kunteper
Member
Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, Altılı Masa’nın yol haritası ve bir daha sonraki toplantı gündemine ait bir küme gazetecinin sorularını yanıtladı, değerli açıklamalarda bulundu.
Karamollaoğlu, genel liderlerin ortasında yer alacağı “eşgüdüm kurulu” olarak isimlendirilebilecek bir yapı oluşturulacağını, ve bu gelecek Cumhurbaşkanı’nın bu heyetle birlikte karar alacağını belirtti.
Saadet Başkanı, bir daha sonraki görüşmede bunu kamuoyuna da açıklayacaklarını söylemiş oldu.
Karamollaoğlu’nun gazetecilere açıklamaları şöyle oldu:
-Altılı Masa olarak anayasa değişikliği teklifinizi deklare ettinız, bundan daha sonra yol haritanızda neler olacak?
Şu anda bizim deklare ettiğımız bu anayasa değişikliği hangi unsurları içine alacak, onunla ilgili bir çalışma yapıldı, bu da kamuoyuyla paylaşıldı bir rapor olarak da takdim edildi. Artık bunun gerisinden, idare nasıl olacak? Yani cumhurbaşkanı seçildi, cumhurbaşkanı şu anda biz ne yazarsak yazalım, bugünkü sisteme göre cumhurbaşkanı, yani layüsel (sorumsuz), kanunların üstünde. Seçildikten daha sonra, şunu söylerse – biz niçin söylemiş oldun deriz de – itirazımızın bir tesiri olmaz, “ben Kendi bildiğimi yaparım, 5 sene ortasında de değişiklikleri yaparız” derse ne olacak. Onun için biz bir yol haritasını ortaya koymuş olduk. Yani seçimden daha sonra anayasa nasıl değişecek, cumhurbaşkanı bu süreçte nasıl çalışacak, istişareleri nasıl yapacak? Adeta parlamenter periyoda geçmişiz üzere çalışılacağını söz ediyoruz.
-Nasıl olacak pekala?
İstişareyle. O kadar. Yani biz bu değişikliği hızla devreye alacağız. Zira anayasa değişmeden sistemi değiştirmek mümkün değil. Anayasa’nın nasıl değişeceğini de biz kendi teklifimizle ortaya koymuş olduk. Onun için birinci günden itibaren ne yapacağımızı, cumhurbaşkanının nasıl çalışacağını, yani burada istişare en kıymetli husus. Yani cumhurbaşkanı, bütün siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacak. bir daha bir Bakanlar Konseyi oluşacak.
‘CUMHURBAŞKANI, BAKANLARI GENEL LİDERLERLE BELİRLEYECEK’
-Bu bakanlar nasıl belirlenecek?
beraber. Evet bu mevzuda rastgele bir paylaşım yapılmadı. Vardığımız şey şu; seçim sonucuna bakılırsa cumhurbaşkanı parti genel liderleriyle görüşerek, bakanları onlardan bilgilerle belirleyecek. Lakin o bakanlar da bir istişare düzeneğinin ortasında karar alacaklar. Zira aslında karar alma yetkileri yok şu anda. O karar, cumhurbaşkanı tarafınca benimsenirse bir mana tabir ediyor. İmzayı cumhurbaşkanı atacak.
Tabii buradaki süreci şimdiden varsayım edemiyoruz. 400’ün üzerinde milletvekili çıkarılırsa, çabucak anayasayı referanduma götürmeden değiştirebileceğiz. 360-400 ortası olursa referanduma götürme mecburiyeti var, 360 yakalanamazsa biz, belirli bir süre, tahminen 5 sene bu biçimde yönetim edeceğiz. Anayasa değişikliği yapılmadan, bir arada Türkiye’yi güya bir koalisyon hükümeti varmış üzere yöneteceğiz.
‘CUMHURBAŞKANI, GENEL LİDERLERLE İSTİŞAREYLE YÖNETME TAAHHÜDÜNDE BULUNACAK’
-Liderler, bu ortak idarenin neresinde olacak? Cumhurbaşkanı yardımcısı mı olacaklar, kabinede mi olacaklar?
Önümüzdeki görüşmede bu mevzu netleşecek. İki konu var aslına bakarsanız. Bir yol haritası dediğimiz bu; yani biz Türkiye’yi seçime kadar ve seçimden daha sonra nasıl yöneteceğiz? Biz şu mevzuda kararlıyız; birlikte yöneteceğiz. Motamot koalisyonlarda olduğu üzere yöneteceğiz. Lakin, bir arada yöneteceğiz de cumhurbaşkanı anayasa değişmediği için layüsel. Natürel nasıl olacak? Cumhurbaşkanı seçimindilk evvel, cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti genel liderleri ile bir arada. “Ben bundan daha sonra, bu değişiklik sağlanana kadar siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek Türkiye’yi yöneteceğim.” Bu taahhütte bulunacak, o kadar. Burada iş geliyor, örneğin kimi vakit şunu söylüyorlar, “parti genel liderleri cumhurbaşkanı yardımcısı olsun…”
-örneğin CHP o denli diyor…
Olamaz ki, örneğin milletvekiliyse milletvekilliği düşer.
