibaret değildir, seçime itimatla girmeyi sağlayacak bir iş birliği sorunudur.
Biz Türkiye’nin ağır tahribatlar yaşadığı kanısındayız. Bilhassa beş yılda fazlaca ağır adaletsizlik yaşanıyor. Ekonomik çöküş diyebileceğimiz tablo da yeterlice perçinlemiştir. Bunları nasıl düzelteceğimiz konusunda da ortak arayış ve mümkünse müzakere, bir tamirat sürecine muhtaçlık vardır. Başka muhalefet partileri kendi ortalarında görüşmeye devam edebilirler, lakin vardıkları sonuçları bizimle kamuoyunun önünde paylaşarak bizimle yürümelidirler. Bu süreci birlikte yürütebilmeyiz.
‘beraber yürümeliyiz’ dediğimiz vakit sanılıyor ki birlikte meydanlara çıkmayı kastediyoruz. Bizim bu biçimde bir teklifimiz ve teklifimiz yok lakin gelirse kıymetlendiririz. İlaveten geçiş sürecini nasıl yapılandıracağız? Şayet muhalefet kazanırsa bundan daha sonraki periyodu nasıl inşa edeceğiz? Hangi temel prensip, evvelar ve sistemler burada değer taşıyacak? Müzakere edelim istiyoruz, mutabakat oluşursa isim belirlemek güç olmayacaktır. Bu yeri sağlayabilirsek; muhalefet partilerinin tümüyle müzakere, diyalog ve mutabakatı sağlayabilirsek ortak aday fikrini benimseriz ve buna bakılırsa hareket ederiz. Gerçekleşmezse ne yapacağımız konusunu şimdiden konuşmak istemiyoruz. Zira soruya yanıt vermek bizim önerdiğimiz diyalog, müzakere, mutabakat tabanını engelleyecektir. bir daha inşa maksadı öngörüyoruz, bir daha inşa için yolun açılmasını amacını gözetiyoruz. Üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumu belirtiyoruz. Muhalefet ile belirttiğimiz çerçevede muahede şayet olmazsa ne yapacağımızı bu biçimde konuşacağız, bu biçimde tartışacağız. Bunu da demokratik teknikle yapacağız. Aday çıkarıp çıkarmama sorununu de mümkün olduğunca geniş istişare ve müzakere sürecinin sonunda belirlemek istiyoruz. Daha fazla detaya girmeyi şu an gereksinim duyduğumuz maksada uygun bulmuyoruz.
‘DEMİRTAŞ’I ÖNEMSİYORUZ LAKİN KARARLARI DEMOKRATİK DÜZENEKLERDE ALIYORUZ’
Selahattin Demirtaş’ın, “Ben ortak aday olsam cezaevinden bile bu seçimi kazanırım” ve “Öyle tweet atarak olmaz bu iş. Meydanlarda, alanlarda, alanda olmak gerekir” tabirlerini parti nasıl kıymetlendirdi?
Ortak aday sorununa hiç girmiyoruz. Başka kısmına gelince, biz esasen alandayız. HDP aralıksız ve kesintisiz çalışan bir partidir. Selahattin Demirtaş arkadaşımız hem bizim eş genel liderimiz hem bizim epey değerli yoldaşımız olarak görüşlerini söz ediyor, kimi vakit de entelektüel olarak değerlendirmeler yapıyor. Bunların hepsini biz önemsiyoruz lakin tartışmaları kurumlarda, kararları da bu demokratik düzeneklerde alıyoruz. Selahattin Demirtaş dahil olmak üzere siyasi rehine olarak tutulan eski eş genel liderlerimiz ve öbür arkadaşlarımızla da görüş alışverişinde bulunuyoruz.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Muhalefet sokaklara dökülecekmiş, 15 Temmuz’u görmediniz mi? Birebir dersi o denli alırsınız” kelamlarını nasıl değerlendirirsiniz?
