kunteper
Member
CHP’nin Doğu Masası Nisan 2021’deki kuruluşundan bu yana çeşitli çalışmalarla ismini duyurdu. Masanın kuruluşuna giden süreçte, 2019 mahallî seçimleri öncesinde CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “İSMEK’te Kürtçe kurslarının hayata geçirileceği”, “İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Kürtçe haricinde öbür bir lisan bilmeyen yaşlılara Kürtçe bakım hizmeti vereceğini” açıklamaları geldi. Akabinde anadilde eğitim için olumlu bildiriler verildi, Kürt sıkıntısının tahlili için adımlar atılacağı belirtildi. Ve nihayet ‘Doğu Masası’ kuruldu.
Doğu Masası heyetleri, gittikleri halkla, bölgenin ileri gelenleri ve kanaat başkanları ile bir ortaya gelmeye devam ediyor. Ayrıyeten esnaf ve sanayicilerle de görüşmeler yapılıyor. Heyet ayrıyeten, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ni ziyaret etti, Mesut Barzani başta olmak üzere görüşmeler yaptı.
CHP Doğu Masası Koordinatörü İhtilal Barış Çelik, çalışmalarını birinci sefer Gazete Duvar’a anlattı.
Doğu Masası heyeti bölgede çalışmalarını sürdürürken, CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu’nda da olumlu bildiriler gelmeye devam etti. Son olarak da ‘helalleşme’ daveti geldi. Kılıçdaroğlu olumlu iletiler verirken, CHP’ye daima aralıklı duran aşiretlerin AK Parti’yi terk ederek CHP’ye katılmaya başladıkları haberleri geldi.
CHP Doğu Masası Koordinatörü İhtilal Barış Çelik’le bu gelişmeleri, Doğu Masası’nı, faaliyetlerini, CHP iktidarında Doğu Masası’nın ‘Çözüm Masası’ olup olmayacağını konuştuk.
Doğu Masası nedir? Maksadını ve çalışma kapsamını anlatır mısınız?
Doğu Masası, Cumhuriyet Halk Partisi’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan vilayetlerde örgütsel kapasitesini geliştirmek ve genişletmek, bölgede CHP’ye olan ilgiyi ve oluşan beklentiyi yönetmek, bölge seçmenini CHP’ye kazandırmak, ötürüsıyla CHP’nin bölgedeki milletvekili sayısını artırmak gayesiyle kuruldu. Doğu Masası kapsamındaki vilayetler, coğrafik olarak tüm Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan vilayetleri kapsamaktadır.
CHP’yi Doğu Masası kurma fikrine iten neydi?
Malumunuz Cumhuriyet Halk Partisi, Cumhuriyetimizle yaşıt bir parti. Cumhuriyet tarihi boyunca Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki kimi vilayetlerde epey başarılı olduğumuz seçimler, yıllar oldu. Millet İttifakı olarak iktidara yürüdüğümüz şu günlerde, kelam konusu vilayetlerde var olan milletvekili sayılarını artırmak, milletvekili olmayan vilayetlerde ise en az bir ya da daha fazlaca milletvekili çıkarabilmek için oluşmuş bir fikirdir aslında. Doğu Masası, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki vilayetlerde yalnızca CHP’ye oy veren seçmen sayısını artırma maksadıyla hareket etmiyor. İktidardan ümidini kesmiş olan bu vilayetlerde, düzgün bir gelecek hayalini, CHP’li temsilcilerin sayısını artırarak birlikte kurmayı arzuluyor. Doğu Masası kurulmasının ardında iki temel motivasyon var. Birincisi örgütsel kapasitenin, ötürüsıyla da temsiliyetin artırılması; ikincisi ise çalışma yapılan bölgede toplumsal bağın daha kuvvetli kurulması. Doğu Masası, kurulduğundan bu yana tüm süreçleri; iktisadi, toplumsal, yönetimsel, kültürel, sosyolojik ve ruhsal açıdan yapısal manada tahlil ederek tüm bileşenleri kucaklamayı hedefledi. Sanıldığının bilakis, yalnızca aşiretler olarak tanımlanan klâsik yapılar ve lokal kanaat başkanları değil, demokratik kitle örgütlerinden, sivil toplum kuruluşlarına kadar tüm bölümlerle buluştu. Bu gayretin en hoş kararı olağan olarak ki itimat ortamının yaratılmış olmasıdır. Bunun en temel göstergesi Doğu Masası kurulduğundan bu yana Cumhuriyet Halk Partisi üye sayısındaki gözle görülür artıştır.
Doğu Masası’na giden süreç ve bu sonucun alınması, parti içerisinde nasıl karşılandı?
Doğu Masası kurulurken partinin yetkili organlarında tartışılmış, nihayetinde Sayın Genel Liderimizin da onayı alınarak bu biçimde bir oluşuma ve çalışma formülüne gidilmiştir. Öncelikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Koordinatörü olarak bizim nazaranvlendirilmemiz yapılmış; çeşitli hazırlık çalışmalarından daha sonra, Doğu Masası kapsamındaki vilayetlerin il liderleri Ankara’ya davet edilerek, Genel Liderimizin katıldığı bir görüşmede bilgilendirilmiş; görüş ve teklifleri alınarak süreç başlatılmıştır. Halihazırda Doğu Masası’nda partinin seçilmiş Parti Meclisi üyeleri, Yüksek Disiplin Konseyi üyeleri ve milletvekilleri nazaranv yapmaktadır. Ayrıyeten partinin seçilmiş organları haricinde Sayın genel liderin onaylarıyla “Doğu Masası İstişare Kurulu” oluşturulmuş ve bölgedeki çalışmalara katkı koyabilecek üyeler bakılırsavlendirilmiştir. Sorunuza dönersek, Doğu Masası parti içerisinde olumlu bir hava yarattığı üzere milletvekilleri ve parti yöneticilerinden de gerekli dayanağı görmüştür ve görmektedir.
Doğu Masası kurulduğunda Cumhurbaşkanı Erdoğan “Neymiş, Doğu Masası… Bugüne kadar neredeydiniz?” demişti. Siz de bu Masa’nın kurulmasında bir gecikme olduğunu düşünüyor musunuz?
