Venole
Active member
Koku alma ve tat duyusu şükretmemiz gereken bizi erken uyaran değerli hislerdir ve yanlış koku ve tat bizi yangına , zehirli gazlara ve bozulmuş yiyeceklere karşı uyarır. Koku alma bozukluğu bir sinüs sorununda, burundaki doku büyümelerinde olabileceği üzere ender durumlarda beyin tümörlerinden de kaynaklanabilir. Aşçılar, itfaiyeciler üzere kimi meslek kümeleri için koku ve tat almak mesleksel bir gerçektir ve bu hislerin kaybı büyük sorunlar yaratır.
Koku ve tat alma nasıl gerçekleşir?
Koku ve tat alma hisleri kimyasal his sistemimize aittir. Etrafımızdaki hususlardan kaynaklanan birtakım kimyasal unsurların burun, ağız ve boğazımızı uyarması ile bu karışık süreçler başlar. Hudut uçları uyarılarak bu bildiriler bebir daha iletilir ve beyinde ayırt edilir.
Koku hudut uçları burunun tavanında yer alırlar ve epeyce ince bir kemik içerisinde direkt beyindeki koku bölgesini uyarırlar.
Yiyecek ve içecekler tükürük ile karışarak ağzı, lisan ve boğazda buluna koku hudut uçlarını uyarırlar. Tıpkı formun uyarıyı beyindeki makul bölgelere ulaştırırlar.
Koku ve tat alma hücreleri yaşlandıkları yahut hasara uğradıkları vakit yenilenebilmesi açısından incelenmektedir.
Üçüncü bir kimyasal his sistemi de mevcuttur. Buna ’genel his sistemi’ ismi verilir. Gözlerin, burnun ve ağzın bilhassa nemli bölgelerinde buluna binlerce his sonu ‘amonyağın sızısını, metolün serinliğini ve kırmızı biberin sıcaklığını’ algılar.
Tatlı, ekşi, acı ve tuzlu olmak üzere genelde dört temel tat ayırt edebiliriz. Bu tatların belirli oranda karışımları ve genel his sisteminin birleşimi ile bir çeşni oluşur. İşte bu özel çeşni onları tanımamıza imkan sağlar.
Biroldukça unsur temel olarak kokularından tanınırlar. Çikolata yerken burnunuzu kapatırsanız, yediğiniz hususun tatlı yahut acı olduğunu hissedebilirsiniz lakin çikolata olduğunu anlamakta zorlanırsınız. Bu durum çikolatanın tanıdık lezzetinin sıklıkla koku ile algılandığındandır. Birebir biçimde kahve de bu biçimdedir. Dikkat ederseniz, yemeğin lezzetini tam olarak almak isteyen bireyler (aşçı, lezzet uzmanı gibi) her yutkunuşta daha sonra burunlarından nefes verirler.
Neler tat ve koku alma bozukluklarına niye olurlar?
Baskın sorun 60 yaşından daha sonra doğal koku alma yeteneğinin azalmasıdır. Bilim adamları koku alma yeteneğinin 30 ile 60 yaşları içinde en güzel olduğunu bulmuşlardır. Bu durum 60 yaşından daha sonra azalmaya başlar ve daha yaşlı birfazlaca kimse koku alma yeteneklerini kaydetmişlerdir. Ancak, genelde her yaşlarındaki bayanlar, erkeklere göre koku almada daha hassastırlar.
Birtakım bireyler koku ve tat alma bozukluğu ile doğabilirler lakin biroldukça kimsede bu durum kaza yahut hastalık daha sonrası oluşur.
Üst teneffüs yolu iltihapları birçok sefer suçlanmıştır bununla birlikte baş kırıklarında da koku alma bozukluğu ortaya çıkabilir.
Koku ve tat alma bozuklukları burun içerisindeki poliplerden, hormonal bozukluklardan ve diş sorunlarından kaynaklanabilir. Böcek ilacı yahut kimi öteki ilaçlara uzun mühlet maruz kalanlarda da oluşabilir.
