kunteper
Member
TBMM Başkanlığı, Hükümet Sözcülüğü, Başbakan Yardımcılığı üzere nazaranvlerde bulunan ve MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’yle yaşadığı polemiğin akabinde Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Konseyi Üyeliği’nden istifa eden AK Parti’nin kurucu isimlerinden Bülent Arınç, siyasi gündeme ait dikkat çeken açıklamalarda bulundu. “Bugün Abdullah Bey’i cumhurbaşkanı yapan, Bülent Bey’i meclis lideri yapan Sayın Erdoğan’dır derlerse, bunların hepsi bir kenara, bizim hepimizi Erbakan Hoca yetiştirdi. Bizi milletvekili yapan da belediye lideri yapan da odur” diyen Arınç, tartışmalı yargı kararlarına ilişkinse “Yargı, anayasa değişikliğinden daha sonra yalnızca bağımsız değil tarafsız da oldu, olmalı. Artık yeni bir sıfat daha eklendi. bununla birlikte bahadır da olmalı. Bunu ekleyenler siyasetçiler, bence boş değil. Yalnızca yazılı hukuka bakacak, sonucunı verecek, temyiz mercileri âlâ çalışacak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları yahut AYM’nin kararları da uygulanacak. Bunu uygulamak için de yürek ve kararlılığa muhtaçlık var. Bütün olarak yargıda düşünce var mı derseniz, var. tıpkı vakitte fazlaca büyük kahır var. Bu dertlerin giderilmesi için Türkiye’de tahminen bir iklim değişikliğine, anlayış değişikliğine muhtaçlık var.
Sanıyorum bu da olacak zira her insanın adaletten beklentisi büyük. Beklenti büyük olunca, gereksinim büyük olunca bunun gerisi gelir. Gecelerin en koyu vakti, şafak vaktine en yakın olan zamanmış” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için “Kardeş diyebildiğim insan bana sahip çıkmazsa gücenirim. Bunun helallik olarak bana dönmesini isterim” diyen Arınç, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde problemler olduğunu da söylemiş oldu.
BBC Türkçe’den Ece Göksedef’in sorularını yanıtlayan Bülent Arınç’ın açıklamaları şöyleki:
2000’li yılların başına kadar, yaklaşık 30 yıl Necmettin Erbakan sıklıkla muhalefetteydi, yasaklar oldu. Buna karşın bu hareketten, bugün hâlâ tesirli olan kuvvetli bir takım çıktı. AK Parti 20 yıllık iktidarında bu biçimde bir takım üretebildi mi?
Bizim siyasete başlamamız, gelişmemiz, güçlenmemiz, aşikâr bir üslup kazanmamız Erbakan Hoca’nın yardımıyla olmuştur. Onun için bugün Abdullah Bey’i cumhurbaşkanı yapan, Bülent Bey’i meclis lideri yapan Sayın Erdoğan’dır derlerse, bunların hepsi bir kenara, bizim hepimizi Erbakan Hoca yetiştirdi. Bizi milletvekili yapan da belediye lideri yapan da odur.
Bu takımlaşma bugün sermayeden yiyor. 20 yıldan bu yana kaliteli, hoş beşerler da yetişmiştir ancak bugün bunların büyük kısmı idarede yahut hükümet etmede sorumlu mevkide değildir.
Daha evvel “2001’de partimizin başında Sayın Erdoğan olmasaydı kazanamazdık fakat o da biz olmasaydık bu kadar kuvvetli olmazdı, eksik kalırdı” demiştiniz.
Çok gerçek.
Bugün Sayın Erdoğan’ın eksik kaldığını düşünüyor musunuz?
O kendi tercihidir. Etrafını o tercih ediyor, birlikte çalıştığı insanlara o karar veriyor. O insanların düzgün, başarılı yahut kalitesiz olup olmadıklarını ona sormak lazım. Ben onlar hakkında rastgele bir aksi, olumsuz beyanda bulunamam, saygısızlık olur. Lakin bunu sıkıntı edinen beşerler için söylüyorum, kimse zorla birilerini Sayın Cumhurbaşkanımızın yanına getirmedi. Ailesinden başlayarak suya atılan taşın dalga dalga yayılması üzere, bu etrafın tamamı Sayın Cumhurbaşkanımızın şahsen kendi isteğiyle olmuştur.
2002’de Sayın Erdoğan siyasi yasaklıydı. Bize “Siz iktidara gelseniz başbakanınız kim olacak?” diye soruyorlardı. bu biçimde dedim ki “Bizim gücümüz buradan geliyor, ben size 10 tane başbakan adayı ismi sayacağım. Abdullah Gül, Bülent Arınç, Cemil Çiçek, Abdüllatif Şener…” 10 isim saydım.
Eşitler içinde birinci Tayyip Beyefendi olmalıydı zira epey mükemmel bir belediye başkanlığı yaptı. Cezaevinden çıkınca halk kahramanı haline geldi. Fakat o olmadan biz seçime girdik. Demek ki o olmasa bile AK Parti mükemmel bir parti olarak geliyordu.
Sizin birfazlaca sözünüz siyasi literatüre girdi. ‘Özgül ağırlık’ da bunlardan biri. Erbakan’ın, Demirel’in, Ecevit’in vaktinde partilerinde özgül yükü olan fazlaca sayıda isim vardı. Lakin son devirde AK Parti’de bu sayı bir çok azaldı. Bunun niçini nedir?
Bunun niçini de kendi tercihleridir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, bu sistemi savunanlardan birinin tabiriyle -ki bunun Mehmet Uçum’a ilişkin olduğunu söylüyorlar- bugünkü sistem tek kişilik bir hükümet sistemidir. Onun tabiri olarak söylüyorum, gerçek de budur.
Bu sistem şu anda tıkır tıkır işlemiyor. Sistemin tümü için demiyorum lakin uygulamada bir kadro kasvetler ortaya çıktı. Sanıyorum Sayın Cumhurbaşkanı da bunun farkında.
İkincisi Ahmet Davutoğlu’ndan daha sonra hayli konuşulan bir problem, düşük profilli başbakan… Bu bizim yapımıza uygun değil. Düşük profil deyince, her şey güzeliyle doğrusuyla bir numaraya yönelince, özgül yükü olan kişi kalmadı. Kala kala bir ben kaldım, onun da ne kadar azaltıldığını görüyoruz.
Sizin danışmanlarınızın Gülen yapılanmasıyla ilişkili olduklarına dair haberler çıktı. Bu özel bir tercih miydi?
Türkiye’de bu olayı şöyleki yorumlamak lazım. Gülen’in epeyce tasvip edenleri, hayli hayranları olmuştur. Lakin hiç birimiz onların bir gün bir darbe teşebbüsüne katılabileceğini bilmiyorduk.
Tahminen birinci sefer sizde söylemiş olacağım. Ben son devirde Terörle Gayret Yüksek Heyeti Başkanı’ydım, Ulusal Güvenlik Heyeti’yle (MGK) hükümet içindeki bağlardan sorumluydum. 2016’nın başına kadar tekraren MGK toplantılarına girdim. hiç birisinde ‘FETÖ terör örgütü’ ismiyle bir tehlikeden bahsedilmedi. MGK’nın gündemine girmeyen bir mevzuyu sokaktaki vatandaşın bilmesi nasıl mümkün olacak?
Benim danışmanlarımın da birkaç tanesi yargılandı, bir tanesi mahkumiyet yedi.
Örgütün ne boyutta olduğunu bilmiyordunuz ancak bu danışmanınızın örgütle iltisaklı olduğunu biliyor muydunuz?
hiç bir biçimde bilmiyordum. Şayet birileri mutlu olacaksa yemin edeyim, vallahi de billahi de tallahi de bu biçimde bir örgütle bağ ortasında olduklarına dair bir emare görmedim.
MGK gündemine gelmedi diyorsunuz ancak Gülen yapılanmasına mensup birtakım şahısların TSK’ya girmiş olduklarını ve buna dair raporların yazıldığını fakat bir adım atılmadığını biliyoruz. Sayın Davutoğlu da söylemiş oldu bunları, o periyot başbakandı. Siz farklı bir biçimde geldiğini mi söylüyorsunuz?
Sizin bahsetmiş olduğuniz karar 2004’te irticayla gayret ismiyle alınmış bir karardı. bu biçimde Meclis Başkanı’ydım, meclis liderleri MGK’ya katılmaz. Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararlarıyla bunları ihraç ediyorlardı. Kabahatler da namaz kıldığı tespit edildi, eşinin başında örtü var, gümüş yüzük takıyor diye suçlardı… Biz bunlara 20 sene öncedenn beri karşıydık. YAŞ kararlarıyla ihraç edilmiş insanların 2010 referandumuyla iade-i prestijini sağladık.
