kunteper
Member
DİYARBAKIR- Diyarbakır Valisi ve Büyükşehir Belediyesi kayyımı Münir Karaloğlu misyondan alındı. halbuki, çalışmalarını Kürtçe “Keremke” (Buyurun) diye sunan Karaloğlu’nun kültürel alanda yürüttüğü faaliyetleri “Kayyımın kültür politikası” başlıklı bir yazı ile değerlendirmeye hazırlanıyordum. ‘Türkiye’de gündem süratli değişiyor’ klişesine sığınıp kelam konusu yazıyı unutabilirim. Karaloğu’nun misyondan alınmasından daha sonrasında eski MHP’li milletvekili Ahmet Çakar’ın oyuncu Melis Sezen’in kıyafeti üzerine başlatmış olduğu polemik, Türkiye’nin gündemine göğüs olgusunu oturttu. Göğüs problemi siyasal, toplumsal ve kültürel olarak çözülmemişken CHP İstanbul Vilayet Lideri Canan Kaftancıoğlu’na mahpus cezası çıktı. Akabinde CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, SADAT önünde “eylem” yaptı.
Çakar’ın “meme” çıkışı, Kaftancıoğlu’na mahpus cezası, Kılıçdaroğlu’nun SADAT önündeki aksiyonu, kuşkusuz Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kayyımı’nın değişmesi kadar değerlidir ve temelinde birbirinden bağımsız gelişmeler de değildir. Diyarbakır’da gerçekleşen rastgele bir durum, İstanbul’u da bir biçimde etkiliyor. örneğin HDP Diyarbakır Vilayet Eş Liderleri ‘gizli tanık’ beyanları üzerine sabah operasyonuyla meskenlerinden gözaltına alınıp tutuklandığında küçük çaplı bir kıyamet kopsaydı, CHP İstanbul Vilayet Başkanı’na 7 yıl evvel attığı bir tweet niçiniyle bu kadar kolay mahpus cezası verilemezdi tahminen, kim bilir.
KAYYIM PROFİLİ
Evet, gündem süratle değişiyor ancak birtakım şeyler, mesela Diyarbakır’daki belediyelere kayyım atama zihniyeti asla değişmiyor. Bu değişmeyen zihniyet, değişik yol ve usullerle kendini bir biçimde gösteriyor.
Öte yandan Diyarbakır’a vali olarak atanan Mersin Valisi Ali İhsan Su, Karaloğlu’ndan farklı bir yol izlemeyecektir. Zira seçilmiş belediye liderlerinin yerine kayyım olarak atanan hiç bir vali, hiç bir kaymakam, “Yahu ne oluyor? Halkın iradesine ipotek koyan uygulamada hissem olmamalı” demedi. “Diyemedi” diyemiyorum, zira kayyım atananlar, iktidarın dümen suyundandılar ve kayyım atanmaya hiç itiraz etmediler. Hicap duymadan, yüzde 70’e yakın oyla belediye lideri seçilmiş üzere cakayla oturdular koltuğa.
Son lokal seçimlerde HDP Diyarbakır Milletvekili Selçuk Mızraklı ile kayyım Cumali Atilla, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi için yarışmıştı. AK Parti’den aday olan Atilla hezimete uğramış, ondan sonrasında sırra kadem basmıştı. Kayyım olduğu devirde isminin karıştığı biroldukça yolsuzluk ve kendine özel yaptırdığı banyo niçiniyle uzun müddet Diyarbakırlıların gündeminde oldu. Lakin devleti yönetenler, Cumali Atilla diye biri yokmuş, kadayıfa dünyanın parasını yatırmamış üzere davranmayı tercih ettiler.
Mızraklı, yüzde 62.93 ile Büyükşehir Belediyesi Lideri seçildi. Diyarbakır Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, seçimlerin sonraki günü Mızraklı’nın misyondan alınması için müracaatta bulundu. Güzeloğlu’nun talebi karşılık buldu ve Mızraklı vazifede lakin 3 ay kalabildi. Güzeloğlu, Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım olarak atandı. nazaranvden alınınca o da sırra kadem bastı. Sayıştay raporuna yansıyan yolsuzluk ve 500 milyon lira fiyatındaki kuyumcu vurgunu ile ilgili kendisi hakkında rastgele bir soruşturma açılmadı.
İşte eski Antalya Valisi Münir Karaloğlu, merkeze alınan bu cevval valinin yerine atandı.