Sayın Cumhurbaşkanı bu kelamı söylemiş olduğinde biz Doğu Masası faaliyetleri kapsamında üye iştirakleri ve rozet takma merasimi ötürüsıyla Hakkari’deydik. Sayın Cumhurbaşkanının toplumun gerçekliklerinden kopuk, parti teşkilatlarına seslenirken sarf ettiği bu cümleye en uygun karşılığı Genel Lider Yardımcımız Sayın Oğuz Kaan Salıcı Hakkari’de yaptığı konuşmasında vermiştir. Sayın Salıcı, “Erdoğan olduğu yerden, yani saraydan Türkiye’nin gerçeklerini nazaranmiyor. Sayın Erdoğan, gel Doğu Masası seni bir gezdirsin bölgede. Sen de Türkiye’nin gerçekleri ile yüzleş” demiştir.
Doğu Masası, kapsamlı seçim stratejisinin yalnızca somut bir aracı olarak kıymetlendirilebilir. Gecikmeden fazla vakit içindeması kıymetli bence. Sayın Genel Liderimizin liderliğindeki partimizin uzun yıllardır yaptığı çalışmaların bir birikimidir. Bu birikimin kararında yalnızca Doğu Masası mı kuruldu? Hayır. Karadeniz Masası kuruldu. Orta Anadolu Masası da kurulmak üzere. Sonuç itibariyle iktidarı hedefleyen ve bu seçimlerde de iktidara geleceğine inandığımız partimizin, bizi tatmin etmeyen oranda oy aldığımız bölgelerde örgütsel kapasitesini artırmak ve milletvekili çıkartmaya dönük planlı programlı çalışmadır. O manada Doğu Masası tam vaktinde kurulmuştur diyebilirim.
Kürt kanaat başkanları ile yaptığınız görüşmelerde en epey hangi bahisler öne çıkıyor? Yani bu Masa’da kim ne istiyor?
Saha tecrübesi tek tek ferdî ya da belirli bir kesitin taleplerinden hayli topyekun bir değişim isteği olduğunu gösteriyor. Siyasal iktidara olan güvensizlik, adalet hissinin zedelenmesi ve adalete olan itimadın azalması ile genel ekonomik krizden kaynaklı sıkıntılar yoğunluk kazanıyor. Daha düzgün bir hayatın lakin bu sıkıntılara eğilebilecek bir iktidar değişimiyle mümkün olabileceği istikametinde bir beklenti var. ötürüsıyla hem bu problemlerin tahlili için değişim, tıpkı vakitte inançlarının boşa çıkarılmamasını talep ediyorlar. Özetle CHP, siyasal temsiliyetin yani milletvekili sayısının artırılmasını; vatandaş da bu temsilcilerin problemlerine bir an evvel tahlil bulmasını istiyor.
Cumhuriyet’in ilanından bu yana CHP’ye uzaklıklı aşiretlerin partiye iştirak haberlerini gördük. Erzurum ve Sivas kongrelerinde verilen kimi kelamların tutulmamasına kadar geri gdolayılen Kürt aşiretlerle bu aralık nasıl kapandı? İştirakleri nasıl sağlandı?
Birinci TBMM, ortak iradenin tecellisidir ve temsiliyet açısından ulusal uğraş devrinin tüm bileşenlerini içerir. Emperyalizme karşı Kurtuluş Savaşı’nı vermiştir. Kurtuluş Savaşı bu coğrafya üzerinde yaşayan her insanın ortak bir gaye ile verdiği bir savaştır. Şehitlikler en somut örneğidir. Periyodun açık ya da saklı zabıtları incelediğinde farklı niyetlerin meclis çatısı altında geleceğe yönelik taleplerin söz edildiğini görürsünüz. Her tarih periyodunu kendi ortasında kendi şartlarına nazaran kıymetlendirmek gerek. Bu niçinle, Sivas ve Erzurum kongreleri ve devamındaki hadiseler tarih disiplininin değerlendirmesi kapsamına girmiş mevzulardır. CHP bu ülkede demokrasinin, çoğulculuğun, kozmik hukukun ve çağdaş pahaların temsilcisi ve teminatıdır. Vatandaşlarımızın partiye artan ilgilerinin temelinde bunu da göz önünde tutmak gerekmektedir. ‘Aşiretler’ olarak tanımlanan klasik yapılar, yalnızca bu devir değil geçmişte de partimize ilgi gösterdi ve temsil edildiler. Bizim ikna kabiliyetimizden çok, o bölgenin insanları üzere aşiretleri de bu iktidardan yoruldu artık. Umudun CHP olduğunu, güvenebileceklerini, ülkenin sıkıntılarını Cumhuriyet Halk Partisi takımlarının çözebileceğini gördüler. Haklı olarak siyasal tercihlerini yaptılar ve Cumhuriyet Halk Partisi’ne katıldılar. Biz CHP olarak şeffaflığımızı ve rotamızı açıkça tabir ediyoruz, bu da kabul görüyor. Biz ikna etmiyoruz aslında, biz kendimizi anlatıyoruz, vatandaşlarımız da gerçeği görüyor. Özetle, geçmişin hesaplaşmasından epey geleceği düşünerek bakıyoruz. Aşiretler de geleceği konuşmak istiyor ve umut veren bir teşebbüse uzaklıklı olmayacak kadar bölgelerini önemsiyorlar. Ayrıyeten hatırlatmak isterim ki geçtiğimiz günlerde CHP’ye katılan Canlı Aşireti, Erzurum Kongresi’nde kendi bölgelerinden temsil edilen iki aşiretten biridir.
Üstteki soruyla temaslı olarak, Kemal Kılıçdaroğlu’nun helalleşme açıklaması daha sonrasında aşiretler CHP’ye katılmaya başladı. Aşiretlerin CHP’ye katılmasına bu kelam mü tesirli oldu?