Benim bahsetmiş olduğum 17-25 Aralık 2013 daha sonrası gelen raporlar.
O raporlarda hiç bir şey yok. Şu var yalnızca, madem savımı ortaya koydum… 17-25 Aralık’ın biraz evvelden daha sonrasına kadar bu yapıya isim vermek için toplandık. Koyduğumuz isim Paralel Devlet Yapılanması’ydı. Arttan ‘legal görünümlü yasa dışı yapılanma’ ismini taktık, bunda da FETÖ ismi yok. Bir vakıf, dernek olarak, cemaat olarak kurulmuşlar lakin bir yasa dışı yapıya dönüşmüşler.
Daha evvel ‘dindar insanların Gülen yapılanmasına hüsnüzan etmeleri normal’ demiştiniz, ‘karanlık yüzlerini goremedik onların’ dediniz. Artık de misal şeyler söylüyorsunuz. Lakin bugün de farklı İslamî eğilimleri olan vakıflar, tarikatlar, cemaatler var ve bunların kimilerinin devlet ortasında birtakım kurumlara girdiğine, hatta birtakım bakanlıklarda güçlendiklerine dair haberler var. Bu bu biçimde devam ederse bir daha birebir tehlikeyle karşı karşıya kalmaz mı Türkiye?
Olabilir, kalabilir. Bu tehlike her vakit vardır. Zira cemaatler sosyolojik varlıklardır. Cemaatler dün de vardı, bugün de var, yarın da olacak. Diyanet İşleri Başkanlığı olsun, hükümet olsun, bunların cemaat vasfını kaybedip kaybetmediklerine bir kontrol düzeneği getirilmesi lazım. Başıboş bırakıldıkları vakit onlar da FETÖ örgütü üzere kadrolaşabilir, kendi insanlarını en yüksek noktalara getirebilir.
Fakat cemaatler, tarikatlar evvelce de vardı. Rusya’da İslamın ayakta kalmasının, Balkanlarda Müslümanların sayıca hâlâ kuvvetli olmasının temelinde bu yapılanmalar vardır.
Türkiye’de de bu biçimdedir, siyasetçiler bunu epeyce yeterli bilirler. Bunları ziyaretlere masraflar, bunların duasını alırlar. Bunlarla ilgi kurarlar, oy dayanağına muhtaçlıkları olduklarını düşünürler. hiç bir siyasetçi bunun haricinde değildir, açık söyleyeyim.
Yalnızca AK Parti için değil, tüm siyasetçiler için mi söylüyorsunuz?
Hiç AK Parti’yle ilgili değil. CHP’si de, DSP’si de, şimdiki partiler de cemaatlere, tarikatlara sırt çeviremezler. Bunların güzeli vardır, berbatı vardır, elbet güzelleriyle alaka kurarlar. HDP’lilerin bile elini öptüğü, hürmet duyduğu epey kıymetli beşerler vardır. Bunlar vatansever, pahalı insanlardır.
Vaktinde Gülen yapılanması için de emsal şeyler söylendi.
Ancak ne var ki son senelerda kendilerini tarikat mensubu üzere gösteren soytarılar, sahtekârlar türedi. Öteki cemaatler oluşumu çıktı, bunların denetlenmesi lazım. Sırtına bir cübbe geçiren adam neredeyse her gün televizyonlarda olmamalı. Lakin ben gönülden Allah’a bağlı insanların ne kadar memleket sever olduklarını şahitleriyim, sayıları az bile olsa bu insanlara güvenmek lazım. Kötülerinin de denetlenmesi, ayıklanması lazım.
Hangisinin berbat yahut âlâ olduğunun ayrımı nasıl yapılacak?
Herkes yapar. Allah akıl vermiş.
Şunun için soruyorum, bu kadar yıl boyunca Gülen yapılanması devletin içine girerken bunların görünmediği, Sayın Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere üst seviyeden itiraf edildi, ‘kandırıldık’ denildi.
İkisini birbirinden ayıralım. Bunların 15 Temmuz’dan yahut 17-25 Aralık’tan evvel kendilerine yakıştırılan sıfat ‘hizmet hareketi’ydi ve cemaat olmalarıydı. Ancak her alanda bir numara olmuşlardı. En soldan en sağa, en kırmızıdan en yeşile kadar ortak paydası demokrasi olan insanları bir ortaya getiriyorlardı. Bunun içerisinden 15 Temmuz’u nasıl düşüneceksiniz? Düşünsünler…
Pekala, bu biçimde farklı bir cübbeye geçiyorum. Daha evvel iki defa hükümetin sert bir tavır ortasında olduğu davalarla ilgili “Cübbemi giyesim geldi” demiştiniz. Bugün Türkiye’de adalet güzel işliyor mu, yargı bağımsız mı sizce?
Yargı, anayasa değişikliğinden daha sonra yalnızca bağımsız değil tarafsız da oldu, olmalı. Artık yeni bir sıfat daha eklendi. bununla birlikte cesaretli da olmalı. Bunu ekleyenler siyasetçiler, bence boş değil. Yalnızca yazılı hukuka bakacak, sonucunı verecek, temyiz mercileri yeterli çalışacak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları yahut AYM’nin kararları da uygulanacak. Bunu uygulamak için de yürek ve kararlılığa muhtaçlık var.
Buradan yargının bağımsız olmadığını düşündüğünüzü anlıyorum.
Istırap var. Tam o denli bir tespit yapmayayım lakin bütün olarak yargıda eza var mı derseniz, var. tıpkı vakitte epeyce büyük dert var. Bu badirelerin giderilmesi için Türkiye’de tahminen bir iklim değişikliğine, anlayış değişikliğine muhtaçlık var.
Sanıyorum bu da olacak zira her insanın adaletten beklentisi büyük. Beklenti büyük olunca, muhtaçlık büyük olunca bunun gerisi gelir. Gecelerin en koyu vakti, şafak vaktine en yakın olan zamanmış.
Bu iklim değişikliği bu iktidar vaktinde olabilir mi sizce?
Olacak Allah’ın müsaadesiyle. Olacak, olmalı.
Sizin bir sözünüz vardı, “Adaletin olmadığı yerde zulüm vardır” diye. O noktada mı sizce şu an Türkiye?
Bu bir gerçek. Devletin dini adalettir, devletin küfrü zulümdür. Bu bizim büyüklerimizin kelamıdır. Adaletsizliğin karşısında yalnızca zulüm olur, haksızlık olur, öteki bir şey olmaz.
Düşünebiliyor musunuz, uzun tutukluluktan dolayı… Bir beşere bunu reva görmemek lazım. Bu kim olursa olsun. İsim vermiyorum, isim verdiğim vakit zirveme biniyorlar. Fakat Ece Göksedef olarak ben size şu bulunduğunuz odadan bir gün hiç dışarı çıkmayacaksınız desem aklınızı kaçırırsınız. Siz bana birebir şeyi yaparsanız ben de birebir duruma gelirim.
Tutukluluk bir istisnadır. Ceza katılaşana kadar niçin içeride kalsın bir insan?
AK Parti bir ‘özgürlükler partisi’ telaffuzuyla geldi ve farklı kısımlardan oy da aldı ancak bugün geldiğiniz noktada önemli kopuşlar oldu. Bugün artık beş, altı yıl evvel kopmuş olan ve sessiz kalan isimlerden yüksek sesle tenkitler de duymaya başladık. Ne oldu AK Parti’ye? Kırılma noktaları neydi?
Birinci geldiğimiz vakitten 2010 referandumuna kadar, 2013’teki bir kadro olayların başlamasına kadar, tabir, teşebbüs, inanç ve fikir özgürlüğünden, fikir özgürlüğünden yanaydık.
Biz hoş bir devir yaşadık, son vakit içinderda tahminen birtakım geri gidişler var. 2011’de yüzde 50 oyu yalnızca AK Parti’nin çekirdeğinden almadık.
Artık alabilir miyiz? Herbiçimde alamayız.
İşte bunun niçini nedir?
Bunun niçini epeyce. Kale düşmüş de ordu kumandanı, kale kumandanını çağırmış. Bu kale niçin teslim oldu? Efendim 10 tane niçini var, demiş. E say bakalım? Bir; barutumuz bitmişti. İkincisini saymaya gerek yok demiş.