KAYYIM niçinSİZ GİTMEZ
Bir vali-kayyım niye bakılırsavden alınır? İktidarın güzeline gitmeyen ne yapmış olabilir? Doğrusu bunu Diyarbakırlılar bilmiyor. Zira Belediye Meclisi de feshedildiği için kol kırılıyor yen ortasında kalıyor. Kayyımlar hakkında birfazlaca söylenti süratle yayılarak büyüyor ve fakat sonuçta çoklukla söylenti olarak kalıyor.
Karaloğlu’nun kayyım olarak yönettiği belediye, dışarıdan atanan daire liderleri, şantaj skandalı, kuruyan palmiyeler, reklam sarfiyatlarına yüksek bütçe ayrılması argümanları ile daire liderleri içindeki kavgalarla gündemden düşmedi.
Karaloğlu, geçtiğimiz aylarda Erbil Valisi’nin Diyarbakır ziyaretinde, kendisine takdim ettiği “Kürdistan” albümünü kabul etmesi üzerine ırkçıların gayesi haline gelmişti.
Karaloğlu’nun merkeze alınmasında, bu gelişmelerin rolü olduğu tez ediliyor. Bu tezler niçiniyle merkeze alınmış olabilir elbette. Lakin farklı bir münasebetle de olabilir, bilemeyiz. Zira kayyım atarken halka sormayan iktidar, kayyımı bakılırsavden alırken de bir bilgi verme muhtaçlığı duymadı, duymuyor. Biz bir daha de soralım: Bir kayyım niye vazifeden alınır? Bu soruya verilecek yanıt, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin nasıl yönetildiğine de ışık tutacağından değerlidir.
Eğer iktidarın siyasetlerinde bir değişiklik yoksa, gelen kayyım giden kayyımı aratacak mı diye sormaya ise hiç hacet yok. Şimdiye kadarki kayyım tecrübeleri de bunu gösterdi aslına bakarsanız. Karaloğlu, evvelki kayyımlardan farklı hiç bir şey yapmadı. Ali İhsan Su da Karaloğlu’ndan farklı bir şey yapmayacak.
KARALOĞLU’NUN ARDINDAN
Arama motoruna Münir Karaloğlu yazınca oldukça icraatı ifşa oluyor olağan olarak. En enteresan olanı Çin ziyareti sırasında çektirmiş olduğu fotoğraf olmalıydı ki uzun müddet bu fotoğrafıyla Diyarbakırlıların gündeminde kalmıştı. Çinlilerin klasik elbiseleriyle fotoğraf çektiren Karaloğlu, bu fotoğrafı tweetlerken bütün Çin’i selamladığını ve hepsini Antalya’ya davet ettiğini belirtmişti.
Bu ‘sevimli’ fotoğraf-hatıra, Karaloğlu’nun Diyarbakır’daki nazaranvine başlamasından kısa müddet daha sonra, koyu gerçeklikle yer değiştirdi. Ta HDP’li belediyeler devrinde projesi yapılan sıradan bir hemzemin geçidin açılışı için bile konuşma kürsüsü hazırlatıp konuşan Karaloğlu, polis ordusuyla Diyarbakır’da fırdöndü. Kaçak yapılara müdahale edilmesini talep eden TMMOB Diyarbakır Şubesi’ne “kentin sahibi benim” ayarı verecek kadar Diyarbakır’ı sahiplendi.
Kentsel dönüşüme tabi tuttuğu Fiskaya’da, Bağlar’da, Ben u Sen’de binlerce Diyarbakırlıyı mağdur etti. Konuşma kürsüleri kurdurup “vatandaşımızla anlaştık” dese de bir muahedenin sağlanamadığını bu semtlerde bir tıp atan herkes gorecektir.
Bürokratları öteki vilayetlerden getirtme konusunda öbür kayyımlardan geri kalmadı. Bu “ithal” bürokratlara ve aldıkları çift maaşlara Diyarbakırlıların yaptığı itiraza kulaklarını tıkadı. İthal bürokratların, daha evvel ismi yolsuzluğa karışmış daire liderlerinin birbirleriyle hengameleri, birbirlerine şantaj yapmaları da Karaloğlu devrinde ayyuka çıktı.
Aralarında TÜM BEL SEN Diyarbakır Şubesi Eş Liderlerinin da bulunduğu yüze yakın belediye çalışanı Karaloğlu periyodunda işinden edildi. Belediye çalışanlarına yönelik baskı ve mobbing Diyarbakır gündeminden hiç düşmedi.
