kunteper
Member
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Lider Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı başkanlığında bir heyet, 5-8 Eylül günleri içinde Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi’nin başşehri Erbil’de birtakım görüşmeler gerçekleştirdi. CHP heyeti Erbil’de başta Mesut Barzani olmak üzere IKBY Lideri Nêçirvan Barzani, Meclis Lideri ve yardımcıları, KDP ofisi yetkilileri, hükümetteki tek Hıristiyan bakan olan Ulaştırma Bakanı Ano Abdoka, Ezidi toplumunun ileri gelen temsilcileri ve Türkmen Cephesi yetkilileriyle görüşmeler yaptı.
CHP’nin birincisini ‘Doğu Masası’yla başlatmış olduğu ‘Kürtlerle diyalog’ kurma adımları daha sonrasında Güney Kürdistan’da yaptığı görüşmeler, Kürt kamuoyunda geniş yer aldı. Biroldukça kişi ziyareti seçim stratejisi olarak değerlendirirken, kimileri ise bunun 1919’dan itibaren Türkiye’nin kuruluş senelerındaki görüşmelere benzetti. Kürtler içinde CHP’nin başlatmış olduğu görüşmeleri olumlu karşılayanlar da temkinli yaklaşanlar da var.
‘KÜRT SEÇMENE NAZARAN CHP 1930’LU YILLARIN TEMSİLCİSİ’
İlyas Buzgan, Hakkı Savunanlar Platformu Lideri olduğu 2019 mahallî seçimleri periyodunda CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu ile yaptığı görüşmelerde, Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi hükümet yetkilileriyle görüşmesinin isabetli olacağını tekraren önerdiğini deklare etti. “Biz görüşmelerimizde tekraren bunu gündeme getirdik” diyen Buzgan, şunları söylemiş oldu:
İlyas Buzgan: Benim burada beklentim CHP’nin bilhassa Kürtlerin
kronikleşmiş sıkıntılarını görüp bu meselelere
uygulanabilir aktif tahliller üretecek bir performansı göstermesidir.
“Hem bizim önemsediğimiz bir husustu hem onlar önemsediler, notlar aldılar ve ajandalarına eklediler. Kürt seçmenin CHP’ye, tarihi mirasından kaynaklanan negatif bir bakış açısı var. CHP de 2019’da değişim, demokratikleşme vurgusunu ön plana çıkarmaya çalışıyordu. Farklı kesitlere açılmanın kıymetini lisana getiriyordu. Biz de bunun lakin diyalogla mümkün olabileceğini söylüyorduk. CHP’nin Kürt seçmenini tanıma istikametinde sorunlarının olduğunu görüyorduk. Zira temas yok. Öte taraftan Kürt seçmen tarafınca CHP 1930’lu yılların otoriter, totaliter mirasının temsilcisi olarak görülüyor, algılanıyordu. Bu da temassızlık ve karşılıklı ön yargıların kronikleşmesine niye oluyordu. Bu meselelerin ağırlaşarak kökleşmesini birlikteinde getiriyordu. Birinci defa biz evvela bir irtibatın aktive edilmesi gerektiğini lisana getirdik. Onu evvel biz başlattık. Akabinde irtibat devam ettikçe CHP’nin genel liderine bu taraftaki temkinlerimizi bir dahaledik. Doğu ve Güneydoğu alanındaki sivil toplum kuruluşlarıyla, kanaat başkanlarıyla görüşmesinin, temas kurmasının gerekliliğini vurguladık. Muhtemelen onlar o devirde bunun gerekli olduğunun farkına vardılar. bir müddetdir Doğu ve Güneydoğu’da bir heyet temaslar başlattı, doğu masasını kurdular.”