Sayın Genel Liderimiz öteden beri toplumun her kesitine dokunuyor. Yalnızca bu kelamın tesiri değil, öbür konulardaki tahlil teklifleri ve samimiyeti partimize olan ilgiyi artırdı, artırıyor. Konuşarak çözemeyeceğimiz hiç bir sorunun olmadığını lisana getiriyor daima. Bu prestijle; var ise yanlışlarımız kim ise hangi kesim ise bunlarla helalleşmek ve yeni bir Türkiye vizyonu ortaya koymak istiyoruz. Toplumsal mutabakatın olmadığı yerlerde sıkıntıların yalnızca maddelerle çözülmeyeceğini biliyoruz. Ayrıyeten aşiretler bir kelam ile partiye katılmayacak kadar feraset sahibidirler. İşin özü CHP’nin bu ülkenin meselelerini çözeceğine inanıyorlar, aşiretlerimiz de bu problemler çözülürken çorbada tuz olmak istiyor. Helalleşme çıkışı, aslında yalnızca mütedeyyin vatandaşlarımız tarafınca değil toplumun tüm kesitlerince olumlu karşılandı. CHP, tüm inançlara tüm etnik yapılara sonuna kadar saygılı olmaya devam edecek. Ayrıyeten belirtmek isterim ki Doğu Masası’nın Sayın Genel Liderimizin helalleşme açıklamasıyla tıpkı süreçte hayata geçirilmesi de değerlidir.
AK Parti, Kürt vilayetlerinde ikinci parti olarak öne çıkıyor. Kürtlere yönelik bildirilerinizi ve çalışmalarınızı da göz önüne aldığımızda, CHP bölgede AK Parti’nin yerini almaya mı aday?
Biz çalışma yürüttüğümüz kentleri bir etnik kimlik üzerinden değerlendirmiyoruz. Kürt vatandaşların ağır yaşadığı kentler de bizim için öteki vilayetlerimiz üzere Türkiye Cumhuriyeti’nin bir modülü. Herkesi kimlikleri ile bir arada olduğu üzere kabul ediyoruz. Toplumsal demokrat bir parti olarak, adalet, özgürlük, eşitlik ve dayanışma temelinde, Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetimizi 2’nci yüzyılda demokrasiyle taçlandıracak adımları atıyoruz. Bunlar da lafla değil sahiden akılla, bilimle, icraatla olacak işler.
Kimsenin tasası olmasın, CHP yalnızca kıyıların, büyük kentlerin tesirli partisi değil, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun da en faal partisi olacaktır. Daha evvel yaptık bir daha yapacağız. Seçmen iradesine daima hürmet duyduk, bir daha duyacağız. Bugüne kadar CHP bu bölgede yeteri kadar başarılı olamadı ise bunun niçini halk değil, biziz. Yanılgılarımızı, eksikliklerimizi masaya yatırıyoruz öz tenkit yapıyoruz, dokunmadığımızın farkına vardık ve yola çıktık. Kendimizi anlatıyoruz, temas ettiğimiz vatandaşlarımıza sesleniyoruz: Aldatmayacağız, palavra söylemeyeceğiz, Beyt-ül mala el uzatmayacağız. Uzatanları da yolsuzluk yapanları da hukuka teslim edeceğiz.
Yalnızca aşiretler değil, demokratik kitle örgütleri, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve yurttaşların, CHP’ye olan ilgi ve takviyeleri; evvela yönetemez pozisyona gelen iktidara karşı demokratik bir alternatif olması, Sayın Genel Liderin davet ve telaffuzlarının karşılık bulması, CHP’nin yalnızca bölgeye değil yurt çapında tesirli olan telaffuz ve siyasetleri kaynaklıdır. Bu niçinle CHP, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki vilayetlerde en tesirli parti olacaktır. Doğu Masası bu sürece bir katalizör tesiri yapabilmiş ise bu bizi mutlu eder.
CHP’ye katılan aşiretlerin AK Parti’ye yönelik tenkitleri neler ve sizce bu iştirakler devam edecek mi?
2018 seçimlerine bakılırsa Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki seçmenlerin seçimlere iştirak oranı yüzde 86. Sanılanın bilakis Türkiye ortalaması ile tıpkı. Bu da bölge halkının siyasal iştirak açısından istekli ve hassas olduğunu göstermektedir. Yine 2018 seçimlerine nazaran yaklaşık 8 milyon seçmene sahip olan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki vatandaşlarımız sıkıntılarına tahlil bekliyor. İştiraklerin devam edeceğini düşünüyorum, zira katılanların olumlu tesirleri yalnızca aşiretlere değil toplumun öbür kesitlerine de yansıyacaktır. Değişim dileği her vakit için ileri tarafta gelişir. Bu niçinle CHP’ye iştirakler, siyasal reaksiyonun yanında Cumhuriyet Halk Partisi ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun ortaya koymuş olduğu vizyon ve siyasetlerin benimsenmesi temellidir. İktidar alternatifi olması niçiniyledir. Bu inanç tesis edildikten daha sonra iştiraklerin devam etmesi de doğaldır.
Kemal Kılıçdaroğlu Ankara’da katıldığı bir basın toplantısında, “Kürdistan kelamından ben de rahatsız oluyorum” dedi. Bu açıklama Kürt kamuoyunda ve bölgede reaksiyon çekti. Kısa mühlet daha sonra “Türkiye’de demokrasinin yolu Diyarbakır’dan geçer” dedi. Bu da, ‘gönül alma’ iletisi olarak okundu. Size bu tarafta tenkitler geldi mi?
Siyasette her beyanat, farklı toplum bölümleri tarafınca beğenilir ya da eleştirilebilir. Bu niçinle siyasal bölünmelerin bu derece net ve ağır olduğu bir ülkede mutlak bir memnuniyet aslına bakarsanız yaratılamaz. Burada değerli olan kesin olarak ulaşılmak istenen maksattır. Bu manada bakıldığında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yaşayan vatandaşlarımız düzgün niyeti bilir, hoşgörülüdür, niyetli çarpıtmaları aşacak ferasete sahip oldukları için de bu istikamette bir tenkit tarafımıza iletilmemiştir.
Doğu Masası kurulduğundan beri hayli sayıda temaslarda bulundunuz. Bunların en dikkat alımlı olanı Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi yetkilileri ile üst seviyede yaptığınız görüşmelerdi. Nasıl karşılandınız, neler konuştunuz?