Biroldukça kaldırımın sökülüp bir daha yapıldığını, yollara asfalt döküldüğünü ise belirtmeye hiç gerek yok sanırım. Zira en başta Diyarbakırlılar, kente hizmet ettiğini göstermek için kayyımların birinci vakit içinderda yollara asfalt döktüğünü epeyce âlâ biliyor artık. Bu asfaltta kısa müddet daha sonra derin çukurların oluşacağını da…
KAYYIMIN KÜRTÇE VE KÜRT KÜLTÜRÜNE YAKLAŞIMI
Karaloğlu bakılırsavden alınmadan evvel yazmak istediğim yazı, üstte anlatılan icraatlar ile ilgili değildi, onun kültür siyasetini ele almayı amaçlıyordu. Zira yollar bozulur ve kamu ismine hizmet vermekle mükellef kurumlar, bu yolları yapar. Bu bir lütuf da değildir üstelik. Bu, onların öncelikli vazifesidir.
Kültürün korunması, yaşatılması, ilerletilmesi de bu kurumların işleri içinde yer alır. Her yıl bir bütçe ayrılır bu işler için. Lakin sorun de tam burada başlıyor. Kayyımların kültür işleri de bir türlü bitmeyen yol asfaltlama çalışmasına benziyor. Kayyımların kültür işleri dikiş tutmuyor ve halktan umduğu takviyesi bir türlü bulamıyor.
KAYYIMIN KÜRTÇE SEVGİSİ
Sezar’ın hakkı Sezar’a. Karaloğlu, Kürtçe ve Kürt kültürü üzerine işler yapan tek kayyım oldu. Fakat bakın nasıl işler yaptı. Yakın vakitte Diyarbakır’da faaliyet yürüten birkaç kültür kurumu, sivil toplum örgütlerinin de dayanağı ile “FeqîFest” başlıklı bir şenlik tasarlıyordu. Feqiyê Teyran’ın isminden yola çıkan şenliğin, kentin biroldukca semtinde ve Hevsel Bahçeleri’nde düzenlenmesi planlanıyordu. Şenlik için hazırlık görüşmeleri yapılırken kayyım Karaloğlu idaresindeki Büyükşehir Belediyesi, “Feqiyê Teyran Kültür ve Sanat Sezonu”nu başlattı.
İlhan Başgöz’ün aktardığına göre devrin Ankara Valisi Avni Doğan, üniversiteli gençlere, “Eğer Türkiye komünist olacaksa onu da biz yaparız size bırakmayız” demiş ya, Karaloğlu da Kürt edebiyatıyla, kültürüyle ilgili bir şey yapılacaksa onu da biz yaparız iletisi veriyor olmalıydı.
DENGBÊJLER İKİYE AYRILDI
HDP’li belediye liderleri çocukların Kürtçe, Türkçe, İngilizce eğitim gördüğü kreşler açmıştı. Birinci kayyım devrinde bu kreşler işlevsizleştirdi. Kürtçe eğitim kaldırıldı. Karaloğlu, belediye bünyesinde Kürtçe lisan kursları açtı lakin bu kreşlerin temel fonksiyonu için hiç bir teşebbüste bulunmadı.
Karaloğlu, “Dengbêj Divanları” konserlerinin içerik ve görsel tasarım ihalesini “dostum” dediği İsak Baydaroğlu’nun sahibi olduğu İstanbul merkezli RNA İrtibat Danışmanlık ve Reklam şirketine verdi. Karaloğlu’nun bakılırsavde kaldığı süreçte kelam konusu şirkete verdiği ihalelerin toplam bedeli en az 1 milyon 251 bin TL’yi buldu.
HDP’li belediye liderlerinin kurduğu “Dengbêj Evi” açık kaldı. Lakin Diyarbakır’da dengbêjler, “Kayyımın dengbêjleri” ve “Yurtsever dengbêjler” olarak ikiye ayrıldı. Yani Karaloğlu, bir çeşit “böl-yönet” siyasetini hayata geçirdi.