‘CHP PARTİLER ORTASINDA EN FAVORİ PARTİDİR’
Buzgan, CHP’nin Kürdistan’daki temaslarıyla ilgili ise şu değerlendirmeyi yaptı: “CHP bunu seçim enstrümanı olarak mı kullanıyor yoksa nitekim gerek Türkiye’de, gerekse bölgede Kürtlerin meselelerini çözmek için mi yapıyor? Şimdiden niyetlerini sorgulamak yanlışsız değil. Biz fakat bu aksiyonlar ve temas trafiğinin mahiyeti üzerinden bir kıymetlendirme yapabiliriz. CHP şu an partiler içinde iktidar olmak, idaresi demokratik araçlarla devralmak isteyen en favori partidir. Millet İttifakı’nı kuran ve devam ettiren bir partidir. Şayet CHP iktidar olmak istiyorsa her şeydilk evvel toplumun bütün kısımlarıyla bir temas kurmalı. Onların meselelerini dinlemeli. Problemlerini anlamalı ve problemlere gerçekçi, uygulanabilir tahliller üretmeli. Benim bakılırsabildiğim kadarıyla CHP, şu an işin birinci kısmını yapıyor. Aktif temas trafiğini başlatmış. Farklı bölümlere ulaşmanın stratejilerini belirlemiş ve bu stratejileri uygulamaya koymuş. Benim burada beklentim CHP’nin bilhassa Kürtlerin kronikleşmiş meselelerini görüp bu meselelere uygulanabilir faal tahliller üretecek bir performansı göstermesidir.”
‘KARŞILIKLI TANIMALAR ARTTIKÇA ÖN YARGILAR AZALACAKTIR’
CHP Genel Lider Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı, Kürdistan’daki temasları daha sonrasında yaptığı açıklamada, “Asıl hedef kendi bölgemizde istikrar ve huzur ortamını sağlayacak teşebbüslerin, bölge ülkelerinin kendi inisiyatifleriyle başlatılabilmesidir” dedi. Salıcı’nın açıklamalarını da kıymetlendiren Buzgan, “Eğer güvenliğinizi, refahınızı, özgürlükleri artıracaksanız bunun en faal yolu diyalogdan geçiyor. Dostluk inşasından geçiyor. Bu açıdan ben bu görüşmenin fazlaca kıymetli olduğunu düşünüyorum. CHP’nin bilhassa muhafazakar kesimde klâsik imajı bir kabusla eşitlenmiş, özdeşleştirilmiş durumda. Bu irtibatı başlatarak bir yerde de kendisi aleyhine oluşmuş imajın yıkılmasını sağlamış oluyor. Öte taraftan muhafazakar Kürtler, CHP’nin zannettikleri üzere bir endişe, tehdit ögesi olmadıklarını görüyor. CHP ise Kürtlerin bu ülkede eşit bir biçimde ve barış ortasında yaşamak istediklerini görüyor. Bu perspektifle meselelerin karşılıklı diyalogla çözülmesinin daha kolay olacağını düşünüyorum. Burada altını bilhassa çizmek istediğim konu; irtibat, diyalog ve tanıma ögesidir. Bu karşılıklı tanıma arttıkça, paralel olarak ön yargılar azalacaktır. Bizim kronikleşmiş meselelerin daha da kronikleşmesine niye olan en değerli öge ön yargılardır. Ön yargıları da besleyen ögelerin başında temassızlık geliyor. Biz temel prestijiyle bunu CHP’nin kurmaylarına ilettik. Umarım bunu sürdürürler” davetinde bulundu.
