Paratiroid hastalıkları ve cerrahi tedavisi

Venole

Active member
Paratiroid Hastalıkları:
Paratiroid bezleri tiroid bezinin ardında yer alırlar. Her biri ortalama 25-30 mg yükünde ve 2-5 mm boyuttadır. Paratiroid bezler ekseriyetle 4 adettir (tiroid bezinin her iki tarafında üst ve alt paratiroid bezler) lakin sayıları ve bulundukları yerler değişkenlik gösterebilir. Olağan yerleri haricinde uzunluğunda lisan kökünden göğüs boşluğuna kadar rastgele bir yerde bulunabilirler. Paratiroid bezlerin yerleşiminin ve makraskopik görünümlerinin uygun bilinmesi hem kendi hastalıklarının tedavisinde tıpkı vakitte tiroid bezi (guatr) cerrahisi sırasında korunmaları için değerlidir. Paratiroidler, Parathormon (PTH) ismi verilen bir hormon salgılarlar Olağan paratiroid bezleri, kan kalsiyum seviyesini ülkü bir düzeyde tutulmasını sağlarlar. Kalsiyum ölçüsü düştüğünde PTH salgılanarak kalsiyum seviyesinin artmasını sağlar. Kalsiyum seviyesi olağan yahut fazlaysa, paratiroid bezleri PTH salınımını durdururlar. Kan kalsiyum düzeyinin olağan olması, kalp, hudut sistemi, böbrekler ve kemikler için epeyce kıymetlidir.

Paratiroid bezlerinin hastalığı bu bezlerin olağandan çok PTH üretmesi ile ilgilidir. Bu durum klinik olarak 3 biçimde ortaya çıkabilir:
Primer Hiperparatiroidi: En sık görülen form olup hastalık, bir yahut birkaç paratiroid bezi fazla çalışmaktadır.
Sekonder Hiperparatiroidi: Paratiroid bezler sağlıklı olup, diğer sebeplerle düşmüş olan kan kalsiyum düzeyine karşılık olarak (böbrek yetmezliği, barsaklardan emilim bozukluğu) artan PTH imali kelam konusudur.
Tersiyer Hiperparatiroidi: Çoldukça ender görülen bir formdur. Sekonder hiperparatiroidi daha sonrası paratiroid bezlerden birinin otomatik olarak fazla PTH salgılama yeteneği kazanması kararı meydana gelir.
Primer hiperparatiroidizm kan kalsiyum yüksekliğinin en sık sebebidir. Bayanlarda daha sık görülür. Bir kısmı ailesel yahut öbür birtakım endokrin hastalıklar ile birlikte olabilir. Kimi hastalarda belirtiler hayli yavaşça yahut hiç yoktur. Bu tip hastalar çeşitli niçinlerle kan incelemeleri yapılırken kan kalsiyum seviyelerinin yüksek bulunması ile teşhis alırlar. Hiperparatiroidili hastalarda ensık halsizlik, kas, eklem ve kemik ağrısı başta olma üzere, kilo kaybı, bulantı, ülser gelişimi, pankreatit, kabızlık,güçsüzlük, baş ağrısı, konsantrasyon kuvvetliğü, hafıza bozuklukları, ders muvaffakiyetinde düşme, ruhsal sorunlar, böbrek taşı, idrarda kan, fazlaca idrara çıkma ve yanma kalple ilgili şikayetler çarpıntı, tansiyon yükselmesi üzere şikayetler olabilir. Hastalığın ileri devirlerinde böbrek taşı ve buna bağlı böbrek yetmezliği, kemik kistleri ve patolojik kemik kırıkları (kalça ve kol kemiklerinde) gelişebilir.
Teşhiste biyokimyasal laboratuar testlerle kanda parathormon ve kalsiyum yüksekliği tespiti ve fazla hormon salgılayan bez ya da bezlerin radyolojik ve nükleer tıp tetkikleriyle (Ultrasonografi ve MIBI sintigrafisi ile %95’ın üzerinde oranda hastalığın hangi paratiroid bezinde olduğu ortaya koyar) gösterilmesi temeldir.
Paratiroid Hastalıklarının Tedavisi:
Tüm hiperparatiroidi hastalarına cerrahi önerilir. Hastanın bariz şikayeti var ise cerrahi kaçınılmazdır. Değişik olarak son senelerda besbelli şikayeti olmasa bile rastlantısal olarak teşhis konmuş (kan testlerine kalsiyum ve parathormon yüksekliği) olgularda bile cerrahi tedavinin faydalı olduğu bulunmuştur.
Paratiroid bezlerinin klasik ameliyatı, tiroid ameliyatlarına emsal biçimde deri kesisi yapılması ve bütün paratiroid bezlerin gözlendiği boyun eksplorasyonu yapılması ve patolojik bezin hasta anestezi altıdayken frozen incelem denilen usulle teyid edilmesidir. bu türlü yapılan bir ameliyatın deneyimli endokrin cerrahların elinde %98 oranında muvaffakiyet sağladığı gösterilmiştir. Son senelerda minimal invaziv usuller ile daha küçük kesilerle başarılı ameliyatlar yapılmaktadır. Bilhassa Gama Probe yardımlı aletlerle daha sıkıntı bulunan yahut daha evvel ameliyat edilip hastalıklı paratiroid bezinin bulunamadığı durumlarda başarılı lokalizasyon yapılmaktadır.
 
Üst