KARPUZUN İÇİNDEKİ ŞİRİN ÇOCUK
Karaloğlu’nun altında imza attığı kültür sanat alanındaki efsane işlerin başında ise, Diyarbakır Havalimanı mevkiinde bulunan Yonca Kavşağı’na diktiği “heykeller” oldu. Karpuz ortasında yer alan çocuk ve kadayıf tepsisi taşıyan kişi heykelleri, kent sakinlerinin yansısı üzerine kaldırıldı, değiştirildi. En az Karaloğlu’nun Çin’de çektirmiş olduğu fotoğraf kadar şirin çocuk heykeli, karpuzun ortasından çıkarıldı.
CADDELERİN İSMİNİ DEĞİŞTİRDİ
bir daha hatırlanacaktır, evvelki kayyımlar biroldukca parkın, caddenin ismini büyük bir hevesle değiştirmişti. Karaloğlu onlardan geri kalmadı. Kayapınar ilçesinde bulunan Sipan Caddesi’nin ismini AK Partili eski bakan ve milletvekilli Abdulkadir Aksu’nun ismiyle değiştirdi. Diyarbakır’a katkıları tartışılır olsa da Aksu, Diyarbakırlı bir kişiselyet. Ve bu değişiklik bir şeklide anlamlandırılabilir.
Ancak kayyım, Şengal Caddesi’nin ismini, Molla Gorani olarak değiştirdi. Molla Gorani, Osmanlı devletinin 4. Şeyhülislamı ve Fatih Sultan Mehmet’in hocası olarak biliniyor. Bu isim Diyarbakır kültürüne ne üzere katkılar sağlayacak? Kayyım ve oluşturduğu meclis üyeleri haricinde kimse bilmiyordur.
DİL YÜRÜYÜŞÜNÜ ENGELLEDİ
Celadet Alî Bedirxan ve arkadaşları Hawar mecmuasını 15 Mayıs 1932 yılında çıkarmaya başladı. Bu niçinle 15 Mayıs, 2006 yılından bu yana Kürt Lisan Bayramı olarak kutlanıyor.
Bu yıl da Kürt Lisan Platformu ile Kürt Lisan ve Kültür Ağı öncülüğünde Türkiye’de çeşitli etkinlikler yapıldı. Diyarbakır’da da 15 Mayıs günü Bayramoğlu semtinden Koşuyolu Parkı’na bir yürüyüş gerçekleştirilmek istendi. Fakat kayyım idaresindeki polis, Kürtçenin korunması, yasal ve eğitim lisanı olması için yapılan kısa yürüyüşe müsaade vermedi. Bu da kayyım Karaloğlu’nun giderayak Kürtçeye ve Kürtçeyi savunanlara yönelik son engellemesi olarak kayıtlara oldu.
DİN KÜLTÜRÜ ÖNEMLİ!
Karaloğlu’nun belediyeye getirdiği isimlerden birçoğunun İlim Yayma Cemiyeti (İYC) ile temaslı isimlerden oluşması da dikkati çekti. Karaloğlu, DBB Gençlik ve Spor Daire Başkanlığına, daha evvel Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nde birlikte çalıştığı İYC Kocaeli Şubesi’nin idaresinde yer alan Mehmet Kesen’i getirdi. Kültür ve Toplumsal Daire Başkanlığına getirilen Ali Çelik de İYC Üsküdar Şube Başkanlığı yapmış bir isimdi.
Kayyım Karaloğlu, Diyarbakır Müftülüğü’nün talebiyle Ergani ve Bismil ilçelerinde yaklaşık maliyeti 22 milyon 710 bin TL olan iki yatılı kız kuran kursu inşa edilmesi için ihale yaptı. Ayrıyeten İtfaiye Daire Başkanlığı’na ayrılan bütçeden 4 milyon TL’nin, Bismil, Ergani ve Silvan ilçelerinde Yatılı Kız Kur’an Kursu Üretim Projesi’ne aktarılmasına yönelik karar aldı.
Bu alandaki çalışmalar uzar masraf ve aslında yeni de değildir. Türkiye’de iktidar koltuğuna oturan her parti, Kürtlerin taleplerini din ile bloke etmeye çalıştı. Karaloğlu da bunun için elindeki imkanların hepsini kullandı.
ELDE ANKARA HARİTASIYLA
“Elde Ankara haritasıyla Diyarbakır’da adres bulunmaz” diyor Diyarbakırlı şair Hicri İzgoren. Kayyımlar, Ankara’da ellerine tutturulmuş haritayla adres bulmaya çalışıyorlar. Buldukları adresler daima yanlış çıkıyor.