‘KILIÇDAROĞLU NET KONUŞMUYOR’
Hakkı Savunanlar Platformu daha sonrasında Demokrasiyi Güçlendirme Derneği’ni kurduğunu, başkanlığını yürüttüğünü belirten Buzgan, Demokrasiyi Güçlendirme Derneği’ni kurduktan daha sonra Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşmeler yaptığını anlattı. Buzgan kelam konusu görüşmelere ait şunları aktardı:
“Tüm bu görüşmelerde Sayın Kılıçdaroğlu’nun Kürt meselesinin tahliline yönelik verdiği bildirilerine baktığımız vakit her şeydilk evvel bu biçimde bir sorunun olduğunu kabul ediyor. Bu sorunun, demokratik standartlarını ve hukuk devleti nosyonunu etkilediğini kabul ediyor. İktidara gelmeleri halinde de Kürt meselesini çözeceğini deklare ediyor. Bunu bilhassa Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni harekete geçirerek, parlamento aracılığıyla çözeceğini söylüyor. İşin doğrusu burada net konuştuğunu söyleyemem. Benim gorebildiğim kadarıyla CHP evvel bir normalizasyon sürecini inşa edelim, akabinde Kürtçeyi normalleştirelim, Kürtlerin anadilde eğitim hakkını tanıyalım, şayet bunlar sağlanırsa Kürt sorunu da bu biçimdece çözülmüş olacak halinde bir fikre sahip. Bu sorunun çözülebilmesi her şeydilk evvel Türkiye’deki radikal Türk milliyetçisinin perspektifindeki anlayışının biraz gerilemesiyle mümkün olabilecek. Türkiye’de Kürt problemini çıkmaza sokan en temel etkenlerden biri devletin yasama, yürütme ve yargı üzere temel organlarındaki milliyetçiliktir. Öte taraftan Kürt sıkıntısının doğuşunda, büyümesinde ve kronikleşmesinde Türkiye’deki milliyetçi sosyolojinin, Kemalist ideolojinin fazlaca büyük tesiri var. Şayet CHP bu sorunu çözecekse, eş vakitli olarak Türkiye’deki Türk milliyetçiliğine dayalı olan bu radikal milliyetçilik dalgasını püskürtmeli. Zira devletteki bu anlayış Kürt sıkıntısının çözülmesini zorlaştırıyor. Bu bahiste tartısını hissettirirse, epeyce önemli bir inisiyatif alırsa, sorunun çözülmesini isteyen siyasi tertiplerle bu ilgiyi kurar ve derinleştirirse, Kürt meselesini pekala taban seviyelerde de olsa çözebilirler diye düşünüyorum.”
Prof. Dr. Abdullah Kıran: Türkiye’de Kürtler için anadilde eğitim temel
bir haktır. Bugün Irak Kürdistanı’nda
Türkmence resmi lisandır. Anadilde eğitim Kürtlerin kırmızı çizgisidir.
‘KÜRTLER KRAL TAYİN EDİCİ KONUMDA’
Prof. Dr. Abdullah Kıran ise CHP’nin temaslarının birkaç sebebi olduğunu belirterek, bunları şu biçimde sıraladı: “İlk sebebi, Türkiye nüfusunun en az üçte biri Kürtlerden oluşuyor. Türkiye’de 1950’den bu yana bütün seçimlerin yazgısını Kürt seçmenler belirliyor. Kürt seçmenler adeta tahtırevan bir tartı üzere hangi tarafa yanlışsız kayarsa o tarafı iktidara taşıyor. Kürtler bu ülkede ‘Kingmaker’ (Kral tayinciler), kral tayin edici bir konumdalar. Türkiye’de iktidarı hedefleyen bir partinin Kürt seçmenin iradesini dikkate almaması, görmezlikten gelmesi, siyasal bir akıl ve eylemsellikle açıklanamaz. ötürüsıyla CHP’nin yahut öteki bir partinin şayet Türkiye’de iktidar olmak üzere bir siyasi maksadı var ise Kürt realitesini tanımak, Kürt seçmeni dikkate almak ve bu doğrultuda siyasetler belirlemek durumundadır. CHP’nin Barış Süreci’ndeki hali yeterli değildi. Güney Kürdistan’a ziyaret üzere adımlar, Kürdistan’daki seçilmiş Kürt politikler ve legal hükümet temsilcileriyle görüşmeler gecikmiş bir adımdır. CHP kendisini toplumsal demokrat bir parti olarak tanımlar. ötürüsıyla bu adımlar uygun karşılanmalı. Kürt toplumu da bu adımları düzgün karşıladı. Kürt seçmeni de düzgün karşılayacaktır. Ancak bunun altının doldurulması gerekir. CHP’nin Kürt probleminin tahliline yönelik bir yol haritası olması gerekir. CHP bir yol haritası oluşturduğu andan itibaren Kürt seçmenler nezdinde bu adımlar karşılık bulur.”
