Venole
Active member
Endometriozis olarak isimlendirilen ve halk içinde çikolata kisti olarak bilinen bu hastalık; rahim içini döşeyen endometrium katmanının rahim haricindeki rastgele bir bölgede büyümesi kararı gelişir.
En sık görüldüğü bölgeler; yumurtalıklar, pelvisi örten doku ve fallop tüpleridir. Bayanlarda fazlaca sık görülen çikolata kisti en hayli 30- 40 yaşları içinde ortaya çıkar.
Endometrium dokusu olağan kaidelerde yalnızca rahim ortasında bulunur ve adetten daha sonra kalınlaşarak bebeğin yerleşmesini sağlar. Bu doku her adet devrinde atılarak yenilenir.
Endometrium dokusunun bununla birlikte yumurtalıklarda bulunması ise adet gibisi kanamalara niye olurak yumurtalık ortasında koyu renkli kan birikintilerine sebep olur ve ortaya çikolata kisti çıkar. Bu kistlerin içerisinde biriken oluşumun koyu kahverengi ve koyu kıvamlı olması sebebiyle hastalığa çikolata kisti denir.
Genetik faktörler hastalığın oluşumunda etkili!
Çikolata kistinin niye ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Lakin kimi faktörler çikolata kistinin oluşmasında tesirli olabilmektedir.
Bunların başında ise genetik faktörler gelmektedir. Zira çikolata kisti aile ortasında aktarılma eğilimine sahiptir. ötürüsıyla aile hikayesinde çikolata kisti olan şahıslarda hastalığın görülme riski öbür şahıslara oranla daha fazladır.
Bir öteki değerli sebep ise bağışıklık sisteminin zayıf olması sebebiyle hastalıklara karşı bedenin savunmasız kalarak çikolata kisti riskinin artmasıdır. Bunun yanı sıra aksi istikamete menstrüasyon olması da çikolata kisti riskini arttıran değerli bir faktördür.
Şöyle ki, adet kanamasıyla birlikte endometrium dokusu vajina yoluyla bedenden atılır. Şayet geriye gerçek kanama olursa bu doku karın boşluğuna akarak çikolata kistinin meydana gelmesine yol açar.
Şayet bu belirtileri gösteriyorsanız…
Hastaların en çok şikayet ettikleri bulguların başında şiddetli adet sancıları gelir. Bu ağrıların en değerli özelliği giderek azalmak yerine git gide çoğalmasıdır. Şiddetli ağrıların oluşma niçini ise hastalık odaklarında salgılanan prostaglandin unsuru sebebiyle rahimde yaşanan kasılmalardır. Kasılmalar sebebiyle yaşanan ağrı adet öncesinde başlar ve adet kanaması sürecinde de devam eder.
Şiddetli ağrıların yanı sıra görülen öteki belirtiler ise şöyledir;
Adet periyodunda bel ve karın ağrıları,
Cinsel ilgi sırasında ve daha sonrasında ağrı ve acı,
Dışkılama ve idrar sırasında ağrı hissetme,
Adet haricinde kanamalar görülmesi,
Adet devrinde olağandan daha fazla kanama,
Adet devrinde artan kabızlık yahut ishal,
Kanlı dışkı,
Makata vuran ağı,
Yan ağrısı,
Sık sık idrara çıkma,
Dış gebelik,
Kısırlık.
Teşhis
Çikolata kistinin teşhis edilebilmesi için evvela tabibin hastanın şikayetlerini dinlemesi gereklidir. Şayet hastada görülen semptomlar çikolata kistine işaret ediyorsa hastaya birtakım testler uygulanır.
Bunun için evvela pelvik muayene yapılır. Jinekolojik muayene ile üreme organlarında bulunan anomalilikler tespit edilir. Pelvik muayenenin yanı sıra ultrason ile vajinaya bakılması gerekir. Standart bir ultrason incelemesi kâfi gelmeyebilir ve tam teşhis için USG gerekebilir.
Organ ve dokulardaki oluşumları ayrıntılı görüntülemek içinse MR gerekebilir. MR hem teşhis koymak birebir vakitte cerrahi planlama için hayli kıymetlidir beraberinde rahim dışına yerleşmiş endometrial dokuların yerleri ve büyüklükleri tespit edilebilir. Ayrıyeten rahim dışına yerleşmiş kistleri belirlemek için de göbek deliği yanından küçük bir kesik atılarak bakılan laparoskopi yapılabilir.
Tedavisi mümkün mü?
Çikolata kistini büsbütün ortadan kaldıracak bir tedavi sistemi yoktur. Yapılan tedavi daha fazlaca kiste bağlı oluşan ağrıları gidermek ve kısırlığı önlemek üzerinedir. Bunun için ilaç tedavisi yahut cerrahi metotlar tercih edilir.
Adet devrinde meydana gelen ağrı ve kramplar için nonsteroidalantiinflamatuar ilaçlar verilir. Şayet kişinin hamilelik planı yoksa hormon tedavisine başlanır. Zira hormon tedavisi endometrial dokunun kalınlaşmasını ve yeni bir dokunun oluşmasını engelleyebilir. Çocuk isteyen bayanlara ise hormon tedavisi uygulanmaz. Bu noktada cerrahi tedavi tercih edilir. Bunun için laparoskopik formül ile göbek deliğinin yanında açılan küçük bir kesi ile kiste ulaşılır ve çıkarılır.
