Tiroid kanseri nedir? risk faktörleri nelerdir?

Venole

Active member
Tiroid bezi hücrelerinin, denetim edilemeyen bir çoğalma periyoduna girerek kitle oluşturmaya başlaması ve uzunluğundaki komşu dokulara, lenf ya da kan damarlarına yahut uzak organlara yayılmasıyla oluşan tablodur. Tiroid kanserlerinin en sık görülen tipleri, hormon üretiminden sorumlu olan hücrelerden köken alan kanserlerdir. Tiroid kanserleri ortasındapapiller adenokarsinoma ve folliküler adenokarsinomalar daha sık görülürken, medüller ve anaplastik kanserler daha azdır.

Öbür birfazlaca kanserin bilakis, tiroid kanserlerinin büyük çoğunluğu tedaviye yeterli cevap verir ve uzun periyot sağkalım oranına sahiptir. Tiroid kanserlerinin %90’ı papiller ve folliküler kanserlerdir. Bu iki tıp kanser “iyi farklılaşmış” kanserler olarak sınıflandırılırlar ve tedaviye cevapları epey uygundur. Medüller tiroid kanseri, %5’lik oranla, daha ender görülürken, tedavisi biraz daha özellik arz etmektedir. En az görülen ise %3-5 oranı ile anaplastik kanserdir ve tedavisi en güç tip olup, tiroid kanserine bağlı ölümlerin birçoklarından sorumludur.

Tiroid Kanseri İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Yaş

Tiroid kanseri tanısı alan hastaların büyük çoğunluğu, 40 yaşın üzerindedir. Anaplastik kanserler ise çoklukla 65 yaş üzerinde görülür.

Cinsiyet

Bayanlar, erkeklere oranla 3 kat daha fazla risk taşırlar.

Aile Hikayesi ve Genetik Faktörler

Kimi tiroid kanserleri, aileseldir. RET, PTEN yahut APC ismi verilen genlerdeki değişiklikler, tiroid kanseri oluşma riskini artırır.

ışınıma Maruz Kalmak

Bilhassa çocukluk çağında ışınıma maruz kalmak, tiroid kanseri için fazlaca önemli bir risk faktörüdür. ışınıma maruz kalmak, çeşitli ilaçlar niçiniyle olabileceği üzere, nükleer tesislerde meydana gelen kaçaklar kararında da olabilir.

İyot Eksikliği

İyot, tiroid hormon üretimi için gerekli bir husustur. Kâfi iyot alınmazsa, tiroid bezi, daha fazla hormon üretmek için daha hayli çalışıp, büyümeye başlar. Bu durum guatr olarak isimlendirilir. Toplumu pek fazla etkileyebilecek bu durumu önlemek için, sofra tuzlarına iyot eklenmektedir.

Tiroid Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

Hastalığın erken evrelerinde birçok hastada, bir belirti ya da bulgu görülmeyebilir. Aşağıdaki bulguların bir ya da birkaçının birlikte bulunması da her vakit tiroid kanseri manasına gelmeyebilir zira, öteki biroldukça sıhhat sorunu da misal şikayetler yapabilmektedir. bir daha de, bu belirti ya da bulguların tiroid kanserine eşlik edebileceği unutulmamalıdır:

Boyun ön tarafında ağrı,

Teneffüs sorunları,

Ses kısıklığı ya da yutkunma kuvvetliğü,

Adem Elması’nın alt tarafında şişlik ya da kitle,

Bilhassa uzunluğunda şişmiş lenf düğümleri.

Tiroid Kanseri Tanısı Nasıl Koyulur?

Tiroid bezindeki büyüme ya da nodüller, doktor muayenesi esnasında fark edilebileceği üzere, birden fazla defa de hastanın kendisi tarafınca anlaşılır. Saptanan kitle yahut nodülün özelliklerinin belirlenmesi için kullanılacak testler ise aşağıdaki üzeredir:

Kan testleri

Tiroid İşlev Testleri (TFT) olarak da bilinen bu testler, tiroid bezinin çalışma kapasitesi hakkında bilgi verir. Medüller kanser kuşkusu olan bir hastada, kan kalsitonin seviyesindeki yükselme, tanıya yardımcı olabilir.

Tiroid Ultrasonu

Bu test, ses dalgalarından yararlanılarak yapılan ve hastayı hiç bir biçimde ışınıma maruz bırakmayan bir görüntüleme sistemidir. Tiroid bezinin boyut ve yapısı hakkında bilgi verdiği üzere, nodül ve kitlelerin özelliklerini de gösterir.