-Ama genel liderler milletvekili olmasın, diyorlar…
Niye olmasın? Biz şayet aşikâr bir süre Türkiye’yi yöneteceksek, bu koalisyon diyelim, genel liderlerin Meclis haricinde kalması niçin gerekli? Önemli olanı bu istişare sisteminin ismi nasıl konulacak? Siz buna cumhurbaşkanı yardımcılığı derseniz, milletvekillikleri otomatikman düşer. Ancak cumhurbaşkanı resen, “siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım” derse kimsenin yapacağı bir şey yok. Bir makam tanım edilmiyor ki.
‘EŞGÜDÜM HEYETİ DENEBİLİR’
-Yüksek İstişare Heyeti üzere bir konsey mu olacak?
Şimdi o denli bir şura var, lakin şu anda o konseylerin hiç bir aktifliği yok. meğer, cumhurbaşkanı taahhüt edecek, genel liderler da bunu benimseyecek. örneğin buna teklif olarak “eşgüdüm” de denilebilir. Eşgüdüm kurulu… O kadar. Şayet cumhurbaşkanı istişare ederek karar almaya razıysa, bunu benimsedim, bu biçimde çalışacağım diye kamuoyuna deklare etmesi bir taahhüttür. Cumhurbaşkanlığı makamına gelecek kişinin de bu taahhüdüne sağlam.
‘CUMHURBAŞKANI YARDIMCILIĞI DİYEMEYİZ’
-Ağırlıklı görüş bu mu? Ortak görüş diyebilir miyiz?
Görüş bu. Alışılmış artık biz bunu önümüzdeki görüşmede, net bir biçimde söz edeceğiz. Şu anda ben bunu bu biçimde teklif ediyorum, ancak öteki arkadaşların da görüşü şu anda bundan farklı değil. Üzerinde durduğumuz bahis şu, buna biz buna cumhurbaşkanlığı yardımcılığı diyemeyiz.
-Bunu ortak açıklamada görür müyüz?
Evet görürsünüz diye düşünüyorum. Lakin bu, benim yaptığım bu açıklama istikametinde bir açıklama olacak.
-Saadet Partisi başkanı olarak sizin de tercihiniz bu biçimde, milletvekili olmak…
Tabii. Parti genel liderlerinin mümkünse, alışılmış yeteri oy alamazsa milletvekili seçilemez. Parti genel lideri olması bunun garantisi olamaz. Ancak seçilmişse Meclis’te bulunmasının yararı var. Bizim kanaatimiz bu.
-Peki gelecek görüşmede, bakanlıkların, kurumların nasıl paylaşılacağı üzere ayrıntılar olacak mı?
Şu anda bu biçimde bir şey gündeme gelmedi, görüşülmedi. Bu görüşmede da bunun sonucunın alınacağını düşünmüyorum şahsen. Lakin seçimden daha sonra o mevzu gündeme getirilir.
-Bir daha sonraki toplantı için takvim muhakkak mi, 15 gün mü, 1 ay daha sonra mı?
Onu kimi sebeplerden dolayı açıklamadık. Lakin önümüzdeki günlerde açıklanır diye düşünüyorum. 15 günü geçer biraz.
‘TÜRKİYE BAŞBAKANSIZ KALMAYACAK’
-Yeni anayasa teklifinize Cumhurbaşkanı “ucube bir teklif” olarak nitelendirdi. Bu yoruma ne dersiniz?
Ucubelik neresindeymiş? Ben bu türlü teklifin yorumlanmasını garipserim. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde, bir hükümet şayet düşürülecekse, yeni hükümetin başbakanı da belirlenmiş olacak. Yani, Türkiye hiç bir vakit Meclis tarafınca onaylanmamış bir başbakansız kalmayacak. Çok açık ve net.
FİİLEN DİKTA REJİMİ VAR”
-Bahçeli de “geriye saracaklar” dedi, iktidardan da “vesayeti çağırma” eleştirisi var…
Biz Meclis’in kişiselyet kazanmasını istiyoruz. Şu anda Meclis’in bir değeri yok. Meclis bir istişare, karar sistemi olarak elbette devrede olmalı. Nereye giderseniz gidin. Başkanlık sisteminin olduğu muhakkak başlı iki ülke var. ABD’de de lider tek başına seçiliyor, fakat Meclis de, senato da kendi sonucunı almakta lidere tabi değiller alabiliyorlar, lider buna uymak mecburiyetinde. Fransa’da tekrar başkanlık sistemi var, yine kanunları lider değil Meclis yapıyor. Bunun elzem olduğuna değil, geçmişe dönük, yalnızca güya biz düşünceler içine düşecekmişiz üzere sözlerle diktatörlüğü savunamazsınız. Şu anda
Türkiye’de fiilen dikta rejimi var. Biz kimse ne derse desin, cumhurbaşkanı karar alıyor, Meclis buna pürüz olamıyor, yanlış karar da alsa. Bir sistem yok. Artık siz dikta rejimini savunuyorsunuz ve bunun da epeyce ileri bir periyot olduğunu söylüyorsunuz. Yahu bunu isteyen Amerika, Türk halkı değil. Amerika diyor ki ben kurumlarla müesseslerle muhatap olmak istemiyorum. Ben Amerika yönetiyor demiyorum, fakat Amerika yönetiyormuş üzere bir intibaının doğmasına vesile oluyor.
