Venole
Active member
Prof. Dr. Bülent Eser, löseminin halk içinde kemik iliği kanseri yahut kan kanseri ismiyle bilinen bir küme hastalığın ortak ismi olduğunu söylemiş oldu. Lösemilerde değişik niçinlerle kemik iliğinde nizam bozulduğunda birtakım kan hücrelerinin (sıklıkla lökositler, akyuvarlar) denetimsiz bir biçimde çoğaldığını aktaran Prof. Dr. Eser, “Lösemilerin süratli başlayan ve süratle ilerleyen tiplerine akut lösemiler ismi verilir. Akut lösemilerin akut myeloid lösemi (AML) ve akut lenfoblastik lösemi (ALL) olmak üzere iki tipi vardır. AML her yaşta görülmekle bir arada çocukluk çağında daha azken 60 yaş üzerinde daha sık gözlenir. ALL ise çocukluk çağında daha sık gözlenirken yaşlılarda daha azdır. Türkiye’de her yıl yaklaşık 4 bin 250 civarı yeni teşhis akut lösemi olayı görülme ihtimali vardır” diye konuştu.
Çabuk yorulma ve çok halsizlik görülebilir
Lösemilerde en sık görülen belirtilerin olağan kan hücrelerinin sayı ve fonksiyonlarının bozulmasıyla bağlantılı olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, şu biçimde dedi:
“Kırmızı kan hücreleri (eritrosit, alyuvar) azalınca kansızlık (anemi) dediğimiz durum oluşur ki bu durumda hastada çok halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, nefes darlığı, yüzde ve bedende genel bir solukluk hali gözlenir. Kan pulcuklarının (trombositler) azalmasına bağlı olarak deride morarmalar, deri içi kanamalar, burun kanaması, iç organ kanamaları ve bunlara bağlı şikâyetler oluşabilir. Beyaz kan hücrelerinin (lökosit, akyuvar) işlevlerinin bozulmasına bağlı yüksek ateş, yinelayan ve ağır enfeksiyonlar gözlenebilir. Beyaz kan hücrelerinin sayısı fazlaca artarsa bunun sonucunda beyin ve kalp damarları dâhil damar tıkanıklığı belirtileri oluşabilir. Kemik iliğinde ziyanlı hücrelerin çok çoğalmasına bağlı olarak yaygın kemik ağrıları gözlenebilir. Göğüs kemiği, diz ve ayak bileği içinde bulunan kaval kemiği üzere deriye yakın yerleşen kemikler üzerine hafifçeçe dokunulduğunda bile hayli önemli ağrılar oluşabilir. Kemik ağrıları lösemili çocuklarda erişkinlere nazaran hayli daha besbellidir.”
Akut lösemilerde en önemli 4 tıp tedavi tekniği olduğunu kaydeden Prof. Dr. Eser, bunları şu biçimde sıraladı:
“Kemoterapi (kimyasal kanser ilaçları), radyoterapi (ışın tedavisi), gayeye yönelik akıllı ilaçlarla tedavi ve kök hücre nakli (kemik iliği nakli). Tedavide muvaffakiyet oranları lösemi tipine ve yaşa göre değişiklik gösterir. Çocuklarda yetişkinlere nazaran muvaffakiyet oranı hayli daha güzeldir. 14 yaşın altındaki çocuklarda tedavi ile ortalama sağkalım oranı yüzde 90’ın üzerindeyken, 15-24 yaş ortası hastalarda bu oran yüzde 70 civarıdır. 65 yaş üzeri hastaların ise yüzde 15’ten daha azı başarılı bir biçimde tedavi edilebilmektedir. Hastalığın alt tipi, akyuvar sayısının çok yüksek olup olmaması, başlangıçta organ hasarlarının bulunup bulunmaması, hastanın tedaviye verdiği tepki, kök hücre naklinin uygulanabilmesi yanında tedavi yapılan merkezin kuralları ve takımın deneyimi de hastaların tedavi muvaffakiyetini etkileyen faktörlerdir.”