AKP’nin uzun müddettir kullandığı temel formül kutuplaştırma, tansiyon ve düşmanlaştırma stratejisiydi. Artık bunu daha da yükseltiyorlar; tehdit, dehşet ve dert yaratma üzere gayesi var AKP ve Genel Başkanı’nın. Çeşitli açıklamalarla ortamın daha da bulanıklaşmasını hedefliyor. Sokak söylemiş olduğiniz vakit ayrım yapmanız gerekiyor… Bunları da şayet kendisi kriminalize etmek istiyorsa, fazlaca tehlikeli bir yola girmiş demektir.
Topluma kaos bildirisi vermek istiyor, kurtuluşun lakin kendisinin seçilmesiyle mümkün olacağı üzere bir algı yaratmaya çalışıyor. Bir yanıyla da muhalefet partilerine yönelik tahriktir. hiç bir parti, demokrasi etrafı, legal demokratik haklarını kullanmaktan vazgeçmez. Bizim berbat Anayasa’mızın bile sağlamca teminat altına aldığı imkanlardır.
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, “HDP, demokrasinin yüz karasıdır” dedi ve daha öncesinde de bir epey defa “HDP’nin kapatılması” daveti yaptı. Bu tavrı ve partinize açılan kapatma davasını nasıl yorumluyorsunuz? Çıkacak sonuç için bir öngörünüz ve kapatılması durumunda planlamalarınız var mı?
Türkiye’de Anayasa’yı hiçe sayan her türlü açıklamayı belirttiğiniz parti ve önderi tereddütsüz yapabiliyor. bir epey gayrimeşru bağın ortaya döküldüğü vakit içinderda; asıl şaibe ve kuşku altına olanlar bizi suçluyor. Bunu İçişleri Bakanı da MHP de yapıyor. Yüz karası olan bugünkü iktidarın bütün icraatlarının sorumluluğunu taşıyan ve ülkeyi bu duruma getirenlerdir. Bunların ortasında de bir daha iktidarın küçük ortağı vardır, tıpkı vakitte hayli değerli rol oynuyor.
HDP, bu ülkenin yüz akıdır. HDP, hiç bir hususta kırılma, kutuplaşma ve senaryoların ortasında olmayacağı üzere hepsine karşı büyük barışı gerçekleştirme gayesinden vazgeçmeyecektir… MHP önderinin açıklaması apaçık yargıya müdahale, bırakın müdahaleyi, yargıyı tehdit etmektedir. Bir anayasa cürmü işliyor. AYM üyelerinin daha da dik durma mecburiyeti altına girdiklerini düşünüyorum… Partimiz kapatma ihtimalini de ciddiye alıyor, çalışma yürütüyor. Son kampanyamız; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının temel hakkındaki mütalaasını verdikten daha sonra temel hakkında savunmaya geliyor. Biz savunmayı yapmayı ve yazmayı birbirinden ayırıyoruz. Savunmayı alanda yapacağız. Bu HDP’yi savunmadır. Savunma metnini yazmayı hayli kolay yaparız. Türkiye tarihine değil dünya demokrasi ve hukuk tarihine örnek olarak geçecek savunma metinleri hazırlıyoruz.
‘HÜKÜMET TEMSİLCİLERİNİN ÖCALAN’A ÖVGÜLERİ VARDI’
Son İstanbul kongresinde Abdullah Öcalan bayrağı açıldı. “Bunun parti kapatma için yeni bir kanıt oluşturacağı” konuşuluyor…
Bunların hepsi daha evvel parti kapatma sıkıntılarında konuşulmuş, tartışılmış şeylerdir. AİHM’in bu mevzuda da açık kararları vardır. Bunları parti kapatma öne sürülen nedeni yapmanın AİHS’e uygun olmadığını esasen belirtmiştir.