‘ÇOK ŞİRKETE DÖNÜŞÜYOR, ONDAN ÜZÜLÜYOR’
-Erdoğan anayasa teklifinizi eleştirdiği konuşmasında ayrıyeten, “Bunların kederi ülkeyi yönetmek değil, ülkenin gelirlerini kendi ortalarında paylaşacak paravan şirket kurmaktır” diyor…
Vay vay vay. Tek şirket, epeyce şirkete dönüyor ondan üzülüyor. Şu kesin, cumhurbaşkanı tek başına bu kararları alamayacak bu tasarrufta bulunamayacak. Bunlar bir ortaya gelip devlet imkanlarını paylaşacaklar! Allah’tan kork bunu söylemek için, biz varız en azından. Biz devletin imkanlarını paylaşmak için bir ortaya geleceğiz! İnsan çekinir, utanır bu biçimde bir şey olur mu? Şu anda Türkiye’deki yağma dünyanın hiç bir yerinde yok. İşin makus tarafı sorgulanamıyor. Lakin Meclis olduğu vakit bunların hepsi sorgulanır. Cumhurbaşkanı da Başbakan da milletvekilleri de bakanlar da sorgulanır. O imkan verilecek Meclis’e. Artık o imkan yok. “Eskiye dönüş olarak yorumlanabilirdi”
-Anayasa teklifinizde, cumhurbaşkanı yetkileri sembolik olacak diyorsunuz lakin halk tarafınca seçilmesi öngörülüyor. Siz iktidarın tenkitlerinden kaçınmak için mi bunu korudunuz?
Ne olur Cumhurbaşkanını da halk seçse? Cumhurbaşkanını halk seçerse bu Meclis’in üstünde olur, nereden çıktı bu? Bizim kaygımız Cumhurbaşkanının aldığı kararların kesinlikle sorgulanabilmesi gerekir.. Bunun karşısında da bir Meclis olacak. Cumhurbaşkanı da yeri geldiğinde bir grup kararları alabilir. Biz tekliflerimizi sunduk. Bu müzakere de edilebilir gerekirse çıkmaza girerse, yeni seçimi de zorlayabilir.
Halkın seçmesi biraz daha bugünkü sistemle de milletin görüşünün yansıması babında faydalı olur diye düşündük. İlla Meclis seçsin diye bir kanaat, o eskiye dönüş olarak yorumlanabilirdi. Biz burada bilahare cumhurbaşkanının yetkileri müzakere edilebilir, kısıtlanır yerine göre lakin ne olursa olsun, cumhurbaşkanı tek başına her türlü sonucu alma ve uygulama makamında değildir artık. Üzerinde durduğumuz nokta bu. Kimin seçeceği bu karar alındıktan daha sonra bana göre tali bir mevzudur. Meclis de seçse halk da seçse. “Halk seçerse benim yetkilerimi kimse kısıtlamamalı!” Meclis’i kim seçiyor, öbürleri mı?
-AKP’nin başörtüsü ile ilgili anayasa değişikliği ile ilgili tavrınız ne olacak? Altılı Masa’da konuştunuz mu?
Başörtüsü sıkıntısını tek başına getirdi, yanına onu zedeleyecek öbür şeyler koymadıysa biz buna evet deriz. Ben buna öteki siyasi partilerin de hayır diyeceğini şahsen düşünmüyorum. Fakat bunu bulandırırlarsa bu başka husus. Yanına bir kural ekleyecek usulde bir teklif olursa o başka kıymetlendirilir. Aile sorununu biz de önemsiyoruz. Aile toplumun temelidir. Biz aileyi korumakla mükellefiz. Aile yapısı ile ilgili net sözümüz var. Aile bir bayan, erkek ve çocuklardan meydana gelir.
‘Adayı önümüzdeki sene başlarında açıklamak gerekebilir’
-CUMHURBAŞKANI ADAYINIZI ŞUBAT AYINDA GÖRÜR MÜYÜZ?
