Venole
Active member
Bacaklardaki venler düz bir merdivene misal
Kapalı varislerle ilgili detaylara geçmedilk evvel bacaklardaki kan sirkülasyonunun nasıl gerçekleştiğini özetlemek gerekirse özetleyelim. Kalbin pompaladığı ve dokularımız için gerekli oksijeni barındıran pak kan, ‘arter’ (atardamar) ismi verilen damarlarca bedenimizin her noktasına taşınır. Oksijen sunumu gerçekleştikten daha sonra geride kalan kirli kanı temizlenmek üzere akciğerlere taşıyan damarlara da ‘ven’ (toplardamar) denmektedir. Bacaklarımızdaki venlerin yerleşiminin düz bir merdivene benzediğini söyleyebiliriz. Merdivenin dik bacaklarından birini oluşturan, cilt yüzeyinden en uzak-derin katmanda ve kasların içine gömülü olarak seyreden, gözle görünmeyen , tüm kirli kanın toplanıp taşındığı, ‘derin venler’; merdivenin ikinci dik bacağını oluşturan, kaslar haricinde, yüzeye yakın, kendi kılıfı ortasında ilerleyen, derin venler üzere gözle görünmeyen, ‘yüzeyel/trunkal venler’ (‘safen ve bağlayıcı venler’) ve derinin çabucak altında seyreden, şayet genişler ve büyürler ise gözle görülebilen ‘cilt altı venleri’ bulunur.
Bacak venlerinin kapakçıklarının bozulması varise sebep olur
Bacak venleri ortasındaki kapakçıkların bozulması, varisin en sık sebebidir. Hasta ayağa kalktığında, kanın aşağıdan üste tek istikametli gitmesini sağlayan kapakçıklar geri kaçırırlar. Yanlış istikametteki bu kan akımına ‘venöz reflü/yetersizlik/kaçak’ ismi verilir. Yüzeyel venlerin reflüsünde kan, cilt altı venlerine hakikat kaçmaya başlar. Bu durum, ciltte farklı renk ve çaplarda damar belirginleşmeleri, yani varisleri doğurur.
Çıplak gözle fark edilen varisler buzdağının görünen kısmı
Bacak cildi üzerinde çıplak gözle gördüğümüz varisler, buzdağının görünen tepesidirler. Ana sorun, bizim gözle görmediğimiz venlerdeki kapak yetersizliğine bağlıdır. Kimileri, kasların ortasında yer alan, ana otoban üzere fonksiyon bakılırsan derin venlerde bir sorun olduğunda, ya da ‘yüzeyel’ diye isimlendirilmesine rağmen gözle görülmeyen venlerde sorun olduğunda buna ‘Gizli varis yahut İç Varis’ denmektedir. Aslında, varislerin sebebi sıklıkla, içeride yer alan venlerdedir. ötürüsı ile varisleri ‘iç/gizli’ ve ‘dış’ diye ayırmak hakikat bir yaklaşım değildir. Yüzeyel ven’lerinde kapak kaçağı bulunan olguların yaklaşık %50’sinde cilt altı venlerine gerçek bir kaçak gelişmez. Hastada tabanlarda yanma yahut huzursuzluk, ayak bileğinde şişlik (ödem), gece krampları, kızarıklık yahut yara açılması kelam konusu olabilmesine rağmen, bacaklarda damar belirginleşmeleri olmayabilir. Yanlışsız tanımlama ile, yüzeyel venlerdeki kapak kaçağına ‘yüzeyel venöz reflü (SVR)’, ‘yüzeyel venöz yetersizlik (SVI)’, ‘kronik venöz yetersizlik (CVI)’adı verilir. Bu süreçte, gözle fark edilebilen varisler çabucak hemen gelişmemiş ise bunlara ‘gizli varis’ tarifini kullanan doktorlar mevcuttur (Dr. Mark Whiteley). Sonuçta, bir yandan ‘yüzeyel yetersizlik’ derken öteki yandan buna ‘gizli yahut iç varis’ diye tanımlama yapılması, sorunu baş karıştırıcı bir hale getirebilir.
