Uzmanı uyardı: Afetler insanların inanç hissini sarsıyor

Venole

Active member
İnsanların dünyayı muteber bir yer olarak algılama gereksinimi duyduğunu tabir eden Uzman Klinik Psikolog Tuğçe Özer, bu muhtaçlığın insanın kendisini inançta ve denetim altında hissetmesi açısından kıymetli olduğunun altını çizdi. Klinik Psikolog Özer, afetlerin insanların itimat algısını sarsan durumlara niye olurak gelecekte bir kadro ruhsal kasvetlere taban hazırladığını belirtti.

Kimi insan şok geçirir kimisi reaksiyon vermez

Afetlerde farklı şahısların farklı yansılar verebileceğine dikkat çeken Uzm. Klinik Psikolog Tuğçe Özer, Birtakım beşerler şok ve donma yansısı gösterebilir. Kimileri ise hiç bir şey olmamış üzere davranabilir. Duyarsız üzere görünebilir. Lakin bu durum etkilenmedikleri manasına gelmez. Travmanın tesiri daha sonradan da ortaya çıkabilir. Yangına maruz kalalım ya da kalmayalım, teknoloji yardımıyla Türkiye’nin çeşitli vilayetlerinde yaşananları an be an takip edebiliyoruz. Orada olmasak bile toplumsal medyadan ve TV’lerden o manzaraları canlı olarak izlemek, yangına maruz kalan şahısların konuşmalarını dinlemek, oradaki beşerlerle empati kurmak da psikolojimizi etkileyecek bir faktördür. Yangından herkes etkilenmez lakin bilhassa geçmiş travması olan birinin etkilenme ihtimali daha yüksektir diye konuştu.


Sigara içilen ortamda kendisini tetikte hisseder

Yangından etkilenen bir kişinin sigara içilen ortamlarda kendisini tetikte hissedebileceğini vurgulayan Özer, “Kışın doğalgazı açmaktan, sobayı yakmaktan korkabilir. Yangına mahzur olabilirdim, şöyleki yaptım fakat kâfi gelmedi üzere kanılarla suçluluk duygusu yaşayabilir. Genel olarak huzursuz olma, tetikte olma, geleceğe yönelik tasalar görülebilir. İleride aile kuramama, bir daha bir felaket olur da ailemi kaybederim formunda dertler yaşayabilir” tabirlerini kullandı.

Afete şahit olan çocuk hislerini fotoğrafla söz edebilir

Afete şahit olan çocuklarda da çoğunlukla yakınının yahut kendisinin başına bir felaket gelebileceği endişesinin görülebileceğini işaret eden Uzm. Klinik Psikolog Özer, şunları söylemiş oldu:

Çocuklar da teknolojiyi en az büyükler kadar yakından kullanıyor. Onların da yangına maruz kalmasalar dahi haberleri takip ettiklerini düşünürsek, onlar da yangınların travmatik tesirleri olacaktır. Çocuğun ne kadar seviyede etkilendiğini anlamak için fotoğraf çizmesini istemek, oyun oynamak yol gösterici olacaktır. Çocuk bu biçimdelikle hislerini kâğıda ya da oyuna yansıtmış olacak. Kıymetli olan ortasında soru işaretleriyle onu yalnız bırakmayıp oyunla aktardığı hisleri açığa çıkarmaktır. bu biçimdelikle sizinle transferde bulunmuş ve kendini de inançlı alanında hissetmiş olacaktır.

Çocuklarla konuşurken cehennem ve felaket demeyin

Çocukların yanında doğal afet haberleri izlerken dikkatli olunması gerektiğini de dikkat çeken Uzm. Klinik Psikolog Özer, şu tekliflerde bulundu:

Yangından dolayı öfkemizi yahut tasamızı söz ederken kullandığımız sözleri de fazlaca dikkatli seçmemiz gerekiyor. Her yer yandı, bu bir felaket dediğimizde, çocukların hayal dünyasında nasıl bir tesir yaratacağınızı bir düşünün. Zihinlerinde canlandırdıkları şey, gerçek bir yok oluş, kayboluş ve somutlaştıramadığı bir bilinmezlik haline gelebilir. Bilhassa 11 yaş altı çocuklarda soyut süreçler devri çabucak hemen gelişmediğinden cehennem, felaket üzere sözleri başlarında canlandıramayabilirler. Afetle ilgili soru soran çocuklara Bir şey yok bu haberde, kıymetli değil demek de yanlışsız değildir. Hakikat olan Orman yanıyor fakat yanan ormanlar itfaiye tarafınca söndürülecek. Hayvanları arama kurtarma takımı kurtarmış, bak gördün mü üzere sade ve onun anlayacağı olumlu cümlelerle açıklanmalıdır.

Hayvanlar da travma daha sonrası gerilim bozukluğu yaşar

Tıpkı beşerler üzere hayvanlarda da travma daha sonrası gerilim bozukluğunun görüldüğünü belirten Uzm. Klinik Psikolog Özer, 2012 yılında yapılan Japonya’daki bir araştırmaya göre, afet bağlantılı travma daha sonrası gerilim bozukluğu yaşayan köpeklerde, tıpkı insanlarda olduğu üzere beyin işlevlerini etkileyen biyokimyasalların olağan dışı aralıklarda olduğu ve kortizol düzeylerinin 10 kat arttığı görülmüştür. Yani bu araştırmaya bakılırsa hayvanlar da beşerler kadar travma daha sonrası gerilim bozukluğu yaşıyor diyebiliriz. Bu araştırmaya nazaran bilhassa köpeklerde toplumsal bağ kurarken zorluk yaşama ve öğrenme bozuklukları görülmüştür açıklamasında bulundu.

Bol su içmeli ve istikrarlı beslenmeliler

Uzm. Klinik Psikolog Özer, yangın bölgesinde kalmış bir hayvanın ruh sıhhatini korumak ismine yapılması gerekenleri ise şöyleki anlattı:

Bol su ve istikrarlı beslenmeleri gerek. Bilhassa dumandan etkilendikleri için pak su içmeleri beden işlevlerinin olağan çalışmasını sağlayacaktır. Toplumsallaşma ve sevgi muhtaçlıkları karşılanmalı. Hayvanların da beşerler üzere kendini inançta hissetmeye gereksinimleri olacağı için aşikâr aralıklarda başlarının okşanması ruhsal travmalarına güzel gelecektir. Kesinlikle veterinere gdolayılüp yangından ne kadar etkilendiğine baktırılmalı ve aşıları denetim edilmelidir. Veteriner eşliğinde iç dış parazitlerinin yapılması ve tüm fizikî acıları dindirildikten daha sonra ruhsal evreye geçilebilir. Muhtemel bir yanık ve fizikî ziyan geçtikten daha sonra küçük dostlarımızın ruh sıhhatine sıra gelecektir.
 
Üst