Doğu Masası’nın, Cumhuriyet Halk Partisi’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki vilayetlerde, örgütsel kapasitesini geliştirmek ve genişletmek hedefiyle kurulduğunu belirtmiştik. Erbil ve Kerkük ziyareti bir Doğu Masası çalışması olmayıp, iktidara namzet bir siyasi partinin dış ilgiler kapsamındaki ziyaretleri olarak ele alınmalıdır. Biz bu ziyaretleri, CHP’nin 37’nci Olağan Kurultayı’nda oy birliği ile kabul edilmiş, “İkinci Yüzyıla Davet Beyannamesi”nin 13’üncü hususunda yer alan “akılcı, barışçıl ve gerçekçilikten sapmayan, milletlerarası hukuka ve meşruiyete kıymet veren bir dış siyaset izlenecektir. Ayrıyeten, bölge merkezli dış siyaset yaklaşımından yola çıkarak, kurucu üyelerinin İran, Irak, Suriye ve Türkiye’nin olacağı ve bölgemizde huzur, barış ve istikrar oluşturmayı hedefleyen “Ortadoğu Barış ve İşbirliği Teşkilatı” (OBİT) kurulacaktır” unsuru kapsamında kıymetlendiriyoruz. Geçmişte de bu ve gibisi ziyaretler yapılmış, ilerleyen günlerde bu gayeyle ayrıca dış ziyaretlerin yapılmasının planlandığı yetkili heyetlerde konuşulmuştur.
Kürt vilayetlerinde AK Parti’ye karşı CHP’nin HDP ile bölgesel bir ittifak yapması gündeme gelir mi?
Cumhuriyet Halk Partisi, Millet İttifakı içerisinde yer alan bir partidir. HDP bu ittifakın modülü değildir. Sayın Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu, bir röportajında, “HDP ittifakta değil, bir iş birliği ortasında de değiliz” diyerek bunu net bir lisanla söz etmiştir. Müşahedemiz odur ki Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki vilayetlerde ayrıca ittifaklara muhtaçlığı olan CHP değil, günden güne eriyen AKP’dir.
Millet İttifakı’nda CHP’nin Kürtlere yönelik çalışmaları hızlanırken YETERLİ Parti ve öteki kimi müttefiklerin Kürtlere daha uzaklıklı durduğu biliniyor. Bu da muhalefet saflarında iktidarın yararlandığı bir çatlak oluşturuyor. CHP bu bahiste müttefiklerine yönelik nasıl bir çizgi izliyor?
Millet İttifakı bileşenlerinden YETERLİ Parti bir kitle partisi olarak, Doğu Masası kapsamındaki tüm vilayetlerde, vilayet ve ilçe örgütlenmelerini tamamlamış, genel merkez seviyesinde bölgesel temsili sağlamış bir siyasi partidir. İttifak partilerinin hiç birinin ülkenin hiç bir vatandaşına karşı bir aralık içerisinde olacağını düşünmüyorum. Millet İttifakı içerisinden yer alan siyasi partilerin, farklı bir siyasal duruşları olmakla birlikte, özde ülke problemlerini bir arada çözme iradesine, isteğine ve kabiliyetine sahip olduğunu düşünüyorum.
Sizin Doğu Masası olarak attığınız adımların batıda ne çeşit yansımaları oluyor?
Daha evvel de tabir ettiğimiz üzere Doğu Masası çalışmaları CHP’nin örgütsel kapasitesini artırma gayelidir ve bu emel yalnızca bu bölgeye de mahsus değildir. Öbür coğrafik bölgelerimizde de çalışmalar sürmektedir. Örneğin Kastamonu milletvekilimiz sayın Hasan Baltacı koordinatörlüğünde Karadeniz Masası kuruldu. Yakın vakitte Orta Anadolu Masası da kurulacak. Dikkat ederseniz kelam konusu bölgelerdeki birtakım vilayetlerde ya milletvekilimiz yok ya da o vilayetteki toplam milletvekili sayısına göre epeyce az sayıda milletvekilimiz var. Bu niçinle örgütsel kapasitenin artırılması ismine bu adımlar sürdürülecek. Ülke problemlerine bütüncül bakarak, her tahlili yerinde nazaranrek ve temsiliyeti, ilgili seçim etrafında milletvekili çıkararak sağlamak için çabalıyoruz. Batı ya da Doğu ayrımı yalnızca problemleri farklılaştırabilir fakat ülke idaresine talipseniz herkesi kucaklamanız, toplumun problemlerini palyatif tahlillerle değil, bütüncül bir bakış açısıyla ortaya koymanız gerekir. CHP, genel politik söylemi, yapan ve yol gösterici muhalefet anlayışı ile aslına bakarsan Türkiye genelinde ilgi bakılırsan bir partidir. tıpkı vakitte düşünürsek, Doğu Masası çalışmaları sonucunda ortaya çıkan olumlu gelişmeler ile birleşince öbür vilayetlerdeki havayı da etkilemektedir.
CHP, Kürt meselesinin tahlili için daha kapsamlı bir çalışma yapıyor mu? Uzun vadeli planlarınız nedir? Doğu Masası, muhtemel bir CHP iktidarında bir tahlil masası mı olacak?
çoğunlukla yineladım, Doğu Masası, örgütsel kapasitenin artırılması maksadıyla kurulmuş bir masa. Kurulma gayesi Kürt sorunu ile ilgili değil. Partimiz, Kürt meselesinin tahlili konusunda en üretken parti. 1989 yılından bu yana çalışıyor, tartışıyor metinler üretiyor. Halihazırda parti heyetlerimiz Kürt sıkıntısının tahlili konusunda ayrıyeten çalışmalarını sürdürüyor. tekrar hatırlatmak isterim ki partimizin 37’nci Olağan Kurultayı’nda kabul edilen “İkinci Yüzyıla Davet Beyannamesi”nin 2’nci hususunda, “başta Kürt sorunu olmak üzere, tüm toplumsal meselelerimiz demokrasi temelinde ve TBMM’nin öncülüğünde çözülecek; Türkiye’nin tam bağımsızlığı, demokrasisi ve üniter yapısı güçlendirilecektir” tabiri yer almaktadır. Bu niçinle Doğu Masası, CHP iktidarında tahlil masası olmaktan hayli, TBMM çatısı altında oluşacak çalışmalara bu vakitte elde ettiği tecrübeleri ile katkı sağlayacaktır.