Bâtın varisin belirtileri bacaklarda yorgunluk, ağrı ve hassasiyet
Şayet bacaklarınızda ‘spagetti makarna’ görünüşlü kalın varisleriniz bulunmuyorsa bile ayakta durunca bacak ağrısı, bir daha ayakta durunca bacaklarda yorgunluk, tartı hissi ve hassasiyet, ince kılcal damarların belirginleşmesi, ayak bileklerinde şişlik yahut çorap lastiği izinin kalması, ayak bileklerinde kırmızı noktacıklar üslubunda lekeler (‘venöz egzema’), ayak bileklerinde kahverengi noktacıklar biçiminde lekeler (‘hemosiderin’ birikimi),ayak bileklerinde yaralar (‘venöz ülser’) ve bacaklarda yüzeyel, ağrılı, sert alanlar fark edilmesi (‘tromboflebit’) durumunda kesinlikle bir kalp damar cerrahisi uzmanına gitmelisiniz. Bacaklarınıza venöz doppler ultrason çektirmeli ve saklı varisiniz olup olmadığını araştırmalısınız.
Kimlerde varis riski vardır?
Şayet 40 yaşın üzerindeyseniz, doğum denetim hapı yahut öteki bir hormon içeren ilaç kullanıyorsanız, tiroit hastalıkları üzere hormonal bir bozukluğunuz mevcutsa, çok kilonuz yahut obeziteniz var ise, venlerinizde bir pıhtı oluşumu geçirmişseniz, uzun müddet oturmayı gerektiren bir işle uğraşıyorsanız, uzun saatler ayakta kalıyorsanız yahut gebeyseniz varis riski taşırsınız.
Yaş, kalıtım, gebelik ve hayat hali varislerde tesirli
Sayılara bakacak olursak varislerin görülme sıklığı şöyledir;
*40 yaşın altındakilerde %22,
*50 yaşında %35
*60 yaşında %41
*Yaş ve cinsiyetten bağımsız sıklık %20-60
*Anne yahut babada varis yokken, rastgele bir yaşta %20
*Anne yahut babadan birinde var ise, çocuk erkekse %25, kızsa %60
*Anne ve babada var ise, çocukta %90
*Hiç hamile kalmamış ise %32
*Tek gebelik daha sonrasında %38
*İki gebelik daha sonrasında %43
*Üç gebelik daha sonrasında %48
*Dört ve daha fazla gebelik daha sonrasında %59
*Sürekli ayakta durarak çalışanlarda %36
*Sürekli oturarak çalışanlarda %27 oranında varis görülmektedir.
Tedavi edilmeyen varisler ölümcül tabloya yol açabilir
Birden fazla kere ‘kozmetik’ bir sorun olarak düşünülüp önemsenmeyen yahut birebir münasebetle uzman olmayan bireylerce yalnızca estetik açıdan tedavisi planlanan varisler aslında bir damar hastalığıdır. Tedavi edilmezse, aylarca geçmeyen ağrılı yaralara, damarlarda pıhtı oluşumlarına yahut ‘akciğer embolisi’ denen ölümcül tablolara yol açabilirler.
Varislerin tedavileri eskiye göre epey daha kolay
Evvelce kullanılan klasik varis ameliyatları büyük oranda terkedilmiştir. Misal halde, neredeyse ‘körlemesine’ konulan teşhisler ve tedaviler yerine artık hasta damar ve kapakların %100 netlikle tespiti ve tedavisi doppler ultrason görüntüleme altında yapılabilmektedir. Günümüzde varis tedavilerinde , ‘yüzeyel köpük skleroterapi’, ‘yüzeyel lazer’; ‘endovenöz trunkal ablasyon-EVTA’, ‘doppler altında kimyasal ablasyon-DGS’ ve ‘ambulatuvar flebektomi’ kullanılmaktadır.
