8 adımda imtihan geriliminden kurtulun

Venole

Active member
İmtihan derdi, bireyin performans göstermesi gereken ders muvaffakiyetini ortaya koymada, müsamerelerde vazife almada, akran irtibatını sürdürmede ve büyükleriyle bağlantı kurabilmede kendisini inançlı ve sakin bir biçimde tabir edebilmesinde bozulma olarak söz edilebilir.

Erken vakitte müdahale edilirse ömür kalitesi artar

Bilhassa okula başladıktan daha sonra semptom gösteren bu bozukluğa erken vakitte müdahale edildiğinde kişinin ömür kalitesini artacağını vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Baş, “Performans derdi bozukluğu yaşayan bireyler uzun vakit ders çalışsalar da randımanları düşüktür. Hayata dair umutları çökkündür. Ünite vakitten ve yaşadıkları andan keyif alabilmek onlar için fazlaca güçtür. çoğunlukla duygusal boşalmalar (sebepsiz ağlama, çabuk kızma) görülür” diye konuştu.


Sonluluk, sebepsiz mide ağrısı ve bulantısına dikkat

Uzm. Klinik Psikolog Baş, bozukluğun kıymetli belirtilerini ise şu biçimde anlattı:

“Endişeli olma, vakti yönetmekte kuvvetlik, özgüven eksikliği, uykuya dalamama, kalp atışında hızlanma, bulunduğu ortamda inançta hissedememe, yetersizlik hissi, mükemmeliyetçilik, daima onay arama davranışı, yorgunluk, odaklanamama (dikkat eksikliğinden kaynaklanmayan), ruhsal kökenli yakınmalar (sebepsiz karın ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı, uzuvlarda güçsüzlük gibi), sonluluk, plan yapmaya karşın uygulayamama, sorumlulukları erteleme, molaları uzatma, gerginlik, performans gerektiren ortamlardan kaçınma (sınava girmek istememe, müsamerede bakılırsav almak istememe, topluluk önünde şiir okumak istememe üzere.)”


Sahip olamadığı ne var ise gözünde büyür

Yapılan çalışmalarda imtihan (performans) tasasının hem genetik tıpkı vakitte psiko-sosyal öğrenmeden kaynaklandığına dair bulgular edinildiğini belirten Uzman Klinik Psikolog Baş, “Kişi performans korkusunu kendi seçmez, yaşadığı acı dolu tecrübenin yinelanmaması ismine inançlı alanının zedeleneceğini düşünerek yapması gerekenlerden kaçınır. Terapilerde çoğunlukla kullandığımız kavramlardan biri olan ‘güvenli alanı’ zedelenirse, hiç bir yerde kendisini inançta hissedemez lakin hayata dair umutlarını yeşertilebileceği motivasyon kaynaklarına erişiminin engellendiğini düşünür. Sahip olamadığı ne var ise, gözünde büyür, devleşir. Hala daha elinde olan kaynaklara ise küçümseyerek bakar” tabirlerini kullandı.


Uzman Klinik Psikolog Baş, imtihan telaşı ile gayret etmek için yapılması gerekenlerle ilgili tekliflerini 8 unsurda şöyleki sıraladı;

“Motivasyon kaynağını bul. Bu işi başarmamdaki motivasyonum nedir? Bunu başardığımda hayatımda neyi halletmiş olmayı arzuluyorum?

“Öncelik planı yap. Birincil evvelarim neler, birinci evvelarimin en az yarısı tamamlanırsa, geçebileceğim ikincil evvelarim neler. Şu orta hayatımda olursa da olur olmasa da olur, dediğim evvelarim neler? Hiç yapmamam gerekenler neler?

“Zaman kaybettiren faktörlerle ilgili sorumluluk al. Hangi tercihlerim, ödevlerimi/bakılırsavlerimi daha uzun müddette tamamlamamı sağlıyor? Ve gün ortasında almam gereken randımanı düşürüyor?