Doğu Masası heyetleri, gittikleri halkla, bölgenin ileri gelenleri ve kanaat başkanları ile bir ortaya gelmeye devam ediyor. Ayrıyeten esnaf ve sanayicilerle de görüşmeler yapılıyor. Heyet ayrıyeten, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ni ziyaret etti, Mesut Barzani başta olmak üzere görüşmeler yaptı.
CHP Doğu Masası Koordinatörü İhtilal Barış Çelik, çalışmalarını birinci sefer Gazete Duvar’a anlattı.
Doğu Masası heyeti bölgede çalışmalarını sürdürürken, CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu’nda da olumlu bildiriler gelmeye devam etti. Son olarak da ‘helalleşme’ daveti geldi. Kılıçdaroğlu olumlu iletiler verirken, CHP’ye daima aralıklı duran aşiretlerin AK Parti’yi terk ederek CHP’ye katılmaya başladıkları haberleri geldi.
CHP Doğu Masası Koordinatörü İhtilal Barış Çelik’le bu gelişmeleri, Doğu Masası’nı, faaliyetlerini, CHP iktidarında Doğu Masası’nın ‘Çözüm Masası’ olup olmayacağını konuştuk.
Doğu Masası nedir? Maksadını ve çalışma kapsamını anlatır mısınız?
Doğu Masası, Cumhuriyet Halk Partisi’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan vilayetlerde örgütsel kapasitesini geliştirmek ve genişletmek, bölgede CHP’ye olan ilgiyi ve oluşan beklentiyi yönetmek, bölge seçmenini CHP’ye kazandırmak, ötürüsıyla CHP’nin bölgedeki milletvekili sayısını artırmak gayesiyle kuruldu. Doğu Masası kapsamındaki vilayetler, coğrafik olarak tüm Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan vilayetleri kapsamaktadır.
CHP’yi Doğu Masası kurma fikrine iten neydi?
Malumunuz Cumhuriyet Halk Partisi, Cumhuriyetimizle yaşıt bir parti. Cumhuriyet tarihi boyunca Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki kimi vilayetlerde epey başarılı olduğumuz seçimler, yıllar oldu. Millet İttifakı olarak iktidara yürüdüğümüz şu günlerde, kelam konusu vilayetlerde var olan milletvekili sayılarını artırmak, milletvekili olmayan vilayetlerde ise en az bir ya da daha fazlaca milletvekili çıkarabilmek için oluşmuş bir fikirdir aslında. Doğu Masası, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki vilayetlerde yalnızca CHP’ye oy veren seçmen sayısını artırma maksadıyla hareket etmiyor. İktidardan ümidini kesmiş olan bu vilayetlerde, düzgün bir gelecek hayalini, CHP’li temsilcilerin sayısını artırarak birlikte kurmayı arzuluyor. Doğu Masası kurulmasının ardında iki temel motivasyon var. Birincisi örgütsel kapasitenin, ötürüsıyla da temsiliyetin artırılması; ikincisi ise çalışma yapılan bölgede toplumsal bağın daha kuvvetli kurulması. Doğu Masası, kurulduğundan bu yana tüm süreçleri; iktisadi, toplumsal, yönetimsel, kültürel, sosyolojik ve ruhsal açıdan yapısal manada tahlil ederek tüm bileşenleri kucaklamayı hedefledi. Sanıldığının bilakis, yalnızca aşiretler olarak tanımlanan klâsik yapılar ve lokal kanaat başkanları değil, demokratik kitle örgütlerinden, sivil toplum kuruluşlarına kadar tüm bölümlerle buluştu. Bu gayretin en hoş kararı olağan olarak ki itimat ortamının yaratılmış olmasıdır. Bunun en temel göstergesi Doğu Masası kurulduğundan bu yana Cumhuriyet Halk Partisi üye sayısındaki gözle görülür artıştır.
Doğu Masası’na giden süreç ve bu sonucun alınması, parti içerisinde nasıl karşılandı?
Doğu Masası kurulurken partinin yetkili organlarında tartışılmış, nihayetinde Sayın Genel Liderimizin da onayı alınarak bu biçimde bir oluşuma ve çalışma formülüne gidilmiştir. Öncelikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Koordinatörü olarak bizim nazaranvlendirilmemiz yapılmış; çeşitli hazırlık çalışmalarından daha sonra, Doğu Masası kapsamındaki vilayetlerin il liderleri Ankara’ya davet edilerek, Genel Liderimizin katıldığı bir görüşmede bilgilendirilmiş; görüş ve teklifleri alınarak süreç başlatılmıştır. Halihazırda Doğu Masası’nda partinin seçilmiş Parti Meclisi üyeleri, Yüksek Disiplin Konseyi üyeleri ve milletvekilleri nazaranv yapmaktadır. Ayrıyeten partinin seçilmiş organları haricinde Sayın genel liderin onaylarıyla “Doğu Masası İstişare Kurulu” oluşturulmuş ve bölgedeki çalışmalara katkı koyabilecek üyeler bakılırsavlendirilmiştir. Sorunuza dönersek, Doğu Masası parti içerisinde olumlu bir hava yarattığı üzere milletvekilleri ve parti yöneticilerinden de gerekli dayanağı görmüştür ve görmektedir.
Doğu Masası kurulduğunda Cumhurbaşkanı Erdoğan “Neymiş, Doğu Masası… Bugüne kadar neredeydiniz?” demişti. Siz de bu Masa’nın kurulmasında bir gecikme olduğunu düşünüyor musunuz?