Kapalı varislerle ilgili detaylara geçmedilk evvel bacaklardaki kan sirkülasyonunun nasıl gerçekleştiğini özetlemek gerekirse özetleyelim. Kalbin pompaladığı ve dokularımız için gerekli oksijeni barındıran pak kan, ‘arter’ (atardamar) ismi verilen damarlarca bedenimizin her noktasına taşınır. Oksijen sunumu gerçekleştikten daha sonra geride kalan kirli kanı temizlenmek üzere akciğerlere taşıyan damarlara da ‘ven’ (toplardamar) denmektedir. Bacaklarımızdaki venlerin yerleşiminin düz bir merdivene benzediğini söyleyebiliriz. Merdivenin dik bacaklarından birini oluşturan, cilt yüzeyinden en uzak-derin katmanda ve kasların içine gömülü olarak seyreden, gözle görünmeyen , tüm kirli kanın toplanıp taşındığı, ‘derin venler’; merdivenin ikinci dik bacağını oluşturan, kaslar haricinde, yüzeye yakın, kendi kılıfı ortasında ilerleyen, derin venler üzere gözle görünmeyen, ‘yüzeyel/trunkal venler’ (‘safen ve bağlayıcı venler’) ve derinin çabucak altında seyreden, şayet genişler ve büyürler ise gözle görülebilen ‘cilt altı venleri’ bulunur.
Bacak venlerinin kapakçıklarının bozulması varise sebep olur
Bacak venleri ortasındaki kapakçıkların bozulması, varisin en sık sebebidir. Hasta ayağa kalktığında, kanın aşağıdan üste tek istikametli gitmesini sağlayan kapakçıklar geri kaçırırlar. Yanlış istikametteki bu kan akımına ‘venöz reflü/yetersizlik/kaçak’ ismi verilir. Yüzeyel venlerin reflüsünde kan, cilt altı venlerine hakikat kaçmaya başlar. Bu durum, ciltte farklı renk ve çaplarda damar belirginleşmeleri, yani varisleri doğurur.
Çıplak gözle fark edilen varisler buzdağının görünen kısmı
Bacak cildi üzerinde çıplak gözle gördüğümüz varisler, buzdağının görünen tepesidirler. Ana sorun, bizim gözle görmediğimiz venlerdeki kapak yetersizliğine bağlıdır. Kimileri, kasların ortasında yer alan, ana otoban üzere fonksiyon bakılırsan derin venlerde bir sorun olduğunda, ya da ‘yüzeyel’ diye isimlendirilmesine rağmen gözle görülmeyen venlerde sorun olduğunda buna ‘Gizli varis yahut İç Varis’ denmektedir. Aslında, varislerin sebebi sıklıkla, içeride yer alan venlerdedir. ötürüsı ile varisleri ‘iç/gizli’ ve ‘dış’ diye ayırmak hakikat bir yaklaşım değildir. Yüzeyel ven’lerinde kapak kaçağı bulunan olguların yaklaşık %50’sinde cilt altı venlerine gerçek bir kaçak gelişmez. Hastada tabanlarda yanma yahut huzursuzluk, ayak bileğinde şişlik (ödem), gece krampları, kızarıklık yahut yara açılması kelam konusu olabilmesine rağmen, bacaklarda damar belirginleşmeleri olmayabilir. Yanlışsız tanımlama ile, yüzeyel venlerdeki kapak kaçağına ‘yüzeyel venöz reflü (SVR)’, ‘yüzeyel venöz yetersizlik (SVI)’, ‘kronik venöz yetersizlik (CVI)’adı verilir. Bu süreçte, gözle fark edilebilen varisler çabucak hemen gelişmemiş ise bunlara ‘gizli varis’ tarifini kullanan doktorlar mevcuttur (Dr. Mark Whiteley). Sonuçta, bir yandan ‘yüzeyel yetersizlik’ derken öteki yandan buna ‘gizli yahut iç varis’ diye tanımlama yapılması, sorunu baş karıştırıcı bir hale getirebilir.