Barut biterse kaleyi savunmak mümkün değil. Bunu misal bir öykü olarak söylüyorum.
Renklerin hepsi hoştu ancak evvel beyaz bozuldu. Beyaz lekelendi mi gerisi esasen geliyor, alaca bulaca… Hoş günler bakılırsaceğiz çocuklar, güneşli hoş günler. Motorları süreceğiz denizin dalgalarına.
Siz vaktinde orta vermek gerekir diyerek etkin siyasetten çekildiniz. Sizce AK Parti de dinlenmeye çekilse, iktidarda olmadığı bir devirde kendine dönse, neleri yanlış yaptık diye sorgulasa, daha kuvvetli bir geri dönüş olabilir mi?
Bunun için kenara çekilmesine gerek yok, artık de yapabilir isterse, tahminen de yapıyordur. Yani biz gövdemizi sağlam hale getirirsek bir daha eski günlere dönebiliriz zira şu halimizle bile milletin ümidi AK Parti’de.
Öbür partilerin oylarını üç beş artırdıkları epeyce kıymetli değil lakin biz hâlâ epey kıymetli bir noktadayız. Öteki partiler ona alternatif olacak durumda değiller şu anda. Millet diyor ki “Senin yanlışların, yanlışların var lakin ben ümidimi kesmedim senden.”
Sanki liyakata verilen ehemmiyet azaldığı için mi bu sorgulama zorlaştı? Diğer bir röportajınızda siz söylemiştiniz, oğlunuza mezun olduktan daha sonra birfazlaca yerden müşavirlik teklifleri geldiğini lakin oğlunuzun kabul etmediğini anlatmıştınız. Buradan da anlıyoruz ki siyasalların yakınlarına bu teklifler geliyor.
Bu önemli bir sorun. Lakin Türk siyasetinde bu eski bir gelenektir. 2002’den 2007’ye kadar meclis başkanlığı yaptım. bu biçimde meclise alınacak takımların hepsi istisnai takımlardı. Tüm evrakları inceledim, işçinin üçte biri milletvekillerinin, bakanların birinci, ikinci dereceden yakınlarıydı.
Artık bu ehliyet ve liyakat konusunda fazlaca büyük problemler konuşuluyor. Ben de şahidiyim. Bu istisnai takımlar ziyadesiyle çalıştırılıyor. Hatta turnike sistemine geçildi. Sizi alıp öbür takıma veriyor, sizin yerinize diğer birini alıyor, onu diğer takıma veriyor. KPSS’den 90 almış insan bu biçimde bir şeye girmiyor lakin KPSS’de 50 puanı bile olmayan birisini istisnai takımdan alıyor.
Vaktinde Yüksek İstişare Kurulu’ndayken (YİK) “Siyasi bir bakılırsav beklemiyorum lakin bir vazife verilirse hayır demem, yaparım” demiştiniz. Bugün bu biçimde bir teklif gelse ne dersiniz? AK Parti ile kendinizi nerede konumlandırıyorsunuz?
Artık o denli bir teklifin geleceğini düşünmüyorum. Fakat ben AK Parti’nin kurucusuyum, meskenin sahibiyim. AK Parti’de benden daha kıdemli insan yok. Ben bu partinin sac ayaklarından, kurucularından, temel taşlarından birisiyim. Buna kızanlar, kıskananlar, beni kötülemek isteyenler çıkabilir. Güneş balçıkla sıvanmıyor.
Başımı AK Parti’den öteki bir partiye çevirmem. AK Parti’de olacağım, cumhurbaşkanımızın yanında, etrafında olacağım. Ona karşı hiç bir vakit rakip olmayacağım diye bir içtihatta bulundum. Beni fazla zorlamasınlar. Zira içtihatlar vakit zaman değişebilir.
Muhalefet olarak değil tenkit yaparak katkıda bulunmak istiyorum diyorsunuz ancak son periyotta tenkit yapan isimlerin bir biçimde sessizliğe döndürüldüğünü, sert reaksiyon aldığını, sizin YİK’ten istifa etmek durumunda kaldığınızı gördük. İçeride kalarak eleştirmenin hâlâ yapan olduğunu, sonuç verdiğini düşünüyor musunuz şu an?
kararın ne olacağını ben tayin edemem. Ben kendime bu biçimde bir misyon biçtim. Benimki muhalefet değil, tenkittir. Muhalefet etmek isteyen arkadaşlarımız ayrıldı, partilerini kurdular. Bizim sözlerimiz kâr etmedi, biz mecburen ayrıldık dediler.
Beni fazla zorlamasınlar diyorsunuz, siz de o noktaya gelebilir misiniz?
Gelmem. Ben oradaki içtihadımı değiştiririm de bu biçimde bir içtihat yapmam. Öbür bir parti kurmak yahut öbür bir partiye katılmak fikrinde değilim şu anda.
Sayın Erdoğan’a AK Parti içerisinde rakip olmak üzere bir fikriniz olabilir mi?
Hayır, bu biçimde bir niyetim muhakkak yok.
Kısa bir süre evvel KHK’lar ve yargıdaki birtakım uygulamalar konusunda, tenkidin biraz ötesine geçip bir muhalefet partisinde yer alan Mustafa Yeneroğlu’yla görüştünüz.
Bunların birbiriyle ilgisi yok. Yeneroğlu epeyce düzgün bir hukukçudur, benim fazlaca beğendiğim bir insan hakları aktivistidir. İsimli yargılamalardaki yanlışlıklar üzerine bir kitap yazdı, bana da takdim etti. Ben de istişare etmek üzere kendisiyle görüşmeye gittim. Bu epeyce olağanüstü bir şey değil. Ben kimlerle görüşüyorum bir bilseler akılları başlarından sarfiyat.
Ben HDP’lilerle de, CHP’lilerle de görüşüyorum. Ben hakikat arayıcısıyım. Söylenen kelam doğruysa ben o kelamı söyleyen kimdir diye bakmam, gerisinden giderim.
Ben Ayhan Bilgen’le de konuşuyorum. Biz kabul etseydik bize gelip milletvekili olurdu, bizimkiler sırtını dönünce HDP’den teklif alıp oraya gitti. Bu, insanın kötülük yaptığını göstermez ki; Ayhan Bilgen fevkalade bir sosyologdur. Çok başarılı bir belediye başkanlığı da oldu. Partisini kürsüden epeyce akla yatkın savundu. Dağdan gelenlere benzemiyor, o kentli bir insan.
Kısa bir süre evvel kırgın olduğunuzu söylemiştiniz. Daha evvel de farklı bir konuyla ilgili konuşurken “Gönül almak parti önderinin işidir” demiştiniz. Sayın Erdoğan’ın gönül almasını bekliyor musunuz sizden?
Biz ağabey-kardeş münasebeti ortasındayız. Özelde bana ağabey diye hitap eder, biz Tayyip Beyefendi diye ona hitap ederiz. Evet, eski samimi günler şu anda yok ancak bu bizim özündeki birlikteliğimizi değiştirmez.
olağan olarak bana karşı söylenmiş kelamlardan dolayı kendisinden bir helallik dilerim, beklerim. Bu fazlaca kıymetli zira benim için.
Ben onu Bahçeli üzere görmüyorum, Bahçeli geçmişten beri bizim dışımızda bir insan. O ne söylerse onunla diğer türlü hesaplaşırız vakti, tabanı geldiğinde.
Ancak ağabey-kardeş münasebeti içerisinde olan beşerler birbirlerini kırmamalı, birbirlerine sırt çevirmemeli. Bir adam eşkiyaya sahip çıkarken benim kardeş diyebildiğim bir insan bana sahip çıkmazsa ben bundan gücenirim. Bunun da helallik olarak bana dönmesini isterim. Biz bunları kendi ortamızda halledeceğiz inşallah. Bundan dolayı bir kırgınlığım elbette vardır ancak bunu reddedecek noktada değiliz.
Benim de kusurlarım olmuş olabilir. Bunu biz kendi mabeynimizde kesinlikle çözeceğiz.
Sayın Bahçeli’den bahsetmişken, sizce MHP ile işbirliği AK Parti için bir can yeleği mi yoksa tartı mı?
Cumhur İttifakı konusunda Sayın Cumhurbaşkanımız epey argümanlı. Bunun mezara kadar devam edeceğini söylüyor ve bu birlikteliği kimsenin bozmamasını dilek ediyor. O yüzden tenkit hakkımı ben şimdilik erteliyorum. Vakti gelir yahut gelmez ancak bugün bahs-i kıymet değil.