Fazla kilo, sigara ve kimyasallar risk faktörü
Lösemi gelişmenine yol açan önlenebilir bir fazlaca risk faktörü olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, “İyonize ışınım, benzen ve kimi petrokimyasal mamüllerin riski artırdığı uzun vakittir bilinmektedir. Birtakım virüsler (HTLV-1 virüsü, AIDS’e yol açan HIV virüsü gibi), sigara kullanması ve sigara dumanına maruziyet, saç boyaları, birtakım tarım ilaçları, endüstriyel kimyasal atıklar da lösemi riskini artırabilecek faktörlerdir. Beden yükü da lösemi riskini etkileyebilir. Obezlerde lösemi riskinin arttığı gösterilmiştir” dedi.
Çabuk yorulma ve çok halsizlik görülebilir
Lösemilerde en sık görülen belirtilerin olağan kan hücrelerinin sayı ve fonksiyonlarının bozulmasıyla bağlantılı olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, şu biçimde dedi:
“Kırmızı kan hücreleri (eritrosit, alyuvar) azalınca kansızlık (anemi) dediğimiz durum oluşur ki bu durumda hastada çok halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, nefes darlığı, yüzde ve bedende genel bir solukluk hali gözlenir. Kan pulcuklarının (trombositler) azalmasına bağlı olarak deride morarmalar, deri içi kanamalar, burun kanaması, iç organ kanamaları ve bunlara bağlı şikâyetler oluşabilir. Beyaz kan hücrelerinin (lökosit, akyuvar) işlevlerinin bozulmasına bağlı yüksek ateş, yinelayan ve ağır enfeksiyonlar gözlenebilir. Beyaz kan hücrelerinin sayısı fazlaca artarsa bunun sonucunda beyin ve kalp damarları dâhil damar tıkanıklığı belirtileri oluşabilir. Kemik iliğinde ziyanlı hücrelerin çok çoğalmasına bağlı olarak yaygın kemik ağrıları gözlenebilir. Göğüs kemiği, diz ve ayak bileği içinde bulunan kaval kemiği üzere deriye yakın yerleşen kemikler üzerine hafifçeçe dokunulduğunda bile hayli önemli ağrılar oluşabilir. Kemik ağrıları lösemili çocuklarda erişkinlere nazaran hayli daha besbellidir.”
Akut lösemilerde en önemli 4 tıp tedavi tekniği olduğunu kaydeden Prof. Dr. Eser, bunları şu biçimde sıraladı:
“Kemoterapi (kimyasal kanser ilaçları), radyoterapi (ışın tedavisi), gayeye yönelik akıllı ilaçlarla tedavi ve kök hücre nakli (kemik iliği nakli). Tedavide muvaffakiyet oranları lösemi tipine ve yaşa göre değişiklik gösterir. Çocuklarda yetişkinlere nazaran muvaffakiyet oranı hayli daha güzeldir. 14 yaşın altındaki çocuklarda tedavi ile ortalama sağkalım oranı yüzde 90’ın üzerindeyken, 15-24 yaş ortası hastalarda bu oran yüzde 70 civarıdır. 65 yaş üzeri hastaların ise yüzde 15’ten daha azı başarılı bir biçimde tedavi edilebilmektedir. Hastalığın alt tipi, akyuvar sayısının çok yüksek olup olmaması, başlangıçta organ hasarlarının bulunup bulunmaması, hastanın tedaviye verdiği tepki, kök hücre naklinin uygulanabilmesi yanında tedavi yapılan merkezin kuralları ve takımın deneyimi de hastaların tedavi muvaffakiyetini etkileyen faktörlerdir.”
Fazla kilo, sigara ve kimyasallar risk faktörü
Lösemi gelişmenine yol açan önlenebilir bir fazlaca risk faktörü olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, “İyonize ışınım, benzen ve kimi petrokimyasal mamüllerin riski artırdığı uzun vakittir bilinmektedir. Birtakım virüsler (HTLV-1 virüsü, AIDS’e yol açan HIV virüsü gibi), sigara kullanması ve sigara dumanına maruziyet, saç boyaları, birtakım tarım ilaçları, endüstriyel kimyasal atıklar da lösemi riskini artırabilecek faktörlerdir. Beden yükü da lösemi riskini etkileyebilir. Obezlerde lösemi riskinin arttığı gösterilmiştir” dedi.