Bâtın varisin belirtileri bacaklarda yorgunluk, ağrı ve hassasiyet
Şayet bacaklarınızda ‘spagetti makarna’ görünüşlü kalın varisleriniz bulunmuyorsa bile ayakta durunca bacak ağrısı, bir daha ayakta durunca bacaklarda yorgunluk, tartı hissi ve hassasiyet, ince kılcal damarların belirginleşmesi, ayak bileklerinde şişlik yahut çorap lastiği izinin kalması, ayak bileklerinde kırmızı noktacıklar üslubunda lekeler (‘venöz egzema’), ayak bileklerinde kahverengi noktacıklar biçiminde lekeler (‘hemosiderin’ birikimi),ayak bileklerinde yaralar (‘venöz ülser’) ve bacaklarda yüzeyel, ağrılı, sert alanlar fark edilmesi (‘tromboflebit’) durumunda kesinlikle bir kalp damar cerrahisi uzmanına gitmelisiniz. Bacaklarınıza venöz doppler ultrason çektirmeli ve saklı varisiniz olup olmadığını araştırmalısınız.
Kimlerde varis riski vardır?
Şayet 40 yaşın üzerindeyseniz, doğum denetim hapı yahut öteki bir hormon içeren ilaç kullanıyorsanız, tiroit hastalıkları üzere hormonal bir bozukluğunuz mevcutsa, çok kilonuz yahut obeziteniz var ise, venlerinizde bir pıhtı oluşumu geçirmişseniz, uzun müddet oturmayı gerektiren bir işle uğraşıyorsanız, uzun saatler ayakta kalıyorsanız yahut gebeyseniz varis riski taşırsınız.
Yaş, kalıtım, gebelik ve hayat hali varislerde tesirli
Sayılara bakacak olursak varislerin görülme sıklığı şöyledir;
*40 yaşın altındakilerde %22,
*50 yaşında %35
*60 yaşında %41
*Yaş ve cinsiyetten bağımsız sıklık %20-60
*Anne yahut babada varis yokken, rastgele bir yaşta %20
*Anne yahut babadan birinde var ise, çocuk erkekse %25, kızsa %60
*Anne ve babada var ise, çocukta %90
*Hiç hamile kalmamış ise %32
*Tek gebelik daha sonrasında %38
*İki gebelik daha sonrasında %43
*Üç gebelik daha sonrasında %48
*Dört ve daha fazla gebelik daha sonrasında %59
*Sürekli ayakta durarak çalışanlarda %36
*Sürekli oturarak çalışanlarda %27 oranında varis görülmektedir.
Tedavi edilmeyen varisler ölümcül tabloya yol açabilir
Birden fazla kere ‘kozmetik’ bir sorun olarak düşünülüp önemsenmeyen yahut birebir münasebetle uzman olmayan bireylerce yalnızca estetik açıdan tedavisi planlanan varisler aslında bir damar hastalığıdır. Tedavi edilmezse, aylarca geçmeyen ağrılı yaralara, damarlarda pıhtı oluşumlarına yahut ‘akciğer embolisi’ denen ölümcül tablolara yol açabilirler.
Varislerin tedavileri eskiye göre epey daha kolay
Evvelce kullanılan klasik varis ameliyatları büyük oranda terkedilmiştir. Misal halde, neredeyse ‘körlemesine’ konulan teşhisler ve tedaviler yerine artık hasta damar ve kapakların %100 netlikle tespiti ve tedavisi doppler ultrason görüntüleme altında yapılabilmektedir. Günümüzde varis tedavilerinde , ‘yüzeyel köpük skleroterapi’, ‘yüzeyel lazer’; ‘endovenöz trunkal ablasyon-EVTA’, ‘doppler altında kimyasal ablasyon-DGS’ ve ‘ambulatuvar flebektomi’ kullanılmaktadır.