Sayın Cumhurbaşkanı bu kelamı söylemiş olduğinde biz Doğu Masası faaliyetleri kapsamında üye iştirakleri ve rozet takma merasimi ötürüsıyla Hakkari’deydik. Sayın Cumhurbaşkanının toplumun gerçekliklerinden kopuk, parti teşkilatlarına seslenirken sarf ettiği bu cümleye en uygun karşılığı Genel Lider Yardımcımız Sayın Oğuz Kaan Salıcı Hakkari’de yaptığı konuşmasında vermiştir. Sayın Salıcı, “Erdoğan olduğu yerden, yani saraydan Türkiye’nin gerçeklerini nazaranmiyor. Sayın Erdoğan, gel Doğu Masası seni bir gezdirsin bölgede. Sen de Türkiye’nin gerçekleri ile yüzleş” demiştir.
Doğu Masası, kapsamlı seçim stratejisinin yalnızca somut bir aracı olarak kıymetlendirilebilir. Gecikmeden fazla vakit içindeması kıymetli bence. Sayın Genel Liderimizin liderliğindeki partimizin uzun yıllardır yaptığı çalışmaların bir birikimidir. Bu birikimin kararında yalnızca Doğu Masası mı kuruldu? Hayır. Karadeniz Masası kuruldu. Orta Anadolu Masası da kurulmak üzere. Sonuç itibariyle iktidarı hedefleyen ve bu seçimlerde de iktidara geleceğine inandığımız partimizin, bizi tatmin etmeyen oranda oy aldığımız bölgelerde örgütsel kapasitesini artırmak ve milletvekili çıkartmaya dönük planlı programlı çalışmadır. O manada Doğu Masası tam vaktinde kurulmuştur diyebilirim.
Kürt kanaat başkanları ile yaptığınız görüşmelerde en epey hangi bahisler öne çıkıyor? Yani bu Masa’da kim ne istiyor?
Saha tecrübesi tek tek ferdî ya da belirli bir kesitin taleplerinden hayli topyekun bir değişim isteği olduğunu gösteriyor. Siyasal iktidara olan güvensizlik, adalet hissinin zedelenmesi ve adalete olan itimadın azalması ile genel ekonomik krizden kaynaklı sıkıntılar yoğunluk kazanıyor. Daha düzgün bir hayatın lakin bu sıkıntılara eğilebilecek bir iktidar değişimiyle mümkün olabileceği istikametinde bir beklenti var. ötürüsıyla hem bu problemlerin tahlili için değişim, tıpkı vakitte inançlarının boşa çıkarılmamasını talep ediyorlar. Özetle CHP, siyasal temsiliyetin yani milletvekili sayısının artırılmasını; vatandaş da bu temsilcilerin problemlerine bir an evvel tahlil bulmasını istiyor.
Cumhuriyet’in ilanından bu yana CHP’ye uzaklıklı aşiretlerin partiye iştirak haberlerini gördük. Erzurum ve Sivas kongrelerinde verilen kimi kelamların tutulmamasına kadar geri gdolayılen Kürt aşiretlerle bu aralık nasıl kapandı? İştirakleri nasıl sağlandı?
Birinci TBMM, ortak iradenin tecellisidir ve temsiliyet açısından ulusal uğraş devrinin tüm bileşenlerini içerir. Emperyalizme karşı Kurtuluş Savaşı’nı vermiştir. Kurtuluş Savaşı bu coğrafya üzerinde yaşayan her insanın ortak bir gaye ile verdiği bir savaştır. Şehitlikler en somut örneğidir. Periyodun açık ya da saklı zabıtları incelediğinde farklı niyetlerin meclis çatısı altında geleceğe yönelik taleplerin söz edildiğini görürsünüz. Her tarih periyodunu kendi ortasında kendi şartlarına nazaran kıymetlendirmek gerek. Bu niçinle, Sivas ve Erzurum kongreleri ve devamındaki hadiseler tarih disiplininin değerlendirmesi kapsamına girmiş mevzulardır. CHP bu ülkede demokrasinin, çoğulculuğun, kozmik hukukun ve çağdaş pahaların temsilcisi ve teminatıdır. Vatandaşlarımızın partiye artan ilgilerinin temelinde bunu da göz önünde tutmak gerekmektedir. ‘Aşiretler’ olarak tanımlanan klasik yapılar, yalnızca bu devir değil geçmişte de partimize ilgi gösterdi ve temsil edildiler. Bizim ikna kabiliyetimizden çok, o bölgenin insanları üzere aşiretleri de bu iktidardan yoruldu artık. Umudun CHP olduğunu, güvenebileceklerini, ülkenin sıkıntılarını Cumhuriyet Halk Partisi takımlarının çözebileceğini gördüler. Haklı olarak siyasal tercihlerini yaptılar ve Cumhuriyet Halk Partisi’ne katıldılar. Biz CHP olarak şeffaflığımızı ve rotamızı açıkça tabir ediyoruz, bu da kabul görüyor. Biz ikna etmiyoruz aslında, biz kendimizi anlatıyoruz, vatandaşlarımız da gerçeği görüyor. Özetle, geçmişin hesaplaşmasından epey geleceği düşünerek bakıyoruz. Aşiretler de geleceği konuşmak istiyor ve umut veren bir teşebbüse uzaklıklı olmayacak kadar bölgelerini önemsiyorlar. Ayrıyeten hatırlatmak isterim ki geçtiğimiz günlerde CHP’ye katılan Canlı Aşireti, Erzurum Kongresi’nde kendi bölgelerinden temsil edilen iki aşiretten biridir.
Üstteki soruyla temaslı olarak, Kemal Kılıçdaroğlu’nun helalleşme açıklaması daha sonrasında aşiretler CHP’ye katılmaya başladı. Aşiretlerin CHP’ye katılmasına bu kelam mü tesirli oldu?