İttifaklar her vakit gözden geçirilebilir, her vakit kâr-zarar istikrarı gözetilebilir. Statik değiliz biz, kurallar değişebilir. Bu değişen kaideler içerisinde iki taraf konuşup anlaşabilir, tahminen üçüncü partiye gereksinim duyulabilir, tahminen hiç bir partiye gereksinim duyulmayabilir. Bu MHP açısından da olur, bakarsınız ben tek başıma seçime gireceğim diyebilir.
Bugün iktidarda Sayın Bahçeli’nin onay vermediği bir adım atılabilir mi sizce?
Yanıt yok, no comment.
50+1 tartışmaları var son devirde, sizin niyetiniz nedir bununla ilgili?
50+1 Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin şimdi temelidir. Birbirinden farklı düşünmemek lazım. Bunu fazlaca benimsediğim için söylemiyorum lakin bu sistem anayasa oylamasından geçti ve buna halk karar verdi.
Fakat 50+1’i buradan çıkaralım da öbürleri motamot kalsın derseniz bu birbirinden farklı bir şey olur. Zira bu sistemi getirenler ittifaka muhtaçlık duyulacak bir sistemi getirdiler. Cumhurbaşkanımız da bunun farkında, Temel Karamollaoğlu’na söylemiş olduklerine nazaran.
Bugün seçim olsa ne olur, öngörünüz nedir?
Ben önümü nazaranmiyorum, ufkum daraldı. Evvelce pencereden baktığım vakit 10 yıl, 20 yıl, 30 yıl daha sonrasını nazaranbiliyordum. Bugün nazaranmiyorum.
niye goremiyorsunuz?
nazaranmiyorum. Siz bakılırsabiliyorsanız bana da söyleyin.
Siz tecrübeli bir siyasetçisiniz. Sizin öngörülerinizin farklı bir manası var, onun için soruyorum.
(Gülerek) İnşallah sizin kadar kadir değer bilenler çıkarsa evet öyleyim. Şu anda bakılırsamiyorum lakin ben AK Parti’nin başarılı olmasını istiyorum, başarılı olacağına inanıyorum.
Az evvel bahsettiniz, 2001’de siyaset taban noktasındaydı, biz o denli bir ortamdan çıkarak geldik diye… O periyot bir ekonomik kriz de vardı. Şu anda da tıpkı ortamı görüyor musunuz? Siyaset şu an da taban noktasına gidiyor olabilir mi?
Türkiye’de yaşayan vatandaşlarımız bugün ne kadar hayli zahmet çekiyorlarsa bu problemler gerçektir, bu inkâr edilemez. Alışılmış iktidar bunun sebeplerini farklı hallerde izah edebilir. Ona da girmeyelim. Fakat bu milletin gözü hâlâ “Tayyip Beyefendi, AK Parti bu işi düzeltir” noktasında. Bu ümidin kaybolmaması lazım.
Sayın Karamollaoğlu’nun kelamlarından bahsettiniz siz de, görüşmeleri daha sonrasında “Durumun berbat olduğunu söylüyorum lakin Sayın Erdoğan ‘hayır, muhalefet abartıyor, bence her şey dört dörtlük diyor.’ açıklaması yaptı. Buna Sayın Erdoğan’dan bir yalanlama gelmedi. Sizce de halkın nabzını tutamama hâli, gerçeklikten kopuş var mı?
Bunu ben bilmem. İkisinin içindeki konuşmanın şahidi değilim. Ben kendi nazaranbildiğim kadarıyla bunları söylüyorum. her insanın her şeyi söylemesinden de tarafım ben. Yalnızca takdir değil ki… Bizi iktidara getiren şey takdir değil ki, kimse bizi takdir etmedi. Biz manşetlerle savaşarak, dış dünyayla savaşarak geldik. Lakin biz onlara kendimizi anlattık. Biz Avrupa Birliği üyelerinden, ABD’den epey takviye gördük.
Yani biz Batı’nın ortasındayız, Avrupa’nın bir üyesiyiz, o denli Şangay, Moskova filan değil. Bizim istikametimiz Batı’ya hakikat. Doğudan batıya yanlışsız akan ırmağın ortasındayız biz. Bu ışık, bu aydınlanma bu biçimde geldi.
Birleşik Arap Emirlikleri’nden 10 milyar dolar gelecek diye herkesi karşılıyoruz. meğer bu beşerler beş, altı seniçin beri Türkiye’deki darbenin finansörü olarak anılmışlardı. Buradan dış siyasetteki bir gerçeği görmemiz lazım: Ebedi düşmanlıklar yok, ebedi dostluklar da yok, iki tarafın çıkarları var. Bu çıkarlar ne kadar örtüşürse bağlantılarımızı o kadar yeterli götürmeliyiz.
2019’da İstanbul seçimleri yenidenlanırken “Geleceğin cumhurbaşkanı adayını yaratıyorsunuz” demiştiniz Sayın Ekrem İmamoğlu için. Millet İttifakı’nın adayı İmamoğlu olabilir mi, sizin fikriniz nedir?
Emin olun bunu bilmiyorum, düşünmüyorum. Ben bizim adayımızın kazanması gerektiğini düşünüyorum. Bizim adayımızın kim olacağı konusunda yalnızca Bahçeli’nin söylemiş olduği var, “Bizim adayımız Erdoğan’dır” diyor.
Lakin AK Parti cenahından ve şahsen Erdoğan’ın kendisinden “Ben aday olacağım” diye bir kelam gelmedi.
Olmama ihtimali var mı sizce?
O açıdan demiyorum. Cumhur İttifakı iki parti ise Bahçeli kendi çıkarları açısından bizim adayımız budur dedi. AK Parti’nin sözcüsünden, AK Parti’nin genel liderinden, Cumhurbaşkanlığı sözcüsünden “Bizim de önümüzdeki seçimde adayımız Sayın Cumhurbaşkanı” söylemiş olduğini duymadık.
Dememeleri hakikat esasen. Türkiye’de siyaset, Demirel’in tabiriyle 24 saatte bile değişebilecek bir değişim içerisinde. 10 saatte 10 kere gündem değişir. Biz gündemi takip etmekte zorlanıyoruz. Bir günde sabah 9.30’dan akşamüzeri 15.30’a kadar altı saatte dolar iki lira birden arttı.
Yani şunu söylemek istiyorum, bugünden yarına bir karar vermemek lazım. Sayın Cumhurbaşkanımız olağan olarak yeniden aday olmayı düşünüyordur, gönlünden geçiriyordur. Fakat bunun vakti artık değil. O doğrusunu yapıyor. Yarın bu açıklamayı yapar mı, yapmaz mı? Koşullara bakar, kendi imkanlarına bakar, hakikat olan nedir, buna bakar.
Bakın yalnızca BBC’ye söylüyorum, 2007’de cumhurbaşkanı adayımız kim olacak diye istişareye geldi. Ben dedim ki “Siz beş yıldır başbakansınız, fazlaca başarılı oldunuz. Şayet gönlünüzden cumhurbaşkanlığını geçiriyorsanız hiç konuşmayalım, benim adayımsın, arkandayım” dedim. “Ben kendim düşünmüyorum” dedim. Bana karşılığı şu oldu, “Ben istişare etmeye geldim, çabucak hemen karar vermedim.”
İstişaremizi yaptık, Abdullah Beyefendi üzerinde karar verdik. 23 Nisan’da bu konuşma, 24 Nisan’da bu açıklamayı yaptı. Tayyip Beyefendi bu hususları epey âlâ düşünen, fazlaca uygun hesaplayan bir insandır. ötürüsıyla önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimi ne vakit olacak, hangi kurallarda olacak, siyaset nasıl şekillenmiş olacak, buna karar vermesi için bugün epeyce erken.
Kurallar değişirse Sayın Erdoğan’ın aday olmama ihtimalini görüyorsunuz siz bu durumda.
Ben onu bilmem. Aday olacağı vakti yahut adaylığını ilan edeceği vakti yahut bunun tam aykırısını kendisi söyleyecektir. Ne vakit? İşte bu biçimde. Ben bu biçimdeı bilmiyorum, bu biçimdeı da kimsenin bilmesi mümkün değil.
Aday olmaması halinde aklınızda bir isim var mı?
2001’de sizin başbakan adayınız kim dediği vakit 10 tane isim verdiğimi söylemiştim, artık o noktada değilim. Benim vereceğim isimler de kimseyi ilgilendirmez, yalnızca tartışılır hale getirir. Ben şu anda Sayın Cumhurbaşkanımızın inşallah tek başına tekrar cumhurbaşkanlığını da, iktidarı da kazanacak seviyede epeyce olumlu, hoş işler yaparak bu işten de muvaffakiyetle çıkmasını istek ediyorum.