2013-2015 süreci çabuk unutuldu. bu biçimdelar Abdullah Öcalan’la İmralı’da sistemli görüşmeler yapılıyordu. Hükümet temsilcilerinin, hükümet yandaşı gazetecilerin Abdullah Öcalan’a övgüleri vardı; bildirileri, meydanlarda milyonlara okunup bütün televizyonlardan canlı yayınlanıyordu. Artık bir poster göstermeyi kapatma öne sürülen nedeni yapacak kadar bir manipülasyon ve propagandaya muhtaçlık duyuyorlarsa bu, hangi zaaf ve acizlik ortasında olduğunun da bir göstergesidir.
Deniz Poyraz öldürüldü. Bahçelievler İlçe Örgütü’nüz taarruza uğradı. Son olarak 28 milletvekiline de bir daha fezleke geldi. Hem örgütlerde hem Meclis’te yaşanan bu durumu nasıl değerlendirirsiniz?
Bilhassa Deniz Poyraz kardeşimizin ve yoldaşımızın katledilmesi bir kaos planının bir kesimiydi. Bizim üzerimizden kaos yaratarak çeşitli hesaplarını hayata geçirmeyi planlayan güçler var. Bunlar devlet ortasında iktidar ortasında güçler olabilir. ‘Şu şu şunlardır’ demeyi gerekli görmüyorum lakin dikkat etmek gerekiyor.
Kaos planı, Türkiye’nin demokrasi için kuvvetli arayışını boğmak üzere bir maksada yönelmiştir. O niçinle bu çeşit hücumları yalnızca HDP’ye yapılmış taarruz üzere görmek sahiden laf uydurmaktır… Türkiye tarihi bu çeşit karanlık kirli oyunlarla doludur. Artık biz bu kirli, karanlık oyunları boşa çıkaracak ortak iradeyi, demokratik geniş dayanışmayı sağlamak zorundayız. Aksi takdirde o güçler, o kaos planı yayan güçler daha fazla cüret alırlar. Deniz Poyraz cinayetinden daha sonra ortaya konan o geniş demokratik dayanışma pahalıydı. Kaos planı yapan güçleri durduracak kadar tesirli oldu tahminen.
Artık bir daha denemeye giriştiler. Bunu Bahçelievler ilçe teşkilatımızda yaptılar. bir daha saldırganlar birebir kaynaklardan besleniyor, birebir yerlerden çıkıyor. Soruşturma yapan emniyet güçleri de ‘bu meczupça, münferit bir girişim’ diye basitlaştırmaya çalışıyorlar. Kimse bunlara kanmasın.
Şayet bu planlara karşı ortak demokratik dayanışmayı büyütmezsek ve anında kuvvetli demokratik yansıyı ortaya koymazsak, o kaos planlayan güçler daha fazla yürek alacaklardır. HDP, son derece sorumlu ancak kararlıdır da… Yani bu akınlar karşısında yılmamıştır, yılmayacaktır. Büyüyerek yolumuza devam ediyoruz. Anketler fazlaca kıymetli değil mi, farklı problem lakin anketlere baktığımızda yahut anketlerin art planında yer alan bilgiler incelendiğinde ya da size geldiğinde görüyorsunuz ki HDP yüzde 15 maksadına gerçek emin adımlarla yürüyor. Türkiye’de belirleyici demokratik aktör olma konusunda çizgisinde kararlılıkla sürdürecek, bu akınlardan yılmayacak fakat demokratik çabayı de büyütme gayesini sonuna kadar devam ettirecektir.
Avrupa Kurulu’nun Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş kararlarının uygulanmaması niçiniyle Türkiye’ye yaptırım uygulaması tarafındaki sonucu, gündemde. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu “dışarıdan müdahaleyi yanlışsız bulmadığını” söylemiş oldu. Sizin yorumunuz ne olur?