“Uyku nizamına dikkat et. Geç yatmamın bana ziyanları neler? Gün ortasında aldığım randımanın düşmesine yahut okula geç kalmama sebep olduğu vakit içinder oluyor mu? Yahut çok uyuduğumda, güne odaklanmam güç oluyor mu?

“Günlük rutin oluştur. Sabah, öğle ve akşam yapılacaklar içinde dengeyi bozan bir şey var mı? Kendimden beklentilerim çok mı?

“Sevdiklerinden dayanak al. En hoş dayanak, psiko-sosyal takviyedir. Bu süreçte kendisinden takviye almak istediğim kimler var? Hangi davranışları, benim için destekleyici, teşvik edici?


“Çalışma planına kararlılıkla devam et. Bu süreçte, kararlılığımı bozan motivasyonumu düşüren neler oluyor? Bunlar çözebileceğim şeylerse, kendi kendime bu istikamette vakit verebilirim. Şayet vakit geçmesine karşın, toparlanamıyorsam ruhsal dayanak almalıyım.

“Dağınık ortamları düzenle. Şayet çalıştığım ortam dağınıksa, bu bahiste da sorumluluk almalı ve ortamı düzenlediğim üzere performansımı da düzenleyebileceğimi kendime aktarabilirim. Hakikat bir teknikle gerçek bir vakit içindema içerisinde notlarımı yükseltebilirim.”

Ailelere büyük nazaranv düşüyor

Çocuklarının imtihan tasasının aşması için ebeveynlere büyük misyon düştüğünün altını çizen Uzm. Klk. Psk. Berra Baş, onlarla sakin ve inançlı bir ses tonuyla konuşarak, hislerini kırmadan bu durumun çözülmesi için ellerinden geleni yapmalarının ehemmiyet teşkil ettiğini belirtti.

Genetik niçinle dahi olsa performans korkusu bozukluğunun tedavi edilebilen bir bozukluk olduğunu vurgulayan Uzm. Klk. Psk. Baş, “Ben yapamam demek yerine, yapabilmek için elimden geleni yapmaya hazırım denilmelidir. Bu hastalık sırasında kişi, yeterli performans elde edemezse dünyanın başına yıkılacağı konusunda emindir. Bu yüzden ‘Bu durumun senin için fazlaca sarsıcı olduğunu biliyorum, lakin orta ara yağmur yağması; İstanbul’da her vakit mevsimin sonbahar olduğu manasına gelmemektedir değil mi’ biçiminde somutlaştırmadan dayanak vererek durumu felaket haline getirmelerinin önüne geçilebilir. Daha evvel başarısızlıklar yaşayan fakat daha sonrasında hoş muvaffakiyetler elde eden bilim, sanat ve spor topluluğundaki insanların ömür hikayeleri kendilerine anlatılabilir. Kaygılarının esareti ortasında yaşamalarındansa, cüretle sorumluluk alarak işe başlamalarının önü açılabilir” dedi.


Gerisinde depresyon yatabilir

Tüm bu tedbirlere karşın kişinin imtihan telaşının sürmesi halinde öteki türlü ruhsal bozuklukların da (depresyon bozukluğu, travma daha sonrası gerilim bozukluğu gibi) kelam konusu olabileceğini kelamlarına ekleyen Uzm. Klk. Psk. Berra Baş, bu durumda kesinlikle tetkiklerin gerçekleştirilmesi ve akabinde sorunun tespit edilerek tedaviye başlanması gerektiğini söylemiş oldu.

Sorunun tahlilinde ferdi olarak kişinin neye yatkın olduğunu bulmak ve o bahiste ilerlemesini sağlamak son derece değerli olduğunun altını çizen Uzm. Klk. Psk. Berra Baş, “Kişinin mevcut olunan kaynaklarını (neye yatkın olunduğunu) ortaya çıkararak çabalayabilmek ve andan keyif almayı başarırken motivasyonu sağlamlaştırmak, imtihan telaşının ve tüm performans korkusu bozukluklarının panzehridir” diyerek kelamlarını noktaladı.
 
Üst