kunteper
Member
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Türkiye’nin ABD’den F-16 talebine ait yaptığı açıklamada, F-35 programına ödenen 1,4 milyar doları hatırlatarak, “Ödediğimiz para karşılığında mevcut F-16 filomuzun genişletilmesi alınması ve elimizdeki F-16’ların modernizasyonu bir alternatif olarak kıymetlendirilebilir. Sorun daha yeni şekilleniyor” dedi.
Milliyet’ten Aslıhan Altay Karataş’ın Türkiye, Rusya ve ABD bağlantılarına ait sorularını yanıtlayan Kalın, Türkiye’nin ABD’den F-16 talebi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Lideri Joe Biden ile yapacağı ikili toplantıda ele alınacak mevzulara ait değerli iletiler verdi. Sözcü Kalın şunları söylemiş oldu:
ABD İLE NELER GÖRÜŞÜLECEK
(G-20 tepesinde Biden ile görüşme) “ABD ile kapsamlı bağlantılarımız var. İkili siyasi ve ekonomik ilgiler, güç, güvenlik, terörle uğraş, ticaret, savunma sanayi, Afganistan, Suriye, Irak, Karabağ, Kafkaslar, Libya, Doğu Akdeniz ve öteki bölgesel ve global bahisler. Başkanlar bu mevzuları ana başlıklar halinde ele alacaklar. İstek ettiğimiz iki stratejik ortak ve müttefik ülkenin, bu tanıma uygun bir bakış açısıyla ve olumlu bir gündemle sorunları ele alması ve uzlaştığımız konularda ara almamız, anlaşamadığımız hususları da müzakere ve diyalog yoluyla çözmektir. Bilhassa ticaretin artırılması konusunu epey önemsiyoruz. Beyaz Saray’da yaptığım görüşmelerde muhataplarıma bu bahsin altını bilhassa çizdim. 21 milyar dolarlık bir ticaret hacmi Türk Amerikan münasebetlerine yakışmıyor.
F-16 TEKLİFİ ALTERNATİF
Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması büsbütün hukuk dışı ve haksız bir uygulama. Yalnızca Türkiye açısından değil, F-35 programı açısından da yanlış ve maliyetli bir karar. Umarım bu yanılgıdan en kısa vakitte geri dönerler, lakin geri dönmemeleri halinde bizim o projeye 1.4 milyar dolar ödediğimiz bir bütçe var. Bu bizim paramız, bunun hakikat kullanılması için alternatifler neler olabilir? Şayet F-35 sıkıntısı yakın vadede çözülmeyecekse, bu biçimde alternatiflere bakmamız çok doğaldır.
Türkiye savunma sanayi alanında alternatifsiz değildir. Gereksinimi olan eserleri müttefiklerinden ve dünya pazarlarından alma yoluna gidebilir. En kıymetlisi ise bu süreçte yerli ve ulusal imkan ve kabiliyetlerimizi geliştirmemizdir ki, Cumhurbaşkanımızın kararlı duruşu yardımıyla son on yılda bu alanda muazzam uzaklıklar aldık ve adeta bir kuantum sıçraması yaşadık. Bu ivmeyi koruma ederek savunma sanayi alanında daha fazlaca adımlar atacağız.
“SORUN ÇÖZÜLMEZSE ALTERNATİF ARAYIŞLARIMIZA DEVAM EDERİZ”
Türkiye’ye uygulanan açık ya da örtülü ambargolar artık eski tesirine sahip değil. Birileri bu yollarla Türkiye’yi cezalandırmak üzere bir fikir arasındayse bunun beyhude bir fikir ve abesle iştigal olduğunu onlara hatırlatmak gerekir. Ödediğimiz para karşılığında mevcut F-16 filomuzun genişletilmesi alınması ve elimizdeki F-16’ların modernizasyonu bir alternatif olarak kıymetlendirilebilir. Problem daha yeni şekilleniyor. Koşulları gördükten daha sonra gereksinimlerimiz çerçevesinde sonuncu bir karar verilir. F-35 alışılmış ki kıymetli bir teknoloji ve bizim birinci tercihimiz, hakkımız olan F-35’leri almaktır. Ancak yaptırımlardan dolayı savaş uçakları filomuzu güçlendirme projesinden vazgeçecek değiliz. ABD ile bu kriz aşılırsa Türkiye tekrar programa girer, oradaki F-35’lerimizi alırız; çözülmezse ve sorun bir müddet daha bu biçimde kalırsa, biz de alternatif arayışlarımıza devam ederiz.