Tiroid Sintigrafisi

Bu test, özel bir kamera kullanılarak tiroid bezinin manzarasının bir bilgisayar ekranına yansıtılması temeline dayanır. Bunun için hastaya radyoaktif iyot verilir.

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi

Bu süreçte, küçük bir iğne kullanılarak boyun derisi geçilir ve nodül ya da kitleden hücre örnekleri alınır. Alınan bu örnekler, laboratuvar incelemesine gönderilir.

Evreleme Testleri

Şayet tiroid kanseri tanısı konmuşsa, hastalığın yayılıp yayılmadığını (metastaz) araştıran testler yapılmalıdır. Papiller ve folliküler kanserler için tüm beden radyoaktif iyot sintigrafisi yapılır. Medüller kanser evrelemesinde ise bilgisayarlı tomografi ya da manyetik rezonans testlerinden yararlanılabilir.

Tiroid Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Tiroid kanserlerinin tedavisine, hastalığın ortasında olduğu evreye nazaran karar verilir.

Evre I ve II papiller ve folliküler tiroid kanserlerinde tedavi; bütün tiroid dokusunu çıkartmak (Total Tidoidektomi), hormon tedavisi başlamak ve gerek olan hastalarda radyoaktif iyot tedavisi vermektir.

Evre III papiller ve folliküler kanserlerde tedavi; bütün tiroid dokusunu ve hastalığın yayıldığı tüm lenf düğümlerini çıkartmak, radyoaktif iyot ve ışın tedavisi vermektir.

Evre IV papiller ve folliküler kanserlerde ise aşağıdaki tedavi seçeneklerinin biri ya da birkaçı bir arada kullanılabilir:

Radyoaktif iyot,

Işın tedavisi,

Hastalığın yayıldığı tüm dokuların olabildiğince çıkartılması,

Hormon tedavisi,

Kemoterapi.

Medüller Tiroid Kanseri Tedavi Seçenekleri

Uzunluğundaki lenf düğümleri ile birlikte, bütün tiroid dokusu cerrahi olarak çıkartılır.

Daha yaygın tümör varlığında hastanın şikayetlerinin azalması ve hayat kalitesinin artırılması için ışın tedavisi verilebilir.

Öbür beden bölgelerine de yayılmış medüller kanser durumunda ise kemoterapi düşünülebilir.

Anaplastik Tiroid Kanseri Tedavi Seçenekleri

Teneffüs yollarının tümör tarafınca kapanması durumunda, nefes borusunda bir açıklık oluşturulur (Trakeostomi).

Hastanın şikayetlerinin azaltılması için total tiroidektomi yapılır.

Işın tedavisi, kemoterapi ya da ikisi bir arada uygulanabilir.

Tiroid cerrahisinden daha sonra hastanede yatış müddeti ekseriyetle 1-3 gündür. Ameliyat daha sonrası ağrı, pek ihmal edilebilir seviyede olup; hastaların birçok birinci 8 saat ortasında yeme, içme, dolaşma üzere aktivitelerine başlayabilirler. Masa başı işlere dönüş, 1-2 hafta ortasında mümkündür.

Tiroid Kanserli Hastaların Uzun Devir Sağkalım Oranları Ne Kadardır?

Tiroid kanserlerinin epeyce büyük çoğunluğu, cerrahi metotlarla tedavi edilebilir. Tiroid kanserli hastaların 5 yıllık sağkalım oranları, ortalama olarak %90’ın üzerindedir. Hastalığın prognozu (gidişi) aşağıdaki faktörlere de bağlıdır:

Kanserin tipi,

Yaş,

Cinsiyet,

Kanser odağının boyutu,

Kanserin yayılım alanının genişliği,

Hastanın genel sıhhat durumu.

Papiller ve folliküler kanserli hastaların tam tedavi talihleri harikaya yakındır. Yalnızca tiroid bezine hudutlu küçük kanserli hastalarda muvaffakiyet bahtı en yüksektir. Bilhassa 50 yaşından genç, bayan hastalar en şanslı kümesi oluşturur. Medüller kanserin tedavisi, uygun farklılaşmış kanserlere oranla biraz daha güç olsa da, erken teşhis konan ve cerrahi tedavi uygulanan hastalarda, çok yüksek oranlarda tedavisağlanabilmektedir.
 
Üst