Sayın Erdoğan bir biçimde çekilirse AK Parti’yi alıp götürecek bir isim yok mu? bu biçimde AK Parti bu gücünü de mi kaybedecek?
Siz fazlaca yeterli bir sorgucusunuz lakin beni bağışlayın ben buna yanıt vermek istemiyorum. “Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini” diye bir şiir var. Türkiye yolda kalmaz. Türkiye inşallah sahibini bulur. Benim arzum yalnızca 40 yıllık arkadaşımın, Sayın Cumhurbaşkanı’nın bu husustan da muvaffakiyetle çıkması.
Sanıyorum bu da olacak zira her insanın adaletten beklentisi büyük. Beklenti büyük olunca, gereksinim büyük olunca bunun gerisi gelir. Gecelerin en koyu vakti, şafak vaktine en yakın olan zamanmış” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için “Kardeş diyebildiğim insan bana sahip çıkmazsa gücenirim. Bunun helallik olarak bana dönmesini isterim” diyen Arınç, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde problemler olduğunu da söylemiş oldu.
BBC Türkçe’den Ece Göksedef’in sorularını yanıtlayan Bülent Arınç’ın açıklamaları şöyleki:
2000’li yılların başına kadar, yaklaşık 30 yıl Necmettin Erbakan sıklıkla muhalefetteydi, yasaklar oldu. Buna karşın bu hareketten, bugün hâlâ tesirli olan kuvvetli bir takım çıktı. AK Parti 20 yıllık iktidarında bu biçimde bir takım üretebildi mi?
Bizim siyasete başlamamız, gelişmemiz, güçlenmemiz, aşikâr bir üslup kazanmamız Erbakan Hoca’nın yardımıyla olmuştur. Onun için bugün Abdullah Bey’i cumhurbaşkanı yapan, Bülent Bey’i meclis lideri yapan Sayın Erdoğan’dır derlerse, bunların hepsi bir kenara, bizim hepimizi Erbakan Hoca yetiştirdi. Bizi milletvekili yapan da belediye lideri yapan da odur.
Bu takımlaşma bugün sermayeden yiyor. 20 yıldan bu yana kaliteli, hoş beşerler da yetişmiştir ancak bugün bunların büyük kısmı idarede yahut hükümet etmede sorumlu mevkide değildir.
Daha evvel “2001’de partimizin başında Sayın Erdoğan olmasaydı kazanamazdık fakat o da biz olmasaydık bu kadar kuvvetli olmazdı, eksik kalırdı” demiştiniz.
Çok gerçek.
Bugün Sayın Erdoğan’ın eksik kaldığını düşünüyor musunuz?
O kendi tercihidir. Etrafını o tercih ediyor, birlikte çalıştığı insanlara o karar veriyor. O insanların düzgün, başarılı yahut kalitesiz olup olmadıklarını ona sormak lazım. Ben onlar hakkında rastgele bir aksi, olumsuz beyanda bulunamam, saygısızlık olur. Lakin bunu sıkıntı edinen beşerler için söylüyorum, kimse zorla birilerini Sayın Cumhurbaşkanımızın yanına getirmedi. Ailesinden başlayarak suya atılan taşın dalga dalga yayılması üzere, bu etrafın tamamı Sayın Cumhurbaşkanımızın şahsen kendi isteğiyle olmuştur.
2002’de Sayın Erdoğan siyasi yasaklıydı. Bize “Siz iktidara gelseniz başbakanınız kim olacak?” diye soruyorlardı. bu biçimde dedim ki “Bizim gücümüz buradan geliyor, ben size 10 tane başbakan adayı ismi sayacağım. Abdullah Gül, Bülent Arınç, Cemil Çiçek, Abdüllatif Şener…” 10 isim saydım.
Eşitler içinde birinci Tayyip Beyefendi olmalıydı zira epey mükemmel bir belediye başkanlığı yaptı. Cezaevinden çıkınca halk kahramanı haline geldi. Fakat o olmadan biz seçime girdik. Demek ki o olmasa bile AK Parti mükemmel bir parti olarak geliyordu.
Sizin birfazlaca sözünüz siyasi literatüre girdi. ‘Özgül ağırlık’ da bunlardan biri. Erbakan’ın, Demirel’in, Ecevit’in vaktinde partilerinde özgül yükü olan fazlaca sayıda isim vardı. Lakin son devirde AK Parti’de bu sayı bir çok azaldı. Bunun niçini nedir?
Bunun niçini de kendi tercihleridir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, bu sistemi savunanlardan birinin tabiriyle -ki bunun Mehmet Uçum’a ilişkin olduğunu söylüyorlar- bugünkü sistem tek kişilik bir hükümet sistemidir. Onun tabiri olarak söylüyorum, gerçek de budur.
Bu sistem şu anda tıkır tıkır işlemiyor. Sistemin tümü için demiyorum lakin uygulamada bir kadro kasvetler ortaya çıktı. Sanıyorum Sayın Cumhurbaşkanı da bunun farkında.
İkincisi Ahmet Davutoğlu’ndan daha sonra hayli konuşulan bir problem, düşük profilli başbakan… Bu bizim yapımıza uygun değil. Düşük profil deyince, her şey güzeliyle doğrusuyla bir numaraya yönelince, özgül yükü olan kişi kalmadı. Kala kala bir ben kaldım, onun da ne kadar azaltıldığını görüyoruz.
Sizin danışmanlarınızın Gülen yapılanmasıyla ilişkili olduklarına dair haberler çıktı. Bu özel bir tercih miydi?
Türkiye’de bu olayı şöyleki yorumlamak lazım. Gülen’in epeyce tasvip edenleri, hayli hayranları olmuştur. Lakin hiç birimiz onların bir gün bir darbe teşebbüsüne katılabileceğini bilmiyorduk.
Tahminen birinci sefer sizde söylemiş olacağım. Ben son devirde Terörle Gayret Yüksek Heyeti Başkanı’ydım, Ulusal Güvenlik Heyeti’yle (MGK) hükümet içindeki bağlardan sorumluydum. 2016’nın başına kadar tekraren MGK toplantılarına girdim. hiç birisinde ‘FETÖ terör örgütü’ ismiyle bir tehlikeden bahsedilmedi. MGK’nın gündemine girmeyen bir mevzuyu sokaktaki vatandaşın bilmesi nasıl mümkün olacak?
Benim danışmanlarımın da birkaç tanesi yargılandı, bir tanesi mahkumiyet yedi.
Örgütün ne boyutta olduğunu bilmiyordunuz ancak bu danışmanınızın örgütle iltisaklı olduğunu biliyor muydunuz?
hiç bir biçimde bilmiyordum. Şayet birileri mutlu olacaksa yemin edeyim, vallahi de billahi de tallahi de bu biçimde bir örgütle bağ ortasında olduklarına dair bir emare görmedim.
MGK gündemine gelmedi diyorsunuz ancak Gülen yapılanmasına mensup birtakım şahısların TSK’ya girmiş olduklarını ve buna dair raporların yazıldığını fakat bir adım atılmadığını biliyoruz. Sayın Davutoğlu da söylemiş oldu bunları, o periyot başbakandı. Siz farklı bir biçimde geldiğini mi söylüyorsunuz?
Sizin bahsetmiş olduğuniz karar 2004’te irticayla gayret ismiyle alınmış bir karardı. bu biçimde Meclis Başkanı’ydım, meclis liderleri MGK’ya katılmaz. Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararlarıyla bunları ihraç ediyorlardı. Kabahatler da namaz kıldığı tespit edildi, eşinin başında örtü var, gümüş yüzük takıyor diye suçlardı… Biz bunlara 20 sene öncedenn beri karşıydık. YAŞ kararlarıyla ihraç edilmiş insanların 2010 referandumuyla iade-i prestijini sağladık.
Benim bahsetmiş olduğum 17-25 Aralık 2013 daha sonrası gelen raporlar.
O raporlarda hiç bir şey yok. Şu var yalnızca, madem savımı ortaya koydum… 17-25 Aralık’ın biraz evvelden daha sonrasına kadar bu yapıya isim vermek için toplandık. Koyduğumuz isim Paralel Devlet Yapılanması’ydı. Arttan ‘legal görünümlü yasa dışı yapılanma’ ismini taktık, bunda da FETÖ ismi yok. Bir vakıf, dernek olarak, cemaat olarak kurulmuşlar lakin bir yasa dışı yapıya dönüşmüşler.