Çünkü artlarında bir ordu, ellerinde Ankara’dan bir haritayla dolaştıkları sokakların ruhunu bilmiyorlar. İnsanlara temas edemiyorlar. Halk, belediye lideri seçerken iktidara taleplerini de iletmiş oluyor lakin kayyımların o talepler hakkında baş yormaya ne hevesleri ne de mecalleri oluyor.
Bu yüzden ne yapsalar sevilmiyorlar ve girdikleri her sokak çıkmaz oluyor. Varsayım edilebileceği üzere, bu sevilmeme hali kayyımlarla sonlu kalmıyor, kayyım siyasetinde ısrar eden iktidara da sirayet ediyor.
Çakar’ın “meme” çıkışı, Kaftancıoğlu’na mahpus cezası, Kılıçdaroğlu’nun SADAT önündeki aksiyonu, kuşkusuz Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kayyımı’nın değişmesi kadar değerlidir ve temelinde birbirinden bağımsız gelişmeler de değildir. Diyarbakır’da gerçekleşen rastgele bir durum, İstanbul’u da bir biçimde etkiliyor. örneğin HDP Diyarbakır Vilayet Eş Liderleri ‘gizli tanık’ beyanları üzerine sabah operasyonuyla meskenlerinden gözaltına alınıp tutuklandığında küçük çaplı bir kıyamet kopsaydı, CHP İstanbul Vilayet Başkanı’na 7 yıl evvel attığı bir tweet niçiniyle bu kadar kolay mahpus cezası verilemezdi tahminen, kim bilir.
KAYYIM PROFİLİ
Evet, gündem süratle değişiyor ancak birtakım şeyler, mesela Diyarbakır’daki belediyelere kayyım atama zihniyeti asla değişmiyor. Bu değişmeyen zihniyet, değişik yol ve usullerle kendini bir biçimde gösteriyor.
Öte yandan Diyarbakır’a vali olarak atanan Mersin Valisi Ali İhsan Su, Karaloğlu’ndan farklı bir yol izlemeyecektir. Zira seçilmiş belediye liderlerinin yerine kayyım olarak atanan hiç bir vali, hiç bir kaymakam, “Yahu ne oluyor? Halkın iradesine ipotek koyan uygulamada hissem olmamalı” demedi. “Diyemedi” diyemiyorum, zira kayyım atananlar, iktidarın dümen suyundandılar ve kayyım atanmaya hiç itiraz etmediler. Hicap duymadan, yüzde 70’e yakın oyla belediye lideri seçilmiş üzere cakayla oturdular koltuğa.
Son lokal seçimlerde HDP Diyarbakır Milletvekili Selçuk Mızraklı ile kayyım Cumali Atilla, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi için yarışmıştı. AK Parti’den aday olan Atilla hezimete uğramış, ondan sonrasında sırra kadem basmıştı. Kayyım olduğu devirde isminin karıştığı biroldukça yolsuzluk ve kendine özel yaptırdığı banyo niçiniyle uzun müddet Diyarbakırlıların gündeminde oldu. Lakin devleti yönetenler, Cumali Atilla diye biri yokmuş, kadayıfa dünyanın parasını yatırmamış üzere davranmayı tercih ettiler.
Mızraklı, yüzde 62.93 ile Büyükşehir Belediyesi Lideri seçildi. Diyarbakır Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, seçimlerin sonraki günü Mızraklı’nın misyondan alınması için müracaatta bulundu. Güzeloğlu’nun talebi karşılık buldu ve Mızraklı vazifede lakin 3 ay kalabildi. Güzeloğlu, Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım olarak atandı. nazaranvden alınınca o da sırra kadem bastı. Sayıştay raporuna yansıyan yolsuzluk ve 500 milyon lira fiyatındaki kuyumcu vurgunu ile ilgili kendisi hakkında rastgele bir soruşturma açılmadı.
İşte eski Antalya Valisi Münir Karaloğlu, merkeze alınan bu cevval valinin yerine atandı.
KAYYIM niçinSİZ GİTMEZ
Bir vali-kayyım niye bakılırsavden alınır? İktidarın güzeline gitmeyen ne yapmış olabilir? Doğrusu bunu Diyarbakırlılar bilmiyor. Zira Belediye Meclisi de feshedildiği için kol kırılıyor yen ortasında kalıyor. Kayyımlar hakkında birfazlaca söylenti süratle yayılarak büyüyor ve fakat sonuçta çoklukla söylenti olarak kalıyor.