‘CHP KÜRTLERİN TALEPLARİNE YABANCI DEĞİL’
CHP’nin Türkiye’nin kurucu partisi olduğunu, Türkiye’nin kuruluş ideolojisine dönüş yaptığında Kürtlerle ortayı düzeltebileceğinin altını çizen Kıran, kelamlarına şöyleki devam etti: “Başlangıçta Mustafa Kemal, Kürtler için Kürdistan’a özerklik diyordu. ötürüsıyla CHP Kürtlerin taleplerine yabancı değil. CHP yalnızca Mustafa Kemal’in 1919 ile 1923 yılları içindeki açıklamalarına baksın. Bu yıllar içinde Mustafa Kemal, Türk sözünü dahi anmaz, Kürt sözünü de kullanmaz. İslam ulusu ve iki halkın gerçekliğini ve yapısını dikkate alarak yeni devlet oluşumunu bunun üzerine tanımlar. CHP buraya bir dönüş yaptığında bence bir sorun kalmaz. Bakın 1923 bir dönüm noktası. Zira Lozan Mutabakatı var. Mutabakat imzalandıktan daha sonra Kürtlere muhtaçlığı kalmamıştır. Tam manasıyla inkar siyaseti çerçevesinde Kürtleri görmezden geldi. Türkiye’deki Kürt sorunu dünyada birinci kez Türkiye’nin karşılaştığı bir etnik problem değil. Siyasi ve toplumsal bir sorundur. Sosyolojik tabanı olan bir sıkıntıdır. Türkiye’de Kürtler için anadilde eğitim temel bir haktır. Bugün Irak Kürdistan’ında Türkmence resmi lisandır. Anadilde eğitim Kürtlerin kırmızı çizgisidir. Bu tabiatın beşere insan olmaktan ötürü bağışlamış olduğu bir haktır ve inkar edilemez. Kıbrıs’ta 150 bin Türk için bir devlet kuruldu. Federasyona bile Türkiye razı olmuyor. Bağımsız bir devlet istiyor. Birincisi Kürtler anadilde eğitim istiyor. İkincisi yerelde kendini yönetme hakkı istiyor. Bu iki temel kaide yerine getirildiği vakit ortada sorun da kalmaz. Bu iki noktada CHP tam insani bir siyaset ortaya koyarsa çözülmeyecek hiç bir sıkıntı yok. Bu doğrultuda adımlar atılırsa, Kürtler dogmatik beşerler değil, Ortadoğu coğrafyasının en epeyce siyasallaşmış halkıdır. Neyin ne olduğunu nazaranbilecek, değerlendirebilecek birikimleri olan bir halktır.”
CHP’nin birincisini ‘Doğu Masası’yla başlatmış olduğu ‘Kürtlerle diyalog’ kurma adımları daha sonrasında Güney Kürdistan’da yaptığı görüşmeler, Kürt kamuoyunda geniş yer aldı. Biroldukça kişi ziyareti seçim stratejisi olarak değerlendirirken, kimileri ise bunun 1919’dan itibaren Türkiye’nin kuruluş senelerındaki görüşmelere benzetti. Kürtler içinde CHP’nin başlatmış olduğu görüşmeleri olumlu karşılayanlar da temkinli yaklaşanlar da var.
‘KÜRT SEÇMENE NAZARAN CHP 1930’LU YILLARIN TEMSİLCİSİ’
İlyas Buzgan, Hakkı Savunanlar Platformu Lideri olduğu 2019 mahallî seçimleri periyodunda CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu ile yaptığı görüşmelerde, Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi hükümet yetkilileriyle görüşmesinin isabetli olacağını tekraren önerdiğini deklare etti. “Biz görüşmelerimizde tekraren bunu gündeme getirdik” diyen Buzgan, şunları söylemiş oldu:
İlyas Buzgan: Benim burada beklentim CHP’nin bilhassa Kürtlerin
kronikleşmiş sıkıntılarını görüp bu meselelere
uygulanabilir aktif tahliller üretecek bir performansı göstermesidir.