“KİMSEDEN HİBE İSTEMİYORUZ”
MUHTAÇLIĞINI, TÜRKİYE KENDİ BELİRLER: (ABD’nin ‘yaptırım’ uyarısı) Türkiye’yi S-400 almaya sevk eden süreci herkes biliyor ve biz hala bunun müzakere yoluyla çözülebilecek bir sorun olduğu kanaatindeyiz. Fakat Amerika tarafının, bilhassa Kongre ayağında Türkiye zıddı aşikâr çevrelerin, bunu mazeret ederek yaptırım uygulamak üzere bir yola tevessül ettiğini de üzülerek görüyoruz.
Bu müttefiklik ilgisine sığan bir şey değil, Türk-Amerikan alakalarına ziyan veren bir durum. Bu bölgede ortak yapabileceğimiz, atabileceğimiz adımları da engelleyen ve öteleyen bir yaklaşım biçimi bu. Türkiye kendi savunma gereksinimlerini hâkim bir ülke olarak belirler ve buna göre gerekli adımları atar.
Bizim öncelikli tercihimiz olağan ki müttefiklerimizle birlikte hareket etmek, onlarla ortak projeler yapmaktır. Biz kimseden hibe istemiyoruz, ‘favor’ (iyilik) beklemiyoruz. Biz kendi paramızla bu teknolojiyi almak ve geliştirmek istiyoruz.
Caatsa yaptırımlarının haksız, yersiz ve hukuksuz olduğunu tekraren tabir ettik ve biz de bu hususta ısrarcı bir biçimde Amerikan idaresinin bu tutumunu gözden geçirmesi gerektiğini söylüyoruz. Türkiye’nin stratejik değerini görmemek, lakin stratejik körlükle izah edilebilir.
“BİZİM İÇİN BAĞLAYICILIĞI YOK”
BIDEN’IN KONGRE MEKTUBU: Türkiye’nin Suriye’de yaptığı askeri operasyonlar legal müdafaa hakkı çerçevesinde yapılan müdahalelerdir. Zira Türkiye’ye dönük terör tehdidini biz yaşıyoruz, hudut güvenliğimizi sağlamak bizim en doğal hakkımızdır. Bunların hepsi yasal nefs-i müdafaa çerçevesinde kıymetlendirilmesi gereken müdahalelerdir. Orada yaptığımız hiç bir müdahale DEAŞ ile çabayı zayıflatmamış, bilakis teröre fazlaca önemli darbe vurmuştur. Bu temelsiz ve şanssız tabirler aslında Trump periyodunda de kullanılmıştı. Argümanlarına baktığınızda bunun ne kadar zayıf olduğunu görüyorsunuz, Trump periyodunda kullanılan lisanın şimdi birebirini orada da tekrar etmişler. Bizim açımızdan bunun bir bağlayıcılığı yok, fazlaca bir değeri de yok açıkçası. Zira biz kendi ulusal güvenliğimizi, hudut güvenliğimizi, Suriye’nin barış ve istikrarını sağlamak için atmamız gereken adımları hâkim bir ülke olarak kendimiz kararlaştırıp atarız.
“HAKKIMIZI SAVUNACAĞIZ”
ESKİ TEKNOLOJİ ELEŞTİRİSİ: ‘F-16 eski teknoloji’ eleştirisi gerçek değil. Hali hazırda F-16’lar Türkiye’nin ve NATO hava gücünün kıymetli bir kısmını oluşturuyor. bir müddet daha bu fonksiyonu görmeye devam edecek. NATO’nun en kuvvetli müttefiklerinden biri olarak biz esasen bu alandaki çalışmalarımızı ülkemizin çıkarları muvacehesinde sürdürüyoruz. İnsansız savaş uçağı imali konusunda Türkiye epeyce süratli aralık alıyor. Mevcut savaş uçaklarının ötesinde teknolojiler geliştirmek mümkün. Son olarak envantere alınan Akıncı TİHA bu alanda atılmış epeyce değerli bir adım. 5-10 yıl daha sonra Türkiye yerli ve ulusal teknoloji atılımıyla bu alanlarda fazlaca daha ileri projelere imza atacaktır. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın. ötürüsıyla F-35 ve öbür alanlarda olağan olarak hakkımızı savunacağız lakin ambargolar bizim kararlılığımızı asla azaltmayacak.