Sigara dumanı insanların karşılaştığı en sık ve en ağır hava kirliliği casusudur. Kokuların ayırt edilmesi ve tat alma hissinin azalmasına sebep olur. Sigarayı bırakmak koku almayı arttırır lakin bu olay epeyce yavaş ortaya çıkar.
Örneğin günde iki paket sigara içen kişinin yeniden eskisi üzere koku alabilmesi için sigara içtiği devir kadar sigarayı bırakması gerekir.
Baş ve boyun bölgesine kanser niçiniyle ışın tedavisi uygulanan biroldukça kimse koku ve tat alma bozukluğundan şikayetçi olur.
Nefes borusu ve ses telleri çıkartılan kimselere, koku ve tat alma duyularının azaldığından şikayet ederler. Bu bireylere burunlarından nefes almalarını sağlanacak tüpler uygulanırsa bir daha tat ve koku almaya başlarlar.
Koku ve tat alma bozuklukları nasıl teşhis edilir?
Şahıslara tanımaları emeliyle değişik yoğunlukta koku ve tatlar aldırılır. Kişinin ayırt edebildiği en düşük yoğunluk bulunur. Ayrıyeten değişik yoğunluktaki koku ve tatlar denenir, bunları ayırt edip edemediği yahut yoğunlukları arttırıldığında fark edip edemediği araştırılır.
Koku ve tat alma bozuklukları tedavi edilebilir mi?
kimi vakit kullanılan bir ilaç koku ve tat alma bozukluğunun tek niçinidir ve ilaç kesilince yahut değiştirilince durum düzelir.
Birtakım ilaçlar koku alma bozukluklarına niye olurken, bilhassa alerji ilaçları koku ve tat almayı geliştirebilirler.
Bilhassa şiddetli nezle, grip olan yahut alerjisi artan şahıslar yalnızca bu durumlarının düzelmesi ile koku ve tat alma hassasiyetlerini tekrar kazanırlar. Birfazlaca olayda burun tıkanıklığı yapan poliplerin temizlenmesi ile koku tat almada düzelme görülür, nadiren de koku ve tat alıcıları kendi kendilerine kaydoldukları üzere, kendi kendilerine düzelebilirler.
Koku ve tat alma nasıl gerçekleşir?
Koku ve tat alma hisleri kimyasal his sistemimize aittir. Etrafımızdaki hususlardan kaynaklanan birtakım kimyasal unsurların burun, ağız ve boğazımızı uyarması ile bu karışık süreçler başlar. Hudut uçları uyarılarak bu bildiriler bebir daha iletilir ve beyinde ayırt edilir.
Koku hudut uçları burunun tavanında yer alırlar ve epeyce ince bir kemik içerisinde direkt beyindeki koku bölgesini uyarırlar.
Yiyecek ve içecekler tükürük ile karışarak ağzı, lisan ve boğazda buluna koku hudut uçlarını uyarırlar. Tıpkı formun uyarıyı beyindeki makul bölgelere ulaştırırlar.
Koku ve tat alma hücreleri yaşlandıkları yahut hasara uğradıkları vakit yenilenebilmesi açısından incelenmektedir.
Üçüncü bir kimyasal his sistemi de mevcuttur. Buna ’genel his sistemi’ ismi verilir. Gözlerin, burnun ve ağzın bilhassa nemli bölgelerinde buluna binlerce his sonu ‘amonyağın sızısını, metolün serinliğini ve kırmızı biberin sıcaklığını’ algılar.
Tatlı, ekşi, acı ve tuzlu olmak üzere genelde dört temel tat ayırt edebiliriz. Bu tatların belirli oranda karışımları ve genel his sisteminin birleşimi ile bir çeşni oluşur. İşte bu özel çeşni onları tanımamıza imkan sağlar.