Daha evvel ‘dindar insanların Gülen yapılanmasına hüsnüzan etmeleri normal’ demiştiniz, ‘karanlık yüzlerini goremedik onların’ dediniz. Artık de misal şeyler söylüyorsunuz. Lakin bugün de farklı İslamî eğilimleri olan vakıflar, tarikatlar, cemaatler var ve bunların kimilerinin devlet ortasında birtakım kurumlara girdiğine, hatta birtakım bakanlıklarda güçlendiklerine dair haberler var. Bu bu biçimde devam ederse bir daha birebir tehlikeyle karşı karşıya kalmaz mı Türkiye?
Olabilir, kalabilir. Bu tehlike her vakit vardır. Zira cemaatler sosyolojik varlıklardır. Cemaatler dün de vardı, bugün de var, yarın da olacak. Diyanet İşleri Başkanlığı olsun, hükümet olsun, bunların cemaat vasfını kaybedip kaybetmediklerine bir kontrol düzeneği getirilmesi lazım. Başıboş bırakıldıkları vakit onlar da FETÖ örgütü üzere kadrolaşabilir, kendi insanlarını en yüksek noktalara getirebilir.
Fakat cemaatler, tarikatlar evvelce de vardı. Rusya’da İslamın ayakta kalmasının, Balkanlarda Müslümanların sayıca hâlâ kuvvetli olmasının temelinde bu yapılanmalar vardır.
Türkiye’de de bu biçimdedir, siyasetçiler bunu epeyce yeterli bilirler. Bunları ziyaretlere masraflar, bunların duasını alırlar. Bunlarla ilgi kurarlar, oy dayanağına muhtaçlıkları olduklarını düşünürler. hiç bir siyasetçi bunun haricinde değildir, açık söyleyeyim.
Yalnızca AK Parti için değil, tüm siyasetçiler için mi söylüyorsunuz?
Hiç AK Parti’yle ilgili değil. CHP’si de, DSP’si de, şimdiki partiler de cemaatlere, tarikatlara sırt çeviremezler. Bunların güzeli vardır, berbatı vardır, elbet güzelleriyle alaka kurarlar. HDP’lilerin bile elini öptüğü, hürmet duyduğu epey kıymetli beşerler vardır. Bunlar vatansever, pahalı insanlardır.
Vaktinde Gülen yapılanması için de emsal şeyler söylendi.
Ancak ne var ki son senelerda kendilerini tarikat mensubu üzere gösteren soytarılar, sahtekârlar türedi. Öteki cemaatler oluşumu çıktı, bunların denetlenmesi lazım. Sırtına bir cübbe geçiren adam neredeyse her gün televizyonlarda olmamalı. Lakin ben gönülden Allah’a bağlı insanların ne kadar memleket sever olduklarını şahitleriyim, sayıları az bile olsa bu insanlara güvenmek lazım. Kötülerinin de denetlenmesi, ayıklanması lazım.
Hangisinin berbat yahut âlâ olduğunun ayrımı nasıl yapılacak?
Herkes yapar. Allah akıl vermiş.
Şunun için soruyorum, bu kadar yıl boyunca Gülen yapılanması devletin içine girerken bunların görünmediği, Sayın Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere üst seviyeden itiraf edildi, ‘kandırıldık’ denildi.
İkisini birbirinden ayıralım. Bunların 15 Temmuz’dan yahut 17-25 Aralık’tan evvel kendilerine yakıştırılan sıfat ‘hizmet hareketi’ydi ve cemaat olmalarıydı. Ancak her alanda bir numara olmuşlardı. En soldan en sağa, en kırmızıdan en yeşile kadar ortak paydası demokrasi olan insanları bir ortaya getiriyorlardı. Bunun içerisinden 15 Temmuz’u nasıl düşüneceksiniz? Düşünsünler…
Pekala, bu biçimde farklı bir cübbeye geçiyorum. Daha evvel iki defa hükümetin sert bir tavır ortasında olduğu davalarla ilgili “Cübbemi giyesim geldi” demiştiniz. Bugün Türkiye’de adalet güzel işliyor mu, yargı bağımsız mı sizce?
Yargı, anayasa değişikliğinden daha sonra yalnızca bağımsız değil tarafsız da oldu, olmalı. Artık yeni bir sıfat daha eklendi. bununla birlikte cesaretli da olmalı. Bunu ekleyenler siyasetçiler, bence boş değil. Yalnızca yazılı hukuka bakacak, sonucunı verecek, temyiz mercileri yeterli çalışacak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları yahut AYM’nin kararları da uygulanacak. Bunu uygulamak için de yürek ve kararlılığa muhtaçlık var.
Buradan yargının bağımsız olmadığını düşündüğünüzü anlıyorum.
Istırap var. Tam o denli bir tespit yapmayayım lakin bütün olarak yargıda eza var mı derseniz, var. tıpkı vakitte epeyce büyük dert var. Bu badirelerin giderilmesi için Türkiye’de tahminen bir iklim değişikliğine, anlayış değişikliğine muhtaçlık var.
Sanıyorum bu da olacak zira her insanın adaletten beklentisi büyük. Beklenti büyük olunca, muhtaçlık büyük olunca bunun gerisi gelir. Gecelerin en koyu vakti, şafak vaktine en yakın olan zamanmış.
Bu iklim değişikliği bu iktidar vaktinde olabilir mi sizce?
Olacak Allah’ın müsaadesiyle. Olacak, olmalı.
Sizin bir sözünüz vardı, “Adaletin olmadığı yerde zulüm vardır” diye. O noktada mı sizce şu an Türkiye?
Bu bir gerçek. Devletin dini adalettir, devletin küfrü zulümdür. Bu bizim büyüklerimizin kelamıdır. Adaletsizliğin karşısında yalnızca zulüm olur, haksızlık olur, öteki bir şey olmaz.
Düşünebiliyor musunuz, uzun tutukluluktan dolayı… Bir beşere bunu reva görmemek lazım. Bu kim olursa olsun. İsim vermiyorum, isim verdiğim vakit zirveme biniyorlar. Fakat Ece Göksedef olarak ben size şu bulunduğunuz odadan bir gün hiç dışarı çıkmayacaksınız desem aklınızı kaçırırsınız. Siz bana birebir şeyi yaparsanız ben de birebir duruma gelirim.
Tutukluluk bir istisnadır. Ceza katılaşana kadar niçin içeride kalsın bir insan?
AK Parti bir ‘özgürlükler partisi’ telaffuzuyla geldi ve farklı kısımlardan oy da aldı ancak bugün geldiğiniz noktada önemli kopuşlar oldu. Bugün artık beş, altı yıl evvel kopmuş olan ve sessiz kalan isimlerden yüksek sesle tenkitler de duymaya başladık. Ne oldu AK Parti’ye? Kırılma noktaları neydi?
Birinci geldiğimiz vakitten 2010 referandumuna kadar, 2013’teki bir kadro olayların başlamasına kadar, tabir, teşebbüs, inanç ve fikir özgürlüğünden, fikir özgürlüğünden yanaydık.
Biz hoş bir devir yaşadık, son vakit içinderda tahminen birtakım geri gidişler var. 2011’de yüzde 50 oyu yalnızca AK Parti’nin çekirdeğinden almadık.
Artık alabilir miyiz? Herbiçimde alamayız.
İşte bunun niçini nedir?
Bunun niçini epeyce. Kale düşmüş de ordu kumandanı, kale kumandanını çağırmış. Bu kale niçin teslim oldu? Efendim 10 tane niçini var, demiş. E say bakalım? Bir; barutumuz bitmişti. İkincisini saymaya gerek yok demiş.
Barut biterse kaleyi savunmak mümkün değil. Bunu misal bir öykü olarak söylüyorum.
Renklerin hepsi hoştu ancak evvel beyaz bozuldu. Beyaz lekelendi mi gerisi esasen geliyor, alaca bulaca… Hoş günler bakılırsaceğiz çocuklar, güneşli hoş günler. Motorları süreceğiz denizin dalgalarına.
Siz vaktinde orta vermek gerekir diyerek etkin siyasetten çekildiniz. Sizce AK Parti de dinlenmeye çekilse, iktidarda olmadığı bir devirde kendine dönse, neleri yanlış yaptık diye sorgulasa, daha kuvvetli bir geri dönüş olabilir mi?