MÜZAKERE İÇİN FIRSAT: (ABD hangi adımları atmalı?) Bağlantılarımızı darboğaza sokan iki tane temel husus var. Birincisi FETÖ terör örgütünün Amerika’daki mevcudiyeti ve buna karşı rastgele bir önemli adım atılmamış olması, ikincisi ABD’nin PYD/YPG’ye verdiği takviyenin devam etmesi. Buna ek olarak S-400 sıkıntısından dolayı uygulanan CAATSA yaptırımları ve Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması var.
Stratejik evvelar hakikat belirlenirse, Amerikan idaresinin atması gereken adımlar aşikardır. FETÖ’ye karşı kararlı adımlar atılması, onların oradaki Türkiye aleyhine faaliyetlerine son verilmesi, ayrıyeten PYD/YPG’ye verdikleri takviyesi sonlandırmaları. Son analizde bunları da biz müzakere ederek, konuşarak çözeceğiz. ötürüsıyla Roma’da yapılacak ikili görüşme, bunun için de kıymetli bir fırsat.
Cumhurbaşkanımız oraya güzel bir hazırlıkla gidecek ve yapılacak toplantıdan daha sonra müspet bir gündemle bu bağlantıları daha yeterli bir yere oturtmak ve ilerletmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tabi muhataplarımızın Cumhurbaşkanımızın ve Türkiye’nin bu bahisteki düzgün niyetini hakikat okuması gerekir. G-20 ve çabucak akabinde Glasgow’da yapılacak İklim Doruğu münasebetiyle Cumhurbaşkanımızın bilhassa global iktisat, pandeminin tesirleri, salgın daha sonrası toparlanma, iklim ve öteki bahislerle ilgili de doğal ki muhatabına ileteceği mevzular var.
“UYGUN KAİDELERDE BİZE BİR TEKLİF GETİRMELERİ HALİNDE PATRIOTLARI ALMAMIZ DA KELAM mevzusudur”
TEKNOLOJİ TRANSFERİ DEĞERLİ: (İkinci parti S-400 alımı) Türkiye savunma endüstrinde ve öbür alanlarda alternatifsiz bir ülke değildir. Bu alternatifler yerli ulusal eserlerimiz olabilir, Rusya olabilir, Avrupa pazarı olabilir, öbür yerler olabilir. Burada biz kendi ulusal çıkarlarımız ve evvelarimiz çerçevesinde bize en uygun kaidelerde getirilen teklifleri her vakit değerlendirdik. Yani birebir teklif Amerikalılar için de geçerli, uygun kurallarda bize bir teklif getirmeleri halinde Patriotları almamız da kelam konusudur. Buna olumlu bakarız, lakin bunun bizim beklediğimiz, kabul edebileceğimiz kurallarda olması gerekir. Nedir bu? Fiyattır, teslim tarihidir, fakat en değerlisi de ortak üretim yani teknoloji transferidir. S-400 konusu devam ediyor bir müddetç olarak, ancak biz öbür alternatiflerin hepsine yakından bakmaya devam ediyoruz.
“YENİ BİR GÖÇ DALGASI OLMAMALI”
İDLİB İÇİN MUTABAKAT: (Putin ile Soçi görüşmesi) Bilhassa İdlib’de son devirde yaşanan ateşkes ihlalleri ve taarruzlar konusundaki hassasiyetimiz Cumhurbaşkanımız tarafınca lisana getirildi. İdlib’de temel derdimiz bir bölgeyi denetim etmek değil, yeni bir göç dalgasını önlemek. Bunun alanda yanlışsız yönetilmesi için ilgili arkadaşlarımız Rus mevkidaşlarıyla yakın temas ortasında olmaya devam ediyor. Terör ögeleri varsa bunlara karşı alınacak önlemler de görüşülür, lakin bunu mazeret ederek ateşkesin ihlal edilmesi ve atak yapılması sürece ziyan verir. Bu bildirisi net bir biçimde ilettik.”