Biroldukça unsur temel olarak kokularından tanınırlar. Çikolata yerken burnunuzu kapatırsanız, yediğiniz hususun tatlı yahut acı olduğunu hissedebilirsiniz lakin çikolata olduğunu anlamakta zorlanırsınız. Bu durum çikolatanın tanıdık lezzetinin sıklıkla koku ile algılandığındandır. Birebir biçimde kahve de bu biçimdedir. Dikkat ederseniz, yemeğin lezzetini tam olarak almak isteyen bireyler (aşçı, lezzet uzmanı gibi) her yutkunuşta daha sonra burunlarından nefes verirler.
Neler tat ve koku alma bozukluklarına niye olurlar?
Baskın sorun 60 yaşından daha sonra doğal koku alma yeteneğinin azalmasıdır. Bilim adamları koku alma yeteneğinin 30 ile 60 yaşları içinde en güzel olduğunu bulmuşlardır. Bu durum 60 yaşından daha sonra azalmaya başlar ve daha yaşlı birfazlaca kimse koku alma yeteneklerini kaydetmişlerdir. Ancak, genelde her yaşlarındaki bayanlar, erkeklere göre koku almada daha hassastırlar.
Birtakım bireyler koku ve tat alma bozukluğu ile doğabilirler lakin biroldukça kimsede bu durum kaza yahut hastalık daha sonrası oluşur.
Üst teneffüs yolu iltihapları birçok sefer suçlanmıştır bununla birlikte baş kırıklarında da koku alma bozukluğu ortaya çıkabilir.
Koku ve tat alma bozuklukları burun içerisindeki poliplerden, hormonal bozukluklardan ve diş sorunlarından kaynaklanabilir. Böcek ilacı yahut kimi öteki ilaçlara uzun mühlet maruz kalanlarda da oluşabilir.
Sigara dumanı insanların karşılaştığı en sık ve en ağır hava kirliliği casusudur. Kokuların ayırt edilmesi ve tat alma hissinin azalmasına sebep olur. Sigarayı bırakmak koku almayı arttırır lakin bu olay epeyce yavaş ortaya çıkar.
Örneğin günde iki paket sigara içen kişinin yeniden eskisi üzere koku alabilmesi için sigara içtiği devir kadar sigarayı bırakması gerekir.
Baş ve boyun bölgesine kanser niçiniyle ışın tedavisi uygulanan biroldukça kimse koku ve tat alma bozukluğundan şikayetçi olur.
Nefes borusu ve ses telleri çıkartılan kimselere, koku ve tat alma duyularının azaldığından şikayet ederler. Bu bireylere burunlarından nefes almalarını sağlanacak tüpler uygulanırsa bir daha tat ve koku almaya başlarlar.
Koku ve tat alma bozuklukları nasıl teşhis edilir?
Şahıslara tanımaları emeliyle değişik yoğunlukta koku ve tatlar aldırılır. Kişinin ayırt edebildiği en düşük yoğunluk bulunur. Ayrıyeten değişik yoğunluktaki koku ve tatlar denenir, bunları ayırt edip edemediği yahut yoğunlukları arttırıldığında fark edip edemediği araştırılır.
Koku ve tat alma bozuklukları tedavi edilebilir mi?
kimi vakit kullanılan bir ilaç koku ve tat alma bozukluğunun tek niçinidir ve ilaç kesilince yahut değiştirilince durum düzelir.
Birtakım ilaçlar koku alma bozukluklarına niye olurken, bilhassa alerji ilaçları koku ve tat almayı geliştirebilirler.
Bilhassa şiddetli nezle, grip olan yahut alerjisi artan şahıslar yalnızca bu durumlarının düzelmesi ile koku ve tat alma hassasiyetlerini tekrar kazanırlar. Birfazlaca olayda burun tıkanıklığı yapan poliplerin temizlenmesi ile koku tat almada düzelme görülür, nadiren de koku ve tat alıcıları kendi kendilerine kaydoldukları üzere, kendi kendilerine düzelebilirler.