Bunun için kenara çekilmesine gerek yok, artık de yapabilir isterse, tahminen de yapıyordur. Yani biz gövdemizi sağlam hale getirirsek bir daha eski günlere dönebiliriz zira şu halimizle bile milletin ümidi AK Parti’de.
Öbür partilerin oylarını üç beş artırdıkları epeyce kıymetli değil lakin biz hâlâ epey kıymetli bir noktadayız. Öteki partiler ona alternatif olacak durumda değiller şu anda. Millet diyor ki “Senin yanlışların, yanlışların var lakin ben ümidimi kesmedim senden.”
Sanki liyakata verilen ehemmiyet azaldığı için mi bu sorgulama zorlaştı? Diğer bir röportajınızda siz söylemiştiniz, oğlunuza mezun olduktan daha sonra birfazlaca yerden müşavirlik teklifleri geldiğini lakin oğlunuzun kabul etmediğini anlatmıştınız. Buradan da anlıyoruz ki siyasalların yakınlarına bu teklifler geliyor.
Bu önemli bir sorun. Lakin Türk siyasetinde bu eski bir gelenektir. 2002’den 2007’ye kadar meclis başkanlığı yaptım. bu biçimde meclise alınacak takımların hepsi istisnai takımlardı. Tüm evrakları inceledim, işçinin üçte biri milletvekillerinin, bakanların birinci, ikinci dereceden yakınlarıydı.
Artık bu ehliyet ve liyakat konusunda fazlaca büyük problemler konuşuluyor. Ben de şahidiyim. Bu istisnai takımlar ziyadesiyle çalıştırılıyor. Hatta turnike sistemine geçildi. Sizi alıp öbür takıma veriyor, sizin yerinize diğer birini alıyor, onu diğer takıma veriyor. KPSS’den 90 almış insan bu biçimde bir şeye girmiyor lakin KPSS’de 50 puanı bile olmayan birisini istisnai takımdan alıyor.
Vaktinde Yüksek İstişare Kurulu’ndayken (YİK) “Siyasi bir bakılırsav beklemiyorum lakin bir vazife verilirse hayır demem, yaparım” demiştiniz. Bugün bu biçimde bir teklif gelse ne dersiniz? AK Parti ile kendinizi nerede konumlandırıyorsunuz?
Artık o denli bir teklifin geleceğini düşünmüyorum. Fakat ben AK Parti’nin kurucusuyum, meskenin sahibiyim. AK Parti’de benden daha kıdemli insan yok. Ben bu partinin sac ayaklarından, kurucularından, temel taşlarından birisiyim. Buna kızanlar, kıskananlar, beni kötülemek isteyenler çıkabilir. Güneş balçıkla sıvanmıyor.
Başımı AK Parti’den öteki bir partiye çevirmem. AK Parti’de olacağım, cumhurbaşkanımızın yanında, etrafında olacağım. Ona karşı hiç bir vakit rakip olmayacağım diye bir içtihatta bulundum. Beni fazla zorlamasınlar. Zira içtihatlar vakit zaman değişebilir.
Muhalefet olarak değil tenkit yaparak katkıda bulunmak istiyorum diyorsunuz ancak son periyotta tenkit yapan isimlerin bir biçimde sessizliğe döndürüldüğünü, sert reaksiyon aldığını, sizin YİK’ten istifa etmek durumunda kaldığınızı gördük. İçeride kalarak eleştirmenin hâlâ yapan olduğunu, sonuç verdiğini düşünüyor musunuz şu an?
kararın ne olacağını ben tayin edemem. Ben kendime bu biçimde bir misyon biçtim. Benimki muhalefet değil, tenkittir. Muhalefet etmek isteyen arkadaşlarımız ayrıldı, partilerini kurdular. Bizim sözlerimiz kâr etmedi, biz mecburen ayrıldık dediler.
Beni fazla zorlamasınlar diyorsunuz, siz de o noktaya gelebilir misiniz?
Gelmem. Ben oradaki içtihadımı değiştiririm de bu biçimde bir içtihat yapmam. Öbür bir parti kurmak yahut öbür bir partiye katılmak fikrinde değilim şu anda.
Sayın Erdoğan’a AK Parti içerisinde rakip olmak üzere bir fikriniz olabilir mi?
Hayır, bu biçimde bir niyetim muhakkak yok.
Kısa bir süre evvel KHK’lar ve yargıdaki birtakım uygulamalar konusunda, tenkidin biraz ötesine geçip bir muhalefet partisinde yer alan Mustafa Yeneroğlu’yla görüştünüz.
Bunların birbiriyle ilgisi yok. Yeneroğlu epeyce düzgün bir hukukçudur, benim fazlaca beğendiğim bir insan hakları aktivistidir. İsimli yargılamalardaki yanlışlıklar üzerine bir kitap yazdı, bana da takdim etti. Ben de istişare etmek üzere kendisiyle görüşmeye gittim. Bu epeyce olağanüstü bir şey değil. Ben kimlerle görüşüyorum bir bilseler akılları başlarından sarfiyat.
Ben HDP’lilerle de, CHP’lilerle de görüşüyorum. Ben hakikat arayıcısıyım. Söylenen kelam doğruysa ben o kelamı söyleyen kimdir diye bakmam, gerisinden giderim.
Ben Ayhan Bilgen’le de konuşuyorum. Biz kabul etseydik bize gelip milletvekili olurdu, bizimkiler sırtını dönünce HDP’den teklif alıp oraya gitti. Bu, insanın kötülük yaptığını göstermez ki; Ayhan Bilgen fevkalade bir sosyologdur. Çok başarılı bir belediye başkanlığı da oldu. Partisini kürsüden epeyce akla yatkın savundu. Dağdan gelenlere benzemiyor, o kentli bir insan.
Kısa bir süre evvel kırgın olduğunuzu söylemiştiniz. Daha evvel de farklı bir konuyla ilgili konuşurken “Gönül almak parti önderinin işidir” demiştiniz. Sayın Erdoğan’ın gönül almasını bekliyor musunuz sizden?
Biz ağabey-kardeş münasebeti ortasındayız. Özelde bana ağabey diye hitap eder, biz Tayyip Beyefendi diye ona hitap ederiz. Evet, eski samimi günler şu anda yok ancak bu bizim özündeki birlikteliğimizi değiştirmez.
olağan olarak bana karşı söylenmiş kelamlardan dolayı kendisinden bir helallik dilerim, beklerim. Bu fazlaca kıymetli zira benim için.
Ben onu Bahçeli üzere görmüyorum, Bahçeli geçmişten beri bizim dışımızda bir insan. O ne söylerse onunla diğer türlü hesaplaşırız vakti, tabanı geldiğinde.
Ancak ağabey-kardeş münasebeti içerisinde olan beşerler birbirlerini kırmamalı, birbirlerine sırt çevirmemeli. Bir adam eşkiyaya sahip çıkarken benim kardeş diyebildiğim bir insan bana sahip çıkmazsa ben bundan gücenirim. Bunun da helallik olarak bana dönmesini isterim. Biz bunları kendi ortamızda halledeceğiz inşallah. Bundan dolayı bir kırgınlığım elbette vardır ancak bunu reddedecek noktada değiliz.
Benim de kusurlarım olmuş olabilir. Bunu biz kendi mabeynimizde kesinlikle çözeceğiz.
Sayın Bahçeli’den bahsetmişken, sizce MHP ile işbirliği AK Parti için bir can yeleği mi yoksa tartı mı?
Cumhur İttifakı konusunda Sayın Cumhurbaşkanımız epey argümanlı. Bunun mezara kadar devam edeceğini söylüyor ve bu birlikteliği kimsenin bozmamasını dilek ediyor. O yüzden tenkit hakkımı ben şimdilik erteliyorum. Vakti gelir yahut gelmez ancak bugün bahs-i kıymet değil.
İttifaklar her vakit gözden geçirilebilir, her vakit kâr-zarar istikrarı gözetilebilir. Statik değiliz biz, kurallar değişebilir. Bu değişen kaideler içerisinde iki taraf konuşup anlaşabilir, tahminen üçüncü partiye gereksinim duyulabilir, tahminen hiç bir partiye gereksinim duyulmayabilir. Bu MHP açısından da olur, bakarsınız ben tek başıma seçime gireceğim diyebilir.
Bugün iktidarda Sayın Bahçeli’nin onay vermediği bir adım atılabilir mi sizce?
Yanıt yok, no comment.
50+1 tartışmaları var son devirde, sizin niyetiniz nedir bununla ilgili?