“Hem bizim önemsediğimiz bir husustu hem onlar önemsediler, notlar aldılar ve ajandalarına eklediler. Kürt seçmenin CHP’ye, tarihi mirasından kaynaklanan negatif bir bakış açısı var. CHP de 2019’da değişim, demokratikleşme vurgusunu ön plana çıkarmaya çalışıyordu. Farklı kesitlere açılmanın kıymetini lisana getiriyordu. Biz de bunun lakin diyalogla mümkün olabileceğini söylüyorduk. CHP’nin Kürt seçmenini tanıma istikametinde sorunlarının olduğunu görüyorduk. Zira temas yok. Öte taraftan Kürt seçmen tarafınca CHP 1930’lu yılların otoriter, totaliter mirasının temsilcisi olarak görülüyor, algılanıyordu. Bu da temassızlık ve karşılıklı ön yargıların kronikleşmesine niye oluyordu. Bu meselelerin ağırlaşarak kökleşmesini birlikteinde getiriyordu. Birinci defa biz evvela bir irtibatın aktive edilmesi gerektiğini lisana getirdik. Onu evvel biz başlattık. Akabinde irtibat devam ettikçe CHP’nin genel liderine bu taraftaki temkinlerimizi bir dahaledik. Doğu ve Güneydoğu alanındaki sivil toplum kuruluşlarıyla, kanaat başkanlarıyla görüşmesinin, temas kurmasının gerekliliğini vurguladık. Muhtemelen onlar o devirde bunun gerekli olduğunun farkına vardılar. bir müddetdir Doğu ve Güneydoğu’da bir heyet temaslar başlattı, doğu masasını kurdular.”
‘CHP PARTİLER ORTASINDA EN FAVORİ PARTİDİR’
Buzgan, CHP’nin Kürdistan’daki temaslarıyla ilgili ise şu değerlendirmeyi yaptı: “CHP bunu seçim enstrümanı olarak mı kullanıyor yoksa nitekim gerek Türkiye’de, gerekse bölgede Kürtlerin meselelerini çözmek için mi yapıyor? Şimdiden niyetlerini sorgulamak yanlışsız değil. Biz fakat bu aksiyonlar ve temas trafiğinin mahiyeti üzerinden bir kıymetlendirme yapabiliriz. CHP şu an partiler içinde iktidar olmak, idaresi demokratik araçlarla devralmak isteyen en favori partidir. Millet İttifakı’nı kuran ve devam ettiren bir partidir. Şayet CHP iktidar olmak istiyorsa her şeydilk evvel toplumun bütün kısımlarıyla bir temas kurmalı. Onların meselelerini dinlemeli. Problemlerini anlamalı ve problemlere gerçekçi, uygulanabilir tahliller üretmeli. Benim bakılırsabildiğim kadarıyla CHP, şu an işin birinci kısmını yapıyor. Aktif temas trafiğini başlatmış. Farklı bölümlere ulaşmanın stratejilerini belirlemiş ve bu stratejileri uygulamaya koymuş. Benim burada beklentim CHP’nin bilhassa Kürtlerin kronikleşmiş meselelerini görüp bu meselelere uygulanabilir faal tahliller üretecek bir performansı göstermesidir.”
‘KARŞILIKLI TANIMALAR ARTTIKÇA ÖN YARGILAR AZALACAKTIR’
CHP Genel Lider Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı, Kürdistan’daki temasları daha sonrasında yaptığı açıklamada, “Asıl hedef kendi bölgemizde istikrar ve huzur ortamını sağlayacak teşebbüslerin, bölge ülkelerinin kendi inisiyatifleriyle başlatılabilmesidir” dedi. Salıcı’nın açıklamalarını da kıymetlendiren Buzgan, “Eğer güvenliğinizi, refahınızı, özgürlükleri artıracaksanız bunun en faal yolu diyalogdan geçiyor. Dostluk inşasından geçiyor. Bu açıdan ben bu görüşmenin fazlaca kıymetli olduğunu düşünüyorum. CHP’nin bilhassa muhafazakar kesimde klâsik imajı bir kabusla eşitlenmiş, özdeşleştirilmiş durumda. Bu irtibatı başlatarak bir yerde de kendisi aleyhine oluşmuş imajın yıkılmasını sağlamış oluyor. Öte taraftan muhafazakar Kürtler, CHP’nin zannettikleri üzere bir endişe, tehdit ögesi olmadıklarını görüyor. CHP ise Kürtlerin bu ülkede eşit bir biçimde ve barış ortasında yaşamak istediklerini görüyor. Bu perspektifle meselelerin karşılıklı diyalogla çözülmesinin daha kolay olacağını düşünüyorum. Burada altını bilhassa çizmek istediğim konu; irtibat, diyalog ve tanıma ögesidir. Bu karşılıklı tanıma arttıkça, paralel olarak ön yargılar azalacaktır. Bizim kronikleşmiş meselelerin daha da kronikleşmesine niye olan en değerli öge ön yargılardır. Ön yargıları da besleyen ögelerin başında temassızlık geliyor. Biz temel prestijiyle bunu CHP’nin kurmaylarına ilettik. Umarım bunu sürdürürler” davetinde bulundu.