Milliyet’ten Aslıhan Altay Karataş’ın Türkiye, Rusya ve ABD bağlantılarına ait sorularını yanıtlayan Kalın, Türkiye’nin ABD’den F-16 talebi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Lideri Joe Biden ile yapacağı ikili toplantıda ele alınacak mevzulara ait değerli iletiler verdi. Sözcü Kalın şunları söylemiş oldu:
ABD İLE NELER GÖRÜŞÜLECEK
(G-20 tepesinde Biden ile görüşme) “ABD ile kapsamlı bağlantılarımız var. İkili siyasi ve ekonomik ilgiler, güç, güvenlik, terörle uğraş, ticaret, savunma sanayi, Afganistan, Suriye, Irak, Karabağ, Kafkaslar, Libya, Doğu Akdeniz ve öteki bölgesel ve global bahisler. Başkanlar bu mevzuları ana başlıklar halinde ele alacaklar. İstek ettiğimiz iki stratejik ortak ve müttefik ülkenin, bu tanıma uygun bir bakış açısıyla ve olumlu bir gündemle sorunları ele alması ve uzlaştığımız konularda ara almamız, anlaşamadığımız hususları da müzakere ve diyalog yoluyla çözmektir. Bilhassa ticaretin artırılması konusunu epey önemsiyoruz. Beyaz Saray’da yaptığım görüşmelerde muhataplarıma bu bahsin altını bilhassa çizdim. 21 milyar dolarlık bir ticaret hacmi Türk Amerikan münasebetlerine yakışmıyor.
F-16 TEKLİFİ ALTERNATİF
Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması büsbütün hukuk dışı ve haksız bir uygulama. Yalnızca Türkiye açısından değil, F-35 programı açısından da yanlış ve maliyetli bir karar. Umarım bu yanılgıdan en kısa vakitte geri dönerler, lakin geri dönmemeleri halinde bizim o projeye 1.4 milyar dolar ödediğimiz bir bütçe var. Bu bizim paramız, bunun hakikat kullanılması için alternatifler neler olabilir? Şayet F-35 sıkıntısı yakın vadede çözülmeyecekse, bu biçimde alternatiflere bakmamız çok doğaldır.
Türkiye savunma sanayi alanında alternatifsiz değildir. Gereksinimi olan eserleri müttefiklerinden ve dünya pazarlarından alma yoluna gidebilir. En kıymetlisi ise bu süreçte yerli ve ulusal imkan ve kabiliyetlerimizi geliştirmemizdir ki, Cumhurbaşkanımızın kararlı duruşu yardımıyla son on yılda bu alanda muazzam uzaklıklar aldık ve adeta bir kuantum sıçraması yaşadık. Bu ivmeyi koruma ederek savunma sanayi alanında daha fazlaca adımlar atacağız.
“SORUN ÇÖZÜLMEZSE ALTERNATİF ARAYIŞLARIMIZA DEVAM EDERİZ”
Türkiye’ye uygulanan açık ya da örtülü ambargolar artık eski tesirine sahip değil. Birileri bu yollarla Türkiye’yi cezalandırmak üzere bir fikir arasındayse bunun beyhude bir fikir ve abesle iştigal olduğunu onlara hatırlatmak gerekir. Ödediğimiz para karşılığında mevcut F-16 filomuzun genişletilmesi alınması ve elimizdeki F-16’ların modernizasyonu bir alternatif olarak kıymetlendirilebilir. Problem daha yeni şekilleniyor. Koşulları gördükten daha sonra gereksinimlerimiz çerçevesinde sonuncu bir karar verilir. F-35 alışılmış ki kıymetli bir teknoloji ve bizim birinci tercihimiz, hakkımız olan F-35’leri almaktır. Ancak yaptırımlardan dolayı savaş uçakları filomuzu güçlendirme projesinden vazgeçecek değiliz. ABD ile bu kriz aşılırsa Türkiye tekrar programa girer, oradaki F-35’lerimizi alırız; çözülmezse ve sorun bir müddet daha bu biçimde kalırsa, biz de alternatif arayışlarımıza devam ederiz.