Karaloğlu’nun kayyım olarak yönettiği belediye, dışarıdan atanan daire liderleri, şantaj skandalı, kuruyan palmiyeler, reklam sarfiyatlarına yüksek bütçe ayrılması argümanları ile daire liderleri içindeki kavgalarla gündemden düşmedi.
Karaloğlu, geçtiğimiz aylarda Erbil Valisi’nin Diyarbakır ziyaretinde, kendisine takdim ettiği “Kürdistan” albümünü kabul etmesi üzerine ırkçıların gayesi haline gelmişti.
Karaloğlu’nun merkeze alınmasında, bu gelişmelerin rolü olduğu tez ediliyor. Bu tezler niçiniyle merkeze alınmış olabilir elbette. Lakin farklı bir münasebetle de olabilir, bilemeyiz. Zira kayyım atarken halka sormayan iktidar, kayyımı bakılırsavden alırken de bir bilgi verme muhtaçlığı duymadı, duymuyor. Biz bir daha de soralım: Bir kayyım niye vazifeden alınır? Bu soruya verilecek yanıt, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin nasıl yönetildiğine de ışık tutacağından değerlidir.
Eğer iktidarın siyasetlerinde bir değişiklik yoksa, gelen kayyım giden kayyımı aratacak mı diye sormaya ise hiç hacet yok. Şimdiye kadarki kayyım tecrübeleri de bunu gösterdi aslına bakarsanız. Karaloğlu, evvelki kayyımlardan farklı hiç bir şey yapmadı. Ali İhsan Su da Karaloğlu’ndan farklı bir şey yapmayacak.
KARALOĞLU’NUN ARDINDAN
Arama motoruna Münir Karaloğlu yazınca oldukça icraatı ifşa oluyor olağan olarak. En enteresan olanı Çin ziyareti sırasında çektirmiş olduğu fotoğraf olmalıydı ki uzun müddet bu fotoğrafıyla Diyarbakırlıların gündeminde kalmıştı. Çinlilerin klasik elbiseleriyle fotoğraf çektiren Karaloğlu, bu fotoğrafı tweetlerken bütün Çin’i selamladığını ve hepsini Antalya’ya davet ettiğini belirtmişti.
Bu ‘sevimli’ fotoğraf-hatıra, Karaloğlu’nun Diyarbakır’daki nazaranvine başlamasından kısa müddet daha sonra, koyu gerçeklikle yer değiştirdi. Ta HDP’li belediyeler devrinde projesi yapılan sıradan bir hemzemin geçidin açılışı için bile konuşma kürsüsü hazırlatıp konuşan Karaloğlu, polis ordusuyla Diyarbakır’da fırdöndü. Kaçak yapılara müdahale edilmesini talep eden TMMOB Diyarbakır Şubesi’ne “kentin sahibi benim” ayarı verecek kadar Diyarbakır’ı sahiplendi.
Kentsel dönüşüme tabi tuttuğu Fiskaya’da, Bağlar’da, Ben u Sen’de binlerce Diyarbakırlıyı mağdur etti. Konuşma kürsüleri kurdurup “vatandaşımızla anlaştık” dese de bir muahedenin sağlanamadığını bu semtlerde bir tıp atan herkes gorecektir.
Bürokratları öteki vilayetlerden getirtme konusunda öbür kayyımlardan geri kalmadı. Bu “ithal” bürokratlara ve aldıkları çift maaşlara Diyarbakırlıların yaptığı itiraza kulaklarını tıkadı. İthal bürokratların, daha evvel ismi yolsuzluğa karışmış daire liderlerinin birbirleriyle hengameleri, birbirlerine şantaj yapmaları da Karaloğlu devrinde ayyuka çıktı.
Aralarında TÜM BEL SEN Diyarbakır Şubesi Eş Liderlerinin da bulunduğu yüze yakın belediye çalışanı Karaloğlu periyodunda işinden edildi. Belediye çalışanlarına yönelik baskı ve mobbing Diyarbakır gündeminden hiç düşmedi.