Türkiye’nin taraf olduğu mukaveleler ve üye olduğu memleketler arası kuruluşlardaki süreçler, dış müdahale değildir. Dış müdahale oburdur. Bunu hukuken ve demokratik açıdan daha net ortaya koyabilmek gerekiyor. Siz bir milletlerarası kuruluşa üye olmuşsanız ki Türkiye, Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerindendir, onun statüsüne imza atmışsanız, siz oradaki bütün yükümlülüklere uymayı aslına bakarsan taahhüt etmişsiniz, bir.
İkincisi Anayasanıza da koymuşsunuz. Anayasanın 90’ıncı hususu memleketler arası mukavelelerin kanunlardan üstün olduğunu söylüyor. ötürüsıyla, Avrupa Konseyi’nde işleyen süreçler, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden çıkan kararlar hoşunuza sarfiyat gitmez, bu başka sorun, ancak bunlar ‘dış güçlerin müdahalesi’ diye nitelenemez. Bu bayağı bir insanın aklıyla alay etmektir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne vaktinde, artık orayı aşağılayan Cumhurbaşkanı ya da AKP Genel Lideri da kullandı, müracaat yaptı. her insanın hakkıdır…
Bunların gereklerini yerine getirmek zorundasınız. Getirilmediği takdirde karşılaşılacak problemler, Türkiye’nin çeşitli açılardan önemli ziyanlar görmesine niye olur. Biz Türkiye’nin demokratik kuruluşlardan, memleketler arası insan hakları kurumlardan kopmasını ve büsbütün dışlanmasını istemiyoruz lakin bunun yolu oradaki yükümlülüklere uymaktan geçer. O niçinle kelamımızı; Avrupa Konseyi’ne ya da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne değil, bizatihi iktidara söylemek zorundayız. Türkiye’yi bu biçimde maceralara, bu tıp tehlikeli yollara sokmak hakkınız yok.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ortada. Milletlerarası kontratlara taraf olmanın manasının ne olduğu ortada. Bu kararların gereklerinin nasıl yerine getirileceğine dair prosedürler ortada. Sorun bu kadar açıkken tutup da Avrupa Kurulu ya da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ni dış güç üzere oradan gelen kararları da dış müdahale üzere yorumlamak epey sıradan bir propagandadır ve asla paha verilmemesi gereken bir yaklaşımdır. Tam zıddını yapmak lazım. Adalet istemek lazım.
Bugün Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Demirtaş ve Kavala kararlarının uygulanmaması keyfiliktir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın ihlalidir ve asla hukukla açıklanamayacak bir siyasi operasyondur. Ve bu kararların uygulanması için daha fazla gayret göstermek, Türkiye’nin milletlerarası kuruluşlardan kopmasını da önleyecek bir irade ortaya koymak demektir. Yani hükümet, bugünkü iktidar Türkiye’yi, Avrupa Konseyi’nden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden uzaklaştıracak adımları atıyorsa, ona karşı çabayı daha tesirli daha açık daha net yürütmek gerekiyor.
Kazakistan’da halk akaryakıt artırımını protesto etmek için sokağa çıktı, hükümet istifa etti, OHAL ilan edildi. Nasıl yorumluyorsunuz?
Bu birinci sefer Kazakistan’da yaşanan bir durum değildir. Tabi her bir ülkenin kendi koşulları var. Kendi özel durumları var. Halkların iktidarlara reaksiyonlarını farklı biçimlerde ortaya koydukları örgütler var. Kazakistan, aslına bakarsan otoriter bir idareye sahip ve uzun müddettir de halkın huzursuzluğunun olduğu bir ülke. Halk reaksiyonunu nasıl koyuyorsa o onların takdiri ve onların yorumudur.
Asıl tehlikeli bulduğumuz şey, devlet güçlerini halka karşı bu türlü kullanmaktır. Tam karşıtının yapılması gerekiyor. Şayet halk hem idareye hem bu artırımlara bu türlü kuvvetli bir karşı reaksiyon gösteriyorsa bu yansıları dikkate alacak demokratik yolları dikkate almak gerekiyor.