“KİMSEDEN HİBE İSTEMİYORUZ”
MUHTAÇLIĞINI, TÜRKİYE KENDİ BELİRLER: (ABD’nin ‘yaptırım’ uyarısı) Türkiye’yi S-400 almaya sevk eden süreci herkes biliyor ve biz hala bunun müzakere yoluyla çözülebilecek bir sorun olduğu kanaatindeyiz. Fakat Amerika tarafının, bilhassa Kongre ayağında Türkiye zıddı aşikâr çevrelerin, bunu mazeret ederek yaptırım uygulamak üzere bir yola tevessül ettiğini de üzülerek görüyoruz.
Bu müttefiklik ilgisine sığan bir şey değil, Türk-Amerikan alakalarına ziyan veren bir durum. Bu bölgede ortak yapabileceğimiz, atabileceğimiz adımları da engelleyen ve öteleyen bir yaklaşım biçimi bu. Türkiye kendi savunma gereksinimlerini hâkim bir ülke olarak belirler ve buna göre gerekli adımları atar.
Bizim öncelikli tercihimiz olağan ki müttefiklerimizle birlikte hareket etmek, onlarla ortak projeler yapmaktır. Biz kimseden hibe istemiyoruz, ‘favor’ (iyilik) beklemiyoruz. Biz kendi paramızla bu teknolojiyi almak ve geliştirmek istiyoruz.
Caatsa yaptırımlarının haksız, yersiz ve hukuksuz olduğunu tekraren tabir ettik ve biz de bu hususta ısrarcı bir biçimde Amerikan idaresinin bu tutumunu gözden geçirmesi gerektiğini söylüyoruz. Türkiye’nin stratejik değerini görmemek, lakin stratejik körlükle izah edilebilir.
“BİZİM İÇİN BAĞLAYICILIĞI YOK”
BIDEN’IN KONGRE MEKTUBU: Türkiye’nin Suriye’de yaptığı askeri operasyonlar legal müdafaa hakkı çerçevesinde yapılan müdahalelerdir. Zira Türkiye’ye dönük terör tehdidini biz yaşıyoruz, hudut güvenliğimizi sağlamak bizim en doğal hakkımızdır. Bunların hepsi yasal nefs-i müdafaa çerçevesinde kıymetlendirilmesi gereken müdahalelerdir. Orada yaptığımız hiç bir müdahale DEAŞ ile çabayı zayıflatmamış, bilakis teröre fazlaca önemli darbe vurmuştur. Bu temelsiz ve şanssız tabirler aslında Trump periyodunda de kullanılmıştı. Argümanlarına baktığınızda bunun ne kadar zayıf olduğunu görüyorsunuz, Trump periyodunda kullanılan lisanın şimdi birebirini orada da tekrar etmişler. Bizim açımızdan bunun bir bağlayıcılığı yok, fazlaca bir değeri de yok açıkçası. Zira biz kendi ulusal güvenliğimizi, hudut güvenliğimizi, Suriye’nin barış ve istikrarını sağlamak için atmamız gereken adımları hâkim bir ülke olarak kendimiz kararlaştırıp atarız.
“HAKKIMIZI SAVUNACAĞIZ”
ESKİ TEKNOLOJİ ELEŞTİRİSİ: ‘F-16 eski teknoloji’ eleştirisi gerçek değil. Hali hazırda F-16’lar Türkiye’nin ve NATO hava gücünün kıymetli bir kısmını oluşturuyor. bir müddet daha bu fonksiyonu görmeye devam edecek. NATO’nun en kuvvetli müttefiklerinden biri olarak biz esasen bu alandaki çalışmalarımızı ülkemizin çıkarları muvacehesinde sürdürüyoruz. İnsansız savaş uçağı imali konusunda Türkiye epeyce süratli aralık alıyor. Mevcut savaş uçaklarının ötesinde teknolojiler geliştirmek mümkün. Son olarak envantere alınan Akıncı TİHA bu alanda atılmış epeyce değerli bir adım. 5-10 yıl daha sonra Türkiye yerli ve ulusal teknoloji atılımıyla bu alanlarda fazlaca daha ileri projelere imza atacaktır. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın. ötürüsıyla F-35 ve öbür alanlarda olağan olarak hakkımızı savunacağız lakin ambargolar bizim kararlılığımızı asla azaltmayacak.