Biroldukça kaldırımın sökülüp bir daha yapıldığını, yollara asfalt döküldüğünü ise belirtmeye hiç gerek yok sanırım. Zira en başta Diyarbakırlılar, kente hizmet ettiğini göstermek için kayyımların birinci vakit içinderda yollara asfalt döktüğünü epeyce âlâ biliyor artık. Bu asfaltta kısa müddet daha sonra derin çukurların oluşacağını da…
KAYYIMIN KÜRTÇE VE KÜRT KÜLTÜRÜNE YAKLAŞIMI
Karaloğlu bakılırsavden alınmadan evvel yazmak istediğim yazı, üstte anlatılan icraatlar ile ilgili değildi, onun kültür siyasetini ele almayı amaçlıyordu. Zira yollar bozulur ve kamu ismine hizmet vermekle mükellef kurumlar, bu yolları yapar. Bu bir lütuf da değildir üstelik. Bu, onların öncelikli vazifesidir.
Kültürün korunması, yaşatılması, ilerletilmesi de bu kurumların işleri içinde yer alır. Her yıl bir bütçe ayrılır bu işler için. Lakin sorun de tam burada başlıyor. Kayyımların kültür işleri de bir türlü bitmeyen yol asfaltlama çalışmasına benziyor. Kayyımların kültür işleri dikiş tutmuyor ve halktan umduğu takviyesi bir türlü bulamıyor.
KAYYIMIN KÜRTÇE SEVGİSİ
Sezar’ın hakkı Sezar’a. Karaloğlu, Kürtçe ve Kürt kültürü üzerine işler yapan tek kayyım oldu. Fakat bakın nasıl işler yaptı. Yakın vakitte Diyarbakır’da faaliyet yürüten birkaç kültür kurumu, sivil toplum örgütlerinin de dayanağı ile “FeqîFest” başlıklı bir şenlik tasarlıyordu. Feqiyê Teyran’ın isminden yola çıkan şenliğin, kentin biroldukca semtinde ve Hevsel Bahçeleri’nde düzenlenmesi planlanıyordu. Şenlik için hazırlık görüşmeleri yapılırken kayyım Karaloğlu idaresindeki Büyükşehir Belediyesi, “Feqiyê Teyran Kültür ve Sanat Sezonu”nu başlattı.
İlhan Başgöz’ün aktardığına göre devrin Ankara Valisi Avni Doğan, üniversiteli gençlere, “Eğer Türkiye komünist olacaksa onu da biz yaparız size bırakmayız” demiş ya, Karaloğlu da Kürt edebiyatıyla, kültürüyle ilgili bir şey yapılacaksa onu da biz yaparız iletisi veriyor olmalıydı.
DENGBÊJLER İKİYE AYRILDI
HDP’li belediye liderleri çocukların Kürtçe, Türkçe, İngilizce eğitim gördüğü kreşler açmıştı. Birinci kayyım devrinde bu kreşler işlevsizleştirdi. Kürtçe eğitim kaldırıldı. Karaloğlu, belediye bünyesinde Kürtçe lisan kursları açtı lakin bu kreşlerin temel fonksiyonu için hiç bir teşebbüste bulunmadı.
Karaloğlu, “Dengbêj Divanları” konserlerinin içerik ve görsel tasarım ihalesini “dostum” dediği İsak Baydaroğlu’nun sahibi olduğu İstanbul merkezli RNA İrtibat Danışmanlık ve Reklam şirketine verdi. Karaloğlu’nun bakılırsavde kaldığı süreçte kelam konusu şirkete verdiği ihalelerin toplam bedeli en az 1 milyon 251 bin TL’yi buldu.
HDP’li belediye liderlerinin kurduğu “Dengbêj Evi” açık kaldı. Lakin Diyarbakır’da dengbêjler, “Kayyımın dengbêjleri” ve “Yurtsever dengbêjler” olarak ikiye ayrıldı. Yani Karaloğlu, bir çeşit “böl-yönet” siyasetini hayata geçirdi.
KARPUZUN İÇİNDEKİ ŞİRİN ÇOCUK
Karaloğlu’nun altında imza attığı kültür sanat alanındaki efsane işlerin başında ise, Diyarbakır Havalimanı mevkiinde bulunan Yonca Kavşağı’na diktiği “heykeller” oldu. Karpuz ortasında yer alan çocuk ve kadayıf tepsisi taşıyan kişi heykelleri, kent sakinlerinin yansısı üzerine kaldırıldı, değiştirildi. En az Karaloğlu’nun Çin’de çektirmiş olduğu fotoğraf kadar şirin çocuk heykeli, karpuzun ortasından çıkarıldı.