En sık görüldüğü bölgeler; yumurtalıklar, pelvisi örten doku ve fallop tüpleridir. Bayanlarda fazlaca sık görülen çikolata kisti en hayli 30- 40 yaşları içinde ortaya çıkar.
Endometrium dokusu olağan kaidelerde yalnızca rahim ortasında bulunur ve adetten daha sonra kalınlaşarak bebeğin yerleşmesini sağlar. Bu doku her adet devrinde atılarak yenilenir.
Endometrium dokusunun bununla birlikte yumurtalıklarda bulunması ise adet gibisi kanamalara niye olurak yumurtalık ortasında koyu renkli kan birikintilerine sebep olur ve ortaya çikolata kisti çıkar. Bu kistlerin içerisinde biriken oluşumun koyu kahverengi ve koyu kıvamlı olması sebebiyle hastalığa çikolata kisti denir.
Genetik faktörler hastalığın oluşumunda etkili!
Çikolata kistinin niye ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Lakin kimi faktörler çikolata kistinin oluşmasında tesirli olabilmektedir.
Bunların başında ise genetik faktörler gelmektedir. Zira çikolata kisti aile ortasında aktarılma eğilimine sahiptir. ötürüsıyla aile hikayesinde çikolata kisti olan şahıslarda hastalığın görülme riski öbür şahıslara oranla daha fazladır.
Bir öteki değerli sebep ise bağışıklık sisteminin zayıf olması sebebiyle hastalıklara karşı bedenin savunmasız kalarak çikolata kisti riskinin artmasıdır. Bunun yanı sıra aksi istikamete menstrüasyon olması da çikolata kisti riskini arttıran değerli bir faktördür.
Şöyle ki, adet kanamasıyla birlikte endometrium dokusu vajina yoluyla bedenden atılır. Şayet geriye gerçek kanama olursa bu doku karın boşluğuna akarak çikolata kistinin meydana gelmesine yol açar.
Şayet bu belirtileri gösteriyorsanız…
Hastaların en çok şikayet ettikleri bulguların başında şiddetli adet sancıları gelir. Bu ağrıların en değerli özelliği giderek azalmak yerine git gide çoğalmasıdır. Şiddetli ağrıların oluşma niçini ise hastalık odaklarında salgılanan prostaglandin unsuru sebebiyle rahimde yaşanan kasılmalardır. Kasılmalar sebebiyle yaşanan ağrı adet öncesinde başlar ve adet kanaması sürecinde de devam eder.
Şiddetli ağrıların yanı sıra görülen öteki belirtiler ise şöyledir;
Adet periyodunda bel ve karın ağrıları,
Cinsel ilgi sırasında ve daha sonrasında ağrı ve acı,
Dışkılama ve idrar sırasında ağrı hissetme,
Adet haricinde kanamalar görülmesi,
Adet devrinde olağandan daha fazla kanama,
Adet devrinde artan kabızlık yahut ishal,
Kanlı dışkı,
Makata vuran ağı,
Yan ağrısı,
Sık sık idrara çıkma,
Dış gebelik,
Kısırlık.
Teşhis
Çikolata kistinin teşhis edilebilmesi için evvela tabibin hastanın şikayetlerini dinlemesi gereklidir. Şayet hastada görülen semptomlar çikolata kistine işaret ediyorsa hastaya birtakım testler uygulanır.
Bunun için evvela pelvik muayene yapılır. Jinekolojik muayene ile üreme organlarında bulunan anomalilikler tespit edilir. Pelvik muayenenin yanı sıra ultrason ile vajinaya bakılması gerekir. Standart bir ultrason incelemesi kâfi gelmeyebilir ve tam teşhis için USG gerekebilir.
Organ ve dokulardaki oluşumları ayrıntılı görüntülemek içinse MR gerekebilir. MR hem teşhis koymak birebir vakitte cerrahi planlama için hayli kıymetlidir beraberinde rahim dışına yerleşmiş endometrial dokuların yerleri ve büyüklükleri tespit edilebilir. Ayrıyeten rahim dışına yerleşmiş kistleri belirlemek için de göbek deliği yanından küçük bir kesik atılarak bakılan laparoskopi yapılabilir.
Tedavisi mümkün mü?
Çikolata kistini büsbütün ortadan kaldıracak bir tedavi sistemi yoktur. Yapılan tedavi daha fazlaca kiste bağlı oluşan ağrıları gidermek ve kısırlığı önlemek üzerinedir. Bunun için ilaç tedavisi yahut cerrahi metotlar tercih edilir.
Adet devrinde meydana gelen ağrı ve kramplar için nonsteroidalantiinflamatuar ilaçlar verilir. Şayet kişinin hamilelik planı yoksa hormon tedavisine başlanır. Zira hormon tedavisi endometrial dokunun kalınlaşmasını ve yeni bir dokunun oluşmasını engelleyebilir. Çocuk isteyen bayanlara ise hormon tedavisi uygulanmaz. Bu noktada cerrahi tedavi tercih edilir. Bunun için laparoskopik formül ile göbek deliğinin yanında açılan küçük bir kesi ile kiste ulaşılır ve çıkarılır.