MÜZAKERE İÇİN FIRSAT: (ABD hangi adımları atmalı?) Bağlantılarımızı darboğaza sokan iki tane temel husus var. Birincisi FETÖ terör örgütünün Amerika’daki mevcudiyeti ve buna karşı rastgele bir önemli adım atılmamış olması, ikincisi ABD’nin PYD/YPG’ye verdiği takviyenin devam etmesi. Buna ek olarak S-400 sıkıntısından dolayı uygulanan CAATSA yaptırımları ve Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması var.
Stratejik evvelar hakikat belirlenirse, Amerikan idaresinin atması gereken adımlar aşikardır. FETÖ’ye karşı kararlı adımlar atılması, onların oradaki Türkiye aleyhine faaliyetlerine son verilmesi, ayrıyeten PYD/YPG’ye verdikleri takviyesi sonlandırmaları. Son analizde bunları da biz müzakere ederek, konuşarak çözeceğiz. ötürüsıyla Roma’da yapılacak ikili görüşme, bunun için de kıymetli bir fırsat.
Cumhurbaşkanımız oraya güzel bir hazırlıkla gidecek ve yapılacak toplantıdan daha sonra müspet bir gündemle bu bağlantıları daha yeterli bir yere oturtmak ve ilerletmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tabi muhataplarımızın Cumhurbaşkanımızın ve Türkiye’nin bu bahisteki düzgün niyetini hakikat okuması gerekir. G-20 ve çabucak akabinde Glasgow’da yapılacak İklim Doruğu münasebetiyle Cumhurbaşkanımızın bilhassa global iktisat, pandeminin tesirleri, salgın daha sonrası toparlanma, iklim ve öteki bahislerle ilgili de doğal ki muhatabına ileteceği mevzular var.
“UYGUN KAİDELERDE BİZE BİR TEKLİF GETİRMELERİ HALİNDE PATRIOTLARI ALMAMIZ DA KELAM mevzusudur”
TEKNOLOJİ TRANSFERİ DEĞERLİ: (İkinci parti S-400 alımı) Türkiye savunma endüstrinde ve öbür alanlarda alternatifsiz bir ülke değildir. Bu alternatifler yerli ulusal eserlerimiz olabilir, Rusya olabilir, Avrupa pazarı olabilir, öbür yerler olabilir. Burada biz kendi ulusal çıkarlarımız ve evvelarimiz çerçevesinde bize en uygun kaidelerde getirilen teklifleri her vakit değerlendirdik. Yani birebir teklif Amerikalılar için de geçerli, uygun kurallarda bize bir teklif getirmeleri halinde Patriotları almamız da kelam konusudur. Buna olumlu bakarız, lakin bunun bizim beklediğimiz, kabul edebileceğimiz kurallarda olması gerekir. Nedir bu? Fiyattır, teslim tarihidir, fakat en değerlisi de ortak üretim yani teknoloji transferidir. S-400 konusu devam ediyor bir müddetç olarak, ancak biz öbür alternatiflerin hepsine yakından bakmaya devam ediyoruz.
“YENİ BİR GÖÇ DALGASI OLMAMALI”
İDLİB İÇİN MUTABAKAT: (Putin ile Soçi görüşmesi) Bilhassa İdlib’de son devirde yaşanan ateşkes ihlalleri ve taarruzlar konusundaki hassasiyetimiz Cumhurbaşkanımız tarafınca lisana getirildi. İdlib’de temel derdimiz bir bölgeyi denetim etmek değil, yeni bir göç dalgasını önlemek. Bunun alanda yanlışsız yönetilmesi için ilgili arkadaşlarımız Rus mevkidaşlarıyla yakın temas ortasında olmaya devam ediyor. Terör ögeleri varsa bunlara karşı alınacak önlemler de görüşülür, lakin bunu mazeret ederek ateşkesin ihlal edilmesi ve atak yapılması sürece ziyan verir. Bu bildirisi net bir biçimde ilettik.”