CADDELERİN İSMİNİ DEĞİŞTİRDİ
bir daha hatırlanacaktır, evvelki kayyımlar biroldukca parkın, caddenin ismini büyük bir hevesle değiştirmişti. Karaloğlu onlardan geri kalmadı. Kayapınar ilçesinde bulunan Sipan Caddesi’nin ismini AK Partili eski bakan ve milletvekilli Abdulkadir Aksu’nun ismiyle değiştirdi. Diyarbakır’a katkıları tartışılır olsa da Aksu, Diyarbakırlı bir kişiselyet. Ve bu değişiklik bir şeklide anlamlandırılabilir.
Ancak kayyım, Şengal Caddesi’nin ismini, Molla Gorani olarak değiştirdi. Molla Gorani, Osmanlı devletinin 4. Şeyhülislamı ve Fatih Sultan Mehmet’in hocası olarak biliniyor. Bu isim Diyarbakır kültürüne ne üzere katkılar sağlayacak? Kayyım ve oluşturduğu meclis üyeleri haricinde kimse bilmiyordur.
DİL YÜRÜYÜŞÜNÜ ENGELLEDİ
Celadet Alî Bedirxan ve arkadaşları Hawar mecmuasını 15 Mayıs 1932 yılında çıkarmaya başladı. Bu niçinle 15 Mayıs, 2006 yılından bu yana Kürt Lisan Bayramı olarak kutlanıyor.
Bu yıl da Kürt Lisan Platformu ile Kürt Lisan ve Kültür Ağı öncülüğünde Türkiye’de çeşitli etkinlikler yapıldı. Diyarbakır’da da 15 Mayıs günü Bayramoğlu semtinden Koşuyolu Parkı’na bir yürüyüş gerçekleştirilmek istendi. Fakat kayyım idaresindeki polis, Kürtçenin korunması, yasal ve eğitim lisanı olması için yapılan kısa yürüyüşe müsaade vermedi. Bu da kayyım Karaloğlu’nun giderayak Kürtçeye ve Kürtçeyi savunanlara yönelik son engellemesi olarak kayıtlara oldu.
DİN KÜLTÜRÜ ÖNEMLİ!
Karaloğlu’nun belediyeye getirdiği isimlerden birçoğunun İlim Yayma Cemiyeti (İYC) ile temaslı isimlerden oluşması da dikkati çekti. Karaloğlu, DBB Gençlik ve Spor Daire Başkanlığına, daha evvel Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nde birlikte çalıştığı İYC Kocaeli Şubesi’nin idaresinde yer alan Mehmet Kesen’i getirdi. Kültür ve Toplumsal Daire Başkanlığına getirilen Ali Çelik de İYC Üsküdar Şube Başkanlığı yapmış bir isimdi.
Kayyım Karaloğlu, Diyarbakır Müftülüğü’nün talebiyle Ergani ve Bismil ilçelerinde yaklaşık maliyeti 22 milyon 710 bin TL olan iki yatılı kız kuran kursu inşa edilmesi için ihale yaptı. Ayrıyeten İtfaiye Daire Başkanlığı’na ayrılan bütçeden 4 milyon TL’nin, Bismil, Ergani ve Silvan ilçelerinde Yatılı Kız Kur’an Kursu Üretim Projesi’ne aktarılmasına yönelik karar aldı.
Bu alandaki çalışmalar uzar masraf ve aslında yeni de değildir. Türkiye’de iktidar koltuğuna oturan her parti, Kürtlerin taleplerini din ile bloke etmeye çalıştı. Karaloğlu da bunun için elindeki imkanların hepsini kullandı.
ELDE ANKARA HARİTASIYLA
“Elde Ankara haritasıyla Diyarbakır’da adres bulunmaz” diyor Diyarbakırlı şair Hicri İzgoren. Kayyımlar, Ankara’da ellerine tutturulmuş haritayla adres bulmaya çalışıyorlar. Buldukları adresler daima yanlış çıkıyor.
Çünkü artlarında bir ordu, ellerinde Ankara’dan bir haritayla dolaştıkları sokakların ruhunu bilmiyorlar. İnsanlara temas edemiyorlar. Halk, belediye lideri seçerken iktidara taleplerini de iletmiş oluyor lakin kayyımların o talepler hakkında baş yormaya ne hevesleri ne de mecalleri oluyor.
Bu yüzden ne yapsalar sevilmiyorlar ve girdikleri her sokak çıkmaz oluyor. Varsayım edilebileceği üzere, bu sevilmeme hali kayyımlarla sonlu kalmıyor, kayyım siyasetinde ısrar eden iktidara da sirayet ediyor.