Şunu söylemiş olduk benim de kanaatim oydu; adaylık lakin seçim sonucu alındıktan daha sonra açıklanır. Kimi kestirimler var seçim tahminen Mart, tahminen Nisan’da, Haziran’ı kimse beklemiyor. Büyük ihtimalle Mayıs ayında olabilir. Tüm bu savlar var. Hangisi geçerli olacak bir kişi karar verecek, sayın cumhurbaşkanı. Adayın ne vakit açıklanacağı ayrıntısına girmedik. Bunun zaruret olduğunu da düşünmüyorum. Lakin bu mevzu son vakit içinderda gündeme fazla getirildiği için tahminen de önümüzdeki sene başlarında bunu açıklamak gerekebilir. Lakin vilayetle de bunu açıklayacağız vakti geldi üzere bir kanaatimiz yok. Bu bahis da görüşülmedi.
-Sadece adayı mı açıklayacaksınız? Önderlerin pozisyonu, Merkez Bankası lider adayları üzere kritik kurumların lideri da birlikte açıklanır mı?
Ben bunun taraftarı değilim. bu biçimde bir yola girmek öteki bir hava estirir. Siz daha seçim yapılmadan Merkez Bankası lideri şu olsun söylemiş olduğinizde bu biçimde şey olur mu diyene ne diyeceksiniz. -Millet iradesi daha tecelli etmemiş- O ayrıntıya girmek mantıkla uyuşmaz.
‘KARAKTERSİZLİK OLUR’
-O adayın en değerli özelliği de bahsetmiş olduğuniz eşgüdümü sağlama mı olacak?
Aynen. Olağan. O bunu kamuoyu nezdinde deklare edecek. Ben bu biçimde çalışacağım diye. Bunun tüzel istikameti yok. Lakin kamuoyu nezdinde bu biçimde bir taahhütte bulunursa bir insan, herbiçimde cumhurbaşkanı olacak kişinin de bu taahhüdüne sadık kalması beklenir.
Latifeyle karışık diyorum, cumhurbaşkanı seçildi, bütün bunları da yazdı, “teşekkür ediyorum bana da yetkiyi verdiniz, ancak aceleye ne muhtaçlık var, 5 yıl ortasında bunu gerçekleştiririz…” Diyebilir mi, diyebilir. Ancak bu karaktersizlik olur. Seçildikten daha sonra cumhurbaşkanının bu biçimde bir hal sergilemesi tam bir karaktersizlik olur.
PARLAMENTER SİSTEME GEÇİŞ SÜRECİ: EN AZ 6 AY GEREKLİ
-360 üstü lakin 400 altı milletvekiliyle gelirseniz, parlamenter sisteme ne kadar müddette geçmeyi planlıyorsunuz?
Tahminimiz 6 ay 1.5 yıl içinde. Ne olursa olsun en az 6 ay gerekli. Burada bir grup çalışmalar yapılacak. Biz birtakım prensipleri belirliyoruz fakat Meclis teşekkül ettikten daha sonra kesinlikle Meclis’in de kanaatleri ortaya konulacak. Gerisinden bunlar kanun teklifleri, anayasa değişikliği teklifi haline getirilecek, bu teklifler kurullarda görüşülecek. 360-400 ortası ise kamuoyuna sunulacak, vatandaşın görüşüne başvurulacak.
‘MASADA ÇEKİŞME YOK’
Yani masada bu biçimde bir çekişme yok. Lakin dışarıdan bu gündeme getiriliyor. Ben bunun partilerin kendi bünyeleriyle alakalı bir husus olduğu kanaatindeyim. Yani her parti, kendi ortasında farklı kanaati olan farklı beşerler var. İster istemez bu kanaatlerde yeri geliyor gündeme getiriliyor. Ancak bu genel liderlerin genel yaklaşımını değiştiriyor mu? Ben değiştirmiyor, diye görüyorum ben buna şahit olmadım. Onun için bu tip savların Altılı Masa’yı şu anda bağlayamayacağı kanaatindeyim. Yarın ne olur onu da bilemeyiz.
‘SEÇİM İKİNCİ CİNSE KALMAMALI’
-Seçimlerde kilit parti HDP. Masada yok lakin oyları belirleyici olacak. Sizce HDP aday çıkarmalı mı?
Tabi alışılmış şu anda fazla bir şey söylememiz mümkün değil fakat bu noktada HDD’nin tutumu fazlaca değerli. Yani belirleyici faktör olacak ister istemez onlar da kendi siyasetlerini dikkate alarak bir siyaset belirliyorlar, çalışıyorlar yani nasıl bir karar verirler onu bilemiyorum. Fakat bu seçimin birinci cinste bitmesi fazlaca kıymetli. Yani bunun ikinci çeşide kalmaması lazım. Birinci tıpta bitmesi için inşallah gerekli adımlar atılır. İstanbul seçimlerinde Tayyip beyefendi ortadaki fark az olunca bize yüklendi. “Siz olmasaydınız biz bu seçimi kazanacaktık” dedi. Allahtan ki ikinci seçimde fark 800 bindi. Bizimki devede kulak kaldı.
