kunteper
Member
CHP, DÜZGÜN Parti, Saadet Partisi, DEVA Partisi, Gelecek Partisi ve Demokrat Parti’nin oluşturduğu Altılı Masa’nın üzerinde çalıştığı anayasa taslağı netleşmeye başladı. Hazırlanan taslağa bakılırsa mevcut anayasadaki 100 civarındaki unsur değiştirilecek.
Cumhuriyet’ten Sertaç Eş’in haberine bakılırsa; değişiklik yapılacak unsurların içeriği, önderlerin daha evvel ortak imza altına aldıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi önnazarann Bilkent Deklarasyonu ile çelişmiyor. Anayasa değişiklikleriyle özgürlüklerin kısıtlanmasını önnazarann hususlar bir daha düzenleniyor. Bu kapsamda, toplanma ve şov yapma özgürlüğü, söz özgürlüğü ve basın özgürlüğünün önündeki maniler kaldırılıyor.
Anayasanın laikliği düzenleyen 24. unsuru hususu üzerinde yapılan çalışmalarda, ‘dokunulmaması’ tarafındaki görüş yük kazandı. Fakat bu hususa ait son karar başkanlara bırakıldı. Cumhurbaşkanının yetkileri bu taslakta değerli ölçüde kısıtlanıyor.
Taslakta Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçimi de bir daha düzenleniyor. Cumhurbaşkanının bu kuruma yaptığı üye atamalarındaki yetkisi kaldırılıyor. Atama ytesirinin sırf Türkiye Barolar Birliği kontenjanından gelen üyelerin ataması ile sonlandırılıyor. Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası üyelerinin atanma yetkileri Meclis’e veriliyor. Meclis’te yapılacak seçimler de ‘kısıtlı belirleyicilerin inisiyatifine’ bırakılmıyor. Çoklu aday içinden seçim yapılması kuralı getiriliyor, iştirak artırılıyor. Siyasi partiler AYM ve suralara aday gösteremiyor. Burada, mevcut sistemden eskiye dönme istikametinde bir beklenti ve tenkit vardı. Taslakta eskinin eksikleri ve zayıflıklarının da giderilmesi hedefleniyor.
YÖK KALDIRILIYOR
Ayrıca taslakta, Yükseköğretim Heyeti (YÖK) kaldırılıyor. Yerine bilimsel, idari ve mali özerkliği getirilmiş üniversiteler içinde eşgüdümü sağlamayı hedefleyen bir heyet düşünülüyor.
HÜKÜMETİN KURULMASI SÜRECİ KOLAY, DEVRİLME SÜRECİ İSE ZORLAŞTIRILIYOR
İstikrarsızlığın öne sürülen nedeni olarak görülen ve parlamenter sistemin en epey eleştirilen konusu olan koalisyonlar konusunda iktidarın elinden bu kozun alınması için anayasada tedbir getiriliyor. Buna nazaran anayasaya ‘Yapıcı kurucu güvensizlik oyu’ işleniyor. Buna nazaran hükümetin kurulması süreci kolay, devrilme süreci ise zorlaştırılıyor. Hükümet hakkında gensoru verebilmek için yeni hükümetin nasıl kurulacağı konusunun garanti edilmesi kuralı getiriliyor. İspanya, Almanya, Belçika üzere ülkelerde uygulanan bu metot, taslakta da yer alacak.
HSK İKİYE BÖLÜNECEK
Değişiklik öngörülen kıymetli alanlardan birisi de yargı. Buna nazaran mevcut Yargıçlar ve Savcılar Heyeti; Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası olarak ikiye bölünecek. Yargıçlar Kurulu’na adalet bakanı ve yardımcısının iştiraki olmayacak. Bakan ve yardımcısı Savcılar Kurulu’nda yer alacak. Ayrıyeten yargının savunma kurumu da anayasada güçlendirilmiş bir biçimde yer alacak. (HABER MERKEZİ)
Cumhuriyet’ten Sertaç Eş’in haberine bakılırsa; değişiklik yapılacak unsurların içeriği, önderlerin daha evvel ortak imza altına aldıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi önnazarann Bilkent Deklarasyonu ile çelişmiyor. Anayasa değişiklikleriyle özgürlüklerin kısıtlanmasını önnazarann hususlar bir daha düzenleniyor. Bu kapsamda, toplanma ve şov yapma özgürlüğü, söz özgürlüğü ve basın özgürlüğünün önündeki maniler kaldırılıyor.
Anayasanın laikliği düzenleyen 24. unsuru hususu üzerinde yapılan çalışmalarda, ‘dokunulmaması’ tarafındaki görüş yük kazandı. Fakat bu hususa ait son karar başkanlara bırakıldı. Cumhurbaşkanının yetkileri bu taslakta değerli ölçüde kısıtlanıyor.
Taslakta Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçimi de bir daha düzenleniyor. Cumhurbaşkanının bu kuruma yaptığı üye atamalarındaki yetkisi kaldırılıyor. Atama ytesirinin sırf Türkiye Barolar Birliği kontenjanından gelen üyelerin ataması ile sonlandırılıyor. Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası üyelerinin atanma yetkileri Meclis’e veriliyor. Meclis’te yapılacak seçimler de ‘kısıtlı belirleyicilerin inisiyatifine’ bırakılmıyor. Çoklu aday içinden seçim yapılması kuralı getiriliyor, iştirak artırılıyor. Siyasi partiler AYM ve suralara aday gösteremiyor. Burada, mevcut sistemden eskiye dönme istikametinde bir beklenti ve tenkit vardı. Taslakta eskinin eksikleri ve zayıflıklarının da giderilmesi hedefleniyor.
YÖK KALDIRILIYOR
Ayrıca taslakta, Yükseköğretim Heyeti (YÖK) kaldırılıyor. Yerine bilimsel, idari ve mali özerkliği getirilmiş üniversiteler içinde eşgüdümü sağlamayı hedefleyen bir heyet düşünülüyor.
HÜKÜMETİN KURULMASI SÜRECİ KOLAY, DEVRİLME SÜRECİ İSE ZORLAŞTIRILIYOR
İstikrarsızlığın öne sürülen nedeni olarak görülen ve parlamenter sistemin en epey eleştirilen konusu olan koalisyonlar konusunda iktidarın elinden bu kozun alınması için anayasada tedbir getiriliyor. Buna nazaran anayasaya ‘Yapıcı kurucu güvensizlik oyu’ işleniyor. Buna nazaran hükümetin kurulması süreci kolay, devrilme süreci ise zorlaştırılıyor. Hükümet hakkında gensoru verebilmek için yeni hükümetin nasıl kurulacağı konusunun garanti edilmesi kuralı getiriliyor. İspanya, Almanya, Belçika üzere ülkelerde uygulanan bu metot, taslakta da yer alacak.
HSK İKİYE BÖLÜNECEK
Değişiklik öngörülen kıymetli alanlardan birisi de yargı. Buna nazaran mevcut Yargıçlar ve Savcılar Heyeti; Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası olarak ikiye bölünecek. Yargıçlar Kurulu’na adalet bakanı ve yardımcısının iştiraki olmayacak. Bakan ve yardımcısı Savcılar Kurulu’nda yer alacak. Ayrıyeten yargının savunma kurumu da anayasada güçlendirilmiş bir biçimde yer alacak. (HABER MERKEZİ)