50+1 Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin şimdi temelidir. Birbirinden farklı düşünmemek lazım. Bunu fazlaca benimsediğim için söylemiyorum lakin bu sistem anayasa oylamasından geçti ve buna halk karar verdi.
Fakat 50+1’i buradan çıkaralım da öbürleri motamot kalsın derseniz bu birbirinden farklı bir şey olur. Zira bu sistemi getirenler ittifaka muhtaçlık duyulacak bir sistemi getirdiler. Cumhurbaşkanımız da bunun farkında, Temel Karamollaoğlu’na söylemiş olduklerine nazaran.
Bugün seçim olsa ne olur, öngörünüz nedir?
Ben önümü nazaranmiyorum, ufkum daraldı. Evvelce pencereden baktığım vakit 10 yıl, 20 yıl, 30 yıl daha sonrasını nazaranbiliyordum. Bugün nazaranmiyorum.
niye goremiyorsunuz?
nazaranmiyorum. Siz bakılırsabiliyorsanız bana da söyleyin.
Siz tecrübeli bir siyasetçisiniz. Sizin öngörülerinizin farklı bir manası var, onun için soruyorum.
(Gülerek) İnşallah sizin kadar kadir değer bilenler çıkarsa evet öyleyim. Şu anda bakılırsamiyorum lakin ben AK Parti’nin başarılı olmasını istiyorum, başarılı olacağına inanıyorum.
Az evvel bahsettiniz, 2001’de siyaset taban noktasındaydı, biz o denli bir ortamdan çıkarak geldik diye… O periyot bir ekonomik kriz de vardı. Şu anda da tıpkı ortamı görüyor musunuz? Siyaset şu an da taban noktasına gidiyor olabilir mi?
Türkiye’de yaşayan vatandaşlarımız bugün ne kadar hayli zahmet çekiyorlarsa bu problemler gerçektir, bu inkâr edilemez. Alışılmış iktidar bunun sebeplerini farklı hallerde izah edebilir. Ona da girmeyelim. Fakat bu milletin gözü hâlâ “Tayyip Beyefendi, AK Parti bu işi düzeltir” noktasında. Bu ümidin kaybolmaması lazım.
Sayın Karamollaoğlu’nun kelamlarından bahsettiniz siz de, görüşmeleri daha sonrasında “Durumun berbat olduğunu söylüyorum lakin Sayın Erdoğan ‘hayır, muhalefet abartıyor, bence her şey dört dörtlük diyor.’ açıklaması yaptı. Buna Sayın Erdoğan’dan bir yalanlama gelmedi. Sizce de halkın nabzını tutamama hâli, gerçeklikten kopuş var mı?
Bunu ben bilmem. İkisinin içindeki konuşmanın şahidi değilim. Ben kendi nazaranbildiğim kadarıyla bunları söylüyorum. her insanın her şeyi söylemesinden de tarafım ben. Yalnızca takdir değil ki… Bizi iktidara getiren şey takdir değil ki, kimse bizi takdir etmedi. Biz manşetlerle savaşarak, dış dünyayla savaşarak geldik. Lakin biz onlara kendimizi anlattık. Biz Avrupa Birliği üyelerinden, ABD’den epey takviye gördük.
Yani biz Batı’nın ortasındayız, Avrupa’nın bir üyesiyiz, o denli Şangay, Moskova filan değil. Bizim istikametimiz Batı’ya hakikat. Doğudan batıya yanlışsız akan ırmağın ortasındayız biz. Bu ışık, bu aydınlanma bu biçimde geldi.
Birleşik Arap Emirlikleri’nden 10 milyar dolar gelecek diye herkesi karşılıyoruz. meğer bu beşerler beş, altı seniçin beri Türkiye’deki darbenin finansörü olarak anılmışlardı. Buradan dış siyasetteki bir gerçeği görmemiz lazım: Ebedi düşmanlıklar yok, ebedi dostluklar da yok, iki tarafın çıkarları var. Bu çıkarlar ne kadar örtüşürse bağlantılarımızı o kadar yeterli götürmeliyiz.
2019’da İstanbul seçimleri yenidenlanırken “Geleceğin cumhurbaşkanı adayını yaratıyorsunuz” demiştiniz Sayın Ekrem İmamoğlu için. Millet İttifakı’nın adayı İmamoğlu olabilir mi, sizin fikriniz nedir?
Emin olun bunu bilmiyorum, düşünmüyorum. Ben bizim adayımızın kazanması gerektiğini düşünüyorum. Bizim adayımızın kim olacağı konusunda yalnızca Bahçeli’nin söylemiş olduği var, “Bizim adayımız Erdoğan’dır” diyor.
Lakin AK Parti cenahından ve şahsen Erdoğan’ın kendisinden “Ben aday olacağım” diye bir kelam gelmedi.
Olmama ihtimali var mı sizce?
O açıdan demiyorum. Cumhur İttifakı iki parti ise Bahçeli kendi çıkarları açısından bizim adayımız budur dedi. AK Parti’nin sözcüsünden, AK Parti’nin genel liderinden, Cumhurbaşkanlığı sözcüsünden “Bizim de önümüzdeki seçimde adayımız Sayın Cumhurbaşkanı” söylemiş olduğini duymadık.
Dememeleri hakikat esasen. Türkiye’de siyaset, Demirel’in tabiriyle 24 saatte bile değişebilecek bir değişim içerisinde. 10 saatte 10 kere gündem değişir. Biz gündemi takip etmekte zorlanıyoruz. Bir günde sabah 9.30’dan akşamüzeri 15.30’a kadar altı saatte dolar iki lira birden arttı.
Yani şunu söylemek istiyorum, bugünden yarına bir karar vermemek lazım. Sayın Cumhurbaşkanımız olağan olarak yeniden aday olmayı düşünüyordur, gönlünden geçiriyordur. Fakat bunun vakti artık değil. O doğrusunu yapıyor. Yarın bu açıklamayı yapar mı, yapmaz mı? Koşullara bakar, kendi imkanlarına bakar, hakikat olan nedir, buna bakar.
Bakın yalnızca BBC’ye söylüyorum, 2007’de cumhurbaşkanı adayımız kim olacak diye istişareye geldi. Ben dedim ki “Siz beş yıldır başbakansınız, fazlaca başarılı oldunuz. Şayet gönlünüzden cumhurbaşkanlığını geçiriyorsanız hiç konuşmayalım, benim adayımsın, arkandayım” dedim. “Ben kendim düşünmüyorum” dedim. Bana karşılığı şu oldu, “Ben istişare etmeye geldim, çabucak hemen karar vermedim.”
İstişaremizi yaptık, Abdullah Beyefendi üzerinde karar verdik. 23 Nisan’da bu konuşma, 24 Nisan’da bu açıklamayı yaptı. Tayyip Beyefendi bu hususları epey âlâ düşünen, fazlaca uygun hesaplayan bir insandır. ötürüsıyla önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimi ne vakit olacak, hangi kurallarda olacak, siyaset nasıl şekillenmiş olacak, buna karar vermesi için bugün epeyce erken.
Kurallar değişirse Sayın Erdoğan’ın aday olmama ihtimalini görüyorsunuz siz bu durumda.
Ben onu bilmem. Aday olacağı vakti yahut adaylığını ilan edeceği vakti yahut bunun tam aykırısını kendisi söyleyecektir. Ne vakit? İşte bu biçimde. Ben bu biçimdeı bilmiyorum, bu biçimdeı da kimsenin bilmesi mümkün değil.
Aday olmaması halinde aklınızda bir isim var mı?
2001’de sizin başbakan adayınız kim dediği vakit 10 tane isim verdiğimi söylemiştim, artık o noktada değilim. Benim vereceğim isimler de kimseyi ilgilendirmez, yalnızca tartışılır hale getirir. Ben şu anda Sayın Cumhurbaşkanımızın inşallah tek başına tekrar cumhurbaşkanlığını da, iktidarı da kazanacak seviyede epeyce olumlu, hoş işler yaparak bu işten de muvaffakiyetle çıkmasını istek ediyorum.
Sayın Erdoğan bir biçimde çekilirse AK Parti’yi alıp götürecek bir isim yok mu? bu biçimde AK Parti bu gücünü de mi kaybedecek?
Siz fazlaca yeterli bir sorgucusunuz lakin beni bağışlayın ben buna yanıt vermek istemiyorum. “Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini” diye bir şiir var. Türkiye yolda kalmaz. Türkiye inşallah sahibini bulur. Benim arzum yalnızca 40 yıllık arkadaşımın, Sayın Cumhurbaşkanı’nın bu husustan da muvaffakiyetle çıkması.