Sayın Genel Liderimiz öteden beri toplumun her kesitine dokunuyor. Yalnızca bu kelamın tesiri değil, öbür konulardaki tahlil teklifleri ve samimiyeti partimize olan ilgiyi artırdı, artırıyor. Konuşarak çözemeyeceğimiz hiç bir sorunun olmadığını lisana getiriyor daima. Bu prestijle; var ise yanlışlarımız kim ise hangi kesim ise bunlarla helalleşmek ve yeni bir Türkiye vizyonu ortaya koymak istiyoruz. Toplumsal mutabakatın olmadığı yerlerde sıkıntıların yalnızca maddelerle çözülmeyeceğini biliyoruz. Ayrıyeten aşiretler bir kelam ile partiye katılmayacak kadar feraset sahibidirler. İşin özü CHP’nin bu ülkenin meselelerini çözeceğine inanıyorlar, aşiretlerimiz de bu problemler çözülürken çorbada tuz olmak istiyor. Helalleşme çıkışı, aslında yalnızca mütedeyyin vatandaşlarımız tarafınca değil toplumun tüm kesitlerince olumlu karşılandı. CHP, tüm inançlara tüm etnik yapılara sonuna kadar saygılı olmaya devam edecek. Ayrıyeten belirtmek isterim ki Doğu Masası’nın Sayın Genel Liderimizin helalleşme açıklamasıyla tıpkı süreçte hayata geçirilmesi de değerlidir.
AK Parti, Kürt vilayetlerinde ikinci parti olarak öne çıkıyor. Kürtlere yönelik bildirilerinizi ve çalışmalarınızı da göz önüne aldığımızda, CHP bölgede AK Parti’nin yerini almaya mı aday?
Biz çalışma yürüttüğümüz kentleri bir etnik kimlik üzerinden değerlendirmiyoruz. Kürt vatandaşların ağır yaşadığı kentler de bizim için öteki vilayetlerimiz üzere Türkiye Cumhuriyeti’nin bir modülü. Herkesi kimlikleri ile bir arada olduğu üzere kabul ediyoruz. Toplumsal demokrat bir parti olarak, adalet, özgürlük, eşitlik ve dayanışma temelinde, Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetimizi 2’nci yüzyılda demokrasiyle taçlandıracak adımları atıyoruz. Bunlar da lafla değil sahiden akılla, bilimle, icraatla olacak işler.
Kimsenin tasası olmasın, CHP yalnızca kıyıların, büyük kentlerin tesirli partisi değil, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun da en faal partisi olacaktır. Daha evvel yaptık bir daha yapacağız. Seçmen iradesine daima hürmet duyduk, bir daha duyacağız. Bugüne kadar CHP bu bölgede yeteri kadar başarılı olamadı ise bunun niçini halk değil, biziz. Yanılgılarımızı, eksikliklerimizi masaya yatırıyoruz öz tenkit yapıyoruz, dokunmadığımızın farkına vardık ve yola çıktık. Kendimizi anlatıyoruz, temas ettiğimiz vatandaşlarımıza sesleniyoruz: Aldatmayacağız, palavra söylemeyeceğiz, Beyt-ül mala el uzatmayacağız. Uzatanları da yolsuzluk yapanları da hukuka teslim edeceğiz.
Yalnızca aşiretler değil, demokratik kitle örgütleri, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve yurttaşların, CHP’ye olan ilgi ve takviyeleri; evvela yönetemez pozisyona gelen iktidara karşı demokratik bir alternatif olması, Sayın Genel Liderin davet ve telaffuzlarının karşılık bulması, CHP’nin yalnızca bölgeye değil yurt çapında tesirli olan telaffuz ve siyasetleri kaynaklıdır. Bu niçinle CHP, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki vilayetlerde en tesirli parti olacaktır. Doğu Masası bu sürece bir katalizör tesiri yapabilmiş ise bu bizi mutlu eder.
CHP’ye katılan aşiretlerin AK Parti’ye yönelik tenkitleri neler ve sizce bu iştirakler devam edecek mi?
2018 seçimlerine bakılırsa Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki seçmenlerin seçimlere iştirak oranı yüzde 86. Sanılanın bilakis Türkiye ortalaması ile tıpkı. Bu da bölge halkının siyasal iştirak açısından istekli ve hassas olduğunu göstermektedir. Yine 2018 seçimlerine nazaran yaklaşık 8 milyon seçmene sahip olan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki vatandaşlarımız sıkıntılarına tahlil bekliyor. İştiraklerin devam edeceğini düşünüyorum, zira katılanların olumlu tesirleri yalnızca aşiretlere değil toplumun öbür kesitlerine de yansıyacaktır. Değişim dileği her vakit için ileri tarafta gelişir. Bu niçinle CHP’ye iştirakler, siyasal reaksiyonun yanında Cumhuriyet Halk Partisi ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun ortaya koymuş olduğu vizyon ve siyasetlerin benimsenmesi temellidir. İktidar alternatifi olması niçiniyledir. Bu inanç tesis edildikten daha sonra iştiraklerin devam etmesi de doğaldır.
Kemal Kılıçdaroğlu Ankara’da katıldığı bir basın toplantısında, “Kürdistan kelamından ben de rahatsız oluyorum” dedi. Bu açıklama Kürt kamuoyunda ve bölgede reaksiyon çekti. Kısa mühlet daha sonra “Türkiye’de demokrasinin yolu Diyarbakır’dan geçer” dedi. Bu da, ‘gönül alma’ iletisi olarak okundu. Size bu tarafta tenkitler geldi mi?
Siyasette her beyanat, farklı toplum bölümleri tarafınca beğenilir ya da eleştirilebilir. Bu niçinle siyasal bölünmelerin bu derece net ve ağır olduğu bir ülkede mutlak bir memnuniyet aslına bakarsanız yaratılamaz. Burada değerli olan kesin olarak ulaşılmak istenen maksattır. Bu manada bakıldığında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yaşayan vatandaşlarımız düzgün niyeti bilir, hoşgörülüdür, niyetli çarpıtmaları aşacak ferasete sahip oldukları için de bu istikamette bir tenkit tarafımıza iletilmemiştir.
Doğu Masası kurulduğundan beri hayli sayıda temaslarda bulundunuz. Bunların en dikkat alımlı olanı Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi yetkilileri ile üst seviyede yaptığınız görüşmelerdi. Nasıl karşılandınız, neler konuştunuz?