‘KILIÇDAROĞLU NET KONUŞMUYOR’
Hakkı Savunanlar Platformu daha sonrasında Demokrasiyi Güçlendirme Derneği’ni kurduğunu, başkanlığını yürüttüğünü belirten Buzgan, Demokrasiyi Güçlendirme Derneği’ni kurduktan daha sonra Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşmeler yaptığını anlattı. Buzgan kelam konusu görüşmelere ait şunları aktardı:
“Tüm bu görüşmelerde Sayın Kılıçdaroğlu’nun Kürt meselesinin tahliline yönelik verdiği bildirilerine baktığımız vakit her şeydilk evvel bu biçimde bir sorunun olduğunu kabul ediyor. Bu sorunun, demokratik standartlarını ve hukuk devleti nosyonunu etkilediğini kabul ediyor. İktidara gelmeleri halinde de Kürt meselesini çözeceğini deklare ediyor. Bunu bilhassa Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni harekete geçirerek, parlamento aracılığıyla çözeceğini söylüyor. İşin doğrusu burada net konuştuğunu söyleyemem. Benim gorebildiğim kadarıyla CHP evvel bir normalizasyon sürecini inşa edelim, akabinde Kürtçeyi normalleştirelim, Kürtlerin anadilde eğitim hakkını tanıyalım, şayet bunlar sağlanırsa Kürt sorunu da bu biçimdece çözülmüş olacak halinde bir fikre sahip. Bu sorunun çözülebilmesi her şeydilk evvel Türkiye’deki radikal Türk milliyetçisinin perspektifindeki anlayışının biraz gerilemesiyle mümkün olabilecek. Türkiye’de Kürt problemini çıkmaza sokan en temel etkenlerden biri devletin yasama, yürütme ve yargı üzere temel organlarındaki milliyetçiliktir. Öte taraftan Kürt sıkıntısının doğuşunda, büyümesinde ve kronikleşmesinde Türkiye’deki milliyetçi sosyolojinin, Kemalist ideolojinin fazlaca büyük tesiri var. Şayet CHP bu sorunu çözecekse, eş vakitli olarak Türkiye’deki Türk milliyetçiliğine dayalı olan bu radikal milliyetçilik dalgasını püskürtmeli. Zira devletteki bu anlayış Kürt sıkıntısının çözülmesini zorlaştırıyor. Bu bahiste tartısını hissettirirse, epeyce önemli bir inisiyatif alırsa, sorunun çözülmesini isteyen siyasi tertiplerle bu ilgiyi kurar ve derinleştirirse, Kürt meselesini pekala taban seviyelerde de olsa çözebilirler diye düşünüyorum.”
Prof. Dr. Abdullah Kıran: Türkiye’de Kürtler için anadilde eğitim temel
bir haktır. Bugün Irak Kürdistanı’nda
Türkmence resmi lisandır. Anadilde eğitim Kürtlerin kırmızı çizgisidir.