Karamollaoğlu, genel liderlerin ortasında yer alacağı “eşgüdüm kurulu” olarak isimlendirilebilecek bir yapı oluşturulacağını, ve bu gelecek Cumhurbaşkanı’nın bu heyetle birlikte karar alacağını belirtti.
Saadet Başkanı, bir daha sonraki görüşmede bunu kamuoyuna da açıklayacaklarını söylemiş oldu.
Karamollaoğlu’nun gazetecilere açıklamaları şöyle oldu:
-Altılı Masa olarak anayasa değişikliği teklifinizi deklare ettinız, bundan daha sonra yol haritanızda neler olacak?
Şu anda bizim deklare ettiğımız bu anayasa değişikliği hangi unsurları içine alacak, onunla ilgili bir çalışma yapıldı, bu da kamuoyuyla paylaşıldı bir rapor olarak da takdim edildi. Artık bunun gerisinden, idare nasıl olacak? Yani cumhurbaşkanı seçildi, cumhurbaşkanı şu anda biz ne yazarsak yazalım, bugünkü sisteme göre cumhurbaşkanı, yani layüsel (sorumsuz), kanunların üstünde. Seçildikten daha sonra, şunu söylerse – biz niçin söylemiş oldun deriz de – itirazımızın bir tesiri olmaz, “ben Kendi bildiğimi yaparım, 5 sene ortasında de değişiklikleri yaparız” derse ne olacak. Onun için biz bir yol haritasını ortaya koymuş olduk. Yani seçimden daha sonra anayasa nasıl değişecek, cumhurbaşkanı bu süreçte nasıl çalışacak, istişareleri nasıl yapacak? Adeta parlamenter periyoda geçmişiz üzere çalışılacağını söz ediyoruz.
-Nasıl olacak pekala?
İstişareyle. O kadar. Yani biz bu değişikliği hızla devreye alacağız. Zira anayasa değişmeden sistemi değiştirmek mümkün değil. Anayasa’nın nasıl değişeceğini de biz kendi teklifimizle ortaya koymuş olduk. Onun için birinci günden itibaren ne yapacağımızı, cumhurbaşkanının nasıl çalışacağını, yani burada istişare en kıymetli husus. Yani cumhurbaşkanı, bütün siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacak. bir daha bir Bakanlar Konseyi oluşacak.
‘CUMHURBAŞKANI, BAKANLARI GENEL LİDERLERLE BELİRLEYECEK’
-Bu bakanlar nasıl belirlenecek?
beraber. Evet bu mevzuda rastgele bir paylaşım yapılmadı. Vardığımız şey şu; seçim sonucuna bakılırsa cumhurbaşkanı parti genel liderleriyle görüşerek, bakanları onlardan bilgilerle belirleyecek. Lakin o bakanlar da bir istişare düzeneğinin ortasında karar alacaklar. Zira aslında karar alma yetkileri yok şu anda. O karar, cumhurbaşkanı tarafınca benimsenirse bir mana tabir ediyor. İmzayı cumhurbaşkanı atacak.
Tabii buradaki süreci şimdiden varsayım edemiyoruz. 400’ün üzerinde milletvekili çıkarılırsa, çabucak anayasayı referanduma götürmeden değiştirebileceğiz. 360-400 ortası olursa referanduma götürme mecburiyeti var, 360 yakalanamazsa biz, belirli bir süre, tahminen 5 sene bu biçimde yönetim edeceğiz. Anayasa değişikliği yapılmadan, bir arada Türkiye’yi güya bir koalisyon hükümeti varmış üzere yöneteceğiz.
‘CUMHURBAŞKANI, GENEL LİDERLERLE İSTİŞAREYLE YÖNETME TAAHHÜDÜNDE BULUNACAK’
-Liderler, bu ortak idarenin neresinde olacak? Cumhurbaşkanı yardımcısı mı olacaklar, kabinede mi olacaklar?
Önümüzdeki görüşmede bu mevzu netleşecek. İki konu var aslına bakarsanız. Bir yol haritası dediğimiz bu; yani biz Türkiye’yi seçime kadar ve seçimden daha sonra nasıl yöneteceğiz? Biz şu mevzuda kararlıyız; birlikte yöneteceğiz. Motamot koalisyonlarda olduğu üzere yöneteceğiz. Lakin, bir arada yöneteceğiz de cumhurbaşkanı anayasa değişmediği için layüsel. Natürel nasıl olacak? Cumhurbaşkanı seçimindilk evvel, cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti genel liderleri ile bir arada. “Ben bundan daha sonra, bu değişiklik sağlanana kadar siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek Türkiye’yi yöneteceğim.” Bu taahhütte bulunacak, o kadar. Burada iş geliyor, örneğin kimi vakit şunu söylüyorlar, “parti genel liderleri cumhurbaşkanı yardımcısı olsun…”
-örneğin CHP o denli diyor…
Olamaz ki, örneğin milletvekiliyse milletvekilliği düşer.
-Ama genel liderler milletvekili olmasın, diyorlar…
Niye olmasın? Biz şayet aşikâr bir süre Türkiye’yi yöneteceksek, bu koalisyon diyelim, genel liderlerin Meclis haricinde kalması niçin gerekli? Önemli olanı bu istişare sisteminin ismi nasıl konulacak? Siz buna cumhurbaşkanı yardımcılığı derseniz, milletvekillikleri otomatikman düşer. Ancak cumhurbaşkanı resen, “siyasi parti genel liderleri ile istişare ederek karar alacağım” derse kimsenin yapacağı bir şey yok. Bir makam tanım edilmiyor ki.
‘EŞGÜDÜM HEYETİ DENEBİLİR’
-Yüksek İstişare Heyeti üzere bir konsey mu olacak?
Şimdi o denli bir şura var, lakin şu anda o konseylerin hiç bir aktifliği yok. meğer, cumhurbaşkanı taahhüt edecek, genel liderler da bunu benimseyecek. örneğin buna teklif olarak “eşgüdüm” de denilebilir. Eşgüdüm kurulu… O kadar. Şayet cumhurbaşkanı istişare ederek karar almaya razıysa, bunu benimsedim, bu biçimde çalışacağım diye kamuoyuna deklare etmesi bir taahhüttür. Cumhurbaşkanlığı makamına gelecek kişinin de bu taahhüdüne sağlam.
‘CUMHURBAŞKANI YARDIMCILIĞI DİYEMEYİZ’
-Ağırlıklı görüş bu mu? Ortak görüş diyebilir miyiz?
Görüş bu. Alışılmış artık biz bunu önümüzdeki görüşmede, net bir biçimde söz edeceğiz. Şu anda ben bunu bu biçimde teklif ediyorum, ancak öteki arkadaşların da görüşü şu anda bundan farklı değil. Üzerinde durduğumuz bahis şu, buna biz buna cumhurbaşkanlığı yardımcılığı diyemeyiz.
-Bunu ortak açıklamada görür müyüz?
Evet görürsünüz diye düşünüyorum. Lakin bu, benim yaptığım bu açıklama istikametinde bir açıklama olacak.
-Saadet Partisi başkanı olarak sizin de tercihiniz bu biçimde, milletvekili olmak…
Tabii. Parti genel liderlerinin mümkünse, alışılmış yeteri oy alamazsa milletvekili seçilemez. Parti genel lideri olması bunun garantisi olamaz. Ancak seçilmişse Meclis’te bulunmasının yararı var. Bizim kanaatimiz bu.
-Peki gelecek görüşmede, bakanlıkların, kurumların nasıl paylaşılacağı üzere ayrıntılar olacak mı?
Şu anda bu biçimde bir şey gündeme gelmedi, görüşülmedi. Bu görüşmede da bunun sonucunın alınacağını düşünmüyorum şahsen. Lakin seçimden daha sonra o mevzu gündeme getirilir.
-Bir daha sonraki toplantı için takvim muhakkak mi, 15 gün mü, 1 ay daha sonra mı?
Onu kimi sebeplerden dolayı açıklamadık. Lakin önümüzdeki günlerde açıklanır diye düşünüyorum. 15 günü geçer biraz.
‘TÜRKİYE BAŞBAKANSIZ KALMAYACAK’
-Yeni anayasa teklifinize Cumhurbaşkanı “ucube bir teklif” olarak nitelendirdi. Bu yoruma ne dersiniz?
Ucubelik neresindeymiş? Ben bu türlü teklifin yorumlanmasını garipserim. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde, bir hükümet şayet düşürülecekse, yeni hükümetin başbakanı da belirlenmiş olacak. Yani, Türkiye hiç bir vakit Meclis tarafınca onaylanmamış bir başbakansız kalmayacak. Çok açık ve net.
FİİLEN DİKTA REJİMİ VAR”
-Bahçeli de “geriye saracaklar” dedi, iktidardan da “vesayeti çağırma” eleştirisi var…
Biz Meclis’in kişiselyet kazanmasını istiyoruz. Şu anda Meclis’in bir değeri yok. Meclis bir istişare, karar sistemi olarak elbette devrede olmalı. Nereye giderseniz gidin. Başkanlık sisteminin olduğu muhakkak başlı iki ülke var. ABD’de de lider tek başına seçiliyor, fakat Meclis de, senato da kendi sonucunı almakta lidere tabi değiller alabiliyorlar, lider buna uymak mecburiyetinde. Fransa’da tekrar başkanlık sistemi var, yine kanunları lider değil Meclis yapıyor. Bunun elzem olduğuna değil, geçmişe dönük, yalnızca güya biz düşünceler içine düşecekmişiz üzere sözlerle diktatörlüğü savunamazsınız. Şu anda
Türkiye’de fiilen dikta rejimi var. Biz kimse ne derse desin, cumhurbaşkanı karar alıyor, Meclis buna pürüz olamıyor, yanlış karar da alsa. Bir sistem yok. Artık siz dikta rejimini savunuyorsunuz ve bunun da epeyce ileri bir periyot olduğunu söylüyorsunuz. Yahu bunu isteyen Amerika, Türk halkı değil. Amerika diyor ki ben kurumlarla müesseslerle muhatap olmak istemiyorum. Ben Amerika yönetiyor demiyorum, fakat Amerika yönetiyormuş üzere bir intibaının doğmasına vesile oluyor.
‘ÇOK ŞİRKETE DÖNÜŞÜYOR, ONDAN ÜZÜLÜYOR’
-Erdoğan anayasa teklifinizi eleştirdiği konuşmasında ayrıyeten, “Bunların kederi ülkeyi yönetmek değil, ülkenin gelirlerini kendi ortalarında paylaşacak paravan şirket kurmaktır” diyor…
Vay vay vay. Tek şirket, epeyce şirkete dönüyor ondan üzülüyor. Şu kesin, cumhurbaşkanı tek başına bu kararları alamayacak bu tasarrufta bulunamayacak. Bunlar bir ortaya gelip devlet imkanlarını paylaşacaklar! Allah’tan kork bunu söylemek için, biz varız en azından. Biz devletin imkanlarını paylaşmak için bir ortaya geleceğiz! İnsan çekinir, utanır bu biçimde bir şey olur mu? Şu anda Türkiye’deki yağma dünyanın hiç bir yerinde yok. İşin makus tarafı sorgulanamıyor. Lakin Meclis olduğu vakit bunların hepsi sorgulanır. Cumhurbaşkanı da Başbakan da milletvekilleri de bakanlar da sorgulanır. O imkan verilecek Meclis’e. Artık o imkan yok. “Eskiye dönüş olarak yorumlanabilirdi”
-Anayasa teklifinizde, cumhurbaşkanı yetkileri sembolik olacak diyorsunuz lakin halk tarafınca seçilmesi öngörülüyor. Siz iktidarın tenkitlerinden kaçınmak için mi bunu korudunuz?
Ne olur Cumhurbaşkanını da halk seçse? Cumhurbaşkanını halk seçerse bu Meclis’in üstünde olur, nereden çıktı bu? Bizim kaygımız Cumhurbaşkanının aldığı kararların kesinlikle sorgulanabilmesi gerekir.. Bunun karşısında da bir Meclis olacak. Cumhurbaşkanı da yeri geldiğinde bir grup kararları alabilir. Biz tekliflerimizi sunduk. Bu müzakere de edilebilir gerekirse çıkmaza girerse, yeni seçimi de zorlayabilir.
Halkın seçmesi biraz daha bugünkü sistemle de milletin görüşünün yansıması babında faydalı olur diye düşündük. İlla Meclis seçsin diye bir kanaat, o eskiye dönüş olarak yorumlanabilirdi. Biz burada bilahare cumhurbaşkanının yetkileri müzakere edilebilir, kısıtlanır yerine göre lakin ne olursa olsun, cumhurbaşkanı tek başına her türlü sonucu alma ve uygulama makamında değildir artık. Üzerinde durduğumuz nokta bu. Kimin seçeceği bu karar alındıktan daha sonra bana göre tali bir mevzudur. Meclis de seçse halk da seçse. “Halk seçerse benim yetkilerimi kimse kısıtlamamalı!” Meclis’i kim seçiyor, öbürleri mı?
-AKP’nin başörtüsü ile ilgili anayasa değişikliği ile ilgili tavrınız ne olacak? Altılı Masa’da konuştunuz mu?
Başörtüsü sıkıntısını tek başına getirdi, yanına onu zedeleyecek öbür şeyler koymadıysa biz buna evet deriz. Ben buna öteki siyasi partilerin de hayır diyeceğini şahsen düşünmüyorum. Fakat bunu bulandırırlarsa bu başka husus. Yanına bir kural ekleyecek usulde bir teklif olursa o başka kıymetlendirilir. Aile sorununu biz de önemsiyoruz. Aile toplumun temelidir. Biz aileyi korumakla mükellefiz. Aile yapısı ile ilgili net sözümüz var. Aile bir bayan, erkek ve çocuklardan meydana gelir.
‘Adayı önümüzdeki sene başlarında açıklamak gerekebilir’
-CUMHURBAŞKANI ADAYINIZI ŞUBAT AYINDA GÖRÜR MÜYÜZ?
Şunu söylemiş olduk benim de kanaatim oydu; adaylık lakin seçim sonucu alındıktan daha sonra açıklanır. Kimi kestirimler var seçim tahminen Mart, tahminen Nisan’da, Haziran’ı kimse beklemiyor. Büyük ihtimalle Mayıs ayında olabilir. Tüm bu savlar var. Hangisi geçerli olacak bir kişi karar verecek, sayın cumhurbaşkanı. Adayın ne vakit açıklanacağı ayrıntısına girmedik. Bunun zaruret olduğunu da düşünmüyorum. Lakin bu mevzu son vakit içinderda gündeme fazla getirildiği için tahminen de önümüzdeki sene başlarında bunu açıklamak gerekebilir. Lakin vilayetle de bunu açıklayacağız vakti geldi üzere bir kanaatimiz yok. Bu bahis da görüşülmedi.
-Sadece adayı mı açıklayacaksınız? Önderlerin pozisyonu, Merkez Bankası lider adayları üzere kritik kurumların lideri da birlikte açıklanır mı?
Ben bunun taraftarı değilim. bu biçimde bir yola girmek öteki bir hava estirir. Siz daha seçim yapılmadan Merkez Bankası lideri şu olsun söylemiş olduğinizde bu biçimde şey olur mu diyene ne diyeceksiniz. -Millet iradesi daha tecelli etmemiş- O ayrıntıya girmek mantıkla uyuşmaz.
‘KARAKTERSİZLİK OLUR’
-O adayın en değerli özelliği de bahsetmiş olduğuniz eşgüdümü sağlama mı olacak?
Aynen. Olağan. O bunu kamuoyu nezdinde deklare edecek. Ben bu biçimde çalışacağım diye. Bunun tüzel istikameti yok. Lakin kamuoyu nezdinde bu biçimde bir taahhütte bulunursa bir insan, herbiçimde cumhurbaşkanı olacak kişinin de bu taahhüdüne sadık kalması beklenir.
Latifeyle karışık diyorum, cumhurbaşkanı seçildi, bütün bunları da yazdı, “teşekkür ediyorum bana da yetkiyi verdiniz, ancak aceleye ne muhtaçlık var, 5 yıl ortasında bunu gerçekleştiririz…” Diyebilir mi, diyebilir. Ancak bu karaktersizlik olur. Seçildikten daha sonra cumhurbaşkanının bu biçimde bir hal sergilemesi tam bir karaktersizlik olur.
PARLAMENTER SİSTEME GEÇİŞ SÜRECİ: EN AZ 6 AY GEREKLİ
-360 üstü lakin 400 altı milletvekiliyle gelirseniz, parlamenter sisteme ne kadar müddette geçmeyi planlıyorsunuz?
Tahminimiz 6 ay 1.5 yıl içinde. Ne olursa olsun en az 6 ay gerekli. Burada bir grup çalışmalar yapılacak. Biz birtakım prensipleri belirliyoruz fakat Meclis teşekkül ettikten daha sonra kesinlikle Meclis’in de kanaatleri ortaya konulacak. Gerisinden bunlar kanun teklifleri, anayasa değişikliği teklifi haline getirilecek, bu teklifler kurullarda görüşülecek. 360-400 ortası ise kamuoyuna sunulacak, vatandaşın görüşüne başvurulacak.
‘MASADA ÇEKİŞME YOK’
Yani masada bu biçimde bir çekişme yok. Lakin dışarıdan bu gündeme getiriliyor. Ben bunun partilerin kendi bünyeleriyle alakalı bir husus olduğu kanaatindeyim. Yani her parti, kendi ortasında farklı kanaati olan farklı beşerler var. İster istemez bu kanaatlerde yeri geliyor gündeme getiriliyor. Ancak bu genel liderlerin genel yaklaşımını değiştiriyor mu? Ben değiştirmiyor, diye görüyorum ben buna şahit olmadım. Onun için bu tip savların Altılı Masa’yı şu anda bağlayamayacağı kanaatindeyim. Yarın ne olur onu da bilemeyiz.
‘SEÇİM İKİNCİ CİNSE KALMAMALI’
-Seçimlerde kilit parti HDP. Masada yok lakin oyları belirleyici olacak. Sizce HDP aday çıkarmalı mı?
Tabi alışılmış şu anda fazla bir şey söylememiz mümkün değil fakat bu noktada HDD’nin tutumu fazlaca değerli. Yani belirleyici faktör olacak ister istemez onlar da kendi siyasetlerini dikkate alarak bir siyaset belirliyorlar, çalışıyorlar yani nasıl bir karar verirler onu bilemiyorum. Fakat bu seçimin birinci cinste bitmesi fazlaca kıymetli. Yani bunun ikinci çeşide kalmaması lazım. Birinci tıpta bitmesi için inşallah gerekli adımlar atılır. İstanbul seçimlerinde Tayyip beyefendi ortadaki fark az olunca bize yüklendi. “Siz olmasaydınız biz bu seçimi kazanacaktık” dedi. Allahtan ki ikinci seçimde fark 800 bindi. Bizimki devede kulak kaldı.