Doğu Masası’nın, Cumhuriyet Halk Partisi’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki vilayetlerde, örgütsel kapasitesini geliştirmek ve genişletmek hedefiyle kurulduğunu belirtmiştik. Erbil ve Kerkük ziyareti bir Doğu Masası çalışması olmayıp, iktidara namzet bir siyasi partinin dış ilgiler kapsamındaki ziyaretleri olarak ele alınmalıdır. Biz bu ziyaretleri, CHP’nin 37’nci Olağan Kurultayı’nda oy birliği ile kabul edilmiş, “İkinci Yüzyıla Davet Beyannamesi”nin 13’üncü hususunda yer alan “akılcı, barışçıl ve gerçekçilikten sapmayan, milletlerarası hukuka ve meşruiyete kıymet veren bir dış siyaset izlenecektir. Ayrıyeten, bölge merkezli dış siyaset yaklaşımından yola çıkarak, kurucu üyelerinin İran, Irak, Suriye ve Türkiye’nin olacağı ve bölgemizde huzur, barış ve istikrar oluşturmayı hedefleyen “Ortadoğu Barış ve İşbirliği Teşkilatı” (OBİT) kurulacaktır” unsuru kapsamında kıymetlendiriyoruz. Geçmişte de bu ve gibisi ziyaretler yapılmış, ilerleyen günlerde bu gayeyle ayrıca dış ziyaretlerin yapılmasının planlandığı yetkili heyetlerde konuşulmuştur.
Kürt vilayetlerinde AK Parti’ye karşı CHP’nin HDP ile bölgesel bir ittifak yapması gündeme gelir mi?
Cumhuriyet Halk Partisi, Millet İttifakı içerisinde yer alan bir partidir. HDP bu ittifakın modülü değildir. Sayın Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu, bir röportajında, “HDP ittifakta değil, bir iş birliği ortasında de değiliz” diyerek bunu net bir lisanla söz etmiştir. Müşahedemiz odur ki Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki vilayetlerde ayrıca ittifaklara muhtaçlığı olan CHP değil, günden güne eriyen AKP’dir.
Millet İttifakı’nda CHP’nin Kürtlere yönelik çalışmaları hızlanırken YETERLİ Parti ve öteki kimi müttefiklerin Kürtlere daha uzaklıklı durduğu biliniyor. Bu da muhalefet saflarında iktidarın yararlandığı bir çatlak oluşturuyor. CHP bu bahiste müttefiklerine yönelik nasıl bir çizgi izliyor?
Millet İttifakı bileşenlerinden YETERLİ Parti bir kitle partisi olarak, Doğu Masası kapsamındaki tüm vilayetlerde, vilayet ve ilçe örgütlenmelerini tamamlamış, genel merkez seviyesinde bölgesel temsili sağlamış bir siyasi partidir. İttifak partilerinin hiç birinin ülkenin hiç bir vatandaşına karşı bir aralık içerisinde olacağını düşünmüyorum. Millet İttifakı içerisinden yer alan siyasi partilerin, farklı bir siyasal duruşları olmakla birlikte, özde ülke problemlerini bir arada çözme iradesine, isteğine ve kabiliyetine sahip olduğunu düşünüyorum.
Sizin Doğu Masası olarak attığınız adımların batıda ne çeşit yansımaları oluyor?
Daha evvel de tabir ettiğimiz üzere Doğu Masası çalışmaları CHP’nin örgütsel kapasitesini artırma gayelidir ve bu emel yalnızca bu bölgeye de mahsus değildir. Öbür coğrafik bölgelerimizde de çalışmalar sürmektedir. Örneğin Kastamonu milletvekilimiz sayın Hasan Baltacı koordinatörlüğünde Karadeniz Masası kuruldu. Yakın vakitte Orta Anadolu Masası da kurulacak. Dikkat ederseniz kelam konusu bölgelerdeki birtakım vilayetlerde ya milletvekilimiz yok ya da o vilayetteki toplam milletvekili sayısına göre epeyce az sayıda milletvekilimiz var. Bu niçinle örgütsel kapasitenin artırılması ismine bu adımlar sürdürülecek. Ülke problemlerine bütüncül bakarak, her tahlili yerinde nazaranrek ve temsiliyeti, ilgili seçim etrafında milletvekili çıkararak sağlamak için çabalıyoruz. Batı ya da Doğu ayrımı yalnızca problemleri farklılaştırabilir fakat ülke idaresine talipseniz herkesi kucaklamanız, toplumun problemlerini palyatif tahlillerle değil, bütüncül bir bakış açısıyla ortaya koymanız gerekir. CHP, genel politik söylemi, yapan ve yol gösterici muhalefet anlayışı ile aslına bakarsan Türkiye genelinde ilgi bakılırsan bir partidir. tıpkı vakitte düşünürsek, Doğu Masası çalışmaları sonucunda ortaya çıkan olumlu gelişmeler ile birleşince öbür vilayetlerdeki havayı da etkilemektedir.
CHP, Kürt meselesinin tahlili için daha kapsamlı bir çalışma yapıyor mu? Uzun vadeli planlarınız nedir? Doğu Masası, muhtemel bir CHP iktidarında bir tahlil masası mı olacak?
çoğunlukla yineladım, Doğu Masası, örgütsel kapasitenin artırılması maksadıyla kurulmuş bir masa. Kurulma gayesi Kürt sorunu ile ilgili değil. Partimiz, Kürt meselesinin tahlili konusunda en üretken parti. 1989 yılından bu yana çalışıyor, tartışıyor metinler üretiyor. Halihazırda parti heyetlerimiz Kürt sıkıntısının tahlili konusunda ayrıyeten çalışmalarını sürdürüyor. tekrar hatırlatmak isterim ki partimizin 37’nci Olağan Kurultayı’nda kabul edilen “İkinci Yüzyıla Davet Beyannamesi”nin 2’nci hususunda, “başta Kürt sorunu olmak üzere, tüm toplumsal meselelerimiz demokrasi temelinde ve TBMM’nin öncülüğünde çözülecek; Türkiye’nin tam bağımsızlığı, demokrasisi ve üniter yapısı güçlendirilecektir” tabiri yer almaktadır. Bu niçinle Doğu Masası, CHP iktidarında tahlil masası olmaktan hayli, TBMM çatısı altında oluşacak çalışmalara bu vakitte elde ettiği tecrübeleri ile katkı sağlayacaktır.