‘KÜRTLER KRAL TAYİN EDİCİ KONUMDA’
Prof. Dr. Abdullah Kıran ise CHP’nin temaslarının birkaç sebebi olduğunu belirterek, bunları şu biçimde sıraladı: “İlk sebebi, Türkiye nüfusunun en az üçte biri Kürtlerden oluşuyor. Türkiye’de 1950’den bu yana bütün seçimlerin yazgısını Kürt seçmenler belirliyor. Kürt seçmenler adeta tahtırevan bir tartı üzere hangi tarafa yanlışsız kayarsa o tarafı iktidara taşıyor. Kürtler bu ülkede ‘Kingmaker’ (Kral tayinciler), kral tayin edici bir konumdalar. Türkiye’de iktidarı hedefleyen bir partinin Kürt seçmenin iradesini dikkate almaması, görmezlikten gelmesi, siyasal bir akıl ve eylemsellikle açıklanamaz. ötürüsıyla CHP’nin yahut öteki bir partinin şayet Türkiye’de iktidar olmak üzere bir siyasi maksadı var ise Kürt realitesini tanımak, Kürt seçmeni dikkate almak ve bu doğrultuda siyasetler belirlemek durumundadır. CHP’nin Barış Süreci’ndeki hali yeterli değildi. Güney Kürdistan’a ziyaret üzere adımlar, Kürdistan’daki seçilmiş Kürt politikler ve legal hükümet temsilcileriyle görüşmeler gecikmiş bir adımdır. CHP kendisini toplumsal demokrat bir parti olarak tanımlar. ötürüsıyla bu adımlar uygun karşılanmalı. Kürt toplumu da bu adımları düzgün karşıladı. Kürt seçmeni de düzgün karşılayacaktır. Ancak bunun altının doldurulması gerekir. CHP’nin Kürt probleminin tahliline yönelik bir yol haritası olması gerekir. CHP bir yol haritası oluşturduğu andan itibaren Kürt seçmenler nezdinde bu adımlar karşılık bulur.”
‘CHP KÜRTLERİN TALEPLARİNE YABANCI DEĞİL’
CHP’nin Türkiye’nin kurucu partisi olduğunu, Türkiye’nin kuruluş ideolojisine dönüş yaptığında Kürtlerle ortayı düzeltebileceğinin altını çizen Kıran, kelamlarına şöyleki devam etti: “Başlangıçta Mustafa Kemal, Kürtler için Kürdistan’a özerklik diyordu. ötürüsıyla CHP Kürtlerin taleplerine yabancı değil. CHP yalnızca Mustafa Kemal’in 1919 ile 1923 yılları içindeki açıklamalarına baksın. Bu yıllar içinde Mustafa Kemal, Türk sözünü dahi anmaz, Kürt sözünü de kullanmaz. İslam ulusu ve iki halkın gerçekliğini ve yapısını dikkate alarak yeni devlet oluşumunu bunun üzerine tanımlar. CHP buraya bir dönüş yaptığında bence bir sorun kalmaz. Bakın 1923 bir dönüm noktası. Zira Lozan Mutabakatı var. Mutabakat imzalandıktan daha sonra Kürtlere muhtaçlığı kalmamıştır. Tam manasıyla inkar siyaseti çerçevesinde Kürtleri görmezden geldi. Türkiye’deki Kürt sorunu dünyada birinci kez Türkiye’nin karşılaştığı bir etnik problem değil. Siyasi ve toplumsal bir sorundur. Sosyolojik tabanı olan bir sıkıntıdır. Türkiye’de Kürtler için anadilde eğitim temel bir haktır. Bugün Irak Kürdistan’ında Türkmence resmi lisandır. Anadilde eğitim Kürtlerin kırmızı çizgisidir. Bu tabiatın beşere insan olmaktan ötürü bağışlamış olduğu bir haktır ve inkar edilemez. Kıbrıs’ta 150 bin Türk için bir devlet kuruldu. Federasyona bile Türkiye razı olmuyor. Bağımsız bir devlet istiyor. Birincisi Kürtler anadilde eğitim istiyor. İkincisi yerelde kendini yönetme hakkı istiyor. Bu iki temel kaide yerine getirildiği vakit ortada sorun da kalmaz. Bu iki noktada CHP tam insani bir siyaset ortaya koyarsa çözülmeyecek hiç bir sıkıntı yok. Bu doğrultuda adımlar atılırsa, Kürtler dogmatik beşerler değil, Ortadoğu coğrafyasının en epeyce siyasallaşmış halkıdır. Neyin ne olduğunu nazaranbilecek, değerlendirebilecek